Ράιντα-Υεμένη Η εξόριστη Σέφερ Τορά

Η Τορά για τους πιστούς Εβραίους είναι η θεϊκή οδηγία, η συλλογή των σπουδαιότερων κειμένων της Ιουδαϊκής θρησκείας, τα πέντε βιβλία που υπαγόρευσε ο Θεός στον Μωυσή. Γραμμένo σε δέρμα ζώου ή πάπυρο, σε μορφή κυλίνδρου το Σέφερ Τορά, όταν αυτό μάλιστα έχει ηλικία μερικών εκατοντάδων χρόνων αποτελεί το πολυτιμότερο κειμήλιο της κοινότητας, το ιερότερο αντικείμενο της συναγωγής. Μια τέτοια Τορά, ηλικίας τουλάχιστον εξακοσίων χρόνων πήραν κρυφά μαζί τους οι δεκαεννέα Εβραίοι Υεμενίτες, οι οποίοι μεταφέρθηκαν με μυστική επιχείρηση που οργάνωσαν από κοινού το Ισραήλ και αμερικάνικες εβραϊκές οργανώσεις από την Σαναά στο Τελ-Αβίβ, τον φετινό Μάρτη. Την Τορά κουβαλούσε ο ραβίνος Σαλμάν Νταχαρί από την Ράιντα μια πόλη στην βορειοδυτική Υεμένη. Η οικογένεια του ραβίνου ήταν οι τελευταίοι Υεμενίτες Εβραίοι που εγκατέλειψαν την πόλη, στην οποία για αιώνες ζούσε μεγάλη εβραϊκή κοινότητα. Η είδηση της κρυφής μεταφοράς της Τορά στο Ισραήλ, εξόργισε την κυβέρνηση των σιιτών Χούτι, η οποία κατηγόρησε το Τελ-Αβίβ ως υπεύθυνο για την αρπαγή ενός εθνικού κειμηλίου, ζήτησε την επιστροφή του και προχώρησε σε συλλήψεις και ανακρίσεις. Μερικές δεκάδες άλλοι Εβραίοι κυρίως από την Σαναά, αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους και βρίσκονται υπό την προστασία κυβερνητικών δυνάμεων στην συνοικία με τις ξένες πρεσβείες.


Και οι μεν και οι δε, είναι τα απομεινάρια μιας από τις μεγαλύτερες και ιστορικότητες εβραϊκές κοινότητες σε αραβική χώρα. Μισραχί Εβραίοι, χάνονται τα ίχνη της παρουσίας τους στην Ευδαίμονα Αραβία στα βιβλικά χρόνια. Θρύλοι τους συνδέουν με απεσταλμένους εμπόρους χρυσού του βασιλιά Σολομώντα ή με τους συνοδούς της βασίλισσας του Σαβά, στο ταξίδι της στο βασίλειο του Ισραήλ. Καταγραφές υπάρχουν από τον πρώτο προχριστιανικό αιώνα, την εποχή του βασιλείου των Χιμιαριτών και σε όλους τους κατοπινούς καιρούς ιδιαίτερα στις περιοχές και στις πόλεις που ανθούσε το διαμετακομιστικό εμπόριο από την Ασία στην Δύση. Μεταλλουργοί, ξυλουργοί, τσαγκάρηδες, κάθε λογής κατασκευαστές και έμποροι, οι Υεμενίτες Εβραίοι παρά τις κατά καιρούς διώξεις γνώρισαν συχνά προνόμια και προστασία ειδικά την εποχή της Οθωμανικής κυριαρχίας. Η μεγάλη έξοδος της κοινότητας υποκινήθηκε από τις αρχές του νεοσύστατου ισραηλινού κράτους και πραγματοποιήθηκε με γιγαντιαία αερογέφυρα που στήθηκε ανάμεσα στον Ιούνιο του 1949 και τον Σεπτεμβρίου του 1950. Πενήντα χιλιάδες Εβραίοι με πρόσχημα ορισμένα γεγονότα βίας κυρίως στο Άντεν, ξεριζώθηκαν από τις εστίες τους σε μια αμφιλεγόμενη επιχείρησης μεταφοράς που ονομάστηκε «Μαγικό χαλί». Αργότερα αποδείχθηκε πως η έξοδος ήταν αποτέλεσμα συμπαιγνίας του Ισραήλ, Αμερικανό-εβραικών οργανώσεων και του ιμάμη της Υεμένης με οικονομικά ανταλλάγματα. Ακόμη και σήμερα γίνονται αποκαλύψεις στο Ισραήλ για την άθλια υποδοχή που γνώρισαν οι πρόσφυγες, τους χιλιάδες θανάτους στα στρατόπεδα στην έρημο και την αρπαγή των παιδιών με σκοπό να υιοθετηθούν από άκληρες οικογένειες. Πριν το 1948 και το ξεκίνημα της μαζικής μετανάστευσης στην Παλαιστίνη, περίπου οκτακόσιες πενήντα χιλιάδες Εβραίοι ζούσαν σε περιοχές του αραβικού κόσμου από το Μαρόκο έως το Ιράκ, την αραβική χερσόνησο και στις ακτές της βορειοανατολικής Αφρικής. Αν και η επίσημη σιωνιστική προπαγάνδα παρουσιάζει αυτήν την μετακίνηση ως αναγκαστική η αλήθεια είναι πως σε πολλές περιπτώσεις υποκινήθηκε από τους δημιουργούς του ισραηλινού κράτους.

Αν συγκρίνει κανείς τον αφανισμό της μικρής κοινότητας της Ράιντα με τους ξεριζωμούς εκατομμυρίων ανθρώπων τα τελευταία χρόνια στον αραβικό κόσμο, η περίπτωση των Υεμενιτών Εβραίων είναι μια σταγόνα στον ωκεανό. Στη γη που σήμερα καταλαμβάνει η κατεστραμμένη Συρία, το ρημαγμένο Ιράκ, η ματωμένη Παλαιστίνη, αλλά και στην Αιθιοπία, στην Ερυθραία και στην μεγάλη ακτογραμμή της αραβικής χερσονήσου, στην κοιτίδα του ανθρώπινου πολιτισμού, για πάρα πολλούς αιώνες η συμβίωση και η ανεκτικότητα ήταν ο κανόνας. Πλήθος λαών με ξεχωριστές καταγωγές, θρησκείες και γλώσσες ζούσαν μαζί και παρά τις συχνές κατακτήσεις και ανατροπές οι περισσότερες κοινότητες κατάφερναν και επιβίωναν. Ακόμα και στην εποχή της διαμόρφωσης των αραβικών εθνών -κρατών η ανεκτικότητα συνεχίστηκε σε μεγάλο βαθμό. Ούτε η κυρίαρχη ισλαμική θρησκεία με όλα τα δόγματα της, ούτε τα εγκλήματα των Ισραηλινών ενάντια στους Παλαιστινίους και οι αραβο-ισραηλινοί πόλεμοι, εμπόδισαν την ύπαρξη έστω και μικρών εβραϊκών κοινοτήτων σε πολλές περιοχές του αραβικού κόσμου. Πολύτιμες παρουσίες για τον ανθρώπινο πολιτισμό μαζί με τις δεκάδες υπόλοιπες μειονότητες. Όχι μόνο στην Συρία αλλά και στο Ιράκ, το Ιράν, το Μαρόκο, την Τυνησία και αλλού. Η πρωτοφανής ιστορικά καταστροφή που συντελέστηκε πρώτα στο Ιράκ και αργότερα στην Συρία και στην Υεμένη δεν προήλθε κυρίως από υπαρκτές εσωτερικές, εθνικές, θρησκευτικές και κοινωνικές διαιρέσεις. Η δυτική επέμβαση με όλα τα υποχείρια της υπέσκαψε τις προαιώνιες ισορροπίες. Αυτή είναι υπεύθυνη για τις τραγωδίες που συντελούνται μπρος στα μάτια μας και ο ξεριζωμός των τελευταίων Εβραίων Υεμενιτών από την Ράιντα είναι μια από αυτές.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ σχετικά με την τύχη των Υεμενιτών Εβραίων το 1949 και των χιλίων χαμένων παιδιών τους από τους Τάιμς του Ισραήλ, www.timesofisrael.com/wounds-over-missing-yemenite-children-open-mks-renew-push-for-truth