7 Σεπ 2013

Νοσοκομείο Tu Du – Πόλη του Χο Τσι Μινχ
Συλλογή από βάζα, πειστήρια εγκλήματος


Το νοσοκομείο Tu Du, με διαφορετικά ονόματα, έχει μια ενενηντάχρονη ιστορία στην μεγαλούπολη που παλιά την έλεγαν Σαϊγκόν και έχει σήμερα το όνομα του «θείου Χο», του ιστορικού ηγέτη του απελευθερωτικού αγώνα των Βιετναμέζων. Ξεκίνησε σαν μαιευτήριο με εκατό κρεβάτια στα 1923 και σταδιακά αναπτύχθηκε στα τελευταία χρόνια της γαλλικής κατοχής στην Ινδοκίνα. Μετά την ανεξαρτησία έγινε ένα σύγχρονο και εξειδικευμένο νοσοκομείο. Με χίλια κρεβάτια, πολλές κλινικές και εργαστήρια και χίλια οκτακόσια άτομα ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό το νοσοκομείο που πήρε το σημερινό όνομα του το 2004, αποτελεί την κορυφαία μαιευτική και γυναικολογική μονάδα της χώρας. Σε αυτήν έχουν εφαρμοστεί όλες οι σύγχρονες τεχνικές στον τομέα της γονιμοποίησης και εξειδικευμένες χειρουργικές επεμβάσεις σε νεογνά. Το Tu Du όμως, δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο τα συνηθισμένα ιατρικά προβλήματα ενός μεγάλου μαιευτηρίου. Δίνει μια ιδιαίτερα σκληρή και καθημερινή μάχη με το σκοτεινό παρελθόν της χώρας και των ανθρώπων της.

6 Ιουλ 2013

Περμ-Ρωσία
Η τραγική ιστορία της ρώσικης ποτάσας


Στο μουσείο της εταιρίας Ουράλκαλι στην Μπερεζνίκι, στην επαρχία του Περμ στις δυτικές ρίζες των Ουραλίων, ο επισκέπτης μπορεί να δει με παραστατικό τρόπο τη μακραίωνη ιστορία της ρώσικης ποτάσας και της νεότερης βιομηχανίας νατριούχων και καλιούχων λιπασμάτων. Δηλαδή την προαιώνια γέννηση των ορυκτών αλάτων και τις τεχνικές επεξεργασίας και παραγωγής που αναπτύχθηκαν στην περιοχή στα χρόνια της τσαρικής απολυταρχίας αλλά, κυρίως, στην εποχή της σοβιετικής εξουσίας. Η φύση και οι γεωλογικές μεταβολές πριν από πενήντα πέντε εκατομμύρια χρόνια δημιούργησαν πλούσια κοιτάσματα νιτρικών και καλιούχων ορυκτών, μια ανεξάντλητη πηγή αλατιού στη θέση όπου παλιότερα υπήρχε μια τεράστια θάλασσα στην προϊστορική Πέρμια περίοδο διαμόρφωσης του γήινου φλοιού. Από την αρχαιότητα, στην περιοχή η επινοητικότητα των ανθρώπων κατάφερε να βρει τρόπους εξόρυξης και αξιοποίησης και στον εικοστό αιώνα κυρίως για την παραγωγή λιπασμάτων για την αγροτική παραγωγή. Μια εκπληκτική σύνθεση της εξέλιξης του φυσικού περιβάλλοντος και της εποποιίας του ανθρώπου για να το δαμάσει και να το βάλει να υπηρετεί τις ανάγκες του. Η επιτυχία αυτή γράφτηκε στα χρόνια της σοβιετικής εξουσίας, όταν με το πρώτο πεντάχρονο άρχισε κτίζεται το 1927 το βιομηχανικό σύμπλεγμα εξόρυξης και παραγωγής ποτάσας με επίκεντρο τη Σολικάμσκ και την Μπερεζνίκι.

25 Μαΐ 2013

Γκουαντάναμο
Η δύναμη της ανθρώπινης αντίστασης

Είναι η μεγαλύτερη και η πιο σκληρή απεργία πείνας κρατούμενων στα στρατόπεδα-φυλακές στην αμερικάνικη βάση του Γκουαντάναμο, στα ένδεκα χρόνια από τότε που λειτούργησε αυτό το ανθρώπινο κολαστήριο. Εκατό ημέρες συμπλήρωσε στις 17 του Μάη αυτή η πρωτοφανής και πεισματική αντίσταση μέχρις εσχάτων και γι αυτό έγιναν πολλές κινητοποιήσεις αλληλεγγύης στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη και σε αρκετά αραβικά κράτη. Περίσσεψε η οργή και διατρανώθηκε η απαίτηση να κλείσει το ανθρώπινο κολαστήριο και να ελευθερωθούν οι κρατούμενοι . Αν και οι αμερικάνικες κρατικές αρχές αρνούνται να δώσουν αναλυτικές πληροφορίες γι αυτά που συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό στα στρατόπεδα κράτησης, είναι γνωστό πως η μεγάλη πλειοψηφία των κρατούμενων, περίπου 130 από τους 166 έχουν προσχωρήσει στον αγώνα χρησιμοποιώντας το έσχατο μέσο διεκδίκησης της ελευθερίας τους.

11 Μαΐ 2013

Σαβάρ-Μπαγκλαντές
Εργοστάσια-βωμοί για ανθρωποθυσίες

Το κτίριο είχε προειδοποιήσει αλλά η απληστία των αφεντικών υπερίσχυσε, αναγκάζοντας τις εργάτριες και τους εργάτες να μπουν στον ομαδικό τάφο. Ενώ, την προηγούμενη ημέρα, το οκταώροφο Ρανά Πλάζα εκκενώθηκε εξαιτίας των μεγάλων ρωγμών που εμφανίστηκαν σε τοίχους και δοκάρια, το πρωί της 24ης του Απρίλη, οι εργοδότες από τις πέντε βιοτεχνίες κατάφεραν, με την απειλή της απόλυσης και της περικοπής του μισθού, να βάλουν γύρω στους 3500 από τους 5000 εργαζόμενους να δουλέψουν. Δεν πέρασε πολύ ώρα και το κτίριο κατέρρευσε σαν στήλη από τραπουλόχαρτα, παγιδεύοντας στα ερείπια του πάνω από δύο χιλιάδες ανθρώπους. Ο τελευταίος επίσημος απολογισμός κατέγραψε πάνω από 900 νεκρούς, εκατοντάδες αγνοούμενους και άλλους τόσους τραυματίες, πολλοί από τους οποίους είναι πολλαπλά ακρωτηριασμένοι.

20 Απρ 2013

Ρίο ντε Τζανέιρο-Βραζιλία
Η μάχη του Μαρακανά

Το επίσημο όνομα του είναι Στάδιο του δημοσιογράφου Μάριο Φίλιο, γιατί αυτός πρωτοστάτησε για την ανέγερση του. Σε όλο τον κόσμο όμως είναι γνωστό σαν Στάδιο Μαρακανά, το όνομα της γειτονιάς στην οποία βρίσκεται, στην βόρεια πλευρά του Ρίο ντε Τζανέιρο. Μαρακανά ονομάζονταν από παλιά ένα ποτάμι που διασχίζει την περιοχή, λέξη που στα Γκουαρανί, σημαίνει πράσινο πουλί, ένα είδος παπαγάλου. Το Μαρακανά που άρχισε να κτίζεται στα 1948 υποδέχτηκε το πρώτο μεταπολεμικό Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου του 1950 και τον ιστορικό τελικό που βύθισε μια ολόκληρη χώρα στο πένθος. Τότε η Βραζιλία έχασε με 2-1 από την Ουρουγουάη και στο Μαρακανά κυριάρχησε η απόλυτη σιωπή παρά το γεγονός πως στις κερκίδες του υπήρχαν γύρω στις διακόσιες χιλιάδες θεατές. Ήταν η στιγμή που ο Γκίτζια έστελνε την μπάλα στα δίχτυα του Μπαρμπόζα αναγκάζοντας όλη την Βραζιλία να κλάψει. Το Μαρακανάζο, από τότε είναι συνώνυμο της ήττας του φαβορί και της ανέλπιστης επικράτησης του αουτσάιντερ, μέσα στον ναό του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου . Το μεγαλύτερο σε χωρητικότητα στάδιο στον πλανήτη επί πολλά χρόνια, έχασε τα πρωτεία όχι γιατί κτίστηκε κάποιο μεγαλύτερο από αυτό αλλά επειδή μειώθηκαν στο μισό περίπου οι αρχικές θέσεις, για λόγους ασφαλείας.

6 Απρ 2013

Πόλη της Γουατεμάλα
Η Δίκη


Πόλη της Γουατεμάλας, πρωινό της Τρίτης 19 του Μάρτη 2013, έξω από το επιβλητικό δικαστικό μέγαρο, υπήρχε ασυνήθιστη κοσμοσυρροή. Δικηγόροι, εκπρόσωποι οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τοπικά και διεθνή τηλεοπτικά κανάλια και πλήθος δημοσιογράφων μαζί με μια μεγάλη ομάδα αυτοχθόνων Μάγια, άνδρες και γυναίκες με τις παραδοσιακές ενδυμασίες που φορούν συνήθως στις γιορτινές ημέρες. Όλοι προσπαθούσαν να μπούνε στο κτίριο αλλά μόνο τριακόσιοι από αυτούς τα κατάφεραν. O αγρότης Nicolas Brito Bernal ήταν ο  πρώτος μάρτυρας κατηγορίας που  στάθηκε μπροστά στους τρεις δικαστές και κάτω από το επιβλητικό εθνόσημο, σήκωσε το χέρι, για να ορκιστεί πως θα πει την αλήθεια. Χρειάστηκε -όπως και οι περισσότεροι  μάρτυρες κατηγορίας που τον ακολούθησαν-  την βοήθεια διερμηνέα, για να καταθέσει, μιας και δεν γνωρίζει τα ισπανικά. Όλοι προέρχονται από τα βόρειο-δυτικά υψίπεδα, είναι Μάγια-Ιξίλ, μια επιμέρους ομάδα του  λαού των Μάγια. Κατοικούν σε μια περιοχή γνωστή ως το τρίγωνο Ιξίλ, στην επαρχία Ελ Κιτσέ, στην καταπράσινη Σιέρα. Κουτσουματάνες σε μικρές κωμοπόλεις και πολλά χωριά. Ο Brito Bernal περιέγραψε με λόγια σταθερά την κόλαση που έζησε στις 25 του Μάρτη του 1982, στο χωριό του, στο Κανάκε στον δήμο της Σάντα Μαρία Νεμπάχα. Κρυμμένος είδε την εισβολή στρατιωτών στο χωριό, το ξάφνιασμα των γυναικών την ώρα που ζύμωναν τορτίγιες, τη μαζική σφαγή πολλών από αυτές και την πυρπόληση αρκετών σπιτιών. Οι δολοφόνοι δεν έμειναν, όμως, μόνο σε αυτά. Με τις ξιφολόγχες αφαίρεσαν τις καρδιές των σκοτωμένων και τις συγκέντρωσαν πάνω σε ένα τραπέζι, μακάβριο τρόπαιο και αδιανόητη πράξη, για να επιβληθεί ο απόλυτος τρόμος στους δύσμοιρους χωρικούς. Τον μάρτυρα ακολούθησαν αρκετοί άλλοι την ίδια και τις επόμενες ημέρες της δίκης που διακόπηκε, για να συνεχιστεί μετά το καθολικό Πάσχα. Άλλοι με ψυχραιμία και άλλοι με λυγμούς και δάκρυα περιέγραψαν ανάλογες εγκληματικές πράξεις και μαζικές σφαγές  που συνέβησαν στο τρίγωνο των Ιξίλ στην διετία 1982-1983. Συνολικά ο πληθυσμός της περιοχής πλήρωσε με χίλιους οκτακόσιους θανάτους τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, που σκοπό είχαν να αντιμετωπίσουν το αριστερό αντάρτικο. Οι σκοτωμένοι ήταν κάθε ηλικίας, πολλές γυναίκες, ακόμη και βρέφη και αγέννητα παιδιά. 

23 Μαρ 2013

Καράκας–Βενεζουέλα
Ο Πύργος του Δαβίδ


Με τα εκατόν ενενήντα μέτρα του, ο Πύργος του Δαβίδ δεσπόζει στο κέντρο του Καράκας, προς την μεριά του πράσινου όγκου του Ελ Αβίλα. Το τρίτο ψηλότερο κτίριο στην πρωτεύουσα της Βενεζουέλας, και το έκτο σε όλη την νότια Αμερική, άρχισε να κτίζεται το 1990, για να γίνει οικονομικό-χρηματοπιστωτικό κέντρο από τον David Brillembourg, και από αυτόν πήρε το λαϊκό προσωνύμιο του, όταν το 1994 η τραπεζική κρίση διέκοψε την κατασκευή του. Τότε το κτίριο των σαράντα-πέντε ορόφων, που έμεινε μισοτελειωμένο, έγινε κρατική περιουσία και μέχρι το 2007, έστεκε άδειο και εγκαταλειμμένο. Εκείνη την χρονιά, τον Οκτώβρη, με τις ευλογίες της κυβέρνησης, μια μεγάλη ομάδα αστέγων οικογενειών με επικεφαλής έναν πρώην κατάδικο-ευαγγελιστή πάστορα, κατέλαβε τον πύργο και εγκαταστάθηκε σε αυτόν, τουλάχιστον μέχρι τον εικοστό όγδοο όροφο. Δίχως ασανσέρ, παράθυρα, κιγκλιδώματα στα μπαλκόνια και στις σκάλες, κεντρική ηλεκτρική παροχή και εγκατάσταση νερού, ο Πύργος του Δαβίδ, παρά τις δυσκολίες, έγινε η κατοικία για επτακόσιες περίπου οικογένειες με δυόμισι χιλιάδες ανθρώπους, οργανωμένους σε μια κοινότητα. Είναι, όπως συνηθίζεται να αποκαλείται, η ψηλότερη παραγκούπολη στον κόσμο, η οποία μπορεί να μη διαθέτει στοιχειώδεις ανέσεις αλλά έχει στην κορυφή της ένα ελικοδρόμιο! Στα χρόνια που πέρασαν μέσα στον Πύργο του Δαβίδ, στήθηκαν ψιλικατζίδικα, ποτοπωλεία, ένα παράνομο οδοντιατρείο, κομμωτήριο και ένα αυτοσχέδιο γήπεδο μπάσκετ. Στην είσοδο του πύργου, με δυο-τρία μπολίβαρ, μισθώνονται μηχανάκια-ταξί, που χρησιμοποιούν πρόχειρες ράμπες, για να σκαρφαλώνουν στους πάνω ορόφους μεταφέροντας προμήθειες. Για τις κοινόχρηστες δαπάνες, το ηλεκτρικό ρεύμα και το νερό, η μηνιαία συνδρομή είναι εκατόν πενήντα μπολίβαρ. Αν και δεν λείπουν τα προβλήματα συμβίωσης, τα μπλεξίματα με την αστυνομία και οι κόντρες με τον άτυπο αρχηγό της κοινότητας, η πλειοψηφία των κατοίκων του πύργου είναι εργαζόμενοι, ορισμένοι μάλιστα σε κρατικές υπηρεσίες και τράπεζες και σχεδόν όλοι, φανατικοί οπαδοί του Τσάβες. Ζούνε με την προσδοκία να βρούνε μια μόνιμη και ανθρώπινη κατοικία, στα πλαίσια των κυβερνητικών στεγαστικών προγραμμάτων.

9 Μαρ 2013

Ιντλίμπ –Συρία
Νεκρές πόλεις, άνθρωποι σε σπηλιές

 
Το Ιντλίμπ βρίσκεται στο κέντρο μιας εύφορης λεκάνης στην μέση του δρόμου, ανάμεσα στο Χαλέπι και την Λατάκεια. Πρωτεύουσα της ομώνυμης βορειοδυτικής επαρχίας είναι η έδρα του κυβερνήτη και πριν τον συριακό εμφύλιο, μαζί με τα περίχωρα, ξεπερνούσε τις εκατόν τριάντα χιλιάδες κατοίκους. Αν και ζούσε για αιώνες στην σκιά του γειτονικού, μεγάλου αστικού και εμπορικού κέντρου που ήταν το Χαλέπι, το Ιντλίμπ υπήρξε, από την αρχαιότητα, πλούσια γεωργική περιοχή. Ευνοημένη από το κλίμα και το έδαφος ήταν ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα ελαιοπαραγωγής και βαμβακιού, από τα πρώτα ρωμαϊκά χρόνια, παρασκευής σαπουνιού αλλά και βαμβακερών υφασμάτων. Κοντά στο Ιντλίμπ, ανακαλύφθηκε η αρχαία πόλη Έμπλα, που άκμασε στα τέλη της τρίτης προχριστιανικής χιλιετίας. Εκεί οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν είκοσι χιλιάδες πήλινες επιγραφές στην γλώσσα των Σουμερίων, ανάκτορα και άλλους αρχαιολογικούς θησαυρούς. Στους λόφους με τα ασβεστολιθικά πετρώματα, σε όλη σχεδόν την επαρχία, είναι διάσπαρτοι επτακόσιοι περίπου μικροί οικισμοί, εκατό μικρές πόλεις, εγκαταστάσεις, πρωτοχριστιανικές εκκλησίες, μοναστήρια και οχυρά, που χρονολογούνται κυρίως από τα βυζαντινά χρόνια. Ερειπωμένες και εγκαταλειμμένες είναι οι Νεκρές Πόλεις, όπως είναι γνωστές στους αρχαιολόγους και στους τουριστικούς οδηγούς και οι οποίες ένωναν τους δρόμους των καραβανιών που κατευθύνονταν προς την Δύση. Στα θεμέλια τους, το προσεκτικό μάτι μπορεί να δει ίχνη παλιότερων εγκαταστάσεων των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων, τάφους αρχόντων και ναούς παλιών θεών.

23 Φεβ 2013

Σάρευ, Βρετανία
Καιάδας για τους ηλικιωμένους

Η ογδόντα ενός χρονών Γκλόρια Φόστερ, στο πλούσιο, μεσοαστικό Banstead στο ανατολικό Σάρεϋ, όπου ζούσε, είχε κάνει ό,τι ήταν δυνατόν, για να έχει μια ασφαλή και αξιοπρεπή ζωή στα στερνά της. Χήρα από νωρίς και άκληρη, η Φόστερ, πέρα από τις οικονομίες της, είχε αγοράσει ένα σπίτι, αξίας τουλάχιστον διακοσίων χιλιάδων λιρών, σε αυτήν την περιοχή, που συνορεύει με το μητροπολιτικό Λονδίνο, και έπαιρνε μια καλή σύνταξη από τότε που σταμάτησε να δουλεύει ως γραμματέας στην πολυεθνική Shell. Γεννημένη στην Ινδία, η Φόστερ δούλεψε για την εταιρία στην Νιγηρία για χρόνια, πριν επιστρέψει στα κεντρικά στο Λονδίνο. Δραστήρια και κοινωνική, ήταν γνωστή για την αγάπη της για το γκολφ και επέμεινε να πηγαίνει στο γήπεδο, ακόμη και όταν άρχισαν τα πρώτα προβλήματα υγείας. Μόνο όταν την επισκέφθηκε η άνοια, απομονώθηκε και επέλεξε να κάνει ένα ακριβό συμβόλαιο με μια ιδιωτική εταιρία βοήθειας στο σπίτι, την Carefirst24.

9 Φεβ 2013

Μαχάλα Αλ Κούμπρα, Αίγυπτος
Το εργοστάσιο

Είναι σίγουρα υπερβολή να ισχυριστεί κανείς πως το εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας Μισρ είναι μια μικρογραφία της Αιγύπτου. Η γη του Νείλου και η κοινωνία των ανθρώπων της είναι πολύ πλούσια σε όψεις και αντιθέσεις. Είναι αλήθεια, όμως, πως η μεγαλύτερη και ιστορικότερη βιομηχανική μονάδα είναι στενά δεμένη με την πολυκύμαντη νεότερη αιγυπτιακή ιστορία και τους κοινωνικούς αγώνες που την επηρέασαν. Απλωμένη σε μια έκταση χιλίων στρεμμάτων στο κέντρο του Δέλτα του Νείλου, στη βιομηχανική πόλη Μαχάλα Αλ Κούμπρα, περίπου εκατόν είκοσι χιλιόμετρα βόρεια του Καΐρου, περιφραγμένη με ψηλούς τοίχους, περιλαμβάνει χιλιάδες αδράχτια, μηχανές ύφανσης και βαφής, μονάδες ραφής, κοιτώνες, αποθήκες, μέχρι και γήπεδο ποδοσφαίρου.
Θεωρείται η μεγαλύτερη μεταποιητική επιχείρηση στη Μέση Ανατολή και την Αφρική και στις δόξες της απασχολούσε έως και τριάντα χιλιάδες εργάτες. Το εργοστάσιο άρχισε να κτίζεται το 1927, με την ισχυρή συμβολή της Τράπεζας του Μισιριού, που ανέλαβε ύστερα από την ανεξαρτησία του 1922 να δημιουργήσει την αγροτοβιομηχανική υποδομή της χώρας. Οι πρώτοι εργαζόμενοι ήταν φελάχοι που παράλληλα με τις αγροτικές εργασίες συμπλήρωναν το εισόδημά τους κάνοντας μεροκάματα. Στα χρόνια που ακολούθησαν στο εργοστάσιο, όπου οι μηχανές δούλευαν όλο το εικοσιτετράωρο, διαμορφώθηκε ένα μορφωμένο, απαιτητικό και ταξικά αρκετά συνειδητό εργατικό δυναμικό, που μετέφερε από γενιά σε γενιά συνδικαλιστικές εμπειρίες και μια αριστερή κοσμική πολιτική συνείδηση. Η πρώτη απεργία που ξέσπασε στο εργοστάσιο ήταν στα 1938.