Έβρος, ελληνοτουρκικά σύνορα Ένας μικρός φοίνικας στην όχθη του ποταμού

«Οδηγούσα με το αυτοκίνητο στην αγροτική περιοχή μεταξύ των χωριών Θούριο και Σοφικό Έβρου, περίπου ένα χιλιόμετρο από το ποτάμι. Είμαι κτηνοτρόφος και πήγαινα να φορτώσω ζωοτροφή, που φυλάω συσκευασμένη σε εκείνο το σημείο. Ήταν γύρω στις τρεις το μεσημέρι και δεν είχε ακόμη αρχίσει να σκοτεινιάζει. Προσπέρασα το αντλιοστάσιο και είδα ξαφνικά πίσω στον δρόμο, από τον καθρέφτη, ένα κοριτσάκι να με ακολουθεί. Φορούσε την κουκούλα του μπουφάν του. Δεν έκλαιγε ούτε ήταν βρεγμένη και ούτε μιλούσε ελληνικά. Μου έδειξε προς το αντλιοστάσιο, μέσα στο οποίο βρισκόταν νεκρός ο πατέρας της». Ο Γιώργος Λυμπερακάκης, κτηνοτρόφος και πρόεδρος του δημοτικού διαμερίσματος Σοφικού στον Έβρο, είναι ο άνθρωπος που βρήκε ζωντανή την τετράχρονη και παγωμένο από το κρύο τον τριανταδιάχρονο πατέρα της, πρόσφυγες από τη Συρία, οι οποίοι είχαν περάσει το ίδιο πρωί τα ελληνο-τουρκικά σύνορα, παραμονή Πρωτοχρονιάς. «Το πιο πιθανό είναι να πέρασαν με βάρκα, μαζί με άλλους μετανάστες, τον φουσκωμένο Έβρο. Στη συνέχεια, ο πατέρας φαίνεται ότι πήρε αγκαλιά το παιδί ώστε να διασχίσει το πλημμυρισμένο τμήμα του ποταμού, μέχρι το αντλιοστάσιο. Τα ρούχα του κοριτσιού ήταν στεγνά. Του άνδρα ήταν λασπωμένα και στράγγιζαν. Μέσα στο κτίσμα βρέθηκε μια δεύτερη βρεγμένη παιδική αλλαξιά, σε σακούλα. Η αστυνομία εκτιμά ότι το κορίτσι έμεινε για τουλάχιστον δέκα ώρες δίπλα στον νεκρό πατέρα του. Έβαλα τη μικρή στο αυτοκίνητο, τη σκέπασα με τον πανωφόρι μου, άνοιξα τέρμα το καλοριφέρ και ειδοποίησα τους συνοριοφύλακες». Σε ερώτηση δημοσιογράφου για αν το σοκαρίστηκε απάντησε: «Κοίτα, εγώ έχω ζώα και ζω στον κάμπο. Είμαι συνηθισμένος σε τέτοιες εικόνες. Έχω βρει πολλούς νεκρούς. Πέρυσι βρήκα πνιγμένα δυο παιδάκια. Νωρίτερα, έναν άλλον άντρα πεθαμένο στη σκοπιά ενός εγκαταλελειμμένου στρατιωτικού φυλακίου και μάλιστα το πτώμα του το είχαν φάει τα ποντίκια και οι αλεπούδες. Ζούμε πολλά τέτοια εμείς εδώ στον Εβρο, μη βλέπετε που δεν μαθαίνονται. Αυτό το ποτάμι είναι το ποτάμι της ντροπής για τον πολιτισμό μας...».


Το όνομα της μικρής είναι Τάλα. Τάλα είναι γυναικείο όνομα που δίνουν στα νεαρά κορίτσια, αρκετοί λαοί σε πολλά σημεία του κόσμου. Η λέξη έχει διαφορετικές έννοιες στις πολλές γλώσσες που συναντάται χωρίς να είναι εντελώς σίγουρη η προαιώνια προέλευση της. Επικρατέστερες εκδοχές την συνδέουν με την σανσκριτική απόδοση ενός μουσικού ρυθμού η στα ταγκαλόγκ, την γλώσσα των αυτοχθόνων στις Φιλιππίνες, σημαίνει το φωτεινότερο αστέρι, την Αφροδίτη. Στην Ταϊλάνδη είναι το πράσινο χρώμα, στους ινδιάνους της βόρειας Αμερικής η θηλυκή λύκαινα και στις σκανδιναβικές γλώσσες είναι διαδεδομένο γυναικείο όνομα που πρωτοεμφανίζεται σε κείμενα και τραγούδια του Μεσαίωνα. Στα αραβικά η αρχική σημασία της είναι ο μικρός φοίνικας που είναι παρακλάδι του μεγάλου δένδρου στην σκιά του οποίου μεγαλώνει. Με την ευρεία έννοια είναι κάθε δένδρο που προέρχεται από μεταμόσχευση σε αντίθεση με αυτά που φυτρώνουν από σπόρο. Ο φοίνικας η γνωστή χουρμαδιά που καλλιεργείται από τα αρχαία χρόνια στην Αίγυπτο και στην Μεσοποταμία αποτελεί διαχρονικό σύμβολο για τους περισσότερους λαούς της Μεσογείου και της Ανατολής μέχρι την Ινδία. Συμβολίζει την νίκη αλλά και την ειρήνη και σχεδόν πάντα την αθανασία. Στους Ασσύριους ήταν το ιερό δένδρο που συνέδεε τον άνθρωπο με τον ουρανό, στην Βαβυλώνα εκπροσωπούσε την γονιμότητα και την αφθονία και στις όχθες του Νείλου σήμαινε την αιώνια ζωή. Για τον Al-Dinawari που θεωρείται ο πατέρας της αραβικής βοτανικής ο φοίνικας είναι το κορυφαίο στην εξέλιξη της βλάστησης φυτό και ο συνδετικός κρίκος με τον κόσμο των ζώων. Στην προκειμένη περίπτωση το όνομα μπλέχτηκε με την τραγική περιπέτεια. Η Τάλα σώθηκε χάρη στην στοργική, μέχρι αυτοθυσίας, προσπάθεια του μεγάλου φοίνικα, του νεαρού πατέρα.

Η τραγική ιστορία της μικρής μέσα στις γιορτές συγκίνησε και προξένησε το ενδιαφέρον των λεγόμενων μέσων μαζικής ενημέρωσης. Πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν τις τελευταίες ημέρες αναφέρουν πως η μητέρα που είχε μείνει πίσω στην Δαμασκό βρέθηκε, και γίνονται προσπάθειες επανένωσης με την μικρή που φιλοξενείται σε έναν ξενώνα του “Χαμόγελου του Παιδιού” στην Θεσσαλονίκη. Στις ημέρες που διαδραματίστηκε η περιπέτεια της μικρής Τάλα, δημοσιεύτηκαν απολογιστικά στοιχεία για τον τραγικό εμφύλιο στην Συρία που προκλήθηκε εν πολλοίς από την δυτική επέμβαση και τις παρεμβάσεις περιφερειακών αντιδραστικών δυνάμεων όπως η Σαουδική Αραβία και η Τουρκία. Οι νεκροί έφτασαν τις διακόσιες χιλιάδες, οι πρόσφυγες ξεπέρασαν τα τρία εκατομμύρια, πόλεις και χωριά μετατράπηκαν σε ερείπια, η χώρα καταστράφηκε και θα χρειαστούν δεκαετίες να ορθοποδήσει ακόμα και αν σταματούσε η αλληλοσφαγή σήμερα. Αμέτρητες ιστορίες δυστυχίας μικρών παιδιών συνεχίζουν να εκτυλίσσονται στους άγριους δρόμους της προσφυγιάς και στα ταραγμένα κύματα της Μεσογείου. Και σε αντίθεση με την μικρή Τάλα, πολλά από αυτά χάνουν την ζωή τους καθημερινά στην προσπάθεια τους να διαβούν σύνορα, να περάσουν φράχτες και να διασχίσουν θαλάσσια περάσματα. Η συνεχιζόμενη ντροπή ενός κόσμου που εξοντώνει ολόκληρους λαούς, καταστρέφει κοινωνίες και πολιτισμούς αιώνων με αποκλειστικό σκοπό το κέρδος και τα γεωπολιτικά συμφέροντα των δυτικών δυνάμεων.