Σετσουάν- Κίνα Οι στρατιές των καλών ανθρώπων και το επερχόμενο χάος

Στην καρδιά της κινέζικης ενδοχώρας, στα νοτιοδυτικά, το Σετσου;άν υπήρξε μια από τις πιο σημαντικές κοιτίδες του κινέζικου πολιτισμού, μια μεγάλη γεωγραφική λεκάνη στην οποία στριφογυρίζουν τουλάχιστον τέσσερα μεγάλα ποτάμια με δυτικό όριο τους πρόποδες των Ιμαλαΐων και το θιβετιανό οροπέδιο. Αν δεν αποχωρίζονταν διοικητικά η περιοχή της Τσονγκίνγκ, το Σετσουάν θα ήταν η πολυπληθέστερη, με μεγάλη πυκνότητα, κινέζικη επαρχία, μια από τις μεγαλύτερες πηγές του φτηνού εργατικού δυναμικού που χρησιμοποιεί η κινέζικη ολιγαρχία και οι πολυεθνικές στα εργοστάσια της ανατολής και των παράλιων οικονομικών ζωνών. Φτωχοί αγρότες στην πλειονότητα τους, στρατιές εκατομμυρίων καλών ανθρώπων από το Σετσουάν ακολούθησαν τους δρόμους της εσωτερικής μετανάστευσης στα τελευταία τριάντα χρόνια και έγιναν το πολύτιμο καύσιμο στην κινέζικη οικονομική εκτίναξη. Οι πιο πολλοί κατέκλυσαν τα βιομηχανικά κέντρα στην περιοχή του Δέλτα και της Καντόνας, ζώντας και δουλεύοντας σε συνθήκες απίστευτης εκμετάλλευσης και σκληρότητας σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Όχι μόνο πραγματικά αλλά και τυπικά μιας και το σύστημα Χούκου τους θεωρεί και επίσημα μετανάστες με περιορισμούς στην πρόσβαση στην εκπαίδευση και την περίθαλψη και άλλες παροχές. Υπολογίζονται σε εκατόν πενήντα εκατομμύρια τουλάχιστον οι άνθρωποι από όλη την κινέζικη ύπαιθρο, που βρίσκονται σε αυτήν την θέση.

Ακριβώς αυτή η πραγματικότητα ήρθε με βιαιότητα στο προσκήνιο τον τελευταίο καιρό στην περιοχή της Καντόνας. Στο Νταντούμ, την πρωτεύουσα των βιοτεχνιών που κατασκευάζουν τζιν παντελόνια, τέσσερις στους πέντε, από τους πενήντα χιλιάδες κατοίκους, είναι εσωτερικοί μετανάστες. Στην πόλη που βρίσκεται κοντά στην Zengcheng, στα νοτιοδυτικά παράλια χιλιάδες μετανάστες από το Σετσουάν εξεγέρθηκαν για τρία μερόνυχτα. Αφορμή η κακοποίηση μιας εικοσάχρονης εγκύου, πλανόδιας πωλήτριας, την Παρασκευή στις 10 του Ιούνη. Η Wang Lianmei, με καταγωγή από το Σετσουάν, κτυπήθηκε από το προσωπικό ασφαλείας μπροστά σε ένα σούπερ-μάρκετ. Στην συμπλοκή που ακολούθησε σκοτώθηκε ο άνδρας της και το γεγονός έπεσε σαν σπίθα σε ξερά χόρτα στις γειτονιές των μεταναστών. Οι εξαγριωμένοι μετανάστες έκαψαν τράπεζες και κυβερνητικά κτίρια, συγκρούστηκαν με την αστυνομία και μετέφεραν τις οργισμένες διαδηλώσεις τους στην γειτονική πόλη Xintang και στο πλούσιο προάστιο της Phoenix City. Τα γεγονότα που σταμάτησαν ύστερα από την άγρια αστυνομική καταστολή ήταν η κορύφωση ενός κύματος τοπικών εξεγέρσεων, οι οποίες τους τελευταίους μήνες συγκλόνισαν αρκετές περιοχές στα ανατολικά παράλια με πρωταγωνιστές μετανάστες από το Σετσουάν. Ανεξάρτητα από τις αφορμές, οι αιτίες κρύβονται στην σκληρή εκμετάλλευση, στις διακρίσεις, στις αυξήσεις των τιμών του χοιρινού και άλλων βασικών ειδών διατροφής και στα εξευτελιστικά μεροκάματα. Δίπλα από αυτά η ολοένα και πιο ευρύτερη συνειδητοποίηση των μεγάλων ανισοτήτων που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια της οικονομικής άνθισης, η οποία βασίστηκε κυρίως στον κλεμμένο ανθρώπινο μόχθο εκατομμυρίων κινέζων εργατών.

Σε ένα άρθρο του ο εκδότης της βδομαδιάτικης «Yazhou Zhoukan», Yau Lop-Poon, με αφορμή αυτά τα γεγονότα θυμίζει με νόημα ένα παλιό κινέζικο απόφθεγμα. Πως το χάος στην Κίνα αρχίζει από το Σετσουάν. Γιατί στην ιστορία της χώρας η συγκεκριμένη επαρχία ήταν κοιτίδα συχνών κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών και πάντα δύστροπη στο κεντρικό έλεγχο. Ο Yau, στην προκειμένη περίπτωση μιλά μεταφορικά για τις αυξημένες πιθανότητες μιας μελλοντικής κοινωνικής αναταραχής, πρωταγωνιστές της οποίας, εκτός από άλλους, θα είναι τα εκατομμύρια εργατών από το Σετσουάν που έχουν διασκορπιστεί σε όλη την Κίνα. Αναφερόμενος στην προπαγανδιστική ταινία για την ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος, που προβλήθηκε σε χιλιάδες κινηματογραφικές αίθουσες στην χώρα με αφορμή τα φετινά ενενηντάχρονα, ο αρθρογράφος επισημαίνει πως η κοινωνική και οικονομική δικαιοσύνη συνεχίζει να είναι ζητούμενο για την πλειοψηφία των Κινέζων και πως εκτός από τους πλούσιους οι κοινωνικές κατακτήσεις αποτελούν εικονική πραγματικότητα για τα εκατομμύρια των εργαζόμενων. Σε μια σκηνή της ταινίας ένας νεαρός επαναστάτης ρίχνει το σύνθημα «Ζήτω οι εργάτες» μαζί με το νέο της ίδρυσης του κόμματος. Σήμερα η ηχώ αυτού του συνθήματος –συνεχίζει ο αρθρογράφος- ακούγεται στις φλόγες των δρόμων της Καντόνας και στην αναταραχή που πλησιάζει από το μέλλον.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ολόκληρο το άρθρο του Yau http://cmp.hku.hk/2011/06/17/13348/ και αν βρείτε στα βιβλιοπωλεία το εργο του Μπρεχτ «Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν» σε μετάφραση Μάριου Πλωρίτη.

ΔΕΙΤΕ εικόνες από τις ταραχές http://uk.reuters.com/video/2011/06/13/protesters-police-clash-in-china?videoId=215224513&videoChannel=1 και http://uk.reuters.com/article/video/idUKTRE75D0ZM20110614?videoId=215908433 και μια σειρά φωτογραφιών http://photoblog.msnbc.msn.com/_news/2011/06/15/6862732-photos-emerge-of-riots-in-southern-chinese-city-of-xintang

ΑΝΑΤΡΕΞΤΕ στο αρχείο του «Αθέατου Κόσμου» για το ίδιο θέμα http://atheatoskosmosps.blogspot.com/2010/01/guangdong.html

* Τον «Αθέατο Κόσμο» επιμελείται ο Δημήτρης Παυλίδης