26 Μαρ 2005

Βραζιλιάνικες φυλακές. Το φάντασμα του Καραντίρου …


Η Βραζιλία κατέχει την πρώτη θέση και με διαφορά στη συχνότητα και τη βιαιότητα εξεγέρσεων κρατουμένων στις φυλακές. Σε ένα δίκτυο παραπάνω από πεντακόσιες φυλακές σε όλη τη χώρα στοιβάζονται, σε μεσαιωνικές συνθήκες πάνω από 350.000 κρατούμενοι. Από το 1995 ως το 2003, καταγράφτηκε αύξηση 84% !! στον αριθμό των κρατουμένων, αποτέλεσμα της ραγδαίας πτώσης του βιοτικού επιπέδου, της μεγάλης ανεργίας και της εκτεταμένης φτώχειας. Η πλειοψηφία είναι νέοι Βραζιλιάνοι, από τις παραγκουπόλεις των μεγάλων αστικών κέντρων, που γεννιούνται και μεγαλώνουν στους δρόμους και καταφεύγουν στις κλοπές και τη βία, το εμπόριο ναρκωτικών, τις απαγωγές και την εκπόρνευση για να επιβιώσουν.

Στις φυλακές η βία και η εγκληματικότητα είναι γενικευμένη κατάσταση. Οι συμμορίες ελέγχουν τις περισσότερες φορές την εσωτερική ζωή, οι ανθρωποφύλακες συνεργάζονται με τους αρχηγούς και οι φυλακές απλά είναι η προέκταση της ζούγκλας που επικρατεί στους δρόμους των πόλεων. Συχνά οι εξεγέρσεις και οι στάσεις καταλήγουν σε συγκρούσεις ή σε αιματηρές επεμβάσεις της αστυνομίας με νεκρούς και τραυματίες.

Σύμβολο αυτής της κατάστασης η φυλακή Καραντίρου στο Σάο Πάουλο, που ξεσήκωσε τα τελευταία χρόνια τη διεθνή κατακραυγή και ανάγκασε τις αρχές της χώρας να προχωρήσουν στο μερικό κλείσιμό της. Τον Οκτώβρη του 1992, 111 φυλακισμένοι σκοτώθηκαν από τα πυρά της αστυνομίας, ύστερα από μια μεγάλη εξέγερση. Ηταν η μεγαλύτερη σφαγή κρατουμένων στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής στην πιο μεγάλη και μεσαιωνική φυλακή του νότιου αμερικάνικου κώνου. Στο Καραντίρου στοιβάζονταν οκτώ χιλιάδες κρατούμενοι σε χώρους που κτίστηκαν για τρεις χιλιάδες και στα κελιά των τεσσάρων ατόμων συχνά κλειδώνονταν δεκαπέντε και είκοσι άτομα. Φυλακή της φυλακής τα «κίτρινα» κελιά της απομόνωσης, που πήραν το όνομα τους από το κίτρινο δέρμα αυτών που κλείνονταν για μήνες στο απόλυτο σκοτάδι για τιμωρία. Η φυλακή κτίστηκε το 1956, και γρήγορα έγινε το συνώνυμο του απόλυτου μεσαίωνα. Από ένα σημείο και μετά οι αρχές έχασαν τον έλεγχο τμημάτων της φυλακής και μόνο με μαζικές εισβολές πετύχαιναν να τον επαναφέρουν προσωρινά.

Ο Ντραουίζιο Βαρέλλο, γιατρός στη φυλακή τα τελευταία χρόνια, έγραψε το 1999 την νουβέλα «Σταθμός Καραντίρου» εξιστορώντας με σοκαριστικό τρόπο τη σφαγή του 1992 και τις συνθήκες πίσω από τους τοίχους. Το βιβλίο έγινε μπεστ-σέλερ με πάνω από 350.000 πωλήσεις και το 2003 ο σκηνοθέτης Εκτορ Μπαμπένκο έκανε το ομώνυμο φιλμ βασισμένο στο βιβλίο. Αξιος διάδοχος της «Πόλης του Θεού», η ταινία έσπασε τα ταμεία στην Βραζιλία αλλά και στην υπόλοιπη Αμερική.

Τώρα μεγάλο τμήμα του Καραντίρου έχει κατεδαφιστεί εκτός από τα κτίρια του γυναικείου σωφρονιστηρίου και του νοσοκομείου για φυλακισμένους που λειτουργούν ακόμη και στα οποία κρατούνται 3000 κατάδικοι. Οι χιλιάδες κρατούμενοι έχουν μεταφερθεί σε άλλες φυλακές της χώρας, λιγότερο γνωστές, αλλά το ίδιο άθλιες και απάνθρωπες. Η φυλακές Σίλβιου Πόρτο στην Παραίμπα, Ούρσα Μπράνκο στην Ροντόνια και η Μπενφίκα στο Ρίο έχουν πάρει τα σκήπτρα του Καραντίρου.

Η Κυβέρνηση Λούλα, παρά τις υποσχέσεις για μεταρρυθμίσεις και αλλαγές στο καθεστώς των φυλακών, όχι μόνο δεν έχει κάνει τίποτε αλλά συνεχίζει την ίδια βίαια αντιμετώπιση των Βραζιλιάνων απόκληρων. Χαώδεις ανισότητες, πείνα και απόγνωση, εγκληματικότητα και μεσαιωνικές φυλακές αποτελούν έναν αδιάσπαστο κύκλο για χιλιάδες και εκατομμύρια Βραζιλιάνους. Και το φάντασμα του Καραντίρου στοιχειώνει σε όλες τις φυλακές της χώρας.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου