Καφέ και γκρι. Δρόμοι γεμάτοι λακκούβες. Σκόνη και ξαφνικές πλημμύρες όπως αυτή του 1997. Παραπήγματα από ξύλο και λαμαρίνες. Κυρίως τριώροφα συγκροτήματα 24 μικρών διαμερισμάτων, σαράντα τετραγωνικών το καθένα. Στριμωγμένα το ένα δίπλα στο άλλο, με κοινόχρηστες αυλές σε πλήρη εγκατάλειψη , αρκετά τυλιγμένα με πλαστικό για να μην περνά το νερό της βροχής. Κουφάρια μιας… αντικοινωνικής στεγαστικής πολιτικής που εγκαινίασε η στρατιωτική δικτατορία και συνέχισε η σιδερόφρακτη… «δημοκρατία».
Στόχος, να εξοριστούν από το κέντρο της πρωτεύουσας οι χιλιάδες εσωτερικοί μετανάστες και να οδηγηθούν σε αφιλόξενα προάστια. Μέχρι το 2010 κτίστηκαν 23 χιλιάδες τέτοια μικρά σπίτιασε μια περιοχή που παλιότερα ήταν η χωματερή Λα Κανιαμέρα, για τα σκουπίδια του νότιου Σαντιάγο. Θυμήθηκαν την προηγούμενη χρήση της όταν καταγράφηκε συρροή από κρούσματα της νόσου Kawasaki και του συνδρόμου Guillain-Barre. Είναι τόσο κακοφτιαγμένα τα κτίρια, που οι ίδιες οι κυβερνητικές υπηρεσίες εκπόνησαν σχέδιο για την κατεδάφισή τους. Ορισμένα κατεδαφίστηκαν, άλλα όμως στέκουν ακόμη. Το περίφημο πρόγραμμα κοινωνικής στέγασης , το Casas Copeva, αποδείχθηκε ένα φιάσκο μέσω του οποίου πλούτισαν εργολάβοι, ιδιοκτήτες γης και κυβερνητικά στελέχη. Αποτελούν τον κύριο οικιστικό ιστό της Μπάχος ντε Μένα, στη δυτική άκρη του Πουέντε Άλτο στα νοτιοανατολικά της χιλιανής πρωτεύουσας. Η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή του Σαντιάγο, σύμβολο της μιζέριας και της εγκατάλειψης. Δίχως κοινωνικές, εκπαιδευτικές και υγειονομικές υποδομές, υποτυπώδη συγκοινωνία και έλλειψη δημόσιων χώρων για ψυχαγωγία και άθληση.
Το Πουέντε Αλτο, με εξακόσιες πενήντα χιλιάδες κατοίκους, είναι η πρωτεύουσα της φτώχειας στο Σαντιάγο και η Μπάχος ντε Μένα, με τις εκατόν τριάντα χιλιάδες, η άθλια κορόνα του. Στο μεγαλύτερο γκέτο κοινωνικού αποκλεισμού της χώρας, τα προβλήματα είναι τεράστια. Σχεδόν οι μισοί από τους νέους είναι χρήστες ναρκωτικών και επτά στα δέκα κορίτσια γίνονται μητέρες μέχρι τα δεκατέσσερα χρόνια! Οι συμμορίες, η πορνεία και η περιθωριοποίηση είναι η προοπτική για τους περισσότερους. Η ανεργία καλπάζει. Ο κορονοϊός κτύπησε με ιδιαίτερη σφοδρότητα το Πουέντε Άλτο και την Μπάχος ντε Μένα. Η τελευταία είναι στις τρεις περιοχές με τα περισσότερα κρούσματα στο μητροπολιτικό Σαντιάγο.
Ο ιός βρήκε φιλόξενο περιβάλλον στα πυκνοκατοικημένα σπίτια και μόλυνε χιλιάδες εργαζόμενους και μικροπωλητές που πηγαινοέρχονται καθημερινά στην πρωτεύουσα. Ύστερα από αυτά, δεν είναι παράξενο πως οι δρόμοι γίνονται συχνά πεδία συγκρούσεων με τους καραμπινιέρους. Το μίσος για το κράτος που καταπιέζει, διασφαλίζοντας την ολιγαρχία του πλούτου και τις χαώδεις ταξικές ανισότητες, δεν σταματά να μεγαλώνει.
Εκεί, στη συμβολή των οδών Εστρέλα Πολάρ και Λοχία Μεναντέρ, την Κυριακή 7 Φεβρουαρίου, εκατοντάδες νέοι υποδέχθηκαν το φέρετρο του Φρανσίσκο Μαρτίνες. Του εικοσιεπτάχρονου ζογκλέρ του δρόμου που δολοφονήθηκε από αστυνομικό στο κέντρο της Πανγκιπούγι. Ο νεαρός μαλαμπαρίστας είχε γεννηθεί εδώ. Η τελετή ξεκίνησε από νωρίς στους δρόμους και ήταν πλημυρισμένη από οργή, χρώματα και μουσική! Κυριάρχησαν τα θρυλικά τραγούδια των Ίντι Ιλιμάνι, ο παραδοσιακός χορός Κουέκα και οι στίχοι με κοινωνικά μηνύματα του ράπερ Portavoz. Αυτά διακόπτονταν συχνά από συνθήματα κατά της κρατικής τρομοκρατίας και των δολοφόνων. Η ταφή έγινε στις 8 Φεβρουαρίου στο κοιμητήριο Παρκ Ελ Πράδο. Μπροστά στο φέρετρο ο διευθυντής και ιδρυτικό μέλος του ιστορικού συγκροτήματος Illapu (Ιγιαπού), ο Ρομπέρτο Μάρκες, αποχαιρέτησε τον Φρανσίσκο με μια κιθάρα.
Βελόριο: Αγρυπνία ή «ξύπνημα», είναι η συνάντηση στην οποία συγγενείς ξενυχτάνε πριν την κηδεία τον νεκρό. Για το βελόριο, το τελευταίο αντίο στον Φρανσίσκο Μαρτίνες, που τον φωνάζανε Πάντσο, έφτασαν συγγενείς αγωνιστών που σκοτώθηκαν από τους καραμπινιέρους. Ο Μάριο, πατέρας του Ματίας Κατριλέο που δολοφονήθηκε το 2008 στην Αραουκανία, στη γη των ινδιάνων Μαπούτσε. Η Λουίζα Τολέδο και ο Μανουέλ Βεργκάρα, που έδωσαν τρεις γιους στον αγώνα ενάντια στη δικτατορία Πινοτσέτ: τον Ραφαέλ (18 ετών) και τον Εντουάρντο (20 ετών) οι οποίοι δολοφονήθηκαν από τους καραμπινιέρους τον Μάρτιο του 1985 και τον μεγαλύτερο Πάμπλο, που σκοτώθηκε από έκρηξη βόμβας το 1988. Και οι τρεις ήταν μέλη του παράνομου MIR. Η ημέρα που δολοφονήθηκαν οι δύο, η 29η Μαρτίου, έχει αφιερωθεί στην τιμή του Νέου Μαχητή και είναι ημέρα ορόσημο για αντιφασιστικές εκδηλώσεις μνήμης σε όλη τη Χιλή.
Τους χαροκαμένους γονείς υποδέχτηκε ένας τυχερός! Ο Άντονι Αράγια, ο 16χρονος διαδηλωτής που, κυνηγημένος από τους καραμπινιέρους, έπεσε στην κοίτη του ποταμού Μαπότσο. Ήταν στις 2 Οκτωβρίου 2020, όταν στη διάρκεια μιας διαδήλωσης οι καραμπινιέροι επιτέθηκαν δολοφονικά στη γέφυρα Ρίο Νόνο και ένας από αυτούς έσπρωξε τον νεαρό μαθητή στο κενό. Η εικόνα της πτώσης είχε κάνει τον γύρο του κόσμου προκαλώντας σοκ για τη δολοφονική μανία των καραμπινιέρων. Ο Άντονι γλίτωσε τελικά με ένα σοβαρό τραύμα στο κεφάλι, κατάγματα στα χέρια και στη σπονδυλική στήλη και σωματικούς πόνους μέχρι σήμερα. Ήταν ανιψιός του Φρανσίσκο Μαρτίνες και μοιραζόταν μαζί του το μίσος για τα κρατικά σκυλιά και το χιλιάνικο ολιγαρχικό καθεστώς.
Η συνάντηση για τον αποχαιρετισμό τού δολοφονημένου ζογκλέρ, όπως γράφτηκε εύστοχα, εξέφρασε την ενότητα των λαϊκών αγώνων και των αγωνιστών από διαφορετικές γενιές. Ο άδικος θάνατός του συγκίνησε και εξόργισε τους νέους της χώρας, προκαλώντας μαζικές αντιδράσεις και ποικίλες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας. Ο Άντονι Αράγια δήλωσε πως «όσα κερδίσαμε ήταν επειδή βρισκόμαστε στους δρόμους (...) στους δρόμους πρέπει να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε…». Στη Χιλή φυσικά δεν χρειάζονται τέτοιες αφορμές για να εκδηλωθεί η λαϊκή αντίσταση. Υπάρχουν κοινωνικές συνθήκες που τη γεννάνε κάθε μέρα, κάθε λεπτό! Η άθλια και απόκληρη ζωή στην Μπάχος ντε Μένα είναι μία από αυτές…
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ένα εντυπωσιακό ρεπορτάζ από την κηδεία του Φρανσίσκο Μαρτίνες, lavozdelosquesobran.cl/el-ultimo-adios-de-francisco-martinez-en-bajos-de-mena
ΔΕΙΤΕ μια συλλογή από φωτογραφίες από τον αποχαιρετισμό www.facebook.com/periodicoelpueblo2011/photos/pcb.1708536742658658/1708536345992031 και τον Ρομπέρτο Μάρκες να τραγουδά πάνω στο φέρετρο www.youtube.com/watch?v=CtHlMZvKO-0
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου