Μπατίρ, Παλαιστίνη | Η γη των ελιών και αμπελιών, στόχος των σιωνιστικού αποικισμού

Άλλες φορές το αποκαλούσαν «κήπο της Ιερουσαλήμ» και άλλοτε «το πανέρι των λαχανικών» της. Ανάμεσα στην μεσογειακή παράκτια ζώνη και την άνυδρη κοιλάδα του Ιορδάνη μια έκταση λίγο περισσότερο από 12 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Μεγάλες ποσότητες από σταφύλια, ροδάκινα, ελιές, μήλα, σύκα και ζαρζαβατικά συνεχίζουν να προμηθεύουν την αγορά της ιστορικής πόλης. Μέσα σε αυτά και η φημισμένη μελιτζάνα Μπατίρι. Σε μια κατάφυτη κοιλάδα, έξι χιλιόμετρα δυτικά της Βηθλεέμ και επτά νοτιοδυτικά της Ιερουσαλήμ,το παλαιστινιακό χωριό Μπατίρ των 5.000 κατοίκων, οφείλει την πλούσια γεωργική παραγωγή του σε ένα σύστημα από αρδευόμενες πεζούλες στις πλαγιές της κοιλάδας. Κληρονομιά από τους αρχαίους χρόνους. Η περιοχή κατοικήθηκε τουλάχιστον από την Μέση Εποχή του Χαλκού και του πολιτισμού των Χαναναίων και στην συνέχεια πέρασαν από εκεί μεταξύ άλλων Εβραίοι, Ρωμαίοι και τελευταίοι οι Άραβες. Στο Μπατίρ λένε, η εβδομάδα έχει 8 ημέρες! Γιατί οι οκτώ μεγάλες οικογένειες του χωριού εναλλάσσονται καθημερινά στη χρήση των αρδευτικών καναλιών για το πότισμα των αναβαθμίδων. Ένας προαιώνιος τρόπος κοινοτικής αλληλέγγυας εκμετάλλευσης του νερού το οποίο έρχεται μέσω αγωγών από επτά γειτονικές πηγές και αποθηκεύεται σε δεξαμενές, μια από τις οποίες είναι κτισμένη από τα ρωμαϊκά χρόνια. Εκτός από την εύφορη γη, το Μπατίρ είναι ξεχωριστό και για την στρατηγική θέση του ανάμεσα στην Ιερουσαλήμ και την Βηθλεέμ. Ιδιαίτερα ύστερα από την κατασκευή την τελευταία Οθωμανική περίοδο επί Αβδούλ Χαμίτ, της σιδηροδρομικής γραμμής που περνά και συνδέει την Ιερουσαλήμ με την Γιάφα, στη μεσογειακή ακτή της Παλαιστίνης.

Η ιστορία του σιδηροδρομικού σταθμού είναι στενά δεμένη με την Καταστροφή των Παλαιστινίων και τον σιωνιστικό αποικισμό. Ήταν και τότε Σεπτέμβρης το 1892, όταν για πρώτη φορά οι κάτοικοι του Μπατίρ είδαν να σταματά μπροστά τους το τραίνο στο βάθος της κοιλάδας. Ο σταθμός πρόσθεσε εισοδήματα στο χωριό. Διευκόλυνε την μεταφορά των προϊόντων στην Ιερουσαλήμ και έδωσε την ευκαιρία στους χωρικούς να πουλάνε στους ταξιδιώτες. Το 1936 στην μεγάλη αραβική εξέγερση κάηκε και όταν ξεκίνησε ο εβραϊκός αποικισμός τον καιρό της Βρετανικής Εντολής η σιδηροδρομική γραμμή έγινε συχνά στόχος βομβιστικών σαμποτάζ από την Χαγκανά. Τον Μάιο του 1948 οι σιωνιστές άρχισαν τις επιθέσεις στο χωριό. Πυροβολούσαν συχνά για να φοβίσουν τους κατοίκους του. Πρόσφυγες από άλλα χωριά, κυρίως από το Ντερ Γιασίν που κατέφυγαν στο Μπατίρ τους περιέγραψαν τις εφιαλτικές σκηνές των μαζικών σφαγών. Οι περισσότεροι αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν και να καταφύγουν στην ύπαιθρο. Το Μπατίρ εν τέλει γλύτωσε από το κύμα μαζικών σφαγών που εξαπέλυσαν οι εβραϊκές τρομοκρατικές συμμορίες. Δεν είχε την τύχη του γειτονικού Ντερ Γιασίν. Οι παλιότεροι αφηγούνται πως το χωριό σώθηκε χάρη στον Χασάν Μουσταφά. Έναν σπουδαγμένο μηχανικό ο οποίος αγωνίστηκε για την οργάνωση των καλλιεργειών και την μόρφωση των παιδιών. Στο Μπατίρ δύσκολα θα βρεις αναλβάτητο ηλικιωμένο. Λένε πως τον καιρό που το χωριό εγκαταλείφτηκε αυτός γυρνούσε στα σπίτια και άναβε τα βράδια κεριά μέσα σε αυτά για να φαίνονται πως κατοικούνται. Ο Χασάν Μουσταφά οργάνωσε νεαρούς άνδρες για να περιπολούν στο χωριό και ενθάρρυνε τους κατοίκους να επιστρέψουν. Μετά τον πόλεμο και την Νάγκμπα του 1948 οι Παλαιστίνιοι ξαναγύρισαν στα σπίτια τους αλλά ο σταθμός δεν επαναλειτούργησε. Τα τρένα περνούσαν δίχως να σταματήσουν. Αυξήθηκαν οι δυσκολίες για την μεταφορά της παραγωγής στα παζάρια της Ιερουσαλήμ και της Βηθλεέμ. Με την συμφωνία εκεχειρίας του 1949 οι Ισραηλινοί απαίτησαν να έχουν τον πλήρη έλεγχο της σιδηροδρομικής γραμμής και γι αυτό μετατοπίστηκε η Πράσινη Γραμμή μερικές εκατοντάδες μέτρα ανατολικά. Η περιοχή χωρίστηκε στα δύο και οι χωρικοί του Μπατίρ το μόνο που πέτυχαν ήταν να διατηρήσουν το δικαίωμα να περνάνε το σύνορό της κατοχής για να καλλιεργούν τη γη τους. Ήταν οι μοναδικοί Παλαιστίνιοι που είχαν δικαίωμα να διασχίζουν καθημερινά και δίχως διατυπώσεις την Πράσινη Γραμμή. Μετά το πόλεμο του 1967 το όριο παρέμεινε μόνο στους χάρτες. Οι σιωνιστές κατέλαβαν όλη την Δυτική Όχθη.

Το Μπατίρ όπως και όλη η Παλαιστίνη δεν σταμάτησε να αντιστέκεται στην σιωνιστική κατοχή και στους εποικισμούς. Πριν από όλα με την αποφασιστικότητα των χωρικών να καλλιεργούν την γη τους και να μεταδίδουν στις νέες γενιές τις γεωργικές τεχνικές και το όραμα της ελεύθερης πατρίδας. Με τις συμφωνίες του Όσλο το μεγαλύτερο τμήμα της κοιλάδας εντάχθηκε στην περιοχή Γ, δηλαδή σε εκείνο το τμήμα της Δυτικής Όχθης στο οποίο οι σιωνιστές ασκούν πλήρη διοικητικό και στρατιωτικό έλεγχο. Όταν το Ισραήλ επί κυβέρνησης Σαρόν το 2002 ανακοίνωσε την πρόθεση του να κατασκευάσει το τείχος της προσάρτησης παράλληλα με την σιδηροδρομική γραμμή οι κάτοικοι ξεσηκώθηκαν. Κινδύνευαν να χάσουν μεγάλο τμήμα της καλλιεργούμενης γης και το χωριό να κοπεί στη μέση. Στις πολύμορφες κινητοποιήσεις τους προστέθηκαν και διεθνείς πρωτοβουλίες και διαβήματα σε διεθνείς οργανισμούς. Η κατασκευή του διαχωριστικού τείχους θα κατέστρεφε το αρχαίο σύστημα των αναβαθμίδων και των αρδευτικών καναλιών. Το 2011 κέρδισαν το Διεθνές Βραβείο Μελίνα Μερκούρη για τη Διαφύλαξη και Διαχείριση Πολιτιστικών Τοπίων και το 2014 πέτυχαν την προστασία του χωριού ως Μνημείου Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Σαν «Γη των ελιών και των αμπελιών» καταχωρήθηκε στον διεθνή κατάλογο πολιτιστικών τοπίων. Η σιωνιστική κατοχή αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Τον Ιανουάριο του 2015, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ πάγωσε την κατασκευή του τείχους στην κοιλάδα. Το Υπουργείο Άμυνας των κατακτητών δήλωσε όμως πως αν χρειαστεί θα επαναφέρει τα σχέδια. Συνεχίστηκαν βέβαια οι προσπάθειες για την εγκατάσταση εποίκων μέσω των παράνομων φυλακίων σε όλη τη γειτονική περιοχή.
 

 

Η συνεχιζόμενη μαζική σφαγή των Παλαιστινίων στην Γάζα και η αιματηρή καταστολή της αντίστασης στην Δυτική Όχθη με την συνενοχή των δυτικών κυβερνήσεων θεωρήθηκε ως ευκαιρία για την εφαρμογή νέων εποικιστικών σχεδίων από την κυβέρνηση Νετανιάχου. Σχέδια τα οποία συστηματικά υλοποιούνται εδώ και χρόνια και έχουν κλιμακωθεί το τελευταίο διάστημα. Αρκετά πριν την 7η Οκτωβρίου του 2023, την οποία χρησιμοποιούν για πρόσχημα τώρα οι εγκληματίες ηγέτες του Ισραήλ. Το 2023 ήταν η χρονιά που δόθηκαν οι περισσότερες άδειες εποικισμού εδώ και τριάντα χρόνια. Οι κατοχικές αρχές εξέδωσαν 12.349 άδειες ανέγερσης οικοδομών στην Δυτική Όχθη, σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης! Μια άλλη χαρακτηριστική περίπτωση για τις προθέσεις τους ήταν η μεταφορά της διοίκησης της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, από τον στρατό στον ακροδεξιό υπουργό Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ, που ξεκίνησε σταδιακά από τις αρχές του 2023. Εκπρόσωπος των ακροδεξιών σιωνιστών και του σκληρού τμήματος των εποίκων ο Σμότριχ δεν έκρυψε εξαρχής τους στόχους του. Τότε όλοι σχεδόν οι παρατηρητές, ακόμη και συστημικοί Αμερικανοί, είχαν χαρακτηρίσει την απόφαση σαν την αρχή της ντε γιούρε προσάρτησης της Δυτικής Όχθης. Στα μέσα του φετινού Αυγούστου ο Σμότριχ επανήλθε ανακοινώνοντας την κυβερνητική απόφαση για ανέγερση πέντε οικισμών, στην θέση πέντε παράνομων φυλακίων που έστησαν έποικοι τα τελευταία χρόνια. Ανάμεσα τους ο οικισμός με την ονομασία Ναχάλ Χελέτζ δίπλα ακριβώς στο Μπατίρ. Καθόλου τυχαία επιλογή. Η περιοχή Al-Makhrour, όπως είναι το αραβικό όνομα, θεωρείται ιδιαίτερα στρατηγικής σημασίας για ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος. Βρίσκεται στην μέση μιας συνεχούς παλαιστινιακής παρουσίας δυτικά της Βηθλεέμ, συνδέοντας πέντε παλαιστινιακά χωριά με την πόλη και στα οποία ζουν 25.000 περίπου Παλαιστίνιοι. Ο νέος εποικισμός θα δημιουργήσει μια ακολουθία οικισμών που θα αποσυνδέει τα παλαιστινιακά χωριά από τη Βηθλεέμ ενώ θα συνδέει τους εβραϊκούς οικισμούς του Γκους Ετζιόν με την Ιερουσαλήμ.

«Καμία αντιισραηλινή και αντισιωνιστική απόφαση δεν θα σταματήσει την ανάπτυξη των οικισμών. Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε κατά του επικίνδυνου σχεδίου της ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους, δημιουργώντας τετελεσμένα επί τόπου »! δήλωσε κυνικά ο Σμότριχ παρουσιάζοντας το νέο εποικιστικό σχέδιο. Δεν άφησε καμιά αμφιβολία πως οι σιωνιστές παραμένουν αμετακίνητα προσηλωμένοι στον τελικό στόχο τους. Την πλήρη αποικιοποίηση της Παλαιστίνης και την εθνοκάθαρση των Παλαιστινίων που προορίζονται να στριμωχτούν και να αργοπεθαίνουν σε επιτηρούμενους θύλακες-ανοικτές φυλακές. 700.000 έποικοι σε 200 οικισμούς και φυλάκια βρίσκονται πλέον στην Δυτική Όχθη. Δεν είναι μόνο οι ακραίοι σιωνιστές, οι ακροδεξιοί συνεταίροι του Νετανιάχου που έχουν αυτήν την επιδίωξη, όπως ισχυρίζονται τα δυτικά ΜΜΕ. Στο σύνολο τους οι υπερασπιστές του σιωνιστικού κράτους εξ αρχής, ανεξάρτητα από επιμέρους διαφορές, είχαν την ίδια επιδίωξη. Τον αποικισμό της Παλαιστίνης. Και την δημιουργία του Μεγάλου Ισραήλ το οποίο θα επεκτείνει και επίσημα τα σύνορα του σε όλη σχεδόν την Δυτική Όχθη. Και όσο περνά ο καιρός φαίνεται όλο και πιο καθαρά πως η ύπαρξη αυτού του αποικιακού κράτους είναι άρρηκτα συνδεμένη με αυτήν την εφιαλτική προοπτική και βέβαια τον διαρκή πόλεμο σε βάρος των αραβικών λαών.

Το Μπατίρ και η προαιώνια κληρονομιά του βρίσκονται ξανά μπροστά στον κίνδυνο της καταστροφής. Ο εβραϊκός οικισμός πρόκειται να κτιστεί αρχικά πάνω σε 148 στρέμματα της εύφορης γης του. Το σχέδιο για την μετατροπή της Δυτικής Όχθης σε ένα αρχιπέλαγος από παλαιστινιακούς θυλάκους θα προχωρήσει και άλλο. Το Μπατίρ θα αποκοπεί από την γειτονική Βηθλεέμ και τα διπλανά χωριά. Αυτήν την φορά δεν υπάρχει ένας Χασάν Μουσταφά να το σώσει. Όπως και όλη η κατεχόμενη Παλαιστίνη δεν έχει άλλη επιλογή από την σκληρή και ανυποχώρητη μαζική αντίσταση.

Πηγές και προτάσεις

ΔΕΙΤΕ φωτογραφίες του Μπατίρ από το επίσημη σελίδα της UNESCO. hwhc.unesco.org/en/list/1492/

και www.flash90.com/reportage/index.html?page=1&id=142

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ένα παλιότερο άρθρο του Yuval Abraham, www.972mag.com/settlers-battir-illegal-outpost/

Στο atheatoskosmosps.blogspot.com τα κείμενα συνήθως είναι εκτενέστερα εκείνων της έντυπης έκδοσης