Φέλτον - Καλιφόρνια Οι υπέρ-χιλιετείς σεκόγιες και η ηλικία του νερού

Το Φέλτον, στην Σάντα Κρουζ της Καλιφόρνια, λίγο νοτιότερα του Σαν Φρανσίσκο, απέχει μερικά μόνο μίλια από τις ακτές του ωκεανού. Είναι γνωστό για δύο κυρίως λόγους. Από παλιά σαν το κοντινό σημείο από το οποίο μπορεί κανείς να περιπλανηθεί και να θαυμάσει το δάσος με τις σεκόγιες, τα μεγαλύτερα και ψηλότερα δένδρα του κόσμου, που μερικά από αυτά έχουν ηλικία πάνω από δυο χιλιάδες χρόνια! Παλιά, κέντρο μεταφοράς της ξυλείας που οι κοινότητες των υλοτόμων έστελναν με βαγόνια προς τις ακτές του Ειρηνικού, είναι ιδανικός τόπος για γουήκ-εντ η μεγαλύτερες διακοπές μέσα στην φύση. Πρόσφατα, γιατί οι τέσσερις χιλιάδες περίπου, λευκοί στην πλειοψηφία τους κάτοικοι του, επανέκτησαν την διαχείριση του νερού και τις πηγές του, από μια πολυεθνική ύστερα από έναν μακρόχρονο αγώνα.


Όλα ξεκίνησαν το 2001, όταν η American Water μέσω του καλιφορνέζικου τμήματος της αγόρασε το δίκτυο της περιοχής στα πλαίσια ενός κύματος εξαγορών και μεγάλων ιδιωτικοποιήσεων που εγκαινίασε ο Ρέιγκαν και συνέχισαν και οι Δημοκρατικοί με τον Κλίντον. Στο ξέφρενο κύμα εξαγορών την American Water, καταβρόχθισε ο γερμανικός κολοσσός RWE, και έτσι το καλιφορνέζικο τμήμα, η Cal-Am και το δίκτυο ύδρευσης στο Φέλτον πέρασε στον έλεγχο της πολυεθνικής. Δεν πέρασαν λίγοι μήνες και η Cal-Am, ανακοίνωσε μια αύξηση στις τιμές μέχρι και 74% , γεγονός που εξόργισε τους φιλήσυχους κατοίκους στο Φέλτον. Οργή που μετατράπηκε σε μια συλλογική απόφαση για το διώξιμο της πολυεθνικής μέσω της αγοράς της επιχείρησης ύδρευσης. Η μάχη ήταν δύσκολη, νομικά περίπλοκη και μακρόχρονη, μιας και η πολυεθνική αρνήθηκε τις προτάσεις εξαγοράς ή ζητούσε εξωφρενική τιμή. Η επιμονή όμως σε συνδυασμό με την υποστήριξη που τους παρείχαν δυνάμεις σε ομοσπονδιακό επίπεδο που από την αρχή δεν καλοείδαν την εισβολή των γερμανών στον κρίσιμο τομέα της ύδρευσης, έφερε αποτέλεσμα. Η Cal-Am, τον Μάη του 2008, λίγο πριν οδηγηθεί σε δημόσια ακρόαση σε ορκωτό δικαστήριο, υπαναχώρησε και δέχθηκε να πουλήσει τα δικαιώματα της έναντι ένδεκα εκατομμυρίων δολαρίων περίπου. Η κοινότητα του Φέλτον τα εξαγόρασε μέσω ενός ομολογιακού δανείου σε συνεργασία με την εταιρεία ύδρευσης της κοιλάδας του Σαν Λορέντζο, η οποία ανέλαβε τον Αύγουστο του 2008 την διαχείριση του δικτύου και των πηγών. Η αποπληρωμή της εξαγοράς είναι αρκετά βαριά και γίνεται με ετήσια πληρωμή που ανέρχεται σε εξακόσια δολάρια για κάθε ιδιοκτήτη ακινήτου για διάστημα τριάντα χρόνων!

Με την νέα διαχείριση οι λογαριασμοί μειώθηκαν μέχρι και στο μισό σε ορισμένες περιπτώσεις, τα προβλήματα στο δίκτυο άρχισαν να αντιμετωπίζονται και η εξάχρονη μάχη που έδωσε το Φέλτον αναδείχθηκε σε υπόδειγμα και έμπνευση για ανάλογες περιπτώσεις σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Αυτά στην πρώτη περίοδο γιατί από το 2009 και μετά ξανάρχισαν τα προβλήματα όταν η επιχείρηση ζήτησε να αυξήσει τις τιμές για τα επόμενα χρόνια με σκοπό την χρηματοδότηση επενδυτικών προγραμμάτων. Οι αυξήσεις υπολογίστηκαν σωρευτικά στο 35% τουλάχιστον μέχρι το 2011, γεγονός που δημιούργησε προβληματισμό και αντιδράσεις στους καταναλωτές. Το υδρευτικό διαμέρισμα της κοιλάδας του Σαν Λορέντζο που ιδρύθηκε το 1941, διαθέτει περίπου επτάμισι χιλιάδες υδρόμετρα, καλύπτει επτά κοινότητες μαζί με το Φέλτον και διαθέτει εκατόν πενήντα μίλια σωλήνες δικτύου. Παρά τα προβλήματα και τις διαψεύσεις κανείς σχεδόν στο Φέλτον δεν μετανιώνει για τον αγώνα που έγινε για να εκδιωχθεί η πολυεθνική από την διαχείριση του νερού. Και όλοι συνεχίζουν να είναι περήφανοι για το νερό που διαχειρίζονται σε τοπικό επίπεδο όπως επίσης και για το δάσος με τις αιωνόβιες σεκόγιες, οι κορυφές των οποίων χάνονται συχνά μέσα στην ομίχλη που φέρνει το ρεύμα του ωκεανού.

Δυστυχώς όμως κανένας από τους δραστήριους κατοίκους όταν ξεκίνησε ο αγώνας δεν έκανε μια απλή συσχέτιση του νερού με τα θεόρατα δένδρα. Δηλαδή πως και τα δύο αποτελούν κληρονομιά της φύσης, ιδιοκτησία όλων των ανθρώπων και συνώνυμα της ζωής που εκτείνεται από το βάθος του χρόνου στο απροσδιόριστο μέλλον. Και αν μια σεκόγια μπορεί να αντέχει στον χρόνο μέχρι και για δύο η τρεις χιλιετίες το νερό δεν έχει ηλικία, η, καλύτερα, έχει την ηλικία της ζωής στον γαλάζιο πλανήτη. Γι αυτό και δεν θα έπρεπε να δώσουν ούτε ένα σεντς στην πολυεθνική για να διεκδικήσουν την ζωή τους. Και αν για τους φιλήσυχους και συντηρητικούς λευκούς κατοίκους στο Φέλτον αυτό μπορεί να φάνταζε σαν πολύ ριζοσπαστικό, η εμπειρία τους θα έπρεπε να διδάξει από την ανάποδη όλους όσους σχεδιάζουν καινούριους αγώνες για το δικαίωμα στο νερό σε όλο τον κόσμο ενάντια στις εταιρείες και το κύμα των ιδιωτικοποιήσεων.

* ΔΙΑΒΑΣΤΕ περισσότερα για την τοπική διαχείριση της ύδρευσης στην κοιλάδα του Σαν Λορέντζο στη διεύθυνση www.slvwd.com και ένα άρθρο για τον αγώνα των κατοίκων στο http://www.yesmagazine.org/issues/water-solutions/how-felton-ca-achieved-water-independence. ΔΕΙΤΕ πληροφορίες για το βραβευμένο ντοκιμαντέρ FLOW στην επίσημη ιστοσελίδα http://www.flowthefilm.com.