18 Δεκ 2010

Νόμπελ Ειρήνης 2010 –Κίνα
Ο σύντροφος Ζάο και ο κύριος Λιου

 
Ο Ζάο Ντογκμίν είχε όλες τις προδιαγραφές, ώστε να γίνει ένα επιφανές στέλεχος της σύγχρονης κινέζικης ελίτ. Ο πατέρας του, μέλος του κόμματος εδώ και εξήντα χρόνια, φρόντισε να τον σπουδάσει δικηγόρο και ο ίδιος μπήκε από νεαρός στις τάξεις του Κομμουνιστικού Κόμματος, φοιτώντας στην κομματική σχολή της περιοχής του. Η ζωή όμως τα έφερε διαφορετικά, με εκείνο τον τρόπο που μόνο αυτή ξέρει το πώς και το γιατί. Για χρόνια άμισθος εθελοντής, νομικός υπερασπιστής εργατών και συνδικάτων στην επαρχία Shaanxi, προσπαθούσε να βοηθήσει τους ανίσχυρους να πάρουν σύνταξη, να διεκδικήσουν αποζημιώσεις και παροχές και να αντιμετωπίσουν τις σκληρές αποφάσεις των διευθυντών των εργοστασίων. Παράλληλα έγινε η ψυχή, της Ομάδας Μελέτης της σκέψης του Μάο-Τσετούγκ στην Ξιάν, την πρωτεύουσα της επαρχίας. Αυτά μέχρι την άνοιξη του 2009, όταν σε συνεργασία με εκατοντάδες πρωτοπόρους εργάτες στο Shaanxi, συμμετείχε ενεργά στην δημιουργία μιας επιτροπής για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζόμενων. Ο Ζάο ανέλαβε την νομική υποστήριξη και την συγγραφή των καταγγελιών προς τις κομματικές και κρατικές αρχές, ενέργειες που θα ήταν περιττές αν το επίσημο συνδικάτο έκανε σωστά την δουλειά του. Τον Ιούνιο του 2009, συνέταξε μια καταγγελία για λογαριασμό 160 εργατών από 10 επιχειρήσεις με θέμα τις παράνομες απολύσεις και την ιδιωτικοποίηση έναντι πινακίου φακής τριών εστιατορίων του κρατικού οργανισμού τουρισμού του Shaanxi και στις αρχές του Αυγούστου έστειλε μια επιστολή προς την Κεντρική Επιτροπή του ΚΚ Κίνας και άλλες κρατικές αρχές, με ανάλογο περιεχόμενο. Οι κινήσεις αυτές θεωρήθηκαν πρόκληση για το κρατικό συνδικάτο και ο Ζάο συνελήφθηκε στις 19 του Αυγούστου με την κατηγορία της διατάραξης της δημόσιας ασφάλειας. Από τότε ο Ζάο βρίσκεται φυλακισμένος ενώ το φετινό Οκτώβρη καταδικάστηκε από Λαϊκό Δικαστήριο σε τρία χρόνια φυλάκιση. Παρά το γεγονός πως υπήρξε ένα μεγάλο κύμα συμπαράστασης στο εσωτερικό της χώρας και παραγνωρίζοντας πως τα δύο μικρά παιδιά του έχουν μείνει στην ουσία ορφανά, μιας και στο διάστημα της προφυλάκισης του Ζάο, πέθανε η γυναίκα του, στην κηδεία της οποίας μάλιστα δεν του επέτρεψαν να πάει.

4 Δεκ 2010

Λόφοι Νιγιαμγκίρι-Ορίσα
Ποιός έσωσε το ιερό βουνό;

Διαμέσου των μικρών κενών που αφήνουν οι πυκνές φυλλωσιές των αιωνόβιων δένδρων, η εικόνα στην πεδιάδα, εκεί όπου τελειώνουν οι ρίζες των λόφων Νιγιαμγκίρι, στην ανατολική Ορίσα, συνεχίζει να υπενθυμίζει την διαρκή απειλή. Στον επίπεδο ορίζοντα γυαλίζουν από χιλιόμετρα μακριά οι εγκαταστάσεις του εργοστασίου αλουμίνας της πολυεθνικής Βεντάντα και χάσκουν απειλητικά οι τεράστιες δεξαμενές καθαρισμού του μεταλλεύματος . Ένας καθεδρικός ναός θανάτου, που οι ιδιοκτήτες του προσπάθησαν να επεκτείνουν με την δημιουργία μεταλλείου στο διπλανό βουνό. Το Νιγιαμγκίρι ορθώνεται όχι πάνω από τα χίλια πεντακόσια μέτρα, καταλαμβάνοντας μια έκταση διακοσίων πενήντα τετραγωνικών χιλιόμετρων, με πυκνότητα πάνω από χίλια δένδρα μέσο όρο ανά στρέμμα και μοναδική βιο-ποικιλότητα. Οι μουσώνες που ξεσπάνε πάνω στο βουνό αλλά και τα υπόγεια νερά δεν είναι μόνο η πηγή του Navagali και του Vamsadhara, των δυο από τους μεγάλους ποταμούς στην Ορίσα αλλά και όλης της ζωής στις πλαγιές. Όσοι επισκέφτηκαν το Νιγιαμγκίρι κατάλαβαν από την πρώτη στιγμή γιατί οι άνθρωποι που το κατοικούν από αιώνες, το θεωρούν ιερό βουνό. Στα διακόσια περίπου χωριά που κρύβει μέσα στα δάση του το Νιγιαμγκίρι, κατοικούν αυτόχθονες Αντιβάσι, της φυλής Κοντ, από τους οποίους οι Ντόγκρια Κοντ ή αλλιώς οι Τζάρνια , δηλαδή οι άνθρωποι των υδάτινων ρευμάτων ξεπερνούν τις οκτώ χιλιάδες. Για αιώνες οι άνθρωποι εδώ έχουν πετύχει μια αρμονική συμβίωση με το βουνό, τα δάση, και τα ζώα, καλλιεργούν δίχως να καταστρέφουν και αποτελούν τους στρατιώτες των θεών που κρύβονται στις κορυφές.

20 Νοε 2010

Ναβότας- Μανίλα
Από την κούνια στον τάφο

Με μια πετυχημένη μετερεωλογική πρόβλεψη για γενικά καλό καιρό με λιγοστές συννεφιές και βροχές εκατομμύρια Φιλιππινέζοι, όπως κάθε χρόνο, παρακινημένοι από τον ισχυρό καθολικισμό στην χώρα, συνέρευσαν και φέτος την Τρίτη 2 του Νοέμβρη στα νεκροταφεία. Σκοπός τους να τιμήσουν την ημέρα των νεκρών και χρησιμοποιώντας και την γιορτή των Αγίων Πάντων να κερδίσουν μια ημέρα διακοπών επιπλέον αν και με ανακοίνωση της προεδρίας, ξεκαθαρίστηκε πως η ημέρα δεν αποτελεί επίσημη αργία. Οι προετοιμασίες στα νεκροταφεία, για την υποδοχή των επισκεπτών ξεκίνησαν από ημέρες, με εργασίες καθαριότητας και καλλωπισμού και όπως κάθε χρόνο ένα μεγάλο πρόβλημα προέκυψε στο ένα από τρία νεκροταφεία στην Ναβότας στην μητροπολιτική Μανίλα. Ο ευσεβής δήμαρχος, που με αυστηρή ανακοίνωση του ζήτησε από τις πιστούς, να σεβαστούν τους νεκρούς, να αποφύγουν τα τραγούδια και το αλκοόλ και να διατηρήσουν καθαρούς τους χώρους και από την δημοτική αστυνομία να διατηρήσει την τάξη στους δρόμους που οδηγούν στις γειτονιές των νεκρών, για μια ακόμη χρονιά δεν μπόρεσε να βρει λύση για την μεγάλη κοινότητα των έξι χιλιάδων φτωχών Ναβοτένος που ζούνε, εδώ και δεκαετίες, μέσα στο δημοτικό νεκροταφείο.

6 Νοε 2010

Doljevac, Σερβία
Νεφρά πιο ακριβά από τους ανθρώπους

Ο δήμος του Doljevac, που περιλαμβάνει εκτός από το ομώνυμο χωριό ακόμη δεκαέξι τριγύρω, βρίσκεται στην νοτιοανατολική Σερβία, σχετικά κοντά στην εθνική οδό, διακόσια ένδεκα χιλιόμετρα από το Βελιγράδι και δεκατρία χιλιόμετρα νότια του Νις, στην περιφέρεια του οποίου ανήκει διοικητικά. Στην περιοχή κατοικούν γύρω στις είκοσι χιλιάδες ψυχές, η συντριπτική πλειοψηφία Σέρβοι μαζί με χίλιους περίπου Ρομά. Ήταν γνωστό με βάση τις στατιστικές της αρμόδιας κρατικής υπηρεσίας πως η ανέχεια στο Doljevac, είναι μεγάλη και ο δήμος βρίσκεται στους σαράντα φτωχότερους της χώρας αλλά πολλοί ξαφνιάστηκαν στα μέσα του περασμένου Σεπτέμβρη όταν η εφημερίδα Βετσέρνι Νοβόστι δημοσίευσε μια ασυνήθιστη είδηση. Με πρωτοβουλία ενός τοπικού φόρουμ πολιτών και του συλλόγου βετεράνων πολεμιστών, περίπου χίλιοι κάτοικοι υπέγραψαν ένα κείμενο που γνωστοποιεί πως είναι πρόθυμοι να πουλήσουν το αίμα τους και άλλα όργανα του σώματος τους (μάτια και νεφρά κυρίως) για να αντιμετωπίσουν την άθλια οικονομική κατάσταση που αντιμετωπίζουν

23 Οκτ 2010

Mίνας Ζεράις , Βραζιλία
Σκλάβοι στην γη της φράουλας


Στις αρχές του Σεπτέμβρη, η δημόσια συζήτηση στην Βραζιλία, ήταν πολύ απασχολημένη ενόψει των προεδρικών εκλογών, για να δώσει σημασία σε μια- έτσι και αλλιώς συνηθισμένη-  είδηση που πέρασε στα ψιλά. Οι κρατικές αρχές είχαν ανακοινώσει πως κατάφεραν να απελευθερώσουν πενήντα ένα εργάτες-σκλάβους από μια φάρμα παραγωγής φράουλας στα νοτιοδυτικά της χώρας, στην πολιτεία Μίνας Ζεράις,  ανάμεσα στους  δήμους Estiva και Cambui της νότιας επαρχίας του Pouso Alegre.  Η περιοχή  αποτελεί την πρωτεύουσα της βραζιλιάνικης φραουλοπαραγωγής, παράγοντας χιλιάδες τόνους κάθε χρόνο και καλύπτοντας το 60% περίπου της εθνικής ποσότητας. Οι φράουλες ήρθαν στις εύφορες πλαγιές των λόφων, πριν πενήντα χρόνια και κυριάρχησαν σε όλους τους παλιούς λαχανόκηπους καταλαμβάνοντας  σήμερα  πάνω από χίλια εξακόσια εκτάρια, χάρη στο ήπιο κλίμα, τα εύφορα  και πλούσια σε νερά εδάφη και στον ευεργετικό αέρα του Ατλαντικού που φτάνει  ανεμπόδιστα ως εδώ. Τριάντα χιλιάδες άνθρωποι υπολογίζεται πως ζούνε από αυτήν την παραγωγή που απαιτεί πολλά και προσεκτικά χέρια για την συγκομιδή. Η Estiva μάλιστα των δέκα χιλιάδων κατοίκων, καμαρώνει πως είναι η γη της φράουλας και κάθε καλοκαίρι οι τοπικές αρχές οργανώνουν ένα φεστιβάλ  για να γιορτάσουν την πετυχημένη παραγωγή.

9 Οκτ 2010

Αγκυρα-Ουλουντσαλάρ
Ο μικρός ήρωας με το σακάκι τουίντ


Το νεκροταφείο στο Καρσίκαγια στα περίχωρα της Άγκυρας, το μεγαλύτερο της τουρκικής πρωτεύουσας, σε μια περιοχή με πράσινους, χαμηλούς λόφους, άρχισε να λειτουργεί στα χίλια εννιακόσια εβδομήντα. Από την είσοδο Β, και διασχίζοντας την δημοσιά ανάμεσα σε ακακίες και κυπαρίσσια, ο υποψιασμένος επισκέπτης δεν θα δυσκολευτεί να βρεθεί ανάμεσα σε μια συστάδα μικρών σε έκταση, φτωχικών τάφων, που κρύβουν μέσα τους, μια σκληρή περίοδο της σύγχρονης Τουρκίας. Στο τμήμα αυτό του νεκροταφείου, οι στρατιωτικές και κρατικές αρχές έθαβαν στα γρήγορα και μυστικά τους εκτελεσμένους και δολοφονημένους νέους επαναστάτες, στα πρώτα χρόνια της δικτατορίας του Εβρέν. Ανάμεσα τους, ο τάφος του Ερντάλ Ερέν με μια μαρμάρινη λιτή επιγραφή, σημείο συνάντησης κάθε χρόνο εκατοντάδων νέων.

25 Σεπ 2010

Γιουροντίσνεϋ- Παρίσι
Ο τελευταίος αποχαιρετισμός του μάγειρα Φρανκ


Ο Franck Neut, δούλευε για δέκα περίπου χρόνια, μάγειρας σε ένα από τα εστιατόρια της Γιουροντίσνευ. Ύστερα από μια μεγάλη αναρρωτική άδεια και ένα ιστορικό κατάθλιψης που διαγνώστηκε την περσινή χρονιά, ήρθε η στιγμή να επιστρέψει στην εργασία του στα τέλη του περασμένου Μάρτη. Μια μέρα πριν, στις 26 του μήνα, ο πατέρας του, τον βρήκε κρεμασμένο στο δωμάτιο του. Ο Φρανκ είχε αυτοκτονήσει αφού πρώτα φρόντισε να γράψει στον τοίχο πως δεν ήθελε να επιστρέψει στον Μίκυ, ζητούσε συγνώμη από την οικογένεια του και αποχαιρετούσε τα παιδιά, που ήταν οι ενθουσιώδεις ανύποπτοι καταναλωτές των φαγητών που έφτιαχνε. Η αυτοκτονία του μάγειρα Φρανκ ήταν η δεύτερη αυτή την χρονιά ανάμεσα στους δεκατέσσερις χιλιάδες περίπου εργαζόμενους στην γιγαντιαία επιχείρηση που υπόσχεται πως κάνει πραγματικότητα όλα τα παιδικά όνειρα. Τον Φεβρουάριο είχε πέσει στις γραμμές του τρένου, κοντά στο πάρκο, ένας τριαντάχρονος, μάγειρας και αυτός, που δούλευε από το 2004 και το όνομα του δεν δημοσιοποιήθηκε. Τα συνδικάτα και το σωματείο των εργαζόμενων στην εταιρία κατήγγειλαν πως και οι δύο αυτοκτονίες οφείλονται στις πιεστικές συνθήκες εργασίας και στο στρες ενόψει των αλλαγών που επέβαλλαν οι νέοι διευθυντές στα ωράρια, τις συμβάσεις και τον τρόπο παρασκευής των φαγητών.

20 Σεπ 2010

Fuerza, hermanos mineros!*

(* Σύνθημα σε πανό που κρεμάστηκε από την πρώτη στιγμή στην είσοδο του ορυχείου. « Δύναμη ! αδέρφια μεταλλωρύχοι»)

Εδώ και ένα μήνα, στα έγκατα της ερήμου Ατακάμα, σε βάθος 700 μέτρων εκτυλίσσεται, σε ζωντανή πλέον μετάδοση στην παγκόσμια κοινή γνώμη, ένα σύγχρονο ανθρώπινο έπος. Τριάντα δύο Χιλιάνοι και ένας Βολιβιάνος, μεταλλωρύχοι, παγιδευμένοι από τις 5 του Αυγούστου στο ορυχείο χαλκού του Σαν Χοσέ, ύστερα από δύο μεγάλες καταρρεύσεις στις στοές, αγωνίζονται να επιβιώσουν δίνοντας μάχη με τον χρόνο και με τα ακρότατα όρια των ανθρώπινων αντοχών. Στριμωγμένοι σε ένα καταφύγιο 50 τετραγωνικών μέτρων και έχοντας μια διαθέσιμη στοά μήκους περίπου 1 χιλιομέτρου, για να κινούνται. Χωρισμένοι σε τρεις οργανωμένες ομάδες, αξιοποιώντας κάθε σπιθαμή ελεύθερου χώρου, κάθε κομμάτι φρέσκου αέρα και ποσότητα νερού, κάθε μερίδα τροφής και εφοδίων που παίρνουν κυριολεκτικά με το σταγονόμετρο, γράφουν καθημερινά μια ηρωική και συγκινητική ιστορία αλληλεγγύης, αυτοπειθαρχίας, οργάνωσης, συλλογικής δράσης και αποφασιστικότητας, τέτοια που μόνο εργάτες μπορούν να πραγματοποιήσουν. Εργάτες που έχουν μάθει από την μικρή ηλικία να δουλεύουν από κοινού, να συνδυάζουν την προσπάθεια, να αξιοποιούν συνθετικά την δύναμη του σώματος και του μυαλού σε συνθήκες ακραίες και επικίνδυνες. Εργάτες που άντεξαν για δύο εβδομάδες, χωρίς επικοινωνία και μόνο με την ελπίδα, αφότου παγιδεύτηκαν, και τώρα δίνουν μαθήματα της ανθρώπινης δύναμης για επιβίωση με αξιοπρέπεια και αισιοδοξία. Εργάτες, που με αντίτιμο ένα μεροκάματο επιβίωσης γι’ αυτούς και τις οικογένειες τους παράγουν καθημερινά υπέρ-πολλαπλάσιο πλούτο για τα αφεντικά, τους κηφήνες –κεφαλαιοκράτες, τις αρπακτικές πολυεθνικές και κάθε κοινωνικό παράσιτο που απομυζά και την τελευταία ικμάδα της δύναμης του σώματος και του μυαλού τους.

11 Σεπ 2010

Pyeongtaek, Νότιος Κορέα
Άνιση μάχη ενάντια στον διπλό δράκο

Ο Han Sang-Kyun, του χρόνου θα πενηνταρίσει και κινδυνεύει αυτό να γίνει στην φυλακή μακριά από την γυναίκα του και τις δύο κόρες του. Ήδη είναι κρατούμενος για ένα χρόνο και η τετράχρονη ποινή φυλάκισης που του επιβλήθηκε μειώθηκε μόλις κατά ένα χρόνο παρά τις δύο εφέσεις από το Ανώτατο Δικαστήριο στην Σεούλ τον περασμένο Αύγουστο. Ο Kyun, είναι ένας από τους τρεις τελευταίους κρατούμενους συνδικαλιστές-εργάτες, αφού με την πρόσφατη απόφαση του δικαστηρίου, εικοσιένα άλλοι αφέθηκαν ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους. Όλοι τους μέλη και στελέχη του σωματείου εργαζόμενων στην αυτοκινητοβιομηχανία Ssangyong Motor Company, που για παραπάνω από δύο μήνες έδωσαν μια επική και άγρια μάχη οχυρωμένοι στο εργοστάσιο, υπερασπίζοντας το δικαίωμα τους στην εργασία. Ο Kyun, ήταν πρόεδρος του εργοστασιακού σωματείου ενώ η περιοχή της πόλης Pyeongtaek, που βρίσκεται το εργοστάσιο, στο βορειοδυτικό άκρο της χώρας, έχει παράδοση ισχυρών κινημάτων αντίστασης (βλ. και παλιότερο Αθέατο Κόσμο για το χωριό Daechuri http://atheatoskosmosps.blogspot.com/2010/01/daechuri.html )

28 Αυγ 2010

Bocas del Toro, Παναμάς
Οργή στις μπανανοφυτείες

Το πρωινό της Κυριακής στις δεκαεπτά του περασμένου Ιούλη, μια πένθιμη ακολουθία εκατοντάδων ανθρώπων συνόδεψε στην τελευταία κατοικία τους, στο νεκροταφείο Finca 6 της Changuinola τους δύο σκοτωμένους μπανανέρος από τα αστυνομικά πυρά στη διάρκεια της σκληρής δεκαήμερης σύγκρουσης που προηγήθηκε στην περιοχή και επεκτάθηκε σε ολόκληρο τον Παναμά. Ο Βιργίλιο Καστίγιο και ο Αντόνιο Σμιθ, που πυροβολήθηκαν σε διαφορετικά περιστατικά, είναι οι δύο γνωστοί και επίσημα αναγνωρισμένοι νεκροί από την κυβέρνηση, αν και ο πραγματικός αριθμός είναι μεγαλύτερος, όπως ισχυρίζονται τα συνδικάτα και ανθρωπιστικές οργανώσεις. Τα γεγονότα ξεκίνησαν στις 2 του Ιούλη, όταν τεσσερισήμισι χιλιάδες εργάτες στις φυτείες μπανάνας της Bocas Fruit Co, θυγατρικής της πολυεθνικής Τσικίτα, στη φτωχή βόρεια επαρχία Bocas del Toro, οργανωμένοι στο ισχυρό συνδικάτο Sitraibana άρχισαν να απεργούν. Σύντομα η απεργία γενικεύτηκε και σε άλλες μπανανοφυτείες και γεωργικές επιχειρήσεις και γενικεύτηκε όταν η κυβέρνηση έστειλε χιλιάδες αστυνομικούς για να την καταστείλουν. Για αρκετές ημέρες η Changuinola, μια πόλη πενήντα χιλιάδων κατοίκων, μετατράπηκε σε οχυρό από τους απεργούς, αποκλείστηκαν οι οδικές προσβάσεις και οι κεντρικοί δρόμοι μετατράπηκαν σε πεδία σκληρών συγκρούσεων. Οι αστυνομικοί χρησιμοποίησαν πρωτοφανή βία, πυροβολώντας στο ψαχνό με καραμπίνες, έριξαν τόνους χημικών, τραυμάτισαν πάνω από εκατό διαδηλωτές και προχώρησαν σε εκατοντάδες συλλήψεις. Όλα αυτά δίχως να μπορέσουν να κάμψουν την αντίσταση των εξεγερμένων, οι οποίοι αποσύρθηκαν από τους δρόμους μόνο όταν η κυβέρνηση αναγκάστηκε να υποχωρήσει έστω προσωρινά.

24 Ιουλ 2010

Μπαριλότσε –Αργεντινή.
Η ματωμένη πουεμπλάδα

Η Σαν Κάρλος ντε Μπαριλότσε, όπως είναι ολόκληρο το όνομα της πόλης κανονικά θα έπρεπε να κοιμόταν, τα ξημερώματα της 17 του Ιούνη, αν η διαφορά της ώρας με την Νότια Αφρική, δεν κρατούσε ξάγρυπνους πολλούς από τους κατοίκους της, μιας και στο άλλο ημισφαίριο η ομάδα του Μέσι και του Μαραντόνα έπαιζε με την Νότια Κορέα στα προκριματικά για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου. Έτσι το τραγικό νέο, διαδόθηκε γρήγορα, ειδικά στα φτωχά μπάριος της πόλης και αντί για πανηγυρισμούς οι χιονισμένοι δρόμοι και το κέντρο της Μπαριλότσε γέμισαν με νεανική οργή. Στην πλατεία Otto Goedecke y Ossés, στην συνοικία Μπορίς Φουρμάν, μια ομάδα αστυνομικών είχε πυροβολήσει θανάσιμα τον δεκαπεντάχρονο Ντιέγκο Μπονεφόι, με την πρόφαση πως προσπάθησε να διαφύγει όταν τον εντόπισαν να προσπαθεί να κλέψει. Μετά από αυτό η οργή για το αστυνομικό έγκλημα, ήταν δύσκολο να περιοριστεί. Εκατοντάδες νέοι επιτέθηκαν σε κρατικά κτίρια και στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής, έκαψαν αυτοκίνητα και για δύο ημέρες η Μπαριλότσε γνώρισε ένα πρωτοφανές κύμα συγκρούσεων και καταστροφών. Στις διαδηλώσεις η αστυνομία ξανάριξε στο ψαχνό σκοτώνοντας τον Σέρτζιο Καρντένας, 29 χρονών και τον δεκαεπτάχρονο Νικολά Καράσκο. Πρωταγωνιστές οι δολοφόνοι του ειδικού αστυνομικού σώματος Bora που στάλθηκαν για να ενισχύσουν την τοπική αστυνομία ενώ ακούστηκαν και φωνές για κλήση της εθνοφυλακής

10 Ιουλ 2010

Παντσίρ- Αφγανιστάν. Σμαράγδια στην κοιλάδα των λιονταριών


Στις παρυφές του Ινδοκούς, εκατόν πενήντα χιλιόμετρα βόρεια της Καμπούλ, η κοιλάδα του Παντσίρ συγκεντρώνει την μεγαλύτερη κοινότητα Τατζίκων στην χώρα. Από τις τριακόσιες χιλιάδες περίπου κατοίκους στα χωριά, τις κωμοπόλεις και την πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας, την Μπαζαράκ, το 95% είναι Τατζίκοι με ελάχιστες κοινότητες Χαζάρων, Παστούνων και Νουριστανών που συμπληρώνουν το υπόλοιπο ποσοστό. Το Παντσίρ, που στα νταρί, σημαίνει πέντε λιοντάρια, έγινε γνωστό στα χρόνια του αντικατοχικού αγώνα ενάντια στους Σοβιετικούς, σαν ορμητήριο του τατζίκου οπλαρχηγού Μασούντ, του επονομαζόμενου Λιονταριού του Παντσίρ, που δολοφονήθηκε λίγο πριν το Αφγανιστάν δεχθεί την επίθεση των Αμερικάνων. Απομονωμένος γεωγραφικά και εθνοτικά πιο ομοιογενής, ο πληθυσμός της κοιλάδας κατάφερε να αντισταθεί με επιτυχία στους Σοβιετικούς και στους Ταλιμπάν σε αντίθεση με τους Αμερικάνους που δεν χρειάστηκε να πολεμήσουν μιας και η ηγεσία των Τατζίκων στα πλαίσια της Βόρειας Συμμαχίας υποστήριξαν την επέμβαση. Όσοι έχουν ταξιδέψει στο Παντσίρ, μιλάνε εντυπωσιασμένοι για τις δυνατότητες μιας εύφορης λωρίδας γης και για τους καρπούς που η φύση θα μπορούσε να δώσει απλόχερα αν η καταστροφή από τις ξένες επεμβάσεις δεν διέλυε τις κοινωνικές και οικονομικές δομές και αυτής της περιοχής.

26 Ιουν 2010

Καμπάνιας –Σαλβαδόρ. Ποιός σκότωσε τον Μαρσέλο Ριβέρα ;

H Καμπάνιας, στο κέντρο και λίγο βόρεια στο  Σαλβαδόρ, εξήντα περίπου χιλιόμετρα ανατολικά  από την πρωτεύουσα  είναι μια αγροτική περιοχή, με λόφους ενώ φιλοξενεί και ένα μεγάλο τμήμα της λεκάνης του  Ρίο-Λέμπα. Με πρωτεύουσα το Sensuntepeque, που σημαίνει τετρακόσιοι λόφοι, η Καμπάνιας, έχει βρεθεί τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο μιας σκληρής σύγκρουσης με αντικείμενο το μεγάλο ορυχείο El Dorado, που πρώτο-λειτούργησαν  οι Ισπανοί από το 1525 και μετά. Το ορυχείο αναπτύχθηκε ιδιαίτερα στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα για λίγα όμως χρόνια και αναβίωσε μόλις το 1940, ενώ στην δεκαετία του Πενήντα σταμάτησε να λειτουργεί. Το 2002  όμως,  η καναδική Pacific Mining Rim, που προήλθε από συγχώνευση δύο παλιότερων εταιριών αγόρασε τα δικαιώματα εξόρυξης και άρχισε τις προετοιμασίες για την ενεργοποίηση του ορυχείου. Έτσι σε μια έκταση που πλησιάζει τα 114 τετραγωνικά χιλιόμετρα οι Καναδοί σκοπεύουν να εξορύξουν σημαντικές ποσότητες χρυσού και αργύρου αφού πρώτα καταστρέψουν την γη και τα νερά της περιοχής εξαιτίας της φοβερά βλαπτικής διαδικασίας καθαρισμού  και συγκέντρωσης του μεταλλεύματος με κυάνιο.

12 Ιουν 2010

Κάιρο- Αίγυπτος. Οι άνθρωποι των σκουπιδιών

Η Manshiyet Nasr βρίσκεται στην νοτιοανατολική άκρη του Καΐρου, στις παρυφές των  μεγάλων όγκων από βράχια, τους γνωστούς στους τουριστικούς οδηγούς λόφους Muqattam. Από ψηλά, οι τουρίστες που επισκέπτονται τους εντυπωσιακούς χώρους των κοπτικών εκκλησιών, μπορούν εύκολα να δούνε να απλώνεται  μπροστά τους μια τεράστια παραγκούπολη χτισμένη με λαμαρίνες η πλιθιά, πνιγμένη στην κυριολεξία στα σκουπίδια. Στα στενά σοκάκια της συνοικίας, στις ταράτσες, στις αυλές, μέσα στα σπίτια  και σε κάθε ελεύθερο χώρο, ξεχωρίζουν μεγάλοι όγκοι διαλεγμένων απορριμμάτων και υλικών για ανακύκλωση ενώ  χιλιάδες άνθρωποι ολημερίς κινούνται κουβαλώντας με κάρα η με τα χέρια τους  την πολύτιμη γι αυτούς πραμάτεια.  Η Manshiyet Nasr, είναι το βασίλειο των Zabbaleen, των ανθρώπων που για δεκαετίες τώρα είναι το συνώνυμο των σκουπιδιών που παράγει η πόλη- τέρας της Αιγύπτου.

29 Μαΐ 2010

Σίντι Σάλεμ- Αλγερία. Τα χαρτιά μου καίω!

Το Σίντι-Σάλεμ είναι μια δορυφορική πόλη, πενήντα χιλιάδων κατοίκων περίπου, στην Άναμπα στο βορειοανατολικό άκρο της  Αλγερίας στα σύνορα με την Τυνησία.  Παρά το γεγονός πως η Άναμπα αποτελούσε το μεγαλύτερο βιομηχανικό κέντρο της χώρας, τα τελευταία χρόνια και αυτή όσο και οι γύρω περιοχές μαστίζονται από μεγάλη ανεργία που έχει αυξήσει κατακόρυφα την παραβατικότητα με αποτέλεσμα η πόλη να παρομοιάζεται με ένα αλγερίνικο Σικάγο. Ανάλογα  και  στο Σίντι-Σάλεμ που από παλιά ήταν φτωχικό, τώρα η κατάσταση  έχει επιδεινωθεί και τα κοινωνικά αδιέξοδα  έχουν κυριεύσει τους κατοίκους του.  Όπως και στην υπόλοιπη Αλγερία  έτσι και εδώ αυτοί που βρίσκονται σε μεγάλη  απόγνωση είναι οι νέοι, μιας και ο πληθυσμός της χώρας είναι σε  μεγάλα ποσοστά νεανικός.

15 Μαΐ 2010

Ράφα-Λωρίδα της Γάζας. Η υπόγεια πόλη.

Τον Άχμεντ Μοχάμεντ Σάκερ, όταν τον φέρανε με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο Abu Yousef An-Najjar στην Ράφα ήταν ήδη πολύ αργά. Είχε αφήσει την τελευταία ανάσα του, το πρωινό της πρώτης Τρίτης αυτού του Μάη, πλακωμένος από χώματα, όταν κατέρρευσε μια από τις στοές στο υπόγειο τούνελ που δούλευε, στην συνοικία Ας Σαλάμ στα νοτιοανατολικά της
πόλης, στα σύνορα με την Αίγυπτο. Ο Ahmad ήταν δεν ήταν δεκαεννιά χρονών και η οικογένεια του προέρχονταν από την Χαν Γιουνίς λίγο πιο βόρεια στην λωρίδα της Γάζας. Η είδηση του θανάτου του μπορεί να μην προκάλεσε την έξαψη που δημιουργούν οι δολοφονίες των σιωνιστών που κάθε τόσο βομβαρδίζουν τις πόλεις η τους καταυλισμούς της περιοχής αλλά προξένησε ακόμη μια φορά ένα κύμα θλίψης.
Από καιρό είναι γνωστό στους φίλους αλλά και στους εχθρούς των Παλαιστινίων, πως ο μοναδικός ασθενικός πνεύμονας επιβίωσης των αποκλεισμένων κατοίκων της Γάζας είναι το παράνομο δίκτυο στοών που διασχίζουν σε βάθος έως και τριάντα μέτρων τα αιγύπτιο- παλαιστινιακά σύνορα. Μια ολόκληρη πόλη κάτω από το έδαφος με διακλαδωμένα τούνελ που φτιάχνονται σε απίστευτα δύσκολες συνθήκες. Διαμέσου των τούνελ διακινούνται καθημερινά μεγάλες ποσότητες σε είδη πρώτης ανάγκης, τρόφιμα, καύσιμα, μηχανήματα και όχι λίγες φορές πραγματοποιούνται μεταφορές ανθρώπων, ολόκληρων κοπαδιών ζώων έως και αυτοκινήτων. Το 80% των εισαγωγών στην Λωρίδα έρχεται μέσα από το υπόγειο δίκτυο. Η λεγόμενη διεθνής κοινότητα μιλά υποκριτικά για λαθρεμπόριο και όχι λίγες φορές κατηγόρησε την Χαμάς πως το χρησιμοποιεί για να προμηθεύεται πολεμικό υλικό. Πράγματι, όπως συνήθως συμβαίνει σε τέτοιες περιστάσεις παντού στον κόσμο, ορισμένοι πλουτίζουν από την διακίνηση που γίνεται διαμέσου των στοών που τις κρατάνε υπό την ιδιοκτησία τους. Αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός πως μετά τον σκληρό και καθολικό σχεδόν αποκλεισμό της Λωρίδας, οι Παλαιστίνιοι δίνοντας αγώνα επιβίωσης στην κυριολεξία, προσπαθούν απεγνωσμένα να βρουν έστω και μια μικρή χαραμάδα επικοινωνίας με τον έξω κόσμο.

17 Απρ 2010

Κέιπ-Τάουν - Ν.Αφρική. Σκουπιδοτενεκές για ανθρώπους

Τριάντα χιλιόμετρα περίπου από το κέντρο του Κέιπ-Τάουν, πολύ κοντά στο αεροδρόμιο σε μια περιοχή με αμμόλοφους εκτείνεται  μια από τις μεγαλύτερες και φημισμένη για την αθλιότητα της,  τενεκεδένια παραγκούπολη, που έστησαν οι κυβερνητικές υπηρεσίες της χώρας. Στα πλαίσια ενός προγράμματος  αναγκαστικής μετακίνησης  άστεγων και  φτωχών οικογενειών από καταυλισμούς μέσα και γύρω από  την πόλη  κτίστηκε   στα γρήγορα μια αποκρουστική συστάδα πρόχειρων μεταλλικών κατασκευών με λαμαρίνες που ονομάστηκε παραπλανητικά  «προσωρινή περιοχή μετεγκατάστασης». Η λαμαρινούπολη, που στην γλώσσα των λευκών της χώρας αποκαλείται  Blikkiesdorp,  αποτελείται από χίλιες πεντακόσιες αριθμημένες κατασκευές στην σειρά, η μια δίπλα στην άλλη, με κοινές τουαλέτες και κουζίνες, δίχως σοβαρή υποδομή ύδρευσης και αποχέτευσης  και φτιάχτηκε με προδιαγραφές για μερικές εκατοντάδες ανθρώπους ενώ  τώρα είναι στοιβαγμένες πάνω από χίλιες επτακόσιες οικογένειες. Βρίσκεται στο  Delft, μια περιοχή που συγκεντρώνει σταθερά τα τελευταία χρόνια χιλιάδες απόκληρους σε ανάλογες πρόχειρες παραγκουπόλεις.  Από το 1989 που άρχισαν να έρχονται οι πρώτες οικογένειες ως σήμερα  που στο Delft, ζούνε  πάνω από ενενήντα χιλιάδες ψυχές, η περιοχή έγινε το συνώνυμο της υποβάθμισης και της δυστυχίας.

27 Μαρ 2010

Περάσματα στην Μεσόγειο. Ανθρώπινες σκιές στα κύματα


Σύμφωνα με μια θεωρία που έχει αρκετούς οπαδούς στις τάξεις των επιστημόνων η Μεσόγειος δημιουργήθηκε από μια ορμητική είσοδο  μεγάλου όγκου νερών στην λεκάνη της,  από τον Ατλαντικό. Πρόσφατα μάλιστα επιστημονική ομάδα του ισπανικού  Institut de Ciències de la Terra Jaume Almera με την καθοδήγηση του ερευνητή καθηγητή Daniel Garcia Castellanos ισχυρίστηκε  πως αυτή η μεγάλη πλημμύρα έγινε  πέντε εκατομμύρια χρόνια πριν, αφού είχε προηγηθεί μια μεγάλη περίοδος ξηρασίας, γνωστή σαν  κρίση αλμυρότητας  του Μεσσηνίου. Τότε λοιπόν, από το σημερινό στενό του Γιβραλτάρ, τα νερά του ωκεανού μπήκαν στην Μεσόγειο με  τέτοια τρομακτική ορμή και ταχύτητα έτσι ώστε  να γεμίσουν την λεκάνη  σε δύο χρόνια το πολύ.

13 Μαρ 2010

Στέπες της Μογγολίας. Θλιμμένες γιούρτες


Δεν υπάρχει λέξη αντίστοιχη στα ελληνικά  ή στα αγγλικά για να αποδώσει το πλήρες νόημα της μογγολικής  dzud ή  zud . Από τα βάθη των αιώνων το dzud, για τους Μογγόλους στις απέραντες στέπες  είναι η μεγάλη  καταστροφή που προξενεί η φύση . Δηλαδή όταν ένα άνυδρο καλοκαίρι το διαδέχεται ένας πολύ  βαρύς χειμώνας. Το λευκό dzud , μάλιστα,  είναι κανονικός εφιάλτης, όταν σκεπάζεται όλη η γη με ένα πυκνό και ψηλό στρώμα χιονιού. Τότε τα άλογα, οι κατσίκες που με το τρίχωμα τους παράγεται το φημισμένο μογγολικό κασμήρι, τα πρόβατα, τα βοοειδή και οι καμήλες, δεν μπορούν να βοσκήσουν και λιμοκτονούν κατά εκατοντάδες χιλιάδες. Οι λιγοστές αποξηραμένες τροφές από το καλοκαίρι τελειώνουν γρήγορα και τα κοπάδια δεν αντέχουν σε θερμοκρασίες που φτάνουν, τους σαράντα βαθμούς κάτω από το μηδέν. Ακόμα και οι πρόχειρες παραδοσιακές υπαίθριες κατασκευές   από αποξηραμένη κοπριά, τα khurjun,  μέσα στις οποίες συγκεντρώνονται  τα ζώα δεν μπορούν να τα προστατέψουν από το κρύο, ειδικά όταν αυτά είναι υποσιτισμένα. Οι κτηνοτρόφοι ακόμα και στις περιπτώσεις που βάζουν φωτιά  στις στοίβες με τις κοπριές την νύχτα δεν καταφέρνουν να σώσουν παρά μόνο τα πιο δυνατά.  Στην απελπισία τους αναγκάζονται πολλές φορές  να κοιμούνται αγκαλιά  μέσα στις λευκές γιούρτες τους με όσα ζώα  καταφέρνουν να χωρέσουν.
Τα dzud, στα παλιότερα χρόνια σύμφωνα με τις προφορικές αφηγήσεις των γεροντότερων έρχονταν αραιά , το πολύ κάθε είκοσι  χρόνια. Τελευταία έχουν γίνει πιο τακτικά, σχεδόν κάθε πέντε χρόνια και μερικές φορές επαναλαμβάνονται για δύο η και τρεις φορές  συνέχεια όπως την τριετία 1999-2002. Αρκετοί αποδίδουν την συχνότητα στις κλιματικές αλλαγές  αν και ορισμένοι θεωρούν πως η σκληρότητα των επιπτώσεων των   dzud , στα ζώα και τους ανθρώπους   έχει μεγαλώσει εξαιτίας των άναρχων  κοινωνικών , παραγωγικών και οικονομικών μεταβολών στην ύπαιθρο.  Το φετινό dzud , θεωρείται πλέον, το χειρότερο των τελευταίων δεκαετιών,  τόσο σε ποσότητα χιονιού όσο και σε χαμηλές θερμοκρασίες. Το 80% από τα βοσκοτόπια έχει  καλυφθεί από ένα λευκό στρώμα πάχους από είκοσι έως εξήντα πόντους και το θερμόμετρο έφτασε τους  πενήντα βαθμούς μείον.  Ήδη η κυβέρνηση στο Ουλάν Μπατόρ όσο και διεθνείς οργανισμοί μιλάνε για τρομακτική οικονομική και ανθρωπιστική καταστροφή και αυξάνονται οι εκκλήσεις για διεθνή βοήθεια. Υπολογίζεται πως μέχρι το τέλος του χειμώνα θα χαθούν πάνω τέσσερα  εκατομμύρια ζώα και σε ορισμένες επαρχίες της χώρας οι πληθυσμοί των κτηνοτρόφων απειλούνται με πείνα, ασθένειες και πλήρη καταστροφή του ζωικού κεφαλαίου τους.
Από το 1990, που στην Μογγολία νίκησε η  λεγόμενη δυτική δημοκρατία και επιβλήθηκαν οι νόμοι της αγοράς και της ατομικής ιδιοκτησίας, στην ύπαιθρο συνέβη μια τρομακτικά βίαιη και παραγωγικά καταστροφική μεταβολή. Οι συνεταιρισμοί και οι κολεκτίβες διαλύθηκαν, το ζωικό και τεχνικό  κεφάλαιο τους  μοιράστηκε βιαστικά  αφού πρώτα έγινε το απαραίτητο  πλιάτσικο και οι κτηνοτρόφοι που για δεκαετίες ζούσαν κάτω από την κρατική προστασία και με δεσμούς αλληλεγγύης, αφέθηκαν στην μοίρα τους. Η εκτίναξη της διεθνούς τιμής στο κασμήρι, οδήγησε πολλούς κτηνοτρόφους να αυξήσουν το ζωικό κεφάλαιο τους σε κατσίκες , δανειζόμενοι από τις τράπεζες για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις των αλλαγών.  Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την καταστροφή στα βοσκοτόπια από την υπερβόσκηση και την ανατροπή  των παραδοσιακών ισορροπιών στην αγροτική οικονομία. Η   δραματική πτώση της ζήτησης τα τελευταία  χρόνια εξαιτίας της οικονομικής κρίσης , έφερε  ένα  μεγάλο κτύπημα και άφησε τους περισσότερους κτηνοτρόφους καταχρεωμένους.  Και  το φετινό dzud συμπλήρωσε την καταστροφή.

*  Δείτε ένα συγκλονιστικό βίντεο του Skynews  στην διεύθυνση
http://www.youtube.com/watch?v=04e_QAztUKU&feature=player_embedded. Η στήλη προτείνει στους αναγνώστες της στην Θεσσαλονίκη, να παρακολουθήσουν αρκετά από τα καλά ντοκιμαντέρ στο 12ο  Φεστιβάλ που ξεκίνησε την Παρασκευή 12/3 και ειδικά το αφιέρωνα στον Γιόρινς Ιβενς. Χάρηκε επίσης που είδε,  ένα θέμα της,  να έχει γίνει ντοκιμαντέρ.  Το «Πρέστες Μάια – Ελευθερία μέσα στο μπετόν» των γερμανών  Γιόνας Γκίντερ, Λέβιν Πέτερ, παραγωγής 2008, προβάλλεται στο Φεστιβάλ στις Όψεις του Κόσμου.  Είχε παρουσιαστεί τον Μάιο του 2007 και βρίσκεται στην διεύθυνση http://atheatoskosmosps.blogspot.com/2007/05/prestes-maia.html

27 Φεβ 2010

Solikamsk- Ρωσία. Ο φοβερός ….Λευκός Κύκνος.


Η Solikamsk, στις δυτικές παρυφές των Ουραλίων είναι η δεύτερη σε πληθυσμό πόλη της περιφέρειας του Περμ στα βόρεια της ομώνυμης  πρωτεύουσας. Ιστορικό κέντρο του ορυκτού αλατιού της Ρώσικης αυτοκρατορίας στέκεται στις όχθες του Κάμα, που είναι ένας από τους μεγάλους παραπόταμους τροφοδότες του Βόλγα, και από αυτόν τον συνδυασμό πήρε το όνομα της. Στην πόλη αυτή, βρίσκεται η πιο σκληρή φυλακή της Ρωσικής Ομοσπονδίας, στα κελιά της οποίας είναι θαμμένοι μερικές εκατοντάδες από βαρυποινίτες και ισοβίτες. Καταδικασμένοι για φοβερά δολοφονικά  εγκλήματα αν συνέχιζε να  ισχύει  η ποινή του θανάτου  στην Ρωσία δεν θα έμεναν για πολύ καιρό  ζωντανοί. Η διαβόητη φυλακή, στην οποία η ζωή είναι αφόρητα σκληρή με εξοντωτικές  σωφρονιστικές ποινές, ξυλοδαρμούς και αυστηρή πειθαρχία, ονομάζεται Λευκός Κύκνος και έτσι είναι γνωστή στους ποινικούς κρατούμενους σε όλη την χώρα.

Ο Λευκός Κύκνος κρύβει στα σπλάχνα του, απίστευτη σκληρότητα και ανθρώπινο πόνο. Ανθρώπους στιγματισμένους σε όλο το σώμα τους με φοβερά τατουάζ που υποδηλώνουν την κατηγορία του εγκλήματος αλλά και την θέση τους στην ιεραρχία της φυλακής  η της συμμορίας στην οποία στρατολογήθηκαν νεαροί. Μανιακούς δολοφόνους, σίριαλ κίλερς, επαγγελματίες εκτελεστές και αυτουργούς απίστευτων εγκλημάτων. Άνδρες κάθε ηλικίας που ζούνε σε μια επίγεια κόλαση, αλυσοδεμένοι μέσα σε μικρά τσιμεντένια κελιά,  δίχως την παραμικρή ελπίδα  για ελευθερία.

Τα κατάστικτα σώματα των  καταραμένων του Λευκού Κύκνου αποτελούν μια ζωντανή τρομακτική απεικόνιση των φοβερών εγκλημάτων. Οι αράχνες σημαίνουν την εξάρτηση από τα σκληρά ναρκωτικά, οι νεκροκεφαλές που σχίζονται από μαχαίρια και ξίφη δείχνουν τις ανθρωποκτόνες  πράξεις, τα μεγάλα μάτια στις κοιλιές και τα γεννητικά όργανα τους παιδεραστές. Πολλά από τα περίπλοκα τατουάζ γίνονται μέσα στην φυλακή, κάτω από την μύτη των φυλάκων που τα απαγορεύουν, με αυτοσχέδια υλικά και εργαλεία που προξενούν αφόρητους πόνους.

Με έναν πληθυσμό πάνω από οκτακόσιους χιλιάδες άνδρες και γυναίκες περίπου σήμερα  στις  φυλακές, η Ρωσία κατάφερε να φτάσει τις δύο τελευταίες δεκαετίες τους αμερικάνικους φοβερούς  δείκτες. Έτσι βρίσκεται με διαφορά στην δεύτερη θέση παγκόσμια σε αναλογία κρατούμενων προς τον γενικό πληθυσμό ( 604 ανά εκατό χιλιάδες) με πρώτες σταθερά  τις ΗΠΑ ( 756/ 100 χιλιάδες), παρά το γεγονός πως τα τελευταία χρόνια ανακόπηκε η ραγδαία αριθμητική αύξηση της πρώτης μετά-σοβιετικής περιόδου που είχε ξεπεράσει  το 1998 το ένα εκατομμύριο έγκλειστους. Η ανακοπή δεν έχει να κάνει με την μείωση των παραβατικών συμπεριφορών αλλά κυρίως με την ελαστικοποίηση στο καθεστώς   των προφυλακίσεων και τις νομικές  αλλαγές και την επιμέτρηση των ποινών. Με αυτούς τους ρυθμούς,  με ένα σύστημα που είναι φημισμένο για την σκληρότητα του και με ελάχιστες χρηματοδοτήσεις οι φυλακές στην Ρωσία αποτελούν βρωμερές αποθήκες ψυχών στις οποίες βασιλεύουν τα βασανιστήρια, η ανθρώπινη εξαθλίωση  και απόγνωση και οι αρρώστιες.  Ειδικά η φυματίωση , η ανθεκτική   ηπατίτιδα σε όλα τα γνωστά φάρμακα και το Έιτζ, έχουν μετατραπεί σε επιδημίες που είναι αδύνατον να αντιμετωπιστούν.

Ο Λευκός Κύκνος αλλά και οι άλλες σκληρές ρώσικες φυλακές του 21ου αιώνα, αποτελούν σύγχρονη υπενθύμιση αυτό που ο Ντοστογιέφσκι είχε πει πριν πολλά χρόνια αναφορικά με το τσαρικό σωφρονιστικό σύστημα.  Πως  το επίπεδο του πολιτισμού μίας κοινωνίας κρίνεται από τις φυλακές της. Και ο πολιτισμός της σημερινής καθεστωτικής ρώσικης ελίτ, μαζί με τις ανισότητες και τα καθημερινά κοινωνικά προβλήματα και αδιέξοδα που δημιουργούν οι πολιτικές των κυβερνήσεων της, είναι μια απόλυτη  βαρβαρότητα.


* Η στήλη συνιστά την ταινία του   'Αλιξ Λάμπερτ, «Το Σημάδι του Κάιν»   (HΠA-2000- 74'),  που έφερε στην δημοσιότητα τους στιγματισμένους του Λευκού Κύκνου.  Για τους αριθμούς των φυλακισμένων στον κόσμο  τα στοιχεία προέρχονται από το Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου στην ετήσια έκθεση για το 2008 στην διεύθυνση http://www.kcl.ac.uk/depsta/law/research/icps/downloads/wppl-8th_41.pdf. Για την βία στις ρώσικες φυλακές ένα σκληρό βίντεο στην διεύθυνση http://www.youtube.com/watch?v=nhdF2axzlpU. Μια σειρά φωτογραφιών από το εσωτερικό του Λευκού Κύκνου στην διεύθυνση http://serezhakomarov.com/index.php?/projects/white-swan/

13 Φεβ 2010

Σοναπούρ- Ντουμπάι. Το βρώμικο μυστικό

 

Το Σοναπούρ είναι μια από τις  πολλές  εκείνες  αθέατες  τοποθεσίες στον πλανήτη που πληροί απόλυτα την έννοια του οξύμωρου. Σοναπούρ θα πει, ηλιόλουστο μέρος   στα ινδικά,  αλλά κανένας επίσημος χάρτης η τουριστικός οδηγός  στο Ντουμπάι δεν το  αναφέρει. Περίπου ενενήντα λεπτά με το αυτοκίνητο από το κέντρο της πόλης, κρυμμένο μέσα στους αμμόλοφους στον δρόμο για το εμιράτο  Sarjah,  το Σοναπούρ είναι ένα τεράστιο γκέτο με κτίρια-κοιτώνες στους οποίους στριμώχνονται έως και πεντακόσιες χιλιάδες ψυχές, σε άθλιες συνθήκες.  Για να βρεις το Σοναπούρ ο ασφαλέστερος τρόπος είναι να ακολουθήσεις τα λεωφορεία που πηγαινοφέρνουν καθημερινά τους χιλιάδες μετανάστες εργάτες στα εργοτάξια του εμιράτου και όταν φτάσεις εκεί θα συναντήσεις  το πιο  βρώμικο μυστικό του λεγόμενου οικονομικού θαύματος του Ντουμπάι. Ανάμεσα στα στενά χωμάτινα σοκάκια, στους ανοικτούς προχειροφτιαγμένους υπονόμους, στα βουνά από  σκουπίδια  και στα  άθλια κτίρια που το συνθέτουν, χιλιάδες νέοι άνδρες από  την Ινδία, το Πακιστάν, το Νεπάλ το Μπαγκλαντές και άλλες ασιατικές και αφρικανικές  χώρες, ζούνε για να δουλεύουν ολημερίς στα φαραωνικά τεχνικά έργα και τις οικοδομικές κατασκευές.


Σχεδόν όλοι, έφτασαν στο Ντουμπάι σταδιακά εδώ και πάνω από δεκαπέντε χρόνια, στρατολογημένοι από γραφεία εργασίας στις χώρες τους, πληρώνοντας τουλάχιστον δύο χιλιάδες δολάρια και αναγκασμένοι με τους πρώτους μισθούς πείνας να ξεπληρώσουν τους ατζέντηδες και τους δανειστές τους. Στα περισσότερα συμβόλαια που υπέγραφαν με κλειστά μάτια, παρακινημένοι από την πείνα και την ανέχεια, δεχόντουσαν να δουλεύουν σαν σκλάβοι, με ωράρια ογδόντα ωρών τουλάχιστον την βδομάδα, ημέρα και  νύχτα, για οκτώ με δέκα δολάρια ημερήσια αμοιβή και αναγκασμένοι να μείνουν στον ίδιο εργοδότη το λιγότερο δύο χρόνια από την πρόσληψη τους. Χωρίς το δικό τους αίμα και τον ιδρώτα, στις σκαλωσιές των θεόρατων κτιρίων και κάτω από θερμοκρασίες πενήντα βαθμών Κελσίου, με τρομερή συχνότητα εργατικών θανάτων, τραυματισμών και ασθενειών, τίποτε δεν θα μπορούσε να χτιστεί στο εμιράτο που φιλοδοξούσε να γίνει παγκόσμιο κέντρο ακριβού τουρισμού και υπηρεσιών στην περιοχή του Κόλπου.


Το 2006 και το 2007, ήταν οι χρονιές,   που οι λιγοστές ειδήσεις των διεθνών ΜΜΕ  από το εμιράτο,  άρχισαν να δείχνουν πως οι σιωπηλοί αυτοί σκλάβοι, είχαν αρχίσει να οργίζονται και να αντιδρούν. Η διάψευση του ονείρου για μια αξιοπρεπή και καλά πληρωμένη δουλειά σε συνδυασμό με την πτώση του δολαρίου, παρακίνησε αρκετούς να ξεσηκωθούν. Σε διάφορα εργοτάξια καταγράφτηκαν απεργίες και συγκρούσεις με κορυφαίες τις συγκρούσεις στην ζώνη του λιμανιού Jebel Ali τον Οκτώβρη του 2007  και την μεγάλη απεργία σαράντα χιλιάδων εργατών,  μαζί με αυτούς που έχτιζαν τον ουρανοξύστη Barj Dubai στα τέλη του ίδιου χρόνου.  Σε απάντηση δικαστήριο  του εμιράτου αποφάσισε να απελάσει τους περισσότερους από τους πρωτεργάτες και να σκληρύνει τους ελέγχους και την αστυνομική καταπίεση στα έργα και γύρω από τους κοιτώνες στο Σοναπούρ.




Στις αρχές του Γενάρη εγκαινιάστηκε από τον σεϊχη Μοχάμαντ μπεν Ραχίντ αλ Μακτούμ ο ψηλότερος ουρανοξύστης στον κόσμο, με επισημότητα και οργανωμένους πανηγυρισμούς. Πήρε το όνομα "Μπουρζ Χαλίφα", προς τιμή του αρχηγού των Ενωμένων Εμιράτων,    σεϊχη Χαλίφα μπεν Ζαγιέντ αλ-Ναχιάν και αποτελεί πλέον το αρχιτεκτονικό καμάρι του εμιράτου. Χιλιάδες φωτογραφίες και βίντεο ταξίδεψαν σε όλο τον κόσμο με εικόνες του κτιρίου από το έδαφος αλλά και άλλες, με την θέα που κόβει την ανάσα από το ύψος των οκτακοσίων και πλέον μέτρων που υψώνεται. Καμία όμως από τις κάμερες και τις φωτογραφικές μηχανές   δεν αναζήτησε να αποτυπώσει το ταπεινό Σοναπούρ και τους νέους  άνδρες εργάτες που έχτισαν με τα χέρια τους αυτή την σύγχρονη πυραμίδα.


* Η στήλη επανήλθε σε ένα θέμα που είχε παρουσιάσει τον Απρίλιο του 2006, παρακινημένη από ένα κείμενο του Άρη Χατζηστεφάνου στο ένθετο  κυριακάτικο περιοδικό της «Καθημερινής» στις 13 του περασμένου Δεκέμβρη που εκτός των άλλων περιέγραφε την απόγνωση των χιλιάδων εργατών που –ύστερα από το πρόσφατο οικονομικό κραχ στο εμιράτο- απολύονται μαζικά και αναγκάζονται να γυρίσουν στις πατρίδες τους.  Για αυτήν την σκοτεινή πλευρά του  εμιράτου εκπληκτικές είναι οι φωτογραφίες της Matilde Gattoni στην ηλεκτρονική



30 Ιαν 2010

Κουτάισι –Γεωργία. Μνημείο του αίματος


Δεν έχει διευκρινιστεί αν η οκτάχρονη Nivo Jincharadze με την μητέρα της Eka Tsutskhvashvili βγήκαν από το διαμέρισμα της εργατικής πολυκατοικίας, από τον φόβο της επικείμενης έκρηξης η από άγνοια του κινδύνου, το κρύο σαββατιάτικο απόγευμα στις 19 του περασμένου Δεκέμβρη. Ότι και να προκάλεσε την παρουσία τους εκείνη την στιγμή στην αυλή του κτιρίου, στην συνοικία Autoqarkhana, στο Κουτάισι, το αποτέλεσμα ήταν τραγικό. Ύστερα από μια φοβερή έκρηξη που έμοιαζε με σεισμό, όλα κοκκίνισαν για την μικρή Nivo . Ένα πηχτό κόκκινο χρώμα ακριβώς το ίδιο που πλημμύρισε την αυλή και κατακλύζει το βιαστικό συγκλονιστικό μικρό βίντεο που τραβήχτηκε με κινητό τηλέφωνο. Μάνα και κόρη διακομίστηκαν βιαστικά στο ιατρείο του διπλανού εργοστασίου αυτοκινήτων και αρκετά αργότερα στο νοσοκομείο της πόλης, όπου διαπιστώθηκε και επίσημα ο θάνατος τους, που προήλθε από βαριά τραύματα που προκάλεσαν κομμάτια από σίδερο και μπετόν.

Η έκρηξη που έγινε βιαστικά με εντολή της γεωργιανής κυβέρνησης, δυο ημέρες πριν την καθορισμένη ημερομηνία, προκάλεσε την κατάρρευση του μεγάλου τσιμεντένιου Μνημείου της Δόξας που έστεκε στην διπλανή πλατεία από τις αρχές της δεκαετίας του Ογδόντα. Ήταν αφιερωμένο στους σκοτωμένους Γεωργιανούς στρατιώτες στην διάρκεια του Πατριωτικού Πολέμου, φιλοτεχνημένο από τον ογδόνταδιάχρονο σήμερα γλύπτη Merab Berdzenishvili και είχε υιοθετηθεί από την Ουνέσκο. Με ύψος σαρανταέξι μέτρα το μνημείο περιελάμβανε μια σύνθεση τριών γλυπτών στην πρόσοψη του, η πρώτη από τις οποίες εικόνιζε την θλίψη της μάνας και η τελευταία τον αγγελιοφόρο της νίκης.

Μπορεί να μην ήταν μια καλλιτεχνική κατασκευή ανάλογη των μεσαιωνικών γεωργιανών μνημείων που κοσμούν το Κουτάισι, όπως ο καθεδρικός Bagrati η το μοναστήρι Gelati από τον ενδέκατο αιώνα, όταν η πόλη υπήρξε πρωτεύουσα του βασιλείου της Κολχίδας και αργότερα του Ενωμένου Βασιλείου της Γεωργίας, αλλά είχε ισχυρούς συμβολισμούς για την πλειοψηφία των απλών ανθρώπων. Γιατί η Γεωργία μπορεί να έμεινε σχεδόν ανέπαφη από την Γερμανική εισβολή και κατοχή αλλά περίπου επτακόσιες χιλιάδες Γεωργιανοί πολέμησαν στις τάξεις του Σοβιετικού στρατού και από αυτούς οι τριακόσιες χιλιάδες έπεσαν στα πεδία των μαχών. Είναι πολύ λίγες οι οικογένειες στην χώρα των τεσσάρων και κάτι εκατομμυρίων περίπου, που δεν έχει κάποιο σκοτωμένο συγγενή από εκείνη την περίοδο να θυμάται.

Η βάρβαρη απόφαση της κυβέρνησης στην Τυφλίδα να γκρεμίσει το μνημείο - με το πρόσχημα πως εμπόδιζε τα σχέδια για το κτίσιμο του νέου κοινοβουλίου - είχε ξεσηκώσει την οργή της πλειοψηφίας των κατοίκων στο Κουτάισι και πολλών Γεωργιανών σε όλη την χώρα. Η επίσπευση του γκρεμίσματος που είχε προγραμματιστεί να γίνει στις 21 του Δεκέμβρη , ημέρα γενεθλίων του προέδρου Σαακασβίλι (!), έγινε όταν μαθεύτηκε πως στην πόλη είχαν αρχίσει να μαζεύουν υπογραφές για να σταματήσουν τις εργασίες κατεδάφισης. Ο τραγικός θάνατος της μικρής Nivo και της μητέρας της αλλά και ο σοβαρός τραυματισμός μιας δεκάδας άλλων γειτόνων τους ξεσήκωσε ένα ισχυρό κύμα οργής σε όλη την Γεωργία, αναγκάζοντας τον Σαακασβίλι να απολύσει τον διοικητή της επαρχίας και να στείλει στο δικαστήριο τους υπεύθυνους τεχνικούς της εταιρίας που ανέλαβε την κατεδάφιση, έτσι ώστε να αποποιηθεί τις ευθύνες που τον βαρύνουν. Αυτή την φορά οι αντιδράσεις προήλθαν όχι μόνο από την σημερινή γεωργιανή αριστερά αλλά από το σύνολο της αντιπολίτευσης και το σημείο που υπήρχε το μνημείο έχει γίνει τόπος συχνών αντικυβερνητικών συγκεντρώσεων. Όσο για τον Σαακασβλίλι και την μαφιόζικη ομάδα που κυβερνά την Γεωργία, που θεωρούν τους εαυτούς τους επτάψυχους, ας ευχηθούμε πως το αίμα της οκτάχρονης Nivo θα αποδειχθεί πολύ βαρύ έτσι ώστε να επισπευσθεί η τελική ετυμηγορία για την σκληρή και ανελέητη τιμωρία τους.


  • Το συγκλονιστικό βίντεο με το όμορφο αλλά παγωμένο πρόσωπο της κτυπημένης μικρής Νivo βρίσκεται στην διεύθυνση http://www.youtube.com/watch?v=toOds_FpvNA.

16 Ιαν 2010

Dayi, Σιτσουάν Τέχνη για εκατομμύρια


Ο Liu Wencai που γεννήθηκε στα 1887 και πέθανε από φυσικά αίτια το 1949, λίγο πριν φτάσουν στην περιοχή που ζούσε, οι δυνάμεις του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, ήταν ένας διαβόητος για την σκληρότητα του γαιοκτήμονας στην επαρχία Σιτσουάν , στην κεντροδυτική Κίνα. Τα κτήματα και το εντυπωσιακό αρχοντικό του βρίσκονταν στην περιφέρεια Dayi, πενήντα χιλιόμετρα περίπου από την σημερινή πρωτεύουσα της Σιτσουάν , την Chengdu. Το όνομα του , έγινε συνώνυμο σε όλη την χώρα, των φεουδαρχών που εκμεταλλεύονταν απάνθρωπα τους φτωχούς αγρότες στην προεπαναστατική Κίνα, έκλεβαν την σοδειά τους και τους καταδίκαζαν σε θανατηφόρα πείνα.

Το 1965 μια μεγάλη ομάδα από καθηγητές και σπουδαστές από το Ινστιτούτο Καλών Τεχνών της Σιτσουάν που έχει την έδρα του στην Chongqing, ξεκίνησε να κατασκευάζει ένα επικό γλυπτό σε φυσικό ανθρώπινο μέγεθος, ακριβώς στην περιοχή που ο διαβόητος γαιοκτήμονας είχε στην εξουσία του. Το γλυπτό που φτιάχτηκε από πηλό, θέλοντας και με το υλικό να συμβολίσει την στενή σχέση του με τους φτωχούς αγρότες, είναι μια σύνθεση από εκατόν δεκατέσσερις ανθρώπινες φιγούρες, ογδόντα δύο άνδρες και τριάντα δύο γυναίκες και εκτείνεται σε ενενήντα επτά μέτρα μήκος περίπου. Το σύμπλεγμα αποτελείται από επτά σκηνές, οι οποίες απεικονίζουν με εντυπωσιακή ζωντάνια και δύναμη την πορεία του κινέζικου λαού από τη σκλαβιά της φεουδαρχίας προς την επανάσταση. Παρουσιάζει τους αγρότες να πληρώνουν τη δεκάτη και να γίνονται αντικείμενα εκμετάλλευσης και βασανισμού από τον άρχοντα, κατόπιν να αντιδρούν και τέλος να εξεγείρονται. Η σύνθεση που στα κινέζικα ονομάζεται Shouzuyuan, δηλαδή το δικαστήριο για τα έσοδα μίσθωσης της γης, αποτέλεσε πανεθνικό πρότυπο για την επαναστατική τέχνη, ειδικά την περίοδο της Πολιτιστικής Επανάστασης. Εκατομμύρια Κινέζοι στο Πεκίνο και σε άλλες πόλεις της χώρας είδαν το γλυπτό η αντίγραφά του και εκατομμύρια αφίσες και φωτογραφίες με τμήματα της σύνθεσης κυκλοφόρησαν στην Κίνα και στο εξωτερικό. Πιστοί στο συλλογικό πνεύμα της εποχής οι καλλιτέχνες που το έκαναν έμειναν για πάντα ανώνυμοι. Η δημιουργία τους, ύστερα από διάφορα ταξίδια που έκανε στην χώρα, βρίσκεται μόνιμα στο παλιό αρχοντικό του γαιοκτήμονα που έχει μετατραπεί σε μουσείο.

Η εντυπωσιακή αυτή συλλογική καλλιτεχνική δημιουργία ξαναήρθε στην επικαιρότητα με αφορμή το πρώτο ταξίδι της έξω από τα σύνορα της Κίνας. Ένα πιστό αντίγραφο από χαλκό και υαλοβάμβακα, εκτέθηκε για πρώτη φορά στην Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στην Φραγκφούρτη από τον περυσινό Σεπτέμβρη ως τις αρχές του φετινού Γενάρη, σε ειδική ενότητα με τίτλο «Τέχνη για τα εκατομμύρια. Εκατό γλυπτά από την περίοδο του Μάο». Προκάλεσε τον θαυμασμό και πυροδότησε πολλές συζητήσεις για την επαναστατική τέχνη στα χρόνια της Πολιτιστικής Επανάστασης. Σε πείσμα της επίσημης κινέζικης εκδοχής που προσπαθεί να περιορίσει την ακτινοβολία της δημιουργίας μόνο στην φόρμα και σε μια ανεπίστρεπτη ιστορικότητα δεν ήταν λίγοι εκείνοι που διαπίστωσαν τα διαχρονικά μηνύματα της. Γιατί δυστυχώς ο άσπλαχνος γαιοκτήμονας κατάφερε να πάρει την εκδίκηση του και στην σημερινή Κίνα πολλοί Liu Wencai, στις πόλεις και την ύπαιθρο ζουν και βασιλεύουν σε βάρος των εκατομμυρίων εργατών και αγροτών που έχουν επιστρέψει στις συνθήκες της άγριας εκμετάλλευσης και καταπίεσης.


* Η στήλη παρακινήθηκε από ένα μικρό καλό ηλεκτρονικό δημοσίευμα στο μπλογκ http://krotkaya.wordpress.com/. Για περισσότερες πληροφορίες και εικόνες για το γλυπτό και την ιστορία του στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.morningsun.org/stages/rent_courtyard.html