Το Τάαλ, στο Λουζόν, πολύ κοντά στην πρωτεύουσα Μανίλα, είναι ένα από τα ενεργά ηφαίστεια, επίφοβο για νέες καταστροφικές εκρήξεις στην ηφαιστειογενή νησιώτικη χώρα του Ειρηνικού. Από το 1572 που ξεκινούν οι ιστορικές καταγραφές το Τάαλ παραμένει ζωντανό και απειλητικό προξενώντας μερικές φορές μεγάλες καταστροφές. Από τις μεγαλύτερες ήταν αυτή του Ιανουαρίου του 1911, όταν η έκρηξη γέννησε εκατοντάδες σεισμούς, σκόρπισε την στάχτη σε μια ακτίνα δυο χιλιάδων χιλιομέτρων και σκότωσε περισσότερους από χίλιους ανθρώπους. Τότε οι κοινότητες των φτωχών αγροτών που βρίσκονταν κοντά στο ηφαίστειο, στις όχθες των λιμνών που περιέβαλλαν τον κρατήρα, αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν βόρεια. Εγκαταστάθηκαν στο σημερινό Σίτιο Μπουντόγκ στο Κανλουμπάνγκ της επαρχίας Λαγκούνα. Εκεί ξεκίνησαν να καλλιεργούν καρύδες, καφέ, καλαμπόκι, ρύζι και διάφορα λαχανικά ξεχερσώνοντας και ξεβοτανίζοντας τη γη.
Η περιοχή, μια τεράστια χασιέντα στην αποικιακή περίοδο ανήκε σε Ισπανούς γαιοκτήμονες και αργότερα σε καθολικούς μοναχούς ως τις αρχές της δεκαετίας του 1920 που πέρασε στα χέρια της αμερικάνικης κατοχικής κυβέρνησης. Αυτή την πούλησε σε ένα ξένο επιχειρηματία ο οποίος μετέτρεψε ένα μεγάλο μέρος της έκτασης σε φυτεία ζαχαροκάλαμου διώχνοντας τους μικρούς αγρότες από τα χωράφια τους. Επικεφαλής της Εθνοσυνέλευσης πριν τον πόλεμο, ανώτατος δικαστής στην εποχή της γιαπωνέζικης κατοχής και δικηγόρος που εκπροσωπούσε πιστά τα συμφέροντα των ξένων γαιοκτημόνων που αγόραζαν διαδοχικά την έκταση, ο Χοσέ Γιούλο περίμενε υπομονετικά. Το 1948 όταν ο τελευταίος γαιοκτήμονας αποφάσισε να την πουλήσει άρπαξε την ευκαιρία παρά το γεγονός πως οι φτωχοί αγρότες είχαν ξεσηκωθεί και ζητούσαν αγροτική μεταρρύθμιση και διανομή της γης. Ο επιτήδειος δικηγόρος φρόντισε να τα έχει καλά με την κυβέρνηση και να κάνει ένα γάμο συμφέροντος, συγγενεύοντας με την οικογένεια των γαιοκτημόνων Αρανέτα. Ο Δον Χοσέ Γιούλο από την μια άρπαζε βίαια την γη των αγροτών προσθέτοντας χιλιάδες στρέμματα στην ιδιόκτητη χασιέντα του, ενώ από την άλλη η Δόνα Σεσίλια Αρανέτα, έκτιζε εκκλησίες, έκανε αγαθοεργίες και μοίραζε υποσχέσεις. Ο Δον Γιούλο έφτασε στο σημείο στα 1961 χρησιμοποιώντας εξαγορές και απειλές να αναγκάσει αρκετούς αγρότες και εργάτες γης να πάρουν μέρος σε διαμαρτυρία ενάντια στην αγροτική μεταρρύθμιση γιατί, τάχα, καλοπερνούσαν στο λατιφούντιο του! Όσοι αρνήθηκαν να το κάνουν αντιμετώπισαν διωγμούς. Την εποχή της δικτατορίας του Φερντινάντ Μάρκος, ο Γιούλο που διορίστηκε για λίγο και υπουργός Δικαιοσύνης, διαφέντευε με απεριόριστη σκληρότητα την ζωή και την γη χιλιάδων ανθρώπων που δούλευαν γι αυτόν, μιας και εξαιρέθηκε ακόμη και από αυτήν την περιορισμένη αγροτική διανομή που έκανε ο δικτάτορας. Η χασιέντα έφτασε να περιλαμβάνει τρεις μεγάλες πόλεις στη επαρχία Λαγκούνα!
Η διαρκής αναμέτρηση ανάμεσα στους γαιοκτήμονες και τους φτωχούς αγρότες στην χασιέντα Γιούλο, πέρασε από διαδοχικές ιστορικές φάσεις αλλά δεν σταμάτησε ως τα σήμερα και φυσικά δεν είναι η εξαίρεση. Μια ελάχιστη μειοψηφία μεγάλων γαιοκτημόνων στενά δεμένων με το μετά -αποικιακό καθεστώς είχε στην ιδιοκτησία το μεγαλύτερο τμήμα της εύφορης γης σε όλα τα μεγάλα νησιά του αρχιπελάγους. Σε πολλές περιπτώσεις πολιτικοί και γαιοκτήμονες ήταν τα ίδια πρόσωπα, όπως στην περίπτωση της οικογένειας Ακίνο. Το ζήτημα της γης αποτέλεσε κεντρικό διακύβευμα στους αγώνες του λαϊκού κινήματος στις Φιλιππίνες και αποτέλεσε αφορμή για το ξέσπασμα πολλών τοπικών εξεγέρσεων οι οποίες συνήθως τέλειωναν μέσα σε λουτρό αίματος. Ακριβώς μέσα σε αυτές τις εξεγέρσεις, με την συνδρομή φοιτητών και διανοούμενων από τις πόλεις, γεννήθηκε η ιδέα για το αντάρτικο των Φιλιππινέζων κομμουνιστών στις δεκαετίες του Εξήντα και του Εβδομήντα, χρησιμοποιώντας θετικά και αρνητικά διδάγματα από την νίκη της Κινέζικης επανάστασης και την αιματηρή καταστολή της εξέγερσης στην Ινδονησία. Το 1969, ύστερα από μια μακρόχρονη εσωκομματική διαπάλη στο Φιλιππινέζικο κομμουνιστικό κίνημα ιδρύθηκε ο αντάρτικος Νέος Λαϊκός Στρατός από το νεοσυσταθέν Κ.Κ. Φιλιππίνων με καθοριστική την συμβολή του νεαρού τότε Χοσέ Μαρία Σισόν. Εκείνη την χρονιά ο Σισόν υπογράφοντας ως Amado Guerrero δημοσίευσε μια σειρά άρθρων στη φοιτητική εφημερίδα «The Philippine Collegian» με τίτλο «Φιλιππινέζικη κοινωνία και επανάσταση», έργο που επέδρασε σημαντικά στις διεργασίες στην αριστερά. Έκτοτε το αντάρτικο σε συνδυασμό με πλήθος κοινωνικών οργανώσεων στις πόλεις πρωταγωνίστησε στους αγώνες ενάντια στην δικτατορία Μάρκος, κόντρα στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και την ντόπια αστικό-φεουδαρχική ολιγαρχία. Παρά την αιματηρή καταστολή, την επιδείνωση του διεθνούς συσχετισμού, μετά την καπιταλιστική παλινόρθωση στην Κίνα και στην Ινδοκίνα και τις αναπόφευκτες διαψεύσεις και αποτυχίες, οι Φιλιππινέζοι κομμουνιστές άντεξαν συνεχίζοντας περισσότερο από μισό αιώνα ένοπλης πάλης.
Αντίθετα με τις μεγάλες προσδοκίες που γέννησε η ανατροπή της δικτατορίας Μάρκος ύστερα από την μεγάλη λαϊκή εξέγερση το 1986, ελάχιστα άλλαξαν στην Φιλιππινέζικη κοινωνία. Η ολιγαρχία προσαρμόστηκε στις προδιαγραφές μιας ανάπηρης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και βρήκε νέους τρόπους για να αναπαράγει την εξουσία της. Οικογένειες σαν αυτήν του Δον Χοσέ Γιούλο προσαρμόστηκαν στα νέα δεδομένα, ίδρυσαν σύγχρονα πολυκλαδικά μονοπώλια και επεκτάθηκαν στις επενδύσεις ακινήτων και την μετατροπή της κλεμμένης γης των αγροτών σε βιομηχανικές ζώνες και οικιστικές περιοχές για καπιταλιστική εκμετάλλευση. Τα παλιά χωράφια έχουν γίνει γήπεδα γκολφ, βιομηχανικά πάρκα, τουριστικά καταλύματα και κέντρα αναψυχής. Ένα πράγμα μόνο δεν άλλαξε! Η συνεχής επιδίωξη τους να ξεκληρίσουν τους φτωχούς αγρότες, και να τους μετατρέψουν σε φθηνούς εργάτες, σε εφεδρικό στρατό ανέργων και μετανάστες για εξαγωγή. Μόλις πέρσι, τον Ιανουάριο του 2021, ένοπλοι μπράβοι των εταιριών της οικογένειας Γιούλο, με την ανοχή των κρατικών αρχών, επιτέθηκαν σε αγροτικό οικισμό αντιστεκόμενων χωρικών και έκαψαν αρκετά σπίτια για να τους αναγκάσουν να φύγουν από την πατρογονική γη. “ Τα νύχια της αποικιοκρατίας, του ιμπεριαλισμού και του γραφειοκρατικού καπιταλισμού είναι μπηγμένα βαθιά στο σώμα του αγροτικού πληθυσμού του Κανλουμπάνγκ καθώς αντιμετωπίζουν την αναγκαστική έξωση σε μια γη που καλλιεργούν για περισσότερο από έναν αιώνα!” έγραφε στην οργισμένη ανακοίνωση της η SAMANA-Buntog μια τοπική αριστερή αγροτική ένωση, τμήμα της Kilusang Magbubukid ng Pilipinas (KMP), της μετωπικής πανεθνικής αγροτικής ομοσπονδίας που πρόσκειται στο Κ.Κ. Φιλιππίνων.
Το Υπουργείο Άμυνας, εκφράζοντας την άποψη της φιλιππινέζικης ολιγαρχίας, στην είδηση του θανάτου του Χοσέ Μαρία Σισόν, σχολίασε πως βγήκε από την μέση το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ειρήνη και κάλεσε τους αντάρτες του Νέου Λαϊκού Στρατού να παραδώσουν τα όπλα! Μια νέα εποχή ξημερώνει για τις Φιλιππίνες συμπλήρωνε η αλαζονική ανακοίνωση των στρατιωτικών οι οποίοι βαρύνονται με αμέτρητα εγκλήματα σε βάρος των Φιλιππινέζων. Στο ίδιο μήκος κύματος ο φασίστας πρώην πρόεδρος Ροντρίγκο Ντουτέρτε δήλωσε πως ο θάνατος του Σισόν σηματοδοτεί το «τέλος μιας εποχής» και γεννά ελπίδες για το «τέλος των εξεγέρσεων στις Φιλιππίνες»! Ευσεβείς πόθοι ασεβών και ανιστόρητων! Ο Σισόν μπορεί να έπαιξε σημαντικό ρόλο στην σύγχρονη ιστορία της επαναστατικής πάλης των Φιλιππινέζων αλλά δεν ήταν αυτός που την υποκίνησε. Τέτοιας έκτασης και βάθους κοινωνικές διεργασίες και εκρήξεις δεν προκαλούνται από την βούληση ενός ή ακόμη και μιας ομάδας ανθρώπων. Γεννιούνται στο έδαφος των κοινωνικών αντιθέσεων και τέτοιες έχει πολλές και μεγάλες η νησιωτική χώρα του Ειρηνικού. Τα ηφαίστεια, όπως είναι γνωστό, δεν σταματούν να εκρήγνυται όσο κάτω από την επιφάνεια τους το μάγμα παραμένει καυτό. Και η ζωή τους είναι απείρως μεγαλύτερη από την σύντομη διαδρομή ενός ανθρώπου, όσο επιδραστικός και αν ήταν αυτός και οι ιδέες του στις συνειδήσεις των συγχρόνων του.
Πηγές και προτάσεις
ΔΙΑΒΑΣΤΕ για τις πρόσφατες επιθέσεις σε βάρος των αγροτών στη χασιέντα Γιούλο uplbperspective.org/2020/08/28/matapos-i-haras-mga-residente-tatlong-bahay-sinunog-sa-hacienda-yulo
www.bulatlat.com/2010/06/11/peasants-in-hacienda-yulo-vow-to-continue-fighting-for-the-land-they-till
ΔΕΙΤΕ ένα χάρτη με τις μεγάλες γαιοκτησίες www.ibon.org/large-landholdings-amid-peasant-landlessness
ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ την ιστοσελίδα της αγροτικής ένωσης KMP, peasantmovementph.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου