“Έβδομη στήλη”! Εκτός από " Πουλί της Ανατολής", "Κέδρος ή Φωνή του Λιβάνου και " Απεσταλμένη στα άστρα " η Φαϊρούζ, κατά κόσμο η Νουχάντ Χαντάντ, απέκτησε και αυτό το προσωνύμιο, όταν τραγούδησε για πρώτη φορά μπροστά στα ερείπια του επιβλητικού ρωμαϊκού ναού του Δία. Το 1957 στο διεθνές Φεστιβάλ της Μπάαλμπεκ, στην κοιλάδα Μπεκαά στον ανατολικό Λίβανο. Ήταν τέτοιος ο ενθουσιασμός από την εκπληκτική εμφάνιση της που ορισμένοι υπερβάλλοντας είπαν πως ίσως ο σύγχρονος Λίβανος γεννήθηκε κάτω από τον έναστρο ουρανό εκείνης της καλοκαιρινής βραδιάς όταν η Φαϊρούζ ανέβηκε στην σκηνή του Φεστιβάλ.
Ζουκάκ αλ-Μπλατ. Μια γειτονιά με λιθόστρωτα σοκάκια, ένα από τα δώδεκα τμήματα της οθωμανικής Βηρυτού του 19ου αιώνα, σήμερα είναι ένας λαβύρινθος από παλιά ασυντήρητα κτίρια στα οποία κατοικούν κυρίως Σιίτες, πρόσφυγες από τα νότιο Λίβανο. Εκεί, σε ένα φτωχόσπιτο σε μια οικογένεια Ασσύριων και Μαρωνιτών χριστιανών γεννήθηκε η Φαϊρούζ. Από μικρή αγάπησε το τραγούδι ακούγοντας μουσική από το ραδιόφωνο ενός γείτονα. Από την στιγμή που τραγούδησε για πρώτη φορά μπροστά σε κοινό η πορεία της υπήρξε εντυπωσιακή. Η φωνή της έγινε αντικείμενο λατρείας σε όλο τον αραβικό κόσμο, από το Ραμπάτ μέχρι την Βαγδάτη και μια από τις σημαντικότερες εκπροσώπους του αραβικού και λιβανέζικου εθνικού πολιτισμού στην Δύση. Η μουσική και τα τραγούδια που ερμήνευσε απαράμιλλα η Φαϊρούζ και έγραψαν τα αδέλφια Ασί και Μανσούρ Ραχμπανί, αποτέλεσαν μια μουσική σύνθεση του αγροτικού Λιβάνου της υπαίθρου με τον αποικιοκρατικό κοσμοπολιτισμό της Βηρυτού. Επιχείρησαν με επιτυχία να ενσωματώσουν τις πολλές ταυτότητες της χώρας και να αναμίξουν την παραδοσιακή αραβική μουσική με δυτικά στοιχεία. Από την αρχή της καριέρας της η Φαϊρούζ στάθηκε σταθερά δίπλα στον αγώνα των Παλαιστινίων και τραγούδησε την προσμονή τους για επιστροφή και ελευθερία. Όταν άρχισε ο καταστροφικός εμφύλιος πόλεμος ως διαμαρτυρία αποφάσισε να σταματήσει να τραγουδά αλλά δεν εγκατέλειψε την αγαπημένη της πατρίδα, πιστεύοντας πως είναι μια καλλιτέχνης του λαού και όχι των βασιλιάδων και των αφεντάδων. Επέστρεψε αργότερα με συναυλίες και εμφανίστηκε για μια ακόμη φορά στο Φεστιβάλ της Μπάαλμπεκ σε μια περίοδο που γεννήθηκαν μάταια ελπίδες για αναγέννηση του Λιβάνου.
Γεννημένη στις 21 Νοεμβρίου του 1934 η Φαϊρούζ πριν λίγες ημέρες συμπλήρωσε ενενήντα χρόνια ζωής. Κατά σύμπτωση την 22 Νοεμβρίου του 1943, ο Λίβανος από γαλλικό προτεκτοράτο ανακηρύχτηκε ανεξάρτητο κράτος, ύστερα από κοινές μαζικές κινητοποιήσεις χριστιανών και μουσουλμάνων. Με αφορμή τα γενέθλια της πολλοί νοστάλγησαν την αξέχαστη φωνή του Λιβάνου. «Η πατρίδα μου είναι η φωνή του Φαϊρούζ!» δήλωσε ο συνθέτης Μαρσέλ Χαλίφε και αρκετοί συνδύασαν τα σιωπηλά και μελαγχολικά γενέθλια της με το νέο δράμα που ξαναζεί η χώρα. Τα μαζικά εγκλήματα από τις βόμβες των σιωνιστών, τις τυφλές δολοφονίες αμάχων με τις έξυπνες συσκευές της Μοσάντ και την εισβολή των Ισραηλινών επιδρομέων στον νότο. Για μια ακόμη φορά ο Λίβανος και οι άνθρωποι του αντιμετώπισαν την εκδικητική και καταστροφική μανία του κατοχικού σιωνιστικού κράτους. Εκτός από τις ανθρωποσφαγές η πολεμική μηχανή των Ισραηλινών έβαλε στον στόχο και την αρχαία κληρονομιά της χώρας. Βόμβες έπεσαν δίπλα στο συγκρότημα των ναών της Μπάαλμπεκ, στις μοναδικές αρχαιότητες της Τύρου και σε αρκετά ιστορικά θρησκευτικά κτίρια σε δεκάδες χωριά του νότου τα οποία στην κυριολεξία μετατράπηκαν σε ερείπια. Φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν δείχνουν καταστροφές μερικά μέτρα δίπλα από αρχαία μνημεία. Ο ισραηλινός στρατός είχε καλέσει τους κατοίκους της Μπάαλμπεκ να φύγουν από την πόλη με τον ισχυρισμό εκεί βρίσκονται εγκαταστάσεις και μαχητές της λιβανικής αντίστασης. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του ιερού του Βενιαμίν, του τελευταίου και πιο αγαπημένου γιου του Ιακώβ, το οποίο βρίσκονταν σε λόφο στο χωριό Mhaibib, κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ. Το χωριό ανατινάχτηκε στο σύνολο του για να καταστραφούν οχυρώσεις και μαζί με αυτό ο χώρος που ήταν αφιερωμένος στα βιβλικά πρόσωπα, ιερά και για τους μουσουλμάνους. Στους προηγούμενους αιώνες το ιερό χρησιμοποιούσαν ως κοινό λατρευτικό χώρο Μουσουλμάνοι, Χριστιανοί και Εβραίοι, Λιβανέζοι και ξένοι, απόδειξη μιας αλλοτινής ειρηνικής συνύπαρξης που κατέστρεψαν οι αποικιοκράτες και οι σιωνιστές. Αυτήν ακριβώς την μνήμη της ειρηνικής συμβίωσης του παρελθόντος θέλει να διαγράψει το σιωνιστικό σχέδιο. Για τους οπαδούς του μεγάλου Ισραήλ, βασισμένου στην μοναδικότητα της εβραϊκής θρησκείας είναι αδιανόητο να στέκουν μνημεία- παραδείγματα τα οποία θυμίζουν πως κοινότητες με διαφορετικές θρησκείες και καταγωγές μπορούσαν να ζουν μαζί ισότιμα. Μεγάλες καταστροφές προξένησαν οι βόμβες της ισραηλινής αεροπορίας και σε πολλές γειτονιές της Βηρυτού με θύματα αμάχους, ανάμεσα τους και στην Ζουκάκ αλ-Μπλατ, την ιστορική γειτονιά της Φαϊρούζ, στην οποία η νοσταλγία της ειρηνικής συμβίωσης παραμένει ισχυρή. Περισσότεροι από 100 βουλευτές του Λιβάνου απεύθυναν δραματική έκκληση προς την Ουνέσκο να παρέμβει για να προστατευτούν τα μνημεία και οι ιστορικές τοποθεσίες της χώρας.
Προϊόν του Άγγλο-γαλλικού αποικιοκρατικού σχεδίου διαμοιρασμού της Μέσης Ανατολής, με βάση την μυστική συμφωνία Σάικς–Πικό, ο σύγχρονος Λίβανος που δημιουργήθηκε με το καθεστώς της Γαλλικής Εντολής (επικυριαρχίας) περιέκλειε πολλές αντιθέσεις και διαιρέσεις, θρησκευτικές και εθνολογικές. Παρ΄ όλα αυτά προσπάθησε να κάνει βήματα ως ενιαία και τυπικά ανεξάρτητη χώρα ύστερα από την ανεξαρτησία του 1943, τα οποία υπονομεύτηκαν βίαια κυρίως από την παρουσία και τις επεμβάσεις του γειτονικού κατοχικού σιωνιστικού κράτους. Η παρουσία σημαντικού μέρους Παλαιστίνιων προσφύγων, οι οποίοι εκδιώκονταν στις διάφορες φάσεις εφαρμογής του αποικιοκρατικού σιωνιστικού σχεδίου μετέτρεψε την χώρα σε στόχο των Ισραηλινών από το 1967. Οι σημαντικές διαιρέσεις ανάμεσα στις διαφορετικές λιβανικές ελίτ έπαιξαν ρόλο στον πολύχρονο εμφύλιο, αλλά αυτός κυρίως υποκινήθηκε από εξωτερικούς παράγοντες, ιδιαίτερα τους σιωνιστές. Οι τελευταίοι υποστήριζαν και χρησιμοποίησαν με πολλούς τρόπους τους χριστιανούς δεξιούς Φαλαγγίτες ενώ αρκετές φορές εισέβαλλαν στον νότιο Λίβανο, τμήμα του οποίου για καιρό κατείχαν παράνομα. Υπονομευτικό ρόλο για την ενότητα της χώρας έπαιξαν και άλλες γειτονικές δυνάμεις, κυρίως η Συρία. Συνέπεια της Ισραηλινής επιθετικότητας και της αδυναμίας του λιβανέζικου στρατού να την αντιμετωπίσει σε συνδυασμό με την υποχωρητική στάση της φιλοδυτικής μαρωνίτικης ελίτ, ήταν η ανάπτυξη της σιιτικής Χεζμπολά η οποία αποτέλεσε την βασική δύναμη της νικηφόρας αντίστασης του λιβανέζικου λαού στο παρελθόν αλλά και τώρα.
Η τελευταία δραματική περίοδος για τον λαό του Λιβάνου δεν σταματά με την εύθραυστη εκεχειρία την οποία εγγυώνται υστερόβουλα οι Αμερικάνοι και Γάλλοι σύμμαχοι των σιωνιστών ενώ το Ισραήλ είναι με το δάκτυλο στην σκανδάλη και την παραβιάζει μονομερώς. Αυτή η εκεχειρία ήρθε ύστερα από 3.823 νεκρούς, 15.859 τραυματίες και ανυπολόγιστες καταστροφές στις υποδομές της χώρας,ακόμη και στην αρχαία κληρονομιά της. Αποδείχτηκε και πάλι πως η ύπαρξη του αποικιοκρατικού σιωνιστικού κράτους αποτελεί την βασική αιτία για την δεινά όχι μόνο των Παλαιστίνιων αλλά και των γειτονικών αραβικών λαών. Όχι μόνο για τους σημερινούς ανθρώπους που ζούνε στην περιοχή αλλά και για τον πλούσιο πολιτισμό που άφησαν πίσω οι προηγούμενες γενιές και την ιστορική κληρονομιά που εγκατέλειψαν οι αιώνες στο μεγάλο μεσανατολικό σταυροδρόμι των λαών. Η φωνή της χριστιανής Φαϊρούζ η οποία υπήρξε σύμβολο για εκατομμύρια ανθρώπους διαφορετικών θρησκειών και ιστορικών καταβολών, κυρίως μουσουλμάνους αποτελεί μια μοναδική απόδειξη!
Πηγές και προτάσεις
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ένα άρθρο αφιέρωμα στην Φαϊρούζ
www.ogdoo.gr/prosopa/afieromata/fairuz-i-psyxi-toy-libanoy-afieroma
και ένα ρεπορτάζ από τις επιθέσεις στην Μπάαλμπεκ
www.npr.org/2024/10/31/nx-s1-5173707/israel-lebanon-baalbek-airstrikes
Στο atheatoskosmosps.blogspot.com τα κείμενα συνήθως είναι εκτενέστερα εκείνων της έντυπης έκδοσης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου