Chhattisgarh-Ινδία. Η περιπέτεια του «ξυπόλυτου» γιατρού

 

Ο Binayak Sen είναι ο πιο διάσημος τρόφιμος των κεντρικών φυλακών στο Ραϊπούρ. Ο πενηνταδιάχρονος παιδίατρος φυλακίστηκε με την κατηγορία της υποστήριξης του ναξαλίτικου αντάρτικου, που σε αυτό το ινδικό κρατίδιο και ειδικά στα δάση των οροπεδίων του νότου, διατηρεί ισχυρές βάσεις εξόρμησης.

Ο Sen απέκτησε τη φήμη του σε όλη σχεδόν την Ινδία από τις επίμονες προσπάθειές του να οργανώσει δίκτυα υγειονομικής υποστήριξης, ιατρεία και νοσοκομεία ειδικά στο νότο του Chhattisgarh για τους φτωχούς πληθυσμούς των αυτοχθόνων φυλών που κατοικούν στην ύπαιθρο και τους εργάτες στα ορυχεία. Εξαιτίας των δράσεων του γιατρού και της γυναίκας του Ιλίνας η ελονοσία και άλλες ασθένειες γνώρισαν σημαντική μείωση και οι φτωχοί αγρότες σε πολλές περιοχές απέκτησαν πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες, φάρμακα και εμβόλια. Γυρνώντας στα χωριά ο γιατρός διαπίστωσε πως εκτός από την αθλιότητα οι αυτόχθονοι έχουν να αντιμετωπίσουν και την κυβερνητική τρομοκρατία, που ειδικά από το 2000 και μετά πήρε τρομακτικές διαστάσεις, με το πρόσχημα της αντιμετώπισης των μαοϊκών ανταρτών. Ιδρυτικό μέλος και επικεφαλής της Λαϊκής Ένωσης για τις Πολιτικές Ελευθερίες (PUCL), ο γιατρός έκανε ένα ασυγχώρητο έγκλημα. Υπερασπίστηκε την αλήθεια καταγγέλλοντας πως οι κρατικές αρχές του Chhattisgarh, μαζί με την παραστρατιωτική συμμορία Salwa Judum, που αυτές οργάνωσαν και εξοπλίζουν, εξασκούν μια πολιτική αιματηρής καταστολής και βίαιας εκτόπισης των αυτόχθονων από τις περιοχές τους, με σκοπό την απομόνωση του αντάρτικου και κυρίως την λεηλασία της γης και των φυσικών πόρων από τις πολυεθνικές και την ινδική ελίτ.

H Bastar, η Kanker και η Dantewada είναι τρεις από τις δεκαέξι επαρχίες του ινδικού κρατιδίου του Chhattisgarh, που βρίσκεται στην κεντρική Ινδία, και αντιμετωπίζουν την βίαιη εκστρατεία των κρατικών και παρακρατικών δυνάμεων. Ακριβώς σε αυτές τις περιοχές ο ξυπόλυτος γιατρός ανέπτυξε την δράση του. Το Chhattisgarh, που πριν το 2000 αποτελούσε μέρος του Madhya Pradesh, και το όνομα του στα ινδικά σημαίνει τριάντα έξι οχυρά, αναφορά στα ισάριθμα πριγκηπικά κράτη της περιοχής στο παρελθόν, είναι τμήμα της μεγάλης ζώνης που οι ναξαλίτες διατηρούν ισχυρές βάσεις. Η περιοχή στα νότια, που καταλαμβάνουν οι τρεις επαρχίες, πάνω στο οροπέδιο Decaan είναι γεμάτη δάση, τα οποία άλλωστε κυριαρχούν σχεδόν στην μισή έκταση του Chhattisgarh. Με πολύ πλούσιο υπέδαφος και πολλά νερά που μπορούν να παράξουν ηλεκτρική ενέργεια το κρατίδιο είναι ένας από τους σημαντικούς πόλους οικονομικής ανάπτυξης της Ινδίας με συγκέντρωση σημαντικών ινδικών και ξένων επενδυτικών προγραμμάτων ειδικά στην βιομηχανία εξόρυξης και κατεργασίας μεταλλευμάτων. Παρόλα αυτά οι ανισότητες είναι τρομακτικές, όπως άλλωστε και σε όλη την Ινδία. Το κατά κεφαλήν ετήσιο εισόδημα δεν ξεπερνά τα διακόσια πενήντα δολάρια ενώ το 80% του πληθυσμού ζει στην ύπαιθρο και ασχολείται με τη γεωργία. Ειδικά στον νότο, στις τρεις επαρχίες αλλά και σε μερικές άλλες, πλειοψηφούν οι ιθαγενικές φυλές, γνωστές σαν Αντιβάζις, Μουλαβάζις, Βαναβάζις ή Girijans, ανάλογα με την περιοχή που κατοικούν. Η μεγάλη πλειοψηφία των αυτοχθόνων, που στην απογραφή του 2001 υπολογίζονται σε ογδόντα τέσσερα εκατομμύρια, δηλαδή το 8,3% του συνολικού πληθυσμού της Ινδίας, είναι συγκεντρωμένοι στα κεντρικά της χώρας. Όλοι σχεδόν ζούνε σε καθεστώς απόλυτης ένδειας και η Dantewada κρατά τα πρωτεία σε αυτήν την αθλιότητα.

Αυτή την περιοχή επέλεξαν να βάλλουν στόχο ινδικές και πολυεθνικές εταιρίες, αρπάζοντας τη γη των αυτοχθόνων και προσπαθώντας να τους εκτοπίσουν από τα δάση. Τα συμφέροντα αυτά ενόχλησε η δράση και οι καταγγελίες του Sen και γι’ αυτό τον αλυσόδεσαν στην φυλακή για να φιμώσουν την φωνή του.

* Το φετινό Απρίλη ο κρατούμενος έλαβε το βραβείο Τόμας Μαν από το Παγκόσμιο Συμβούλιο Υγείας, για τη δράση του στους τομείς της δημόσιας υγείας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων ενώ στην πρώτη επέτειο της φυλάκισής του, στις 14 του Μάη, είκοσι δύο νομπελίστες, ζήτησαν από τον Ινδό πρωθυπουργό και τις τοπικές αρχές του Chhattisgarh την άμεση απελευθέρωση του.