20 Αυγ 2012

Ρομά- Γαλλία
Μακραίωνο κυνήγι, εύκολο θήραμα

Αμφιλεγόμενος για τον ρόλο που διαδραμάτισε στο μεταίχμιο ανάμεσα στον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση, εν τέλει ηττημένος στην διαρκή ιταλική εκστρατεία του, ο Λουδοβίκος ο δωδέκατος, που βασίλεψε απολυταρχικά δεκαέξι χρόνια, υπήρξε κατά περίεργο τρόπο αρκετά δημοφιλής στους υπηκόους του και γι αυτό τον αποκάλεσαν πατέρα του λαού. Σε αντίθεση με τους γάλλους ο Λουδοβίκος υπήρξε μισητός στην μειονότητα που σήμερα ονομάζονται Ρομά, μιας και ήταν αυτός που εγκαινίασε το 1504 ένα ανελέητο κυνηγητό τους, με συλλήψεις και διωγμούς έξω από τα τότε σύνορα της Γαλλίας. Τσιγγάνοι, Ρομ, Ρομά, Τζίμπσις, Μανούς, Καλό, Σίντις ή με αλλιώτικα προσωνύμια ανάλογα με τις ξεχωριστές ομάδες, οι Ρομά εμφανίστηκαν στην Κεντρική Ευρώπη σταδιακά από τις αρχές του 15ου αιώνα και στην Γαλλία η πρώτη καταγραφή της παρουσία τους γίνεται το 1418. Αν και υπάρχουν ακόμη διαφωνίες για την καταγωγή τους, ακόμη και για πρόσφατες επιστημονικές μελέτες που βασίζονται σε γενετικές αναλύσεις, ελάχιστοι είναι εκείνοι που διαφωνούν πως οι Ρομά αντιμετώπισαν σε αυτά τα εξακόσια και περισσότερο χρόνια κυρίως διώξεις παρά καλοσύνη από τις εξουσίες και την πλειοψηφία των κατοίκων στις περιοχές που εμφανίστηκαν.

11 Αυγ 2012

Μπρέσια-Ιταλία
Λευκά φέρετρα και λευκές χήρες


Το αίσθημα του εξωπραγματικού και του απίστευτου έδινε λεπτό με λεπτό την θέση του σε μια βουβή συγκίνηση, που κατέκλυσε τους εξακόσιους περίπου άνδρες και γυναίκες που γέμισαν ασφυκτικά την εκκλησία και τον περίβολο της Σάντα Μαρία ντε λα Βιτόρια, στο νούμερο 97 της Βία Κρεμόνα στην Μπρέσια. Εκεί, παρά την φιλότιμη παρηγορητική ομιλία του ιερέα, του ντον Φραντσέσκο Φεράρι, τίποτε δεν μπορούσε να βοηθήσει ώστε να μπορέσει να χωρέσει ο ανθρώπινος νους αυτό που συνέβη το βροχερό πρωινό της Δευτέρας στις 21 του φετινού Μάη, λίγο πιο πέρα στον ίδιο δρόμο. Μέσα σε δυο-τρία λεπτά, γύρω στις οκτώμισι, ύστερα από έναν από τους συχνούς, τελευταία, καυγάδες με την γυναίκα του Έλενα, ο Μάρκο Τουρίνι σε κατάσταση παροξυσμού πραγματοποίησε το αδιανόητο. Άρπαξε και πέταξε από τον έκτο όροφο την δεκατετράμηνη κόρη του και τον τετράχρονο γιο του. Αμέσως μετά πήδηξε και αυτός στο κενό. Η Έλενα δεν πρόλαβε παρά μόνο να βγάλει απελπισμένες κραυγές και να τρέξει μάταια για βοήθεια στους γείτονες. Ο Μάρκο σκοτώθηκε επί τόπου ενώ τα δύο μικρά άντεξαν μόνο για λίγη ώρα μέχρι να τα πάνε στο νοσοκομείο. Ο επίλογος της σιωπηλής, αλλά απόλυτα σπαρακτικής τελετής, γράφτηκε σε δύο διαφορετικά σημεία. Τα δύο μικρά λευκά φέρετρα θάφτηκαν στο κοιμητήριο του Ρεμεντέλο, χωριό καταγωγής της Έλενας ενώ το σώμα του Μάρκο τάφηκε στο κοιμητήριο της Βόλτα λίγο έξω από την Μπρέσια.

14 Ιουν 2012

Τζενίν-Παλαιστίνη
Με την σοκολάτα στα χέρια τους...*

Ήταν Ιούνιος του 2002 σε μια γειτονιά της πόλης Τζενίν στην Παλαιστίνη. Η οικογένεια του Γιουζέφ Αμπού Αζίζ σηκώθηκε γύρω στις επτά όπως συνήθως. Έξω είχε απαγορευτεί η κυκλοφορία -συνηθισμένο φαινόμενο τα τελευταία χρόνια- και κανείς δεν ήξερε πότε θα γινόταν η παύση της απαγόρευσης. Όλα τα μικρότερα παιδιά ήταν σπίτι. Έκτος από τον μεγάλο γιο που σπούδαζε ιατρική στο Κάιρο και τα δύο άλλα αγόρια που ήταν χτίστες στην Ραμάλα. Ο πατέρας κλείδωνε πάντα την πόρτα αυτές τις ώρες ώστε να μην βγουν έξω οι τρεις μικροί γιοι του, ο Τζαμίλ (13 χρονών), ο Ταρίκ (11) και ο Αχμέντ (6) και κινδυνεύσουν από τις στρατιωτικές περιπολίες.

14 Απρ 2012

Βακάρ και Χομαγιούν ανέστησαν*

[1] Εκεί βαθιά στο κύτος του αεροσκάφους, στο κοίλο αμπάρι με τις αποσκευές των ταξιδιωτών και τα εμπορεύματα (αλλά και με την ησυχία: την ησυχία που καλύπτει με το βάρος της όλα τα τριξίματα της πτητικής αγωνίας των μετάλλων· την ησυχία και, βέβαια, το σκοτάδι), είναι κι αυτά τα δυο φέρετρα, φτηνά και λιτά όπως πρέπει να ’ναι όλα τα οχήματα προς το βασίλειο της απόλυτης ισότητας και της απόλυτης συνώνυμής της, της σκλαβιάς. Δύο φέρετρα από λάκα. Απλά, λιτά, με έξοχες γραμμές, φτηνά αλλά καλοφτιαγμένα φέρετρα — κάσες, που τα λένε. Κάσες. Ίσως και με ανάγλυφο σταυρό επάνω τους, στο καπάκι· ίσως και με χωρίς. Σίγουρα πάντως όχι με εγχάρακτη ημισέληνο, σίγουρα όχι σκεπασμένα με την ελληνική σημαία, ή —υποθέτω— με το πακιστανικό αντίστοιχο σύμβολο κυριαρχίας. Και, βέβαια, κάτι τέτοιο δε θα ’χε καμιά σημασία. Απολύτως καμία: εδώ έχει σκοτάδι, και το μέταλλο δεν έχει μάτια. (Δεν έχει τίποτε σημασία, πια). Έστω λοιπόν τώρα πως τα καπάκια (πρώτα το ένα, κι ύστερα από μερικές στιγμές και το άλλο) ανασηκώνονται ελαφρά, μετακινούνται, σέρνονται αργά-αργά τοξοειδώς πάνω στα τοιχώματα των φερέτρων και (αν δεις λίγο πιο προσεκτικά) αποκαλύπτουν ένα χέρι πρώτα, κι έπειτα άλλο ένα, και εντέλει τέσσερα τον αριθμό, δύο και δύο, κι έπειτα δυο κεφάλια και δυο λαιμούς και δυο στέρνα, και όλα τα υπόλοιπα που απαρτίζουν τον άνθρωπο. (Αν αυτά είναι ο άνθρωπος). Και νά:

24 Μαρ 2012

Τζαμπάλια, λωρίδα της Γάζας
Ο αγαπημένος του θεού

 
Έξω από την Τζαμπάλια, την βορειότερη πόλη στην λωρίδα της Γάζας το ομώνυμο προσφυγικό στρατόπεδο ιδρύθηκε στα 1948 με τον πρώτο αραβο-ισραηλινό πόλεμο και την μαζική εκτόπιση των Παλαιστινίων από τις πατρογονικές εστίες τους. Τριανταπέντε χιλιάδες πρόσφυγες ήταν οι πρώτοι κάτοικοι του στρατοπέδου, που σταδιακά εξελίχτηκε στο μεγαλύτερο προσφυγικό οικισμό στην Γάζα. Σε μια έκταση μόλις 1,4 τετραγωνικών χιλιομέτρων είναι στοιβαγμένοι σε άθλιες συνθήκες τουλάχιστον εκατόν δέκα χιλιάδες άνθρωποι, σε μια από τις μεγαλύτερες πληθυσμιακές πυκνότητες στον πλανήτη. Εκεί, η ακραία φτώχεια τυλίγει τουλάχιστον το 44% του πληθυσμού, το πόσιμο νερό μοιράζεται με το δελτίο, οι συνθήκες στέγασης είναι απάνθρωπες και η ανεργία ξεπερνά το 75% του ενεργού ανθρώπινου δυναμικού. Τρεις στους τέσσερις πρόσφυγες στην Τζαμπάλια εξαρτιόνται για την επιβίωση τους από την ανθρωπιστική βοήθεια ενώ το μέσο καθημερινό εισόδημα δεν ξεπερνά τα δύο δολάρια. Και σαν μην έφταναν όλα αυτά τα προβλήματα που τα τελευταία χρόνια μεγάλωσαν εξαιτίας του εγκληματικού αποκλεισμού, το στρατόπεδο συχνά γίνεται στόχος των στρατιωτικών επιθέσεων των ισραηλινών μιας και θεωρείται προπύργιο της Χαμάς και της αδιάλλακτης αντίστασης.

10 Μαρ 2012

Βαλσούσα, Ιταλία
Δηλητήριο υψηλής ταχύτητας

Η Βαλσούσα, όπως την αποκαλούν στο Πιεμόντε, είναι μια κοιλάδα ανάμεσα στους όγκους των Άλπεων που συνδέει την Ιταλία με την Γαλλία και την διατρέχει ο Ντόρα Ριπάρια ένα ποτάμι που καταλήγει στον Πάδο. Εκτείνεται σε μήκος πενήντα χιλιομέτρων από τα σύνορα μέχρι τις παρυφές του Τορίνο. Από τους αρχαίους χρόνους το πέρασμα διαμέσου της Βαλσούσα ήταν το καλύτερο και ασφαλέστερο για τους ανθρώπους και τα προϊόντα, όπως επίσης και ο αγαπημένος δρόμος για κάθε εισβολέα που ήθελε να μπει στην ιταλική χερσόνησο από την μεριά της Δύσης. Γι' αυτό και η κοιλάδα ονομάστηκε το μονοπάτι των Φράγκων, εξαιτίας της πορείας του Καρλομάγνου απέναντι στους Λομβαρδούς, και γι αυτό είναι σπαρμένη με οχυρώσεις και επιβλητικά κάστρα. Βασισμένη στην γεωργία και την κτηνοτροφία για αιώνες, η οικονομία της περιοχής επεκτάθηκε στην ελαφριά βιομηχανία, στην κατεργασία του ξύλου και στον τουρισμό, ειδικά τον χειμερινό. Οι κάτοικοι είναι περήφανοι για την διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, τόσο για τα πλούσια δάση όσο και για την άγρια πανίδα των θηλαστικών που αναπαράγεται ικανοποιητικά σε όλη σχεδόν την πυραμίδα της. Από τον σκαντζόχοιρο και τον λαγό μέχρι την αλεπού, τον λύκο και τον λύγκα.

25 Φεβ 2012

Παρίσι- Σεν Ντενί
Ο αρχιμπάτσος Πάντα και η …απόδραση της Εκατερίνας

Όταν ο Σαρκοζί διόρισε στο μέγαρο στο Μπομπινί για νομάρχη στο Σεν Σε Ντενί τον Κριστιάν Λαμπέρτ δεν υπήρξε καμία ασάφεια για το τι θα ακολουθούσε. Πρώην αρχιμπάτσος σε κρίσιμους τομείς της εσωτερικής ασφάλειας ο Λαμπέρτ, γνωστός με το παρατσούκλι «Πάντα» εξαιτίας των σκοτεινών κύκλων στα μάτια του, ξεκίνησε την δουλειά που ήξερε καλά. Ανηλεές κυνηγητό, σε μικρό-παράνομους, νέους, άνεργους και κυρίως μετανάστες με ιδιαίτερη κλίση στους Ρομά, που ο γάλλος πρόεδρος ανακήρυξε σε εθνικό κίνδυνο. Το νομαρχιακό διαμέρισμα 9-3, το Σεν Ντενί με τα ψηλά ποσοστά ανεργίας και φτώχειας, καταστάσεις που γεννάνε εξεγέρσεις και παραβατικότητα, έγινε πεδίο δόξας για τον κολλητό του Σαρκοζί και ισχυρό προεκλογικό χαρτί για την δήθεν αποτελεσματική πολιτική της σιδερένιας πυγμής.

11 Φεβ 2012

Φέλτον - Καλιφόρνια
Οι υπέρ-χιλιετείς σεκόγιες και η ηλικία του νερού

Το Φέλτον, στην Σάντα Κρουζ της Καλιφόρνια, λίγο νοτιότερα του Σαν Φρανσίσκο, απέχει μερικά μόνο μίλια από τις ακτές του ωκεανού. Είναι γνωστό για δύο κυρίως λόγους. Από παλιά σαν το κοντινό σημείο από το οποίο μπορεί κανείς να περιπλανηθεί και να θαυμάσει το δάσος με τις σεκόγιες, τα μεγαλύτερα και ψηλότερα δένδρα του κόσμου, που μερικά από αυτά έχουν ηλικία πάνω από δυο χιλιάδες χρόνια! Παλιά, κέντρο μεταφοράς της ξυλείας που οι κοινότητες των υλοτόμων έστελναν με βαγόνια προς τις ακτές του Ειρηνικού, είναι ιδανικός τόπος για γουήκ-εντ η μεγαλύτερες διακοπές μέσα στην φύση. Πρόσφατα, γιατί οι τέσσερις χιλιάδες περίπου, λευκοί στην πλειοψηφία τους κάτοικοι του, επανέκτησαν την διαχείριση του νερού και τις πηγές του, από μια πολυεθνική ύστερα από έναν μακρόχρονο αγώνα.

28 Ιαν 2012

Σάο Πάολο- Βραζιλία
Η «γη του ψιλόβροχου» θρηνεί θύματα

Είστε συνήθεις τουρίστες, επιχειρηματίες ή λάτρεις του αθλητισμού; Τα τοπικά ταξιδιωτικά σας πρακτορεία σάς είπανε ποτέ πως η Βραζιλία έχει τα πάντα; Σας σύστησε ποτέ κανείς να δείτε τα αξιοθέατα αυτής της χώρας; Και τι να πρωτοεπιλέξετε… τις οικοτουριστικές εκδρομές στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου, που του λείπουνε κάτι αυτόχθονες φυλές, ή το ετήσιο καρναβάλι της σεξουαλικής κατανάλωσης, με τις παρελάσεις και τα όλα του; Τι θα λέγατε για μια επίσκεψη στη μεγαλύτερη πόλη της Βραζιλίας, το Σάο Πάολο, που λέγεται και «γη του ψιλόβροχου» και θα ’ναι μία από τις διοργανώτριες πόλεις του Μουντιάλ της FIFA το 2014; Ή θα προτιμούσατε μια περιήγηση στο Ρίο ντε Ζανέιρο, τη διοργανώτρια πόλη των θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 2016; Τι άλλο να ζητήσει κανείς… Σας προειδοποίησαν ωστόσο ότι σ’ όλες τις μεγάλες πόλεις υπάρχουνε «παραγκουπόλεις», οι φαβέλες που «μαστίζονται από τη φτώχεια και το βίαιο έγκλημα»; Τίνος τη βία και το έγκλημα όμως;