Πλατεία Λα Παθ ντε Ρικολέτα, Σαντιάγο | Χίλιες κιθάρες για τον Βίκτορ Χάρα

Η λεωφόρος Λα Παθ τελειώνει στην ομώνυμη πλατεία εμπρός σχεδόν στη μεγάλη πύλη με τις πολλές εισόδους. Σε έκταση περισσότερη από οκτακόσια στρέμματα στη Ρικολέτα, δύο χιλιόμετρα βόρεια του ιστορικού κέντρου, εκτείνεται το γενικό νεκροταφείο του Σαντιάγο. Στην απέραντη νεκρόπολη ξεχωρίζουν από την είσοδο τα τμήματα με τους πλούσιους οικογενειακούς τάφους από εκείνα με τους φτωχικούς και παρατημένους όσο περπατά κανείς προς το βάθος. Εδώ βρίσκονται πολλά από τα θύματα της φασιστικής δικτατορίας. Ανάμεσά τους, ο τάφος του Αλιέντε, άλλων δολοφονημένων αγωνιστών αλλά και πολλών αγνοούμενων. Δύο σημεία στο χώρο μνημονεύουν τον Βίκτορ Χάρα. Ένας πολύχρωμος τάφος και η κρύπτη στο διάδρομο 160 κατά μήκος του ακριανού μαντρότοιχου, μέσα στην οποία φυλάσσονται τα οστά του. Ο τάφος ξεχωρίζει από μακριά. Έχει σχεδόν πάντα φρέσκα λουλούδια, μικρά αφιερώματα, παιχνίδια, χειροτεχνίες, σύμβολα των Μαπούτσε και μια κιθάρα να στέκει μόνιμα δίπλα του. Κάθε Σεπτέμβρη, Χιλιάνοι αλλά και ξένοι κάθε ηλικίας συρρέουν στα δύο σημεία για να δείξουν το σεβασμό τους και να δώσουν υπόσχεση για συνέχιση του αγώνα.

Ινιές Μαδριγκάλ Πέρες | Αγώνας για τα κλεμμένα παιδιά του Φρανκισμού

Το πιστοποιητικό γέννησης της Ινές Μαντριγκάλ Πέρες γράφει πως είδε το φως στις 4 Ιουνίου 1969 στην κλινική Σαν Ραμόν, στη Λεωφόρο Αβάνας 143, στη Μαδρίτη. Το 1987 σε ηλικία δεκαοκτώ χρονών, η μητέρα της αποφάσισε να της πει τη μισή αλήθεια. Η Ινές έμαθε τότε πως ήταν υιοθετημένη. Για καιρό πίστευε πως οι αληθινοί γονείς της την έδωσαν γιατί δεν μπορούσαν να την αναθρέψουν. Πολύ αργότερα, το 2010, διαβάζοντας στις εφημερίδες ιστορίες για κλεμμένα μωρά την περίοδο της δικτατορίας του Φράνκο από την κλινική Σαν Ραμόν, ξαναρώτησε πιεστικά την μητέρα της για τον τρόπο που έγινε η υιοθεσία. Τότε έμαθε την άλλη μισή, πιο σκληρή, αλήθεια. Η Ινές δόθηκε με την μεσολάβηση ενός γιατρού της κλινικής με πλαστά έγγραφα που βεβαίωναν πως προηγήθηκε κανονικός τοκετός. Η θετή μητέρα της, Ινές Πέρες, ύστερα από την αποκάλυψη του μυστικού δέχθηκε την απόφαση της κόρης της να προσφύγει στα δικαστήρια ενάντια στους υπεύθυνους. Ο πρώην μαιευτήρας Εδουάρντο Βέλα είχε ήδη κατηγορηθεί πως υπήρξε κεντρικό πρόσωπο στο κύκλωμα αρπαγής βρεφών, αλλά κανείς μέχρι τότε δεν είχε ξεκινήσει νομική διαδικασία με αποδεικτικά στοιχεία. Μέχρι τον θάνατό της, τον Δεκέμβριο του 2016 σε ηλικία 93 ετών, η Ινές Πέρες κράτησε γενναία στάση δίπλα στην θετή κόρη της. Δέχθηκε να κάνει τεστ DNA, παρέδωσε τα πλαστά έγγραφα και εξιστόρησε δημόσια όσα συνέβησαν τις ημέρες της παράδοσης της μικρής. Σιδηροδρομικός στο επάγγελμα και επικεφαλής του παραρτήματος της οργάνωσης για τα κλεμμένα μωρά στη Μούρθια, η Ινές έγινε η εμβληματική μορφή του κινήματος για την αλήθεια και τη δικαίωση. Παρά την ηλικία του, ο Εδουάρντο Βέλα οδηγήθηκε στο εδώλιο του κατηγορούμενου, πρώτος και μοναδικός αυτός, για να δικαστεί για τις πράξεις του. Και μέσω αυτού «δικάστηκε» ένα εφιαλτικό καθεστώς που οργανώθηκε από την φασιστική δικτατορία με την άμεση συνέργεια της καθολικής εκκλησίας. Το δεξί του χέρι, μια καλόγρια, η Μαρία Γκόμες Βαλμπουένα, πέθανε αιφνίδια σε ηλικία 87 ετών χωρίς να έχει κάποιο εμφανές πρόβλημα υγείας, λίγες ημέρες πριν την καλέσουν να καταθέσει ως κατηγορούμενη. Η αδελφή Μαρία αποδείχθηκε πως ήταν εξέχον στέλεχος του κυκλώματος κλοπής και παράνομης υιοθεσίας για τουλάχιστον τριάντα χρόνια! Ανάμεσα στα 1960 και στα 1980 είχε πρωταγωνιστικό ρόλο σε ιδρύματα και κλινικές στη Μαδρίτη και είχε καυχηθεί πως έκανε χιλιάδες υιοθεσίες.