Ήταν σούρουπο στις 2 Νοεμβρίου του 1965, όταν ο Νόρμαν Μόρισον στάθηκε στα σκαλιά του Αμερικάνικου Πενταγώνου, σχεδόν κάτω από το παράθυρο του γραφείου του Υπουργού Άμυνας Ρόμπερτ ΜακΝαμάρα, βρέχθηκε με βενζίνη και τυλίχθηκε στις φλόγες. Πατέρας τριών παιδιών, πιστός Κουάκερος από την Πενσυλβάνια και φανατικός ειρηνιστής ο Μόρισον σε ηλικία 31 χρόνων ταξίδεψε από την Βαλτιμόρη στην Ουάσιγκτον εξοργισμένος με την απόφαση του Αμερικάνου προέδρου Τζόνσον να κλιμακώσει τον πόλεμο στο Βιετνάμ χρησιμοποιώντας βόμβες ναπάλμ. Μαζί με το αποχαιρετιστήριο γράμμα στη γυναίκα του στο οποίο εξηγούσε το κίνητρο της πράξης του είχε συμπεριλάβει ένα απόκομμα εφημερίδας που έγραφε για ένα βιετναμέζικο χωριό που είχε αποδεκατιστεί από τα αμερικανικά βομβαρδιστικά. Η είδηση συγκλόνισε όλη την χώρα και μεταδόθηκε σε όλο τον κόσμο. Στο Βιετνάμ έγινε λαϊκός ήρωας, το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο του Νοτίου Βιετνάμ έστειλε συλλυπητήρια επιστολή εκ μέρους όλων των Βιετναμέζων και ο ποιητής Το Χου έγραψε ένα ποίημα με τίτλο «Εμιλυ, παιδί μου» βάζοντας τον Μόρισον να απευθύνεται στην ενός έτους κόρη του, την οποία κρατούσε στην αγκαλιά λίγο πριν αυτοπυρποληθεί. Αργότερα το Βόρειο Βιετνάμ, στο οποίο ο Αμερικάνος ειρηνιστής άρχισε να αποκαλείται Mo Ri Xon, κυκλοφόρησε γραμματόσημο προς τιμή του και ένας δρόμος στο Ανόι πήρε το όνομα του. Ο ίδιος ο Χο Τσι Μινχ προσκάλεσε την γυναίκα του Αν Μόρισον να επισκεφτεί την Βιετνάμ, πράγμα που έγινε πολύ αργότερα το 1999, όταν ο θείος Χο δεν υπήρχε και το επαναστατικό κύμα είχε υποχωρήσει. Παρ΄ όλα αυτά οι Βιετναμέζοι της επιφύλαξαν συγκινητική υποδοχή δείχνοντας πως η μνήμη και η θυσία του Μόρισον δεν έχουν ξεχαστεί.
Στο Παλάτι Πολιτιστικής Φιλίας στο Ανόι, ένα εντυπωσιακό κτίριο που φτιάχτηκε με την βοήθεια των Σοβιετικών, στο οποίο φιλοξενείται η Ένωση Φιλίας Βιετνάμ-ΗΠΑ είναι αναρτημένα τα πορτρέτα πέντε Αμερικανών που έδωσαν την ζωή τους διαμαρτυρόμενοι για την αμερικάνικη επέμβαση. Δίπλα στον Μόρισον, είναι η φωτογραφία της 82χρονης, Κουάκερης Αλίς Χερτζ η οποία αυτοπυρπολήθηκε στις 16 Μαρτίου 1965 στο Ντιτρόιτ. Επίσης ο 22χρονος ο Ρότζερ Λαπόρτ, ένας καθολικός εργάτης, που πέθανε από βαριά εγκαύματα, όταν έβαλε φωτιά στα ρούχα του μπροστά στα γραφεία του ΟΗΕ στην Νέα Υόρκη, στις 9 Νοεμβρίου 1965, μια εβδομάδα μετά την αυτοκτονία του Μόρισον. Οι τρεις αυτοπυρπολήσεις το 1965 συγκίνησαν και κινητοποίησαν πιότερο το αντιπολεμικό κίνημα και καθιέρωσαν τις εβδομαδιαίες αγρυπνίες διαμαρτυρίας έξω από τον Λευκό Οίκο και το Κογκρέσο, οι οποίες αντιμετωπίζονταν με απαγορεύσεις, διώξεις και καταστολή από την αστυνομία. Την παρέα των αυτόχειρων συμπληρώνουν η 56χρονη Φλόρενς Μπέμοντ η οποία αυτοπυρπολήθηκε μπροστά στο Ομοσπονδιακό Κτίριο στο Λος Άντζελες στις 15 Οκτωβρίου 1967 και ο 23χρονος Τζορτζ Γουίν Τζούνιορ φοιτητής στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια, ο οποίος αυτοκτόνησε με τον ίδιο τρόπο στις 10 Μαΐου 1970 στην πλατεία του πανεπιστημίου. Χρειάστηκαν να περάσουν πολλά χρόνια για να ξανασυμβούν ανάλογες διαμαρτυρίες για την εγκληματική εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Τον Φεβρουάριο του 1991, ο Γκρέγκορι Λέβι δάσκαλος από το Άμχερστ της Μασαχουσέτης, αυτοπυρπολήθηκε καταγγέλλοντας τον πρώτο πόλεμο στο Ιράκ με τον Ρέιμοντ Mουλς να ακολουθεί το παράδειγμά του τρεις μέρες αργότερα στο Σπρίνγκφιλντ της Βιρτζίνια.
Τέτοιες μνήμες και ιστορίες ανασύρθηκαν στην επιφάνεια από το μεσημέρι της Κυριακής 25 Φεβρουαρίου όταν ο 25χρονος σμηνίας στην αμερικάνικη πολεμική αεροπορία Ααρών Μπουσνέλ αυτοπυρπολήθηκε μπροστά στην πρεσβεία του Ισραήλ στην Ουάσιγκτον, φωνάζοντας «Ελεύθερη Παλαιστίνη». Σε βίντεο –μήνυμα που κυκλοφόρησε την ώρα που πλησίαζε την πρεσβεία δήλωνε: “Το όνομά μου είναι Ααρών Μπουσνέλ, είμαι ενεργό μέλος της Πολεμικής Αεροπορίας των Ηνωμένων Πολιτειών και δεν θα είμαι πλέον συνένοχος στη γενοκτονία. Πρόκειται να προχωρήσω σε μια ακραία πράξη διαμαρτυρίας, αλλά σε σύγκριση με αυτό που βιώνουν οι άνθρωποι στην Παλαιστίνη στα χέρια των καταπιεστών τους δεν είναι καθόλου ακραίο. Και η άρχουσα τάξη μας, έχει αποφασίσει ότι αυτό είναι φυσιολογικό» ενώ σε ανάρτηση στο διαδίκτυο έγραφε: “Σε πολλούς από εμάς μας αρέσει συνήθως να αναρωτιόμαστε: "Τι θα έκανα αν ζούσα κατά τη διάρκεια της σκλαβιάς; Στην εποχή των νόμων του Τζιμ Κρόου; Ή στο απαρτχάιντ; Επίσης αναρωτιούνται τι θα έκανα εάν η χώρα μου διέπραττε μια γενοκτονία; Η απάντηση είναι πως ήδη το κάνει. Αυτή τη στιγμή!». Στρατευμένος από το 2020 με καταγωγή από την Μασαχουσέτη, ο Μπουσνέλ ανήκε στην 531η Μοίρα Υποστήριξης Πληροφοριών και συμμετείχε σε επιχειρήσεις κυβερνο-ασφάλειας στην αεροπορική βάση Λάκλαντ στο Σαν Αντόνιο του Τέξας.
Ο γενικός πρόξενος του Ισραήλ Ανάτ Σουλτάν-Νταντόν βιάστηκε να χαρακτηρίσει την αυτοπυρπόληση «πράξη υποκίνησης μίσους προς το Ισραήλ» και τα καθεστωτικά ΜΜΕ προσπάθησαν να την συσχετίσουν είτε με την θρησκευτική εφηβική αγωγή είτε με ψυχολογικά προβλήματα του αυτόχειρα, προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να απαξιώσουν την πράξη του. Ορισμένα ρεπορτάζ την σύνδεσαν με τις σχέσεις που είχε αναπτύξει με αναρχικές και αριστερές οργανώσεις. Η κυβέρνηση έσπευσε να δηλώσει πως τέτοιες ενέργειες δεν θα επηρεάσουν την πολιτική στήριξης των σιωνιστών -δολοφόνων. Η πράξη του νεαρού δεν ήταν η πρώτη αυτοπυρπόληση διαμαρτυρίας για την γενοκτονία που διαπράττει το Ισραήλ με τις πλάτες των ΗΠΑ. Τον Δεκέμβριο μια γυναίκα αυτοπυρπολήθηκε μπροστά από το ισραηλινό προξενείο στην Ατλάντα. Επέζησε αλλά υπέστη εγκαύματα τρίτου βαθμού σε ολόκληρο το σώμα της και νοσηλεύτηκε σε βαριά κατάσταση για καιρό. Τότε οι αμερικάνικες αρχές κατάφεραν να κρατήσουν το γεγονός μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, όπως και το όνομα της γυναίκας. Αυτήν την φορά ήταν δύσκολο να επιβάλλουν την σιωπή. Η κραυγή του Μπουσνέλ που έβγαινε από το τυλιγμένο στις φλόγες σώμα του ήταν πολύ δυνατή για να αποσιωπηθεί. Σε λίγες ώρες είχε κάνει τον γύρο όλου του πλανήτη προξενώντας αισθήματα συγκίνησης αλλά και οργής για τους ενόχους. “ Ήταν μουσουλμάνος; Όχι! Ήταν Άραβας; Όχι! Ήταν μελαμψό άτομο; Όχι! Ήταν ενάντια στα 75 χρόνια αυτής της γενοκτονίας; Ναι! Όλοι αντιμετωπίζουμε με αγάπη και σεβασμό τον Άαρον Μπουσνέλ και όλους στη Δύση που είναι ενάντια σε αυτήν την παράνομη κατοχή και την σφαγή αθώων ανθρώπων!” έγραψε ένας Παλαιστίνιος κάτω από το βίντεο με τον καιόμενο Αμερικάνο σμηνία. Και ο παλαιστίνιος δημοσιογράφος και συγγραφέας Seraj Assi που ζει στις ΗΠΑ υπογράμμισε σε άρθρο του στο Jacobin: «Ο Μπουσνέλ πέθανε για να ζήσει η Γάζα. Πέθανε για μια ελεύθερη Παλαιστίνη και για να μας υπενθυμίσει ότι πολλοί Αμερικανοί αντιστέκονται στην κατοχή, το απαρτχάιντ και την πολιορκία της Γάζας από το Ισραήλ, και την καταπίεση επί δεκαετίες του παλαιστινιακού λαού. Ο θάνατός του θα πρέπει να χρησιμεύσει ως έκκληση για δράση. Μια επείγουσα έκκληση να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να σταματήσουμε τις ατελείωτες φρικαλεότητες στη Γάζα που πραγματοποιούνται με την οικονομική βοήθεια των ΗΠΑ και την έγκριση των κρατικών αξιωματούχων τους. Έτσι ώστε να γίνει κατορθωτό πως κανείς στο μέλλον δεν θα αισθανθεί ποτέ υποχρεωμένος να θυσιάσει τη δική του ζωή σε μια τόσο φρικτή διαμαρτυρία».
Η αυτοθυσία του Μπουσνέλ υπήρξε μια τραγική στιγμή του πολύμηνου μεγάλου κινήματος διεθνιστικής και αντιιμπεριαλιστικής αλληλεγγύης στον λαό της Παλαιστίνης και διαμαρτυρίας που ξέσπασε από τον Οκτώβριο του 2023 στις ΗΠΑ και συνεχίζεται. Με διαδηλώσεις, καταλήψεις δημοσίων κτιρίων και χώρων, μποϊκοτάζ, απεργίες και πολύμορφες εκδηλώσεις. Μετά την αυτοπυρπόληση του Μπουσνέλ, προστέθηκαν και οι αγρυπνίες στην μνήμη του, σε μια από τις οποίες βετεράνοι του στρατού έκαψαν ομαδικά τις ενδυμασίες παραλλαγής. Σε ανάλογες πράξεις, όπως αυτή του Μπουσνέλ, οδηγούνται άνθρωποι σε εξαιρετικές καταστάσεις. Άλλοτε από απόγνωση, άλλοτε από ιδιαίτερη ευαισθησία και άλλοτε από μια εσωτερική παρακίνηση πιστεύοντας πως έτσι θα αφυπνίσουν τους γύρω τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις οδηγούνται εκεί, στα πλαίσια μιας ευρύτερης κοινωνικής κίνησης και δυναμικής με την οποία δημιουργούν μια στενή βιωματική σχέση όταν αυτή προχωρά ή όταν αυτή υποχωρεί. Συχνά έχουν αναφορά σε συγκλονιστικά γεγονότα που συνδέονται με την αποφασιστική και ηρωική μάχη λαών για ελευθερία και ανεξαρτησία. Στις ΗΠΑ είναι φανερό από καιρό πως το επίμονο κίνημα διαμαρτυρίας για την Γάζα έχει χαρακτηριστικά που ξεπερνάνε ένα απλό διεθνισμό και αντιμπεριαλισμό. Περιέχει και αναδείχνει στοιχεία που αφορούν τις αναπτυσσόμενες, στις νέες συνθήκες κρίσης της υπερδύναμης, εσωτερικές κοινωνικές, πολιτικές και φυλετικές αντιθέσεις και διαιρέσεις. Κινητοποιεί κοινότητες πέρα από τα όρια εκείνων που προέρχονται από αραβικές χώρες ή τους Αφροαμερικάνους. Συναρπάζει μεγάλα τμήματα της μορφωμένης νεολαίας και της διανόησης. Συμπλέκεται με σημαντικά επίδικα προβλήματα γύρω από την ελευθερία στην εκπαίδευση, τον ρατσισμό, το μεταναστευτικό, την απειλή της τραμπικής ακροδεξιάς, τις αναζητήσεις στα αριστερά των Δημοκρατικών κλπ. Το γεγονός πως οι πιο πολλοί αναλυτές συμφωνούν πως ήδη επιδρά σε σημαντικό βαθμό στην προεκλογική εκστρατεία για τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές, δείχνει να επιβεβαιώνει το βάθος που έχει αυτή η αντιπαράθεση με ορόσημο την μεγαλύτερη γενοκτονία του 21ου αιώνα.
Πηγές και προτάσεις
ΔΙΑΒΑΣΤΕ το άρθρο του M.James «Φαντάσματα: Αυτοθυσία και διαμαρτυρία ενάντια στον πόλεμο» από την σελίδα του ΚΚ ΗΠΑ www.cpusa.org/article/ghosts-self-sacrifice-and-protest-against-war/ και το κείμενο της συντακτικής επιτροπής της στήλης Σκασιαρχείο της ΕΦΣΥΝ www.efsyn.gr/ellada/ekpaideysi/424782_skasiarheio-teyhos-martioy-2024
Ολόκληρο το άρθρο του Seraj Assi, jacobin.com/2024/02/aaron-bushnell-self-immolation-israel-embassy-gaza
Το άρθρο της βετεράνου στρατιωτικού και διπλωμάτη, αγωνίστριας του αντιπολεμικού κινήματος στις ΗΠΑ, Ann Wright, www.commondreams.org/opinion/kill-selves-to-stop-war
ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ την ηλεκτρονική σελίδα της εφημερίδας του Λαϊκού Στρατού του Βιετνάμ για να διαβάσετε το ποίημα του Το Χου για τον Μο-ρι-χόν. sknc.qdnd.vn/ho-so-tu-lieu/ngon-lua-mo-ri-xon-498820
Στο blog της στήλης τα κείμενα συνήθως είναι εκτενέστερα εκείνων που δημοσιεύονται στην έντυπη έκδοση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου