Ήταν μια πολύχρωμη κηδεία που, παρά την αυστηρή παρουσία του επισκόπου Γκονζάλο Ντουάρτε, παραβίαζε το καθολικό εθιμοτυπικό και διασκέδαζε με περιπαικτικό τρόπο την γενική συγκίνηση και την νεανική οργή. Ο δεκαοκτάχρονος Εχιεκέλ Μπορβαράν, ο Κελίτο, όπως ήταν γνωστός στις παρέες του, είχε μια κηδεία ανάλογη της χαρούμενης και ανέμελης, σύντομης ζωής του. Περισσότεροι από χίλιοι, οι πιο πολλοί συνομήλικοι νεαροί και νεαρές, συνόδεψαν την νεκροφόρα που ήταν στολισμένη με πολύχρωμα μπαλόνια από το παρεκκλήσι των Τεσσάρων Ευαγγελιστών στην Κιλπουέ, πόλη στην περιοχή του Βαλπαραΐσο, στο νεκροταφείο του Σεντέρο. Κυριακή 17 του Μάη, λίγο μετά το μεσημέρι. Φρουρά στο φέρετρο στάθηκαν πρόσκοποι όλοι τους με κόκκινες στρογγυλές μύτες σαν αυτές που φορούν οι κλόουν. Αρκετοί νεαροί από το πλήθος κουβαλούσαν κορίνες, μπάλες και άλλα σύνεργα από την ζογκλερική τέχνη των δρόμων. Στην κεφαλή της πομπής προηγούνταν η χαρούμενη φωτογραφία του Κελίτο, σε στιγμές ξεγνοιασιάς, κάθε φορά δηλαδή που έκανε το αγαπημένο του τζάγκλινγκ στους δρόμους της πόλης. Ο νεαρός ερασιτέχνης μαλαμπαρίστας, υπήρξε ένας χαρισματικός και πολύ κοινωνικός έφηβος. Πρωτοετής στο Πανεπιστήμιο του Αγίου Θωμά, στο τμήμα της ψυχολογίας, έπαιζε μουσική με διάφορα όργανα και του άρεσε να μαθαίνει την τεχνική των ζογκλέρ, πετώντας τις μικρές μπάλες καθώς έκανε φιγούρες. Γιος ξυλουργού, είχε τρέξει εθελοντής από τους πρώτους στις ομάδες πυρόσβεσης για να σωθεί η κοιλάδα του Παραδείσου και τα σπίτια των ανθρώπων από την μεγάλη φωτιά τον Απρίλη του 2014. Καθώς μπήκε στο πανεπιστήμιο ήταν πολύ φυσιολογικό να αρχίσει να παίρνει μέρος στις συχνές κινητοποιήσεις των φοιτητών.
Μια ημέρα νωρίτερα το Σάββατο 16 του Μάη η κηδεία του εικοσιπεντάχρονου Ντιέγκο Γκουσμάν, στην Κιγιότα, μια αγροτική πόλη εξήντα χιλιόμετρα από το Βαλπαραΐσο ήταν ακριβώς όπως άρμοζε σε ένα στέλεχος της κομμουνιστικής νεολαίας. Το φέρετρο στην αίθουσα του συλλόγου καθηγητών, στο κέντρο της πόλης, που ήταν διακοσμημένη με κόκκινες σημαίες και σφυροδρέπανα τοποθετήθηκε από την Παρασκευή για τιμητικό προσκύνημα και το φρουρούσαν στελέχη της νεολαίας με βαθυκόκκινα πουκάμισα. Από εκεί η πομπή κατευθύνθηκε στο νεκροταφείο του Μπόκο, μια αγροτική λαϊκή γειτονιά, διασχίζοντας τους κεντρικούς δρόμους στα πεζοδρόμια των οποίων εκατοντάδες νέοι κρατούσαν κόκκινες σημαίες και κραύγαζαν επαναστατικά συνθήματα. Συμμετείχε πλήθος κόσμου, μέλη και στελέχη του κομμουνιστικού κόμματος και δύο από τους βουλευτές του. Ο Ντιέγκο ήταν τελειόφοιτος του ίδιου πανεπιστήμιου, σε τεχνική ειδικότητα και πολιτικός γραμματέας της οργάνωσης νεολαίας στην Κιγιότα.
Και οι δύο άφησαν την τελευταία τους πνοή στο νοσοκομείο Κάρλος Βαν Μπούρεν του Βαλπαραΐσο στο οποίο διακομίστηκαν βιαστικά, το μεσημέρι της Πέμπτης 16 του Μάη. Με μια σφαίρα στον λαιμό ο Μπορβαράν και δύο σφαίρες, μία στο στήθος και μία στην κοιλιά ο Γκουσμάν. Πυροβολήθηκαν στην οδό Μολίνα δίπλα στην πλατεία Βικτορία στο Βαλπαραΐσο, στο τέλος μιας μεγάλης φοιτητικής διαδήλωσης. Δράστης ένας εικοσάχρονος νεαρός, ο Γκιουζέπε Μπριγκάτι, ο οποίος μαζί με τον πατέρα του επιτέθηκαν σε μια ομάδα νέων που επιχείρησαν να γράψουν ένα σύνθημα έξω από το σπίτι τους. Στο κυνηγητό που ακολούθησε ακούστηκαν οι πυροβολισμοί και λίγα δευτερόλεπτα μετά, όλοι τριγύρω πάγωσαν.
Ο χιλιανός ποιητής Χόρχε Βαλενσουέλα έγραψε ένα επιτύμβιο ποίημα για τον θάνατο των δύο νέων θυμίζοντας έμμεσα πως το μεγάλο λιμάνι και άλλοτε θρήνησε άδικους θανάτους σε κοινωνικούς αγώνες. Όπως στις αρχές του περασμένου αιώνα. Ήταν και τότε Μάης, το 1903, όταν οι εξεγερμένοι λιμενεργάτες που ζητούσαν οκτάωρη δουλειά και μισθούς για να ζήσουν, πυροβολήθηκαν και πολλοί σκοτώθηκαν.
“Τους αφαίρεσε τη ζωή ένα μισαλλόδοξο χέρι και έτσι δύο διαδηλωτές κείτονται νεκροί στη λεωφόρο. Άλλες δύο χαμένες ζωές παθιασμένων νέων. Με ένα αποστασιοποιημένο πένθος τη βγάζει καθαρή το υπουργείο. Όσο για τα παιδιά; στο νεκροταφείο. ΕΚΕΙ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ, ΟΠΩΣ ΚΑΠΟΤΕ.
Επειδή έγραφαν σε ένα τοίχο, που θα μπορούσε να ξαναβαφεί, με ανεξέλεγκτη κακεντρέχεια ακούστηκε ο ήχος του πολυβόλου. Το λαό κανείς δεν θα τον σωπάσει όταν τον πνίγει το δίκιο και έτσι θα δίνει κι άλλους νεκρούς, διαμαρτυρόμενος και ανυπεράσπιστος. Δύο παλικάρια έπεσαν νεκροί ΟΠΩΣ ΠΑΛΙΟΤΕΡΑ, ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ” είναι οι τελευταίοι δύο στίχοι του έντονα φορτισμένου ποιήματος.
Την Πέμπτη 14 του Μάη η Φοιτητική Συνομοσπονδία της Χιλής είχε καλέσει σε κινητοποιήσεις ζητώντας επίμονα δωρεάν ανώτατη εκπαίδευση. Στην πρωτεύουσα περισσότεροι από πενήντα χιλιάδες διαδήλωσαν σε μια νέα κορύφωση ενός πεισματικού και παρατεταμένου αγώνα χρόνων του φοιτητικού και μαθητικού κινήματος. Η κυβέρνηση της προέδρου Μπασελέ αθετώντας υποσχέσεις είχε ανακοινώσει μερικές άτολμες αλλαγές που εξόργισαν τους φοιτητές. Ως συνήθως αντιμετώπισε τις κινητοποιήσεις με αστυνομοκρατία και βία και τα αίματα δεν άργησαν να ανάψουν. Η δολοφονία των δύο νέων πυροδότησε περισσότερο την οργή και οι διαδηλώσεις που ακολούθησαν μετατράπηκαν σε συγκρούσεις. Στο Βαλπαραΐσο ένας άλλος νεαρός, ο Ροδρίγο Μπράβο, που τραυματίστηκε στο κεφάλι από αντλία νερού, έξω από το Κογκρέσο, νοσηλεύεται ακόμη σε κρίσιμη κατάσταση στην εντατική.
ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ την σελίδα στο fb του Μπορβαράν
www.facebook.com/soyunbarneycafe
Την μετάφραση του ποιήματος από τα ισπανικά έκανε ο Παντελής Παπαδόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου