Σεντζέν- Κίνα Η αγωνία και η έκσταση …του Ma Xiangqian*

«Η δουλειά σου θα καταλαμβάνει ένα μεγάλο τμήμα της ζωής σου και ο μόνος τρόπος να αισθάνεσαι ικανοποιημένος είναι να κάνεις μια δουλειά που θα τη θεωρείς σπουδαία. Εάν δεν την έχεις βρει ακόμη, συνέχισε να ψάχνεις. Μην συμβιβάζεσαι. Όπως με όλα τα ζητήματα της καρδιάς, όταν τη βρεις θα το καταλάβεις. Και όμως κάθε σπουδαία σχέση, θα γίνεται ολοένα καλύτερη όσο περνούν τα χρόνια. Γι αυτό, συνέχισε να ψάχνεις μέχρι να τη βρεις. Μην συμβιβάζεσαι». Αν και κατά πάσα πιθανότητα αυτήν την προτροπή του Στηβ Τζομπς, στην περιβόητη ομιλία του στο πανεπιστήμιο Στράτφορντ το 2005 να μην την διάβασε η να μην την άκουσε ο νεαρός Ma Xiangqian, σίγουρα όμως μέσα στο μυαλό του θα μεγάλωναν οι προσδοκίες όταν αποφάσισε να πάρει τον πολυσύχναστο δρόμο για την Ανατολή. Παρασυρμένος από το μεγάλο κύμα της εσωτερικής μετανάστευσης, άφησε πίσω του το χωριό του στην κεντρική επαρχία Χενάν και έφτασε στην περιοχή του Δέλτα στην Σεντζέν αναζητώντας μια θέση στις απέραντες ζώνες με τα εργοστάσια. Τον Νοέμβρη του 2009, δεν ξέρουμε αν κάτι σκίρτησε στην καρδιά του, αλλά μάλλον θα ήταν ικανοποιημένος που βρήκε σίγουρη δουλειά σε έναν βιομηχανικό γίγαντα, στην ταιβανέζικων συμφερόντων εταιρία κατασκευής ηλεκτρονικών, την Φοξκόμ.

Ο νεαρός ζούσε σε εργατικούς κοιτώνες στην Γκουανλάν, μια συνοικία δορυφόρο της Σεντζέν, δίπλα στην ειδική οικονομική ζώνη στην περιφέρεια Μπάοαν. Από την πρώτη ημέρα διαπίστωσε πως μπήκε σε ένα σύγχρονο κάτεργο, στο οποίο το ωράριο έφτανε και ξεπερνούσε ορισμένες φορές το δωδεκάωρο, οι κανονισμοί πολύ σκληροί και η πίεση για εντατικούς ρυθμούς δουλειάς απάνθρωπη. Δεν μπορούμε να ξέρουμε τι γίνονταν μέσα στο μυαλό και την καρδιά του νεαρού Ma τις ώρες της σκληρής δουλειάς, όταν γύριζε κατάκοπος στον κοιτώνα ή όταν έπαιρνε τον λιγοστό μισθό κάθε τέλος του μήνα, συνειδητοποιώντας πως παγιδεύτηκε σε ένα τεράστιο στρατόπεδο σκληρής δουλειάς και εκμετάλλευσης. Αυτό που είναι γνωστό, είναι πως βρέθηκε πεσμένος και άψυχος δίπλα στις σκάλες του κοιτώνα τα ξημερώματα της 23 του Γενάρη με σοβαρά τραύματα στο κεφάλι και στο σώμα. Οι αστυνομικές αρχές απέκλεισαν την εγκληματική ενέργεια και έτσι ο νεαρός Ma καταχωρήθηκε στον μακρύ κατάλογο των εργαζόμενων στην Φοξκόμ που αυτοκτόνησαν τον τελευταία χρόνια. Μια από τις αδελφές του κατήγγειλε πως ο νεαρός τις εκμυστηρεύτηκε πως είχε συχνές προστριβές με τον διευθυντή παραγωγής της ομάδας του ενώ η οικογένεια του αποκάλυψε πως τιμωρήθηκε να δουλέψει επιπλέον και στον καθαρισμό της τουαλέτας του κοιτώνα επειδή διαμαρτυρήθηκε για τις πολλές υπερωρίες. Ο κοιτώνας επίσης δεν διέθετε ζεστό νερό και οι συνθήκες διαβίωσης ήταν άθλιες μέσα στα δωμάτια των δέκα κρεβατιών, που στοιβάζονται οι εργάτες. Ακόμη το εκκαθαριστικό της μισθοδοσίας του Δεκέμβρη αποκάλυψε πως ο Ma, δούλεψε 112 ώρες υπερωρίες , δηλαδή τρεις φορές πάνω από το νόμιμο όριο, τις περισσότερες στην νυκτερινή βάρδια.

Η Φοξκόμ, με περισσότερους από τετρακόσιες χιλιάδες εργάτες στο συγκρότημα στην Σεντζέν και με άλλους τόσους σε άλλα εργοστάσια είναι ο μεγαλύτερος υπεργολάβος των αμερικάνικων εταιριών Apple, Dell και Hewlett-Packard στην Κίνα. Ειδικά τον τελευταίο καιρό η εταιρία είχε πολλές δουλειές μιας και έπρεπε να ανταποκριθεί στις μεγάλες παραγγελίες του i-Pad της Apple. Με βασικό μηνιάτικο που δεν ξεπερνά τα 150 δολάρια, η εταιρία είναι μια μικρή αυτοκρατορία. Με δικό της προσωπικό ασφαλείας, συγκροτήματα εργατικών κοιτώνων, μεταφορικά μέσα ενώ σκοπεύει προσεχώς στα πλαίσια του προγράμματος «Δέκα χιλιάδες άλογα που καλπάζουν» να στήσει ένα μεγάλο εσωτερικό δίκτυο καταστημάτων λιανικής σε όλη την χώρα με την μέθοδο του φρανσάιζινγκ. Η Φόξκομ συγκέντρωσε με τραγικό τρόπο την διεθνή προσοχή όταν μέσα σε διάστημα λιγότερο από πέντε χρόνια καταγράφτηκαν δεκαεπτά αυτοκτονίες εργατών, οι περισσότερες το πρώτο εξάμηνο του 2010. Σαν απάντηση η εργοδοσία αποφάσισε να επιβάλλει στους εργάτες να υπογράψουν δήλωση πως δεν θα αυτοκτονήσουν και να βάλει δίχτυα ανάμεσα στα κτίρια των κοιτώνων μιας και οι περισσότεροι αυτόχειρες είχαν πηδήξει από ψηλά! Τον καιρό που είχε ξεσπάσει διεθνής σάλος για αυτά, το αφεντικό της Apple, που αγιογραφήθηκε τόσο προκλητικά μετά τον πρόσφατο θάνατο του, είχε σπεύσει να υπερασπίσει την Φοξκόμ δηλώνοντας πως αυτή έχει ωραία εστιατόρια και πισίνες για τους εργάτες της και οι συνθήκες δουλειάς δεν ήταν άσχημες. Για τον κύριο Τζομπς δηλαδή, ο νεαρός Ma ήταν αδικαιολόγητος. Είχε βρει μια σπουδαία δουλειά αλλά δεν το είχε καταλάβει η καρδιά του….

ΔΙΑΒΑΣΤΕ μια έκθεση για την κατάσταση στα εργοστάσια ηλεκτρονικών στην Κίνα στην διεύθυνση http://chinalaborwatch.org/pdf/20110712.pdf . Δεν ξεχνάμε φυσικά πως οι δυτικές ΜΚΟ όταν αποκαλύπτουν αλήθειες δεν το κάνουν συνήθως παρακινούμενες από ηθικούς λόγους αλλά στα πλαίσια του ακήρυκτου εμπορικού πολέμου με την Κίνα ή ανάμεσα στις δυτικές πολυεθνικές.

* Ένα θεατρικό έργο για τον Στιβ Τζομπς, για την αγάπη του για την τεχνολογία και για το ανθρώπινο κόστος της δημιουργίας θα κάνει πρεμιέρα στις 17 του Οκτώβρη στο Public Theater της Νέας Υόρκης. Το έργο που είναι ένας μονόλογος έχει τίτλο «Η αγωνία και η έκσταση του Στιβ Τζομπς»

Τον «Αθέατο Κόσμο» γράφει ο Δημήτρης Παυλίδης