Τζουντούμπα, Τυνησία | Η θυσία του ασκούμενου γιατρού που συγκλόνισε τη χώρα!

Ήταν Πέμπτη 3 Δεκεμβρίου 2020, επτάμισι το απόγευμα. Τελείωνε μια εξοντωτική εφημερία 24 ωρών. Ο 27χρονος ασκούμενος χειρούργος θα έπρεπε κανονικά να παραδώσει, αν δεν τον καλούσαν εκτάκτως για βοήθεια για ένα νέο σοβαρό περιστατικό, αλλά και για έναν ασθενή που σήκωσε, ξαφνικά, υψηλό πυρετό. Έτρεξε βιαστικά προς το ασανσέρ για να ανέβει στο θάλαμο νοσηλείας. Μερικές νοσοκόμες, που στέκονταν μπροστά, παραμέρισαν. Άνοιξε βιαστικά την πόρτα δίχως να προσέξει και, σχεδόν ακαριαία, όλα τριγύρω του σκοτείνιασαν. Ο θάλαμος του ανελκυστήρα δεν ήταν στη θέση του και το σώμα του έπεσε με γδούπο στο κενό φρεάτιο από ύψος δέκα μέτρων! Ο Μπαντρεντίν Αλάουι, νεαρός γιατρός από την Κασερίν, που είχε βάρδια στο νοσοκομείο της Τζουντούμπα, μιας πόλης στη βορειοδυτική Τυνησία, πέρασε στη στιγμή στο βασίλειο της σιωπής. Οι υπεύθυνοι κάτι πήγαν να ψελλίσουν για ατύχημα... για κακιά ώρα... αλλά δεν πρόλαβαν. Ένα τεράστιο κύμα αγανάκτησης και οργής πλημμύρισε τους ανθρώπους σε όλη την χώρα. Στην πρώτη γραμμή οι υγειονομικοί. “Ο Μπαντέρ δεν πέθανε! Ο Μπαντέρ δολοφονήθηκε!” έγραψε η Νάντια Ντραέφ, μια αναισθησιολόγος στο ίδιο νοσοκομείο, περιγράφοντας την άθλια κατάσταση που ζούσαν για καιρό. Αφημένο στην τύχη του, όπως και τα υπόλοιπα περιφερειακά νοσοκομεία, που αποδείχτηκαν πλήρως ανέτοιμα να αντιμετωπίσουν την πανδημία. Στο νοσοκομείο της Τζουντούμπα λειτουργούσε αγκομαχώντας ο ένας μόνο από τους επτά ανελκυστήρες, για τους οποίους οι εργαζόμενοι ζητούσαν μάταια να επισκευαστούν. Αλλά όχι μόνο αυτό! Έλειπαν ιατρικές συσκευές, αναπνευστήρες, φαρμακευτικό υλικό και τα ασθενοφόρα χάλαγαν συνέχεια.

Η πανδημία, όπως παντού, λειτούργησε ως αποκάλυψη για την κατάσταση του συστήματος υγείας στην Τυνησία. Από τα χρόνια της δικτατορίας του Μπεν Άλι, στη δεκαετία του ‘80, με τα προγράμματα των λεγόμενων διαρθρωτικών αλλαγών, οι πολιτικές περικοπών και ιδιωτικοποίησης εξασθένησαν παραπέρα το ήδη αναιμικό σύστημα δημόσιας περίθαλψης. Εφαρμόστηκε μια πολιτική καταστροφής, μέσω της λεγόμενης οικονομικής αυτοδυναμίας των νοσοκομείων. Ιδιαίτερα στις επαρχίες και στο νότο, δηλαδή εκεί που η φτώχεια, αλλά και οι ανάγκες, είναι μεγάλες. Αποτέλεσμα η απαξίωση των δομών υγείας και του εξοπλισμού τους, η μόνιμη αποεπένδυση, η διευρυμένη διαφθορά και η αναγκαστική μετανάστευση χιλιάδων νεαρών γιατρών στο εξωτερικό. Το μερίδιο για την υγεία στον κρατικό προϋπολογισμό μειώνονταν σταθερά όλα αυτά τα χρόνια, τόσο στα χρόνια της δικτατορίας, όσο και μετά την πτώση της, το 2011. Από 7,4% το 2006 έπεσε στο 5% το 2011 και από τότε βρίσκεται εκεί. Υπάρχουν περιοχές όπως η Κασερίν και η Σιντί Μπουζίντ, λίκνα της εξέγερσης, στις οποίες έως τον προηγούμενο Μάρτιο δεν υπήρχε ούτε μια μονάδα εντατικής θεραπείας! Εκεί, όπως και στην Ταταουίν, το 60% των νέων που είναι άνεργοι ή δουλεύουν «μαύρα» είναι ανασφάλιστοι. Στην Ταταουίν των 150 χιλιάδων κατοίκων, το 2016 υπήρχαν μόνο τρεις μαιευτήρες-γυναικολόγοι και το νοσοκομείο της δεν είχε βασικά διαγνωστικά μηχανήματα. Αντίθετα, στα παράλια και στις μεγάλες πόλεις αναπτύχθηκε με άναρχο τρόπο ο ιδιωτικός τομέας, με κεφάλαια από τις αραβικές μοναρχίες και τη Δύση, για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες της τοπικής πλούσιας ελίτ, αλλά και αυτών των τριγύρω χωρών, ύστερα από τη διάλυση της Λιβύης. 

 Η είδηση του θανάτου του νεαρού γιατρού προκάλεσε μαζικές διαμαρτυρίες. Την επόμενη ημέρα εκατοντάδες συγκεντρώθηκαν έξω από το υπουργείο Υγείας στην Τύνιδα, ανταποκρινόμενοι σε κάλεσμα του Συνδέσμου Νέων Ιατρών. Στις 8 Δεκέμβρη έγινε πανεθνική απεργία των υγειονομικών και όταν ο πρωθυπουργός εμφανίστηκε στο νοσοκομείο αναγκάστηκε να αποχωρήσει κακήν-κακώς, ύστερα από την κατακραυγή των εργαζόμενων σε αυτό. Η κυβέρνηση προσπάθησε να ησυχάσει τα πνεύματα ασκώντας διώξεις και απολύοντας διοικητικούς υπαλλήλους και τοπικούς υπεύθυνους. Έσπευσε ακόμη να κάνει δημοσία δαπάνη την κηδεία του γιατρού στην Κασερίν, στέλνοντας ένα απόσπασμα του στρατού να αποδώσει τιμές στο νεκροταφείο Ouled Aziza. Μάταια όμως! Η κηδεία μετατράπηκε σε θυμωμένη διαδήλωση. Πλησιάζοντας μάλιστα προς την επέτειο δέκα χρόνων από την πρώτη αραβική εξέγερση, που γκρέμισε την δικτατορία του Μπεν Άλι, τα πνεύματα άναψαν νωρίτερα. Η συνέχεια δεν ήταν δύσκολο να προβλεφθεί. Ένα κύμα μαζικών κινητοποιήσεων, που εξελίχθηκαν σε σκληρές συγκρούσεις με την αστυνομία και το στρατό, διέτρεξε την Τυνησία. Λαϊκές γειτονιές της πρωτεύουσας, όπως η Ετανταμέν, η Γκάφσα, η Κεφ, η Μπιζέρτα, η Κασερίν, η Σους και η Σφαξ, για ημέρες έγιναν θέατρα διαδηλώσεων παρά την αστυνομική βία και τις εκατοντάδες συλλήψεις.

Πέντε υπουργοί υγείας άλλαξαν από την αρχή της πανδημίας! Δεκατέσσερις από τον Ιανουάριο του 2011, όταν έπεσε το καθεστώς Μπεν Άλι. Παρά τις προσδοκίες για κοινωνικές αλλαγές η Τυνησία παραμένει δέσμια των ίδιων παραγόντων που γέννησαν την εξέγερση: μιας αστικής τάξης που λεηλατεί τον πλούτο που γεννάει η χώρα και οι άνθρωποί της, ενός κρατικού μηχανισμού διεφθαρμένου και των ξένων που την απομυζούν μέσω του χρέους και των προνομίων τους. Από το 2011, όχι μόνο τίποτε δεν άλλαξε, αλλά τα πράγματα χειροτέρεψαν, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Η οικονομική κρίση επιδεινώθηκε, οι ανισότητες συνέχισαν να μεγαλώνουν και η πανδημία επιτάχυνε τα αδιέξοδα και την απόγνωση. Το καθεστώς, παρά τις πολιτικές εναλλαγές και το ανεβοκατέβασμα κυβερνήσεων, βρίσκεται βυθισμένο σε κρίση και έριδες ανάμεσα στις φατρίες του, αλλά από την πλευρά των λαϊκών και εργατικών συμφερόντων δεν φαίνονται προς το παρόν δυνατότητες για μια ισχυρή εκπροσώπηση. Απογοήτευση, απόγνωση αλλά και οργή που ξέσπασε για μια ακόμη φορά στους δρόμους, επιβεβαιώνοντας πως η Τυνησία, από την οποία ξεκίνησε το κύμα των αραβικών εξεγέρσεων πριν δέκα χρόνια, αποτελεί ένα καζάνι που βράζει, ένα καίριο σημείο για τις εξελίξεις στον αραβικό κόσμο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ το συγκινητικό άρθρο του επίκουρου καθηγητή γαλλικής γλώσσας και λογοτεχνίας στα πανεπιστήμια Γκαμπές και Σφαξ, Arselène Ben Farhat, από το οποίο δανειστήκαμε μερικές ...εικόνες, www.leaders.com.tn/article/31279-colere-posthume-du-docteur-badreddine-aloui

ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ αναλυτικά για τις εξελίξεις από το Ιταλό-τυνησιακό κομμουνιστικό μπλογκ, tunisieresistant.wordpress.com