Fuerza, hermanos mineros!*

(* Σύνθημα σε πανό που κρεμάστηκε από την πρώτη στιγμή στην είσοδο του ορυχείου. « Δύναμη ! αδέρφια μεταλλωρύχοι»)

Εδώ και ένα μήνα, στα έγκατα της ερήμου Ατακάμα, σε βάθος 700 μέτρων εκτυλίσσεται, σε ζωντανή πλέον μετάδοση στην παγκόσμια κοινή γνώμη, ένα σύγχρονο ανθρώπινο έπος. Τριάντα δύο Χιλιάνοι και ένας Βολιβιάνος, μεταλλωρύχοι, παγιδευμένοι από τις 5 του Αυγούστου στο ορυχείο χαλκού του Σαν Χοσέ, ύστερα από δύο μεγάλες καταρρεύσεις στις στοές, αγωνίζονται να επιβιώσουν δίνοντας μάχη με τον χρόνο και με τα ακρότατα όρια των ανθρώπινων αντοχών. Στριμωγμένοι σε ένα καταφύγιο 50 τετραγωνικών μέτρων και έχοντας μια διαθέσιμη στοά μήκους περίπου 1 χιλιομέτρου, για να κινούνται. Χωρισμένοι σε τρεις οργανωμένες ομάδες, αξιοποιώντας κάθε σπιθαμή ελεύθερου χώρου, κάθε κομμάτι φρέσκου αέρα και ποσότητα νερού, κάθε μερίδα τροφής και εφοδίων που παίρνουν κυριολεκτικά με το σταγονόμετρο, γράφουν καθημερινά μια ηρωική και συγκινητική ιστορία αλληλεγγύης, αυτοπειθαρχίας, οργάνωσης, συλλογικής δράσης και αποφασιστικότητας, τέτοια που μόνο εργάτες μπορούν να πραγματοποιήσουν. Εργάτες που έχουν μάθει από την μικρή ηλικία να δουλεύουν από κοινού, να συνδυάζουν την προσπάθεια, να αξιοποιούν συνθετικά την δύναμη του σώματος και του μυαλού σε συνθήκες ακραίες και επικίνδυνες. Εργάτες που άντεξαν για δύο εβδομάδες, χωρίς επικοινωνία και μόνο με την ελπίδα, αφότου παγιδεύτηκαν, και τώρα δίνουν μαθήματα της ανθρώπινης δύναμης για επιβίωση με αξιοπρέπεια και αισιοδοξία. Εργάτες, που με αντίτιμο ένα μεροκάματο επιβίωσης γι’ αυτούς και τις οικογένειες τους παράγουν καθημερινά υπέρ-πολλαπλάσιο πλούτο για τα αφεντικά, τους κηφήνες –κεφαλαιοκράτες, τις αρπακτικές πολυεθνικές και κάθε κοινωνικό παράσιτο που απομυζά και την τελευταία ικμάδα της δύναμης του σώματος και του μυαλού τους.

Οι τριάντα τρεις μεταλλωρύχοι θα έμπαιναν στους ατελείωτους καταλόγους των σκοτωμένων-δολοφονημένων εργατών στα ορυχεία, με συνοπτικές και ανώνυμες διαδικασίες, όπως συμβαίνει σχεδόν παντού στον κόσμο, αν δεν είχαν την τύχη όχι μόνο να μείνουν ζωντανοί στις βαθιές στοές αλλά και να καταφέρουν να επικοινωνήσουν με την επιφάνεια. Από την στιγμή εκείνη, όταν έστειλαν το πρώτο μήνυμα ζωής, άρχισε η περιπέτεια απεγκλωβισμού τους , ο οποίος από μόνος του ανεξάρτητα από την έκβαση του, θα αποτελεί μια επιπλέον υπεράνθρωπη και συγκλονιστική μάχη. Μια μάχη που ήδη έχει συνεγείρει, αληθινά και όχι υποκριτικά, όλη την χιλιάνικη εργαζόμενη κοινωνία αλλά και εκατομμύρια, εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.

Τα στοιχεία που αποκαλύφθηκαν αναφορικά με το λεγόμενο ατύχημα στο ορυχείο Σαν Χοσέ στο Κοπιάπο, της εταιρίας San Esteban Primera δεν συνιστούν καμιά πρωτοτυπία. Το ορυχείο που έκλεισε το 2007 ύστερα από μια περίοδο συχνών ατυχημάτων και επειδή θεωρήθηκε επικίνδυνο ξανάνοιξε το 2008, με την κυβερνητική ανοχή και έκτοτε λειτουργούσε πυρετωδώς δίχως τα στοιχειώδη μέτρα ασφάλειας. Ακόμη και αυτή η έξοδος κινδύνου που θεωρείται απαραίτητη, δεν είχε σκάλα, με αποτέλεσμα η κατολίσθηση να παγιδέψει όλη την βάρδια που βρίσκονταν εκείνη την ώρα στο βάθος του ορυχείου όπως κατήγγειλαν οι μεταλλωρύχοι. Παγιδευμένη η Χιλή για δεκαετίες σε ένα άγριο και μανιακό μοντέλο πλήρως νέο-φιλελεύθερων πολιτικών, που ξεκίνησε η στρατιωτική χούντα και συνέχισαν στην ουσία και οι μετέπειτα κυβερνήσεις, δημιούργησε ένα τοπίο πλήρους ασυδοσίας των αφεντικών και των πολυεθνικών. Ήταν επόμενο αυτό να επηρεάσει και την κατάσταση στα ορυχεία, ένα κλάδο που αποτελεί ιστορικά έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της οικονομίας της χώρας, αποφέροντας το 1/3 των εσόδων της από τις εξαγωγές. Για μια τεράστια περιοχή, όπως το βόρειο τμήμα της χώρας στην περιφέρεια της Ατακάμα, με περισσότερα από 800 ορυχεία η Sernageomin, ο κρατικός φορέας αδειοδότησης και ελέγχου έχει τρεις (!!) επιθεωρητές και για το σύνολο της χώρας των 4500 ορυχείων, 16 ελεγκτές ασφαλείας (!!), εξαιτίας των μακροχρόνιων περικοπών στις κρατικές δαπάνες.

Η κυβέρνηση του δεξιού μεγιστάνα προέδρου Miguel Juan Sebastián Piñera, σε συνεργασία με τα καθεστωτικά ΜΜΕ, ενώ κανονικά είναι πλήρως υπόλογη για το δράμα των μεταλλωρύχων μαζί με την εργοδοσία, άρπαξε την ευκαιρία, και προσπαθεί να εκμεταλλευτεί αισχρά την επιχείρηση διάσωσης και τα αισθήματα των χιλιανών εργαζόμενων. Προσπαθεί να μετατρέψει το γεγονός σε εθνικό ριάλιτι, να κρυφτεί πίσω από τις εκκλήσεις για εθνική ενότητα και να παρουσιαστεί σαν αρωγός και συμπαραστάτης των μεταλλωρύχων. Την ίδια στιγμή φυσικά σε άλλα κοινωνικά μέτωπα, με πρώτο αυτό του κινήματος των ιθαγενών Μαπούτσε και των πολιτικών κρατούμενων, συνεχίζει να ασκεί μια κανονική φασιστική πολιτική καταστολής. Αλλά και απέναντι στους παγιδευμένους μεταλλωρύχους η στάση της είναι κυνική, λογοκρίνοντας την επικοινωνία τους και προσπαθώντας να συγκαλύψει, στο όνομα της επιτυχίας της επιχείρησης διάσωσης, τις ευθύνες των εργοδοτών και την δίκαια οργή των οικογενειών τους.

Διαβάζοντας τα βιογραφικά στοιχεία των 33 παγιδευμένων μεταλλωρύχων διαπιστώνει κανείς πως ορισμένοι από αυτούς έσπευσαν να πιάσουν δουλειά στο επικίνδυνο ορυχείο, το τελευταίο διάστημα, ερχόμενοι από τις περιοχές που χτυπήθηκαν από τον μεγάλο σεισμό των 8,8 Ρίχτερ τον περασμένο Φλεβάρη στην κεντρική Χιλή. Ο ισχυρός σεισμός αποτέλειωσε οικονομικά αρκετές περιοχές και δημιούργησε νέες στρατιές απεγνωσμένων ανέργων. Εμβληματική μορφή ανάμεσα τους ο Μάριο Γκόμεζ, 63 χρόνων, ο μεγαλύτερος σε ηλικία ανάμεσα στους 33, που δουλεύει από 12 χρονών στα ορυχεία. Ο Γκόμεζ που σκέφτονταν να πάρει σύνταξη τον ερχόμενο Νοέμβρη ήταν αυτός που έγραψε το "Estamos bien en el Refugio los 33», το πρώτο μήνυμα ζωής στον επάνω κόσμο.

Είναι περιττό νομίζω να υπογραμμίσω πως όλοι μας παρακολουθούμε με συγκίνηση και αγωνία την προσπάθεια απεγκλωβισμού, που οι ειδικοί εκτιμούν πως θα κρατήσει πολλές ακόμη ημέρες και την μάχη για επιβίωση που δίνουν οι 33 μεταλλωρύχοι. Όπως επίσης και την επίμονη και αισιόδοξη στάση των συγγενών τους που έχουν κατασκηνώσει στην γύρω περιοχή του ορυχείου, περιμένοντας την στιγμή, που το μεταλλικό κουτί θα ανεβάσει και τον τελευταίο στην επιφάνεια. Γιατί ξέρουμε πως αυτοί που θα γιορτάσουν αληθινά, λες και θα πρόκειται για δικούς τους ανθρώπους, θα είναι τα πολλά, παρά πολλά εκατομμύρια εργατών στον κόσμο, που ξέρουν πολύ καλά, το γιατί και το πώς, τα ταξικά αδέρφια τους παγιδεύτηκαν στα σπλάχνα της Ατακάμα.

Δ.Παυλίδης

 Υ.Γ.: Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε μεν στην Προλεταριακή Σημαία  δεν είναι όμως από την ομώνυμη του blog στήλη της. Το θέμα του ταιρίαζει στην θεματολόγια του blog γι' αυτό το αναδημοσιεύουμε και εδώ.