Μαύρο που συνορεύει με το ζωηρό πράσινο. Μια τάφρος μαύρης λάσπης και ένας ψηλός φράκτης από χάλυβα χωρίζουν την παραγκούπολη Νιάνιουανγκ, από την Πανάινγκ Γκολφ. Από τη μια, καλύβες από σαπισμένο άχυρο και τσίγκο, στενοί χωματόδρομοι, δίχως δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης. Τριάντα χιλιάδες ψυχές βουτηγμένες στη μιζέρια. Από την άλλη, μια από τις πλουσιότερες συνοικίες της Γιανγκόν, η οποία αναπτύχθηκε γύρω από ένα γήπεδο γκολφ με τεχνητές λίμνες και φοίνικες. Πολυτελείς βίλες σε αμερικάνικο στυλ Παλμ Μπιτς και Σάντα Μπάρμπαρα, χλιδάτα ξενοδοχεία, πισίνες, ιδιωτικό νοσοκομείο και κολέγιο. Είναι τόσο κοντά που μερικές φορές τα μπαλάκια των γκόλφερς προσγειώνονται πάνω στις παράγκες! Και διαφέρουν εισοδηματικά όσο απέχει η Κόλαση από τον Παράδεισο. Για μια παρτίδα γκολφ, η τιμή συμμετοχής κοστίζει εκατό δολάρια. Ένα μεροκάματο για το βοηθητικό προσωπικό που κουβαλά τα μπαστούνια και μαζεύει τα μπαλάκια είναι το πολύ τρία δολάρια! Αυτοί που κρατάνε τις ομπρέλες, πληρώνονται με ένα δολάριο! Κάθε ημέρα τα ξημερώματα και αργά το απόγευμα, ένας μικρός στρατός εργατών, ανδρών και γυναικών, μπαίνουν και βγαίνουν από τις φυλασσόμενες πύλες για να δουλέψουν ως υπηρετικό προσωπικό. Προέρχονται από τις τριγύρω φτωχογειτονιές. Η αριστοκρατική συνοικία αναφέρεται στους τουριστικούς οδηγούς ως η “περηφάνια” της Μιανμάρ. Για αυτούς που ξέρουν, αποτελεί μια συγκλονιστική εικόνα των απίστευτων ταξικών διαφορών που δημιουργήθηκαν στις τελευταίες δεκαετίες, στις οποίες η χώρα άνοιξε τα σύνορα στις ξένες επενδύσεις.
Hlaing Tharyar. Χλάινγκ Τάριαρ. Στα βιρμανικά σημαίνει ευχάριστος τόπος. Τμήμα της είναι η Νιάνιουανγκ. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του Ογδόντα στην περιοχή βορειοδυτικά του ποταμού Γιανγκόν υπήρχαν απέραντοι ορυζώνες και μικρά χωριά. Ιδρύθηκε ως δήμος το 1989, ύστερα από τη μεγάλη εξέγερση του 1988, γνωστή ως 8-8-88 και μετακινήθηκαν εδώ άστεγοι και θύματα φυσικών καταστροφών. Σήμερα είναι η πρωτεύουσα της μεταποιητικής βιομηχανίας της χώρας, ο τόπος στον οποίο έχουν εγκατασταθεί σταδιακά οι περισσότερες πολυεθνικές εταιρείες που κατέκλυσαν τη χώρα για να επωφεληθούν από τη φθηνή εργασία. Υπολογίζονται σε οκτακόσια πενήντα τα εργοστάσια, τα περισσότερα από τα οποία κατασκευάζουν ενδύματα. Είναι μια έκταση εξήντα επτά τετραγωνικών χιλιομέτρων, στην οποία πέρα από τη βιομηχανική ζώνη, κατοικούν και δουλεύουν ένα εκατομμύριο άνθρωποι. Πρόκειται για τον πιο πυκνοκατοικημένο και φτωχότερο δήμο της πρωτεύουσας, στον οποίο συνέρρευσαν εκατοντάδες χιλιάδες εσωτερικοί μετανάστες σε αναζήτηση εργασίας, φτιάχνοντας καλύβες και παράγκες για να στεγαστούν. Άλλοι ζούνε σε ενοικιαζόμενους κοιτώνες, μοιραζόμενοι τρεις και τέσσερις, ένα δωμάτιο. Το 2008 κατέφυγαν στην περιοχή χιλιάδες ανέστιοι, ύστερα από το καταστροφικό πέρασμα του Ναργκίς, του ισχυρότερου και καταστροφικότερου κυκλώνα που αντιμετώπισε η σύγχρονη Μιανμάρ.
Ύστερα από τη μαζική είσοδο των ξένων πολυεθνικών, κινέζικων αλλά και δυτικών, φαινόμενο που κορυφώθηκε στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας στη Μιανμάρ, υπήρξε σημαντική αριθμητική αύξηση της νεαρής εργατικής τάξης. Οι πολιτικές μεταρρυθμίσεις του 2011 και η νομιμοποίηση των συνδικάτων, κάτω από την πίεση των εργατών και την ανάγκη προσαρμογής στις διεθνείς συνθήκες, άλλαξαν το κλίμα. Άρχισαν να δημιουργούνται εργατικές ενώσεις και να ξεσπούν απεργίες. Κύρια αιτήματα ήταν η αύξηση των πολύ χαμηλών μισθών, αλλά και κατάργηση των απλήρωτων υπερωριών, η παύση των εργοδοτικών αυθαιρεσιών, η βελτίωση των συνθηκών, η διεκδίκηση δεδουλευμένων. Μόλις τον Μάιο του 2018, ύστερα από σκληρούς αγώνες, συγκρούσεις και διώξεις, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να δεχθεί την αύξηση του κατώτατου μεροκάματου από 3600 Κυάτ σε 4800, δηλαδή από 2,3 σε 3 δολάρια, μια αύξηση πολύ κατώτερη των εργατικών διεκδικήσεων. Μέσα σε αυτούς τους αγώνες δοκιμάστηκε και ισχυροποιήθηκε ένα νεαρό εργατικό κίνημα, στο οποίο σημαντικό ρόλο παίζουν οι γυναίκες, που πλειοψηφούν στον τομέα κατασκευής ενδυμάτων. Πολλοί το συγκρίνουν με το εργατικό κίνημα στην τελευταία αποικιακή περίοδο, στα χρόνια του αγώνα για ανεξαρτησία. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, τα στρατιωτικά καθεστώτα απαγόρευσαν την ανεξάρτητη συνδικαλιστική οργάνωση. Σκληρές διώξεις ακολούθησαν και την αποτυχημένη εξέγερση του 1988. Αλλά και στην προηγούμενη δεκαετία της ελεγχόμενης πολιτικής φιλελευθεροποίησης, τόσο οι στρατηγοί όσο και η αστική αντιπολίτευση -ηγέτιδα της οποίας είναι η Αούνγκ Σαν Σου Τσι- παρά τις διαφορές τους είχαν την ίδια σκληρή πολιτική απέναντι στις εργατικές διεκδικήσεις.
Το 2019 ήταν η χρονιά στην οποία ένα κύμα απεργιών σάρωσε τη χώρα, ιδιαίτερα στον κλάδο της ένδυσης. Ο τομέας έχει αναπτυχθεί σημαντικά, προμηθεύοντας μεγάλες δυτικές φίρμες, απασχολεί 700 χιλιάδες εργαζόμενους και αντιπροσωπεύει το 30% των συνολικών εξαγωγών. Με τον κίνδυνο να μπλοκαριστεί η εφοδιαστική αλυσίδα, τα αφεντικά σε αρκετές περιπτώσεις αναγκάζονταν να δεχθούν ορισμένα από τα αιτήματα. Αυτόν τον τελευταίο ανοδικό κύκλο του εργατικού κινήματος ανέκοψε η έλευση της πανδημίας και η δραματική μείωση των διεθνών παραγγελιών. Η εργοδοσία βρήκε την ευκαιρία να αντεπιτεθεί, προχωρώντας σε μαζικές απολύσεις. Σε πολλές περιπτώσεις υπήρξαν καταγγελίες πως πρώτοι απολύθηκαν οι συνδικαλισμένοι εργάτες. Το στρατιωτικό πραξικόπημα της 1ης Φεβρουαρίου, έχοντας ως έναν από τους στόχους του να τιθασεύσει την κοινωνική αναταραχή, βρήκε την εργατική τάξη σε μεγάλο αναβρασμό. Η αντίσταση που εκδηλώθηκε από την πρώτη στιγμή προήλθε από εργάτες και φοιτητές. Η Hlaing Tharyar, όπως ήταν αναμενόμενο, έγινε οχυρό και ορμητήριο της αντιδικτατορικής πάλης. Η εργατούπολη είναι για δεκαετίες ο πονοκέφαλος του καθεστώτος και θεωρείται η… άγρια Δύση της Γιανγκόν. Για την υποταγή της σχεδιάστηκε ο διοικητικός και εκλογικός τεμαχισμός της και στο όνομα της καταπολέμησης της εγκληματικότητας έχει γίνει πεδίο σκληρής κρατικής καταστολής. Παρ’ όλα αυτά, αναδύθηκε και πάλι σε σύμβολο των κοινωνικών και δημοκρατικών αγώνων. Τα εργοστάσια παρέλυσαν από τη γενική απεργία και οι δρόμοι έγιναν θέατρα συγκρούσεων. Οι πραξικοπηματίες επέβαλλαν πρώτα τον στρατιωτικό νόμο στην Hlaing Tharyar. Στις 14 Μαρτίου, πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος, όταν ο στρατός εισέβαλε στην περιοχή. Δημοσιογραφικές πληροφορίες επιμένουν πως εκείνη την ημέρα σκοτώθηκαν περισσότεροι από 50 διαδηλωτές. Όμως σε πείσμα αυτών που διέταξαν τη σφαγή προσδοκώντας να σπείρουν τον φόβο, οι εργάτες στην Hlaing Tharyar συνεχίζουν να αντιστέκονται…
ΔΕΙΤΕ εικόνες από τη ζωή των εργατριών της Hlaing Tharyar στα εργοστάσια και στις καλύβες, www.somo.nl/the-garment-girls-from-myanmar
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ένα ρεπορτάζ από την ημέρα της επίθεσης του στρατού, www.frontiermyanmar.net/en/a-day-of-tragedy-and-terror-in-hlaing-tharyar
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου