Φες, Μαρόκο Σκληροτράχηλοι … «μπασίστες»!

Το Πανεπιστήμιο Sidi Mohamed Ben Abdellah στη Φες, που φέρει το όνομα σουλτάνου που κυβέρνησε τον 17ο αιώνα, είναι από τα μεγαλύτερα στο Μαρόκο με σχεδόν εβδομήντα χιλιάδες φοιτητές. Οι πρώτες σχολές ιδρύθηκαν τη δεκαετία του Πενήντα, στα χρόνια της ανεξαρτησίας, και εγκαταστάθηκαν σε παλιούς στρατώνες της γαλλικής αποικιοκρατικής κατοχής. Απέχει τρία χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης και διαθέτει τρεις επιστημονικές κατευθύνσεις και πολλές ειδικότητες. Το πανεπιστήμιο είναι γνωστό σαν το τελευταίο μεγάλο οχυρό της επαναστατικής Αριστεράς και η σχολή θετικών επιστημών και τεχνολογίας, το προπύργιό της.


Στη δεκαετία του Εξήντα, με κοιτίδα τη μεγάλη εξέγερση της νεολαίας τον Μάρτη του 1965 που ξεκίνησε στην Καζαμπλάνκα και πνίγηκε στο αίμα, δημιουργήθηκαν οι πρώτες επαναστατικές κομμουνιστικές οργανώσεις με αναφορά στην κινέζικη επανάσταση. Αποσχίστηκαν από το ΚΚ Μαρόκου, που την ίδια περίοδο είχε αποφασίσει να αλλάξει όνομα και ιδεολογία. Η Εθνική Ένωση Φοιτητών (UNEM), που μέχρι και σήμερα πρωταγωνιστεί στο ριζοσπαστικό φοιτητικό κίνημα, αποτέλεσε διαχρονικά την πλατιά μετωπική οργάνωση μέσα στην οποία το μαρξιστικό-λενινιστικό κίνημα κυριαρχούσε και επιβίωνε.
Οι «μπασίστες», όπως είναι γνωστοί στη χώρα από το όνομα της εφημερίδας, της Voie Démocratique Basiste, είναι νέοι, κυρίως από φτωχά λαϊκά στρώματα, που στα χρόνια της μαζικοποίησης των πανεπιστημίων ανέπτυξαν ένα δίκτυο αλληλεγγύης για τους άπορους φοιτητές, μάχονται σταθερά για δημοκρατικά δικαιώματα και υποστηρίζουν πλήθος διεκδικήσεις για τη βελτίωση της ζωής και της επαγγελματικής προοπτικής των νέων στις πανεπιστημιουπόλεις. Ταυτόχρονα αποτελούν το πιο μαχητικό στοιχείο του μετώπου αντιπαράθεσης στη θρησκευτική ισλαμική παλινόρθωση που και στο Μαρόκο επιχειρεί να κυριαρχήσει στις κοινωνικο-πολιτικές εξελίξεις. Εξαιτίας των θυσιών τους έχουν αποκτήσει μεγάλο ηθικό κύρος και θεωρούνται σκληροί αντίπαλοι του βασιλικού καθεστώτος.

Στις αρχές του Απρίλη κορυφώθηκε μια νέα μεγάλη απεργία πείνας σε διάφορες φυλακές της χώρας στην οποία σταδιακά εισήλθαν πολιτικοί κρατούμενοι από άλλες μερίδες της εθνικής και κοινωνικής αντιπολίτευσης. Η κινητοποίηση ξεκίνησε το Δεκέμβρη με πρωτοβουλία των φυλακισμένων μαοϊκών φοιτητών. Οι περισσότεροι είναι από την τελευταία φουρνιά που έσυρε στις φυλακές το καθεστώς. Αιτία, τα γεγονότα του Απρίλη του 2014 στο πανεπιστήμιο της Φες, όταν με επικεφαλής τους «μπασίστες» οι φοιτητές αντιτάχθηκαν στην ομιλία ενός σκληρού κυβερνητικού ισλαμιστή με δολοφονικό παρελθόν.
Στις συγκρούσεις που ακολούθησαν σκοτώθηκε ένας ισλαμιστής φοιτητής, ο Αμπνεραχίμ Χασνάουι. Εκμεταλλευόμενο το τραγικό γεγονός το καθεστώς εξαπέλυσε επίθεση στο πανεπιστήμιο της Φες αλλά και στα υπόλοιπα της χώρας, με εισβολές στις σχολές, συλλήψεις και στημένες δίκες. Το Σεπτέμβρη προχώρησε στην ψήφιση νόμου που επιτρέπει την είσοδο της αστυνομίας καθώς και προληπτικά μέτρα καταστολής των φοιτητικών διαμαρτυριών.
Στη Φες, η αστυνομία προχώρησε στη σύλληψη ηγετικών στελεχών της Annahj Democrati Al Qaidi, όπως είναι το αραβικό όνομα της Voie Démocratique Basiste. Από τους οκτώ συλληφθέντες οι τρεις θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για το θάνατο του Χασνάουι. Ανάμεσά τους ο τριαντάχρονος Μουσταφά Μεζιανί ο οποίος, αντιδρώντας στην κατηγορία και στον αποκλεισμό του από τις μεταπτυχιακές σπουδές, πραγματοποίησε απεργία πείνας. Στην εβδομηκοστή ημέρα, 13 Αυγούστου 2014, άφησε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο Αλ Χασανί της Φες, παρότι για τη σωτηρία του είχε ξεσηκωθεί πολύς κόσμος στη χώρα και στο εξωτερικό. Η φωτογραφία του με τις χειροπέδες στο κρεβάτι του νοσοκομείου ενόσω ψυχορραγούσε είχε συγκλονίσει.

 

Στη λεγόμενη αραβική Άνοιξη, το 2011, και στο Μαρόκο υπήρξε μια μεγάλη λαϊκή αφύπνιση. Οι φοιτητές της Εθνικής Ένωσης ως συνήθως πρωταγωνίστησαν στις διαδηλώσεις. Το κίνημα της 20ής Φλεβάρη γέμισε με χιλιάδες τους δρόμους των μεγάλων πόλεων, ξυπνώντας μνήμες από τις παλιές εξεγέρσεις για το ψωμί και τη δημοκρατία. Για ένα χρόνο σχεδόν, μέχρι το καλοκαίρι του 2012, η χώρα συνταράχτηκε. Ο βασιλιάς, όμως, μέσω ενός δημοψηφίσματος που προκήρυξε τον Ιούλη του 2011, προσφέροντας μερικές συνταγματικές μεταρρυθμίσεις πέτυχε την εκτόνωση. Έπαιξε βέβαια ρόλο και η κρατική καταστολή, αλλά κυρίως η εκλογική νίκη του ισλαμικού κόμματος, που χειραγώγησε τη λαϊκή οργή.
Το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης με επικεφαλής τον σημερινό πρωθυπουργό Μπενκιράν συνέχισε τη νεοφιλελεύθερη πολιτική των προηγούμενων κυβερνήσεων και ανανέωσε την κλονισμένη δύναμη του φιλοδυτικού καθεστώτος. Τόσο τα πρόσφατα γεγονότα στη Φες όσο και γενικά οι εξελίξεις στη χώρα δείχνουν πως το σφιχταγκάλιασμα των παλιών καθεστωτικών δυνάμεων με τους ανερχόμενους ισλαμιστές υπό την αιγίδα του βασιλιά λειτουργεί με σύμπνοια ενάντια στις λαϊκές μάζες και τις πρωτοπόρες κοσμικές αριστερές οργανώσεις. Και είναι μια ακόμη απόδειξη πως οι μόνες δυνάμεις στον αραβικό κόσμο που αληθινά μάχονται ενάντια στην οπισθοδρόμηση σε καιρούς δύσκολους είναι οι κομμουνιστές και η επαναστατική Αριστερά. Αυτόν τον καιρό στο πανεπιστήμιο της Φες και στα υπόλοιπα της χώρας η αντίσταση των πολιτικών κρατουμένων δίνει νέα δυναμική σε αυτήν την άνιση αναμέτρηση.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ένα άρθρο της «Ουμανιτέ» για την αυτοθυσία του Μεζιανί, www.humanite.fr/maroc-un-etudiant-succombe-72-jours-de-greve-de-la-faim-549349 και ειδήσεις για τα κινήματα αντίστασης στο Μαρόκο, solidmar.blogspot.fr
ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ τις σελίδες στο fb της UNE M και της La Voie Democratique
www.facebook.com/UNEM.EBP
www.facebook.com/site.annahj
ΔΕΙΤΕ ένα μικρό βίντεο από περσινή κινητοποίηση των συγγενών των πολιτικών κρατουμένων στην Ταγγέρη www.youtube.com/watch?t=127&v=C-oHTjPQz14 και για τους ίδιους τους φυλακισμένους www.youtube.com/watch?v=M_sIl6cW_MM#t=18.