«Έλα σαν επισκέπτης, φύγε σαν φίλος»! είναι το μήνυμα στην είσοδο του ξενοδοχείου Ελπίδα στη Καγκούγκου στα βόρειο-ανατολικά του Κιγκάλι, το πιο πυκνοκατοικημένο προάστιο της πρωτεύουσας της Ρουάντα. Με πενήντα δίκλινα δωμάτια, τα οποία καθαρίζονται σχεδόν καθημερινά, προετοιμασμένο για υποδοχή, είναι εντελώς άδειο τα δύο τελευταία χρόνια. Αλλά ο ξενοδόχος Ισμαήλ Μπακίνα, δεν στεναχωριέται καθόλου. Πληρώνεται αδρά για να είναι έτοιμος να υποδεχθεί τους μακρινούς επισκέπτες που περιμένει από τότε που έδιωξε κακήν-κακώς τους παλιούς ενοίκους του. Ορφανά παιδιά από τον εμφύλιο που φιλοξενούνταν επί χρόνια, όταν λειτουργούσε ως ξενώνας μιας φιλανθρωπικής οργάνωσης. Οι δαπάνες για την ετοιμότητα του «Ελπίδα» πληρώνονται αδρά από την βρετανική κυβέρνηση στα πλαίσια του λεγόμενου προγράμματος Ρουάντα. Δηλαδή την μετεγκατάσταση στην αφρικανική χώρα μεταναστών που βρίσκονται παράνομα,σύμφωνα με τον νόμο στη Βρετανία.
Ήταν Απρίλιος του 2022 όταν η υπουργός Εσωτερικών της κυβέρνησης Τζόνσον, Πρίτι Πατέλ, υπέγραψε με το ομόλογο της την λεγόμενη «Σύμπραξη Μετανάστευσης και Οικονομικής Ανάπτυξης» με την κυβέρνηση της Ρουάντα ως απάντηση στις μαζικές αφίξεις μεταναστών με βάρκες διαμέσου της Μάγχης. Στα δύο χρόνια που μεσολάβησαν η συμφωνία δέχθηκε σφοδρές επικρίσεις για το ότι παραβιάζει βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και διεθνείς συμφωνίες και αντιμετώπισε δικαστικές προσφυγές από διεθνείς και βρετανικές οργανώσεις. Η πρώτη πτήση επιστροφής που οργανώθηκε τον Ιούνιο του 2022 σταμάτησε την τελευταία στιγμή ύστερα από προσωρινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρώπινων Δικαιωμάτων. Από τότε ξεκίνησε μια διαμάχη ανάμεσα στο βρετανικό Ανώτατο Δικαστήριο και την κυβέρνηση,σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας που έπρεπε να προσφέρει η Ρουάντα. Στο μεταξύ στην αφρικάνικη χώρα δόθηκαν 240 εκατομμύρια στερλίνες, σημαντικό τμήμα της συμφωνίας. Εν τέλει η κυβέρνηση Σούνακ προχώρησε σε νέα συμφωνία με το καθεστώς του Κιγκάλι τον Δεκέμβριο του 2023 ενσωματώνοντας σε αυτήν διορθώσεις για να διασκεδαστούν οι ανησυχίες του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Και πρόσφατα ύστερα από μια πολυήμερη διελκυστίνδα ανάμεσα στην βουλή των Κοινοτήτων και σε αυτήν των Λόρδων, με νομοθετικές παρεμβάσεις βάφτισαν τη Ρουάντα ασφαλή χώρα! Ο δρόμος για το ταξίδι δίχως επιστροφή στην κεντρική Αφρική ξανάνοιξε!
Η Ρουάντα είναι πράγματι ασφαλής χώρα, αλλά μόνο για τα συμφέροντα των Δυτικών ιμπεριαλιστών και της τοπικής ελίτ που εκπροσωπεί το σημερινό καθεστώς. Ο πρόεδρος Καγκάμε που βρίσκεται στην εξουσία από το 2000 με αμφισβητούμενες εκλογές θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συμμάχους της Δύσης στην Αφρική. Από τους πρωταγωνιστές της εμφύλιας σύρραξης από την πλευρά των Τούτσι η οποία οδήγησε στην μαζική σφαγή τους από τους Χούτου, ο Καγκάμε κυβερνά με σιδερένια πυγμή προσφέροντας τον ετοιμοπόλεμο στρατό του σε ρόλο χωροφύλακα των δυτικών συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή. Σε αντίθεση με ορισμένες επιφανειακές οικονομικές επιτυχίες περίπου τα δύο τρίτα των κατοίκων της Ρουάντα εξακολουθούν να εργάζονται στον αγροτικό τομέα με σχεδόν το 40% να ζει σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας, το ένα πέμπτο να αντιμετωπίζει επισιτιστική ανασφάλεια και σχεδόν το ένα τρίτο των παιδιών κάτω των 5 ετών να υποσιτίζονται. Το καθεστώς προσπαθεί να δημιουργήσει την εικόνα μιας φιλόξενης και ανεκτικής χώρας για πρόσφυγες και μετανάστες. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία στην Ρουάντα βρίσκονται περίπου 127.000 πρόσφυγες κυρίως από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το Μπουρούντι. Το 2021 η χώρα πρόσφερε άσυλο σε Αφγανούς που διέφυγαν μετά την επικράτηση των Ταλιμπάν και σε ορισμένους από την Λιβύη στα πλαίσια επιδοτούμενων προγραμμάτων του ΟΗΕ. Ανθρωπιστικές και μεταναστευτικές οργανώσεις έχουν καταγγείλει επανειλημμένα τις σκληρές συνθήκες και τα προβλήματα επιβίωσης που αντιμετωπίζουν καθώς και περιστατικά δολοφονιών και βίας.
Σταματήστε τις βάρκες! είναι το σύνθημα που συνοδεύει την συμφωνία επιστροφής. Κλασσική βρετανική υποκρισία! Η κυβέρνηση Σούνακ ισχυρίζεται πως το πρόγραμμα Ρουάντα είναι εθελοντικό και επιδιώκει να σώσει ζωές, αποτρέποντας όσους σκέφτονται να διακινδυνεύσουν διασχίζοντας την Μάγχη. Συνδέει μάλιστα την μείωση των αφίξεων τα δυο τελευταία χρόνια, με το φόβο του προγράμματος επιστροφής. Στην πραγματικότητα, όπως και αλλού στην Δύση ( ΗΠΑ, Δυτική Ευρώπη κλπ) τα κύματα των μεταναστών τα οποία γεννιούνται κατά κύριο λόγο από τις πολιτικές των ίδιων των δυτικών ιμπεριαλιστών, μετατρέπονται σε φόβητρο αλλά και μέσο για αντιδραστικές πολιτικές στο εσωτερικό. Στην συγκεκριμένη περίπτωση μάλιστα η βιασύνη για να εφαρμοστεί το πρόγραμμα έχει άμεση σχέση με την πρωτοφανή πτώση της δημοτικότητας των Συντηρητικών ενόψει των δημοτικών και βουλευτικών εκλογών και την εναγώνια προσπάθεια του Σούνακ, να γλιτώσει μια συντριβή, εκμεταλλευόμενος και ενισχύοντας την ξενοφοβία. Στο μεταξύ τα κακά αποτελέσματα στις δημοτικές εκλογές που διεξήχθησαν πριν λίγες ημέρες για τους Τόριδες, ενίσχυσαν εκείνους που ζητάνε την γρήγορη και μαζική υλοποίηση του προγράμματος.
Την Δευτέρα 29 Απριλίου, ένας Σουδανός του οποίου η αίτηση παροχής ασύλου είχε απορριφτεί, ταξίδεψε με εμπορική πτήση στην Ρουάντα παίρνοντας και ένα εφάπαξ επίδομα 3000 λιρών, σύμφωνα με ανακοίνωση της κυβέρνησης. Η βιασύνη να αρχίσει να υλοποιείται η συμφωνία ύστερα από τις ψηφοφορίες στο Κοινοβούλιο αλλά και οι εικόνες από εισβολές σε σπίτια με συλλήψεις μεταναστών που μετέδωσαν όλα τα ΜΜΕ αποκαλύπτουν τις προθέσεις της κυβέρνησης και βέβαια καταρρίπτουν τους ισχυρισμούς για εθελοντική επιστροφή. Ένα τεράστιο αστυνομικό κυνηγητό έχει ξεκινήσει σε εθνικό επίπεδο, ενώ αρκετοί από τους μετανάστες που βρίσκονται στον αρχικό κατάλογο κρύβονται ή έχουν καταφύγει στην Ιρλανδία, δημιουργώντας ένα νέο μέτωπο αντιπαράθεσης ανάμεσα στο Δουβλίνο και το Λονδίνο. Η προσέλευση στα κέντρα καταγραφής μεταναστών και ασύλου έχει μειωθεί εντυπωσιακά, ενώ στο Δουβλίνο εμφανίστηκαν ξανά αντίσκηνα κατά μήκος του Μεγάλου Καναλιού της ιρλανδικής πρωτεύουσας. Η κυβέρνηση λέει πως λογαριάζει ν’ απελάσει στη Ρουάντα ως το τέλος του έτους 5.700 αιτούντες άσυλο οι οποίοι έχουν επιλεγεί ανάμεσα στους 57.000 και πλέον ανθρώπους που εισήλθαν παράτυπα στη Βρετανία διαπλέοντας το στενό της Μάγχης, μεταξύ του Ιανουαρίου του 2022 και του Ιουνίου του 2023. Κυβερνητικά έγγραφα που διέρρευσαν αποκάλυψαν ότι περισσότεροι από 30.000 αιτούντες άσυλο αναμένεται να απελαθούν στη Ρουάντα τα επόμενα πέντε χρόνια. Παρά τις σφοδρές κριτικές από πολλές πλευρές, μεταξύ άλλων και για αναποτελεσματικότητα και δυσανάλογο κόστος, οι Συντηρητικοί έχουν μετατρέψει το πρόγραμμα σε σημαία τους ταυτιζόμενοι όλο και πιο πολύ με τις Τραμπικές εξαγγελίες. Από την άλλη μεριά πληθαίνουν οι αντιδράσεις μπροστά στην απειλή μαζικής εφαρμογής του προγράμματος με πολλές προγραμματισμένες πτήσεις μέσα στον ερχόμενο Ιούλιο. Στις 2 Μαΐου διαδηλωτές συγκρούστηκαν με την αστυνομία στο νοτιοανατολικό Λονδίνο προσπαθώντας να εμποδίσουν λεωφορείο γεμάτο κρατούμενους μετανάστες να μεταφερθούν στην φορτηγίδα Bibby Stockholm. Αγκυροβολημένη από την άνοιξη του 2023 στο λιμάνι του Πόρτλαντ στο Ντόρσετ, αποτελεί σημείο συγκέντρωσης αυτών που πρόκειται να απελαθούν στην Ρουάντα και αλλού.
Από το Ξενοδοχείο Ρουάντα στο χόστελ Ελπίδα! 20 χρόνια μετά την γνωστή ταινία που μετέφερε στην μεγάλη οθόνη την αμφιλεγόμενη ιστορία του ξενοδόχου Πολ Ρουσεσαμπαγκίνα και του ξενοδοχείου των Χιλίων Λόφων στην διάρκεια της μεγάλης σφαγής του 1994, ένα άλλο λιγότερο πολυτελές ξενοδοχείο γίνεται σύμβολο μιας νέας εποχής σκληρότητας. Τόσο για την αφρικανική χώρα όσο και για μια υποτιθέμενη δυτική και πολιτισμένη δημοκρατία.
Πηγές και προτάσεις
ΔΕΙΤΕ εικόνες και πληροφορίες για τις «ανέσεις» που περιμένουν τους μετανάστες σε ένα άρθρο του Ιντιπέντεντ www.independent.co.uk/news/uk/rwanda-kigali-english-african-men-b2102624.html
ΔΙΑΒΑΣΤΕ μια ενότητα άρθρων για τις περιπέτειες του σχεδίου Ρουάντα
theconversation.com/europe/topics/rwanda-asylum-plan-122691
και την πρόσφατη επίσημη παρουσίαση του από την Βουλή των Κοινοτήτων
researchbriefings.files.parliament.uk/documents/CBP-9568/CBP-9568.pdf
Επίσης ένα άρθρο του Politico για την φυγή στην Ιρλανδία και όσα συμβαίνουν εκεί.
www.politico.eu/article/britain-offloads-refugee-crisis-ireland-dublin-aghast-migration-rwanda-plan/
Στο atheatoskosmosps.blogspot.com τα κείμενα συνήθως είναι εκτενέστερα εκείνων που δημοσιεύονται στην έντυπη έκδοση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου