Κατμαντού, Νεπάλ Η καταραμένη στιγμή που τραντάχτηκε το Έβερεστ

Ο ναός Πασουπατινάθ, αφιερωμένος στην ενσάρκωση του Σίβα, πέντε χιλιόμετρα βορειανατολικά από το κέντρο του Κατμαντού, είναι από τους ιερότερους τόπους για τους ινδουιστές στο Νεπάλ. Κτισμένος στις όχθες του Μπαγκμάτι, του ποταμού που διασχίζει την κοιλάδα, είναι το ανάλογο του ινδικού Βαρανάσι . Δηλαδή ο τελικός προορισμός, κάθε χρόνο, εκατοντάδων υπερήλικων και βαριά ασθενών πιστών, που έρχονται με σκοπό να πεθάνουν εδώ και να αποτεφρωθούν δίπλα στο ποτάμι, το οποίο θα παρασύρει τις στάχτες τους και θα τις φτάσει μέχρι τον Γάγγη. Είναι πεισμένοι πως εάν αφήσουν την τελευταία πνοή και το σώμα τους εκεί, η μετενσάρκωση θα γίνει σε ανθρώπινο σώμα και θα απαλλαγούν από άλλες δοκιμασίες και τιμωρίες. Για τους πιστούς ινδουιστές, είναι ευλογία και τύχη να καεί το σώμα τους σε ένα από τα ghats του Πασουπατινάθ, τα τσιμεντένια βάθρα που βρίσκονται γι’ αυτόν τον λόγο στην όχθη του ποταμού, μπροστά στον ναό.

Ο ισχυρός σεισμός που κτύπησε στις 25/4 το Νεπάλ προξένησε τεράστιες ζημιές στην χώρα και στους ανθρώπους της. Με επίκεντρο ογδόντα περίπου χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Κατμαντού, συντάραξε την επιφάνεια της γης, τα θεόρατα βουνά, τα υψίπεδα, τις πόλεις και τα χωριά. Οι σεισμολόγοι τον αποδίδουν στην αέναη σύγκρουση της ινδικής ηπειρωτικής πλάκας με την ευρασιατική, φυσικό φαινόμενο που συντέλεσε στην προαιώνια δημιουργία των Ιμαλάιων. Ο σεισμός δημιούργησε φονικές χιονοστιβάδες, κατέστρεψε υποδομές στις πόλεις και την ύπαιθρο, γκρέμισε μνημεία και το κυριότερο σκότωσε χιλιάδες ανθρώπους που θάφτηκαν στα ερείπια των φτωχικών κατοικιών τους. Οι ανακοινώσεις μιλάνε για περισσότερους από πέντε χιλιάδες νεκρούς (μέχρι τώρα), ενώ εκφράζονται φόβοι πως ο αριθμός θα διπλασιαστεί. Από την πρώτη ημέρα, οι κάτοικοι της πρωτεύουσας αλλά και των γύρω περιοχών άρχισαν να κηδεύουν τους νεκρούς, προσπαθώντας να τηρήσουν όσο γίνεται σε δύσκολες συνθήκες το τελετουργικό και τα έθιμα. Τα ghats στον Πασουπατινάθ άλλα και αλλού στις όχθες του Μπαγμάτι δεν προλαβαίνουν να καλύψουν τις ανάγκες, οι περισσότερες καύσεις γίνονται πρόχειρα σε ανοικτούς χώρους και η ξυλεία γι’ αυτόν τον σκοπό έγινε ανάρπαστη. Αν και μια εξειδικευμένη εταιρία ξυλείας στην περιοχή Πασουπάτι ανακοίνωσε πως διαθέτει ακόμα επαρκή αποθέματα και μερικές φορές δωρεάν για τους φτωχούς, αρκετοί δυσκολεύονται να βρουν τα διακόσια πενήντα κιλά που είναι μια ικανή ποσότητα ώστε γίνει μια κανονική καύση. Μαζί με τα ξύλα έχουν γίνει περιζήτητοι και οι ιερείς Βραχμάνοι που συνοδεύουν με ευχές τον νεκρό. Για τους τελευταίους, οι Μαοϊκοί είχαν προσπαθήσει να διώξουν από τον ναό τους Ινδούς και να βάλουν γηγενείς αλλά απέτυχαν.

Το Νεπάλ είναι μια φτωχική χώρα όχι από φυσική άποψη αλλά κυρίως εξαιτίας των κοινωνικών και πολιτικών δομών, που βασίζονταν μέχρι πρότινος στην φεουδαρχία και στην εξουσία μιας κομπραδόρικης ελίτ, προσκολλημένης στην Ινδία. Αποτέλεσμα αυτών των δομών είναι το γεγονός πως η οικονομία παραμένει κυρίως αγροτική με αναιμικό μεταποιητικό και βιομηχανικό τομέα και εξαρτημένη από την διεθνή, δυτική και υστερόβουλη, δήθεν ανθρωπιστική και αναπτυξιακή βοήθεια, τα εμβάσματα των μεταναστών και τον τουρισμό. Το ένα τέταρτο τουλάχιστον του πληθυσμού συνεχίζει να ζει κάτω από το όριο της έσχατης ένδειας και το κατά κεφαλήν εισόδημα είναι ένα από τα πιο φτωχά του κόσμου.

Σε αυτήν την χώρα, με μια σύνθετη κοινωνική και εθνοτική δομή, ξεκίνησε την δεκαετία του ‘90 ένας μαζικός και ελπιδοφόρος επαναστατικός αγώνας με σκοπό την κοινωνική και εθνική απελευθέρωσή της. Ο αγώνας αυτός με επικεφαλής το κομμουνιστικό κόμμα και ισχυρό βραχίονα ένα νεανικό επαναστατικό στρατό κέρδισε σημαντικές νίκες, συντάραξε προς τα εμπρός την κοινωνία, γκρέμισε την μακρόχρονη βασιλεία και δημιούργησε μεγάλες προσδοκίες. Άλλαξε την εικόνα που είχε για το Νεπάλ ο κόσμος στην Δύση και το μετέτρεψε σε σημείο αναφοράς για λαϊκά κινήματα και εκατομμύρια αγωνιζόμενους ανθρώπους στην Ασία και τον κόσμο. Το πισωγύρισμα αυτής της κοινωνικής και πολιτικής εξέλιξης προξένησε μεγάλες απογοητεύσεις και διαψεύσεις. Το κύμα των μεταναστών αυξήθηκε, οι τυφλές πολιτικές αντιπαραθέσεις μεγάλωσαν, το κόμμα πολυδιασπάστηκε και το αναγεννητικό κοινωνικό ρεύμα εξασθένησε. Τα κλονισμένα βάθρα του καθεστώτος και η ξένη επιρροή βρήκαν χρόνο να ανασυγκροτηθούν.

Ο μεγάλος σεισμός -ανάλογη καταστροφή είχε να συμβεί από το 1934 - άνοιξε νέες πληγές στην χώρα. Τα επείγοντα προβλήματα που δημιούργησε θα δώσουν την ευκαιρία στην Ινδία, στην Κίνα και στους δυτικούς να αυξήσουν την επιρροή τους στις εσωτερικές εξελίξεις με εργαλείο την οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια. Η ανάγκη από την τελευταία θα επιτείνει την εξάρτηση της οικονομίας από τους διεθνείς οργανισμούς. Από την άλλη, εκτός από τον πόνο περισσεύει η οργή στα εκατομμύρια των Νεπαλέζων εξαιτίας της αδυναμίας της κυβέρνησης να τους υποστηρίξει και της αποδιοργάνωσης των κρατικών υπηρεσιών. Το Νεπάλ βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι και οι αληθινοί φίλοι του γενναίου λαού του εύχονται να ξαναπάρει σύντομα τον δρόμο της κοινωνικής αναγέννησης.

ΔΕΙΤΕ φωτογραφίες από την καταστροφή www.dailymail.co.uk/news/article-3058707/EIGHT-MILLION-people-hit-Nepal-s-earthquake-reveal.html και τις καύσεις των νεκρών www.dailymail.co.uk/news/article-3058159/A-nation-mourning-Nepal-holds-mass-cremations-riverbanks-Kathmandu-earthquake-death-toll-reaches-4-000-operation-survivors-continues.html
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ένα άρθρο για την κρυφή ατζέντα της βοήθειας που προσφέρουν η Ινδία και η Κίνα qz.com/392295/chinas-and-indias-charity-in-nepal-has-a-hidden-political-agenda