Δεν γνωρίζουμε ποια ήταν ακριβώς η αφορμή για να πάρει το προσωνύμιο «Καμπότζη», αλλά στα σίγουρα η παραπομπή σε τριτοκοσμική κατάσταση ταιριάζει απόλυτα στον μεγάλο μαχαλά-παραγκούπολη στην Φακουλτέτα της Σόφιας. Εκεί από την δεκαετία του τριάντα περίπου, άρχισαν να συγκεντρώνονται οικογένειες Ρομά. Στα μεταπολεμικά χρόνια η κυβερνητική πολιτική που απαιτούσε μόνιμη εγκατάσταση οδήγησε στην επέκταση της παραγκούπολης που έφτασε να συγκεντρώνει πλέον πάνω από τριανταπέντε χιλιάδες ψυχές, παρά το γεγονός πως ποτέ δεν υπήρξε μια προσπάθεια για βελτίωση των συνθηκών στέγασης και για κατασκευή υποδομών. Η κατάσταση χειροτέρευσε ραγδαία στα χρόνια της λεγόμενης μετάβασης, μετά το 1990, όταν στα παλιά προβλήματα προστέθηκε η ανεργία και η απότομη πτώση του -ήδη χαμηλού- βιοτικού επιπέδου.
Τώρα η Φακουλτέτα έχει γίνει το συνώνυμο της χειρότερης παραγκούπολης στην Ευρώπη και συναγωνίζεται σε αθλιότητα τα ασιατικά σλαμς και τις λατινοαμερικάνικες φαβέλες. Το γεγονός πως όλες οι κατασκευές είναι παράνομες, δεν επιτρέπει καμία σχεδόν βελτίωση, οι δρόμοι και το αποχετευτικό δίκτυο είναι ανύπαρκτα και το ηλεκτρικό υπάρχει σε ένα μικρό ποσοστό των κατασκευών. Κατά μέσο όρο δέκα άτομα ζούνε σε έκταση σαράντα τετραγωνικών μέτρων και για τις αρρώστιες σαν την φυματίωση, την ηπατίτιδα κ.λπ. που θερίζουν, υπάρχει μόνο μια μικρή κλινική, και αυτή με την υποστήριξη μιας διεθνούς ΜΚΟ. Το μεγάλο πρόβλημα όμως είναι η ανεργία. Από τους δέκα χιλιάδες περίπου ενήλικες που θεωρούνται ενεργός πληθυσμός μόνο πεντακόσιοι δουλεύουν με νόμιμες συμβάσεις.
Η Φακουλτέτα είναι η χειρότερη αλλά όχι η μοναδική αστική συγκέντρωση Ρομά στην Βουλγαρία. Το Στολιπίνοβο στο Πλόντιβ και η Ναντέζντα στο Σλίβεν δεν απέχουν πολύ σε αθλιότητα. Στην βαλκανική χώρα, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, ζούνε 371 χιλιάδες Ρομά η ποσοστό 4,7% του συνολικού πληθυσμού. Αλλες, μη κρατικές εκτιμήσεις, τους ανεβάζουν σε επτακόσιες με εννιακόσιες χιλιάδες ή ποσοστό 10% του πληθυσμού. Ο δήμος της Σόφιας εκτιμά σε 125 χιλιάδες τους Ρομά που κατοικούν στα όρια της ευθύνης του. Οπως και στις υπόλοιπες χώρες της λεγόμενης μετάβασης στην Ανατολική Ευρώπη, οι Ρομά, σαν μειονεκτική κοινωνικά ομάδα, από τα χρόνια του «ανύπαρκτου», αντιμετωπίζουν σκληρότερα τη συνολική κοινωνική και οικονομική οπισθοδρόμηση. Ερευνες για λογαριασμό διεθνών Οργανισμών και ΜΚΟ για τους Ρομά στην Βουλγαρία, υπολογίζουν σε 90% το ποσοστό της ανεργίας ανάμεσά τους, σε 85% το ποσοστό των επίσημα φτωχών και σε 1% αυτούς που έχουν την τύχη να ζούνε πάνω από την ηλικία των εβδομήντα χρόνων!
Οι Ρομά γενικά στην Ανατολική Ευρώπη αλλά και αυτοί στην Βουλγαρία έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια αγαπημένο θέμα για αρκετές δυτικές ΜΚΟ. Πολλές είναι οι έρευνες και οι μελέτες που υποκινούνται από δυτικά ιδρύματα και Πανεπιστήμια με αντικείμενο την κοινωνική τους κατάσταση. Ακόμη και η Παγκόσμια Τράπεζα σχεδίασε προγράμματα υποστήριξης μέσω της ενίσχυσης της μικρό-επιχειρηματικότητας. Υπέρ-δραστήριος σε ανάλογες πρωτοβουλίες είναι ο γνωστός χρηματιστής Σόρος με το «αγαθοεργό» ίδρυμα του. Ως συνήθως όμως, εκεί που μαζεύονται οι παρηγορητές του πόνου, οι κραυγές του πονεμένων αυξάνονται παρά περιορίζονται.
* Οι Ρομά στη Σόφια έχουν να αντιμετωπίσουν εκτός των άλλων και την πολιτική των κυβερνήσεων και του Δήμου, που επιδιώκουν την έξωσή τους και την καταστροφή των κατοικιών τους στο όνομα των οικιστικών αναπλάσεων. Τον περασμένο Ιούνη ο Δήμος της Σόφιας αποφάσισε να γκρεμίσει εξήντα παράγκες στην Μπατάλοβα-Βοδενίτσα και μόνο ύστερα από τις μαζικές αντιδράσεις αναγκάστηκε να αναβάλλει την υλοποίηση της απόφασης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου