Νήσος των Χριστουγέννων. Εκεί που δεν θα γεννηθεί η ελπίδα!

Που βρίσκεται το νησί των Χριστουγέννων; Ελάχιστοι μαθητές, ακόμη και στα πιο σύγχρονα σχολεία της προηγμένης Δύσης θα απαντήσουν χωρίς να χρειαστεί να συμβουλευτούν μια εγκυκλοπαίδεια ή μια μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο. Πολλοί περισσότερο ένας δέκαεπτάχρονος πρόσφυγας Χαζάρα από την επαρχία Γκάζνι του Αφγανιστάν που βρέθηκε μαζί με την οικογένεια του στο νησί. « Όταν μελετούσαμε γεωγραφία οι δάσκαλοι μας ποτέ δεν μας μίλησαν για το νησί των Χριστουγέννων» δήλωσε παραπονεμένα στους Τάιμς της Νεας Υόρκης στις αρχές του προηγούμενου Νοέμβρη.

Το νησί που ανακαλύφθηκε επίσημα τα Χριστούγεννα του 1643, από το καπετάνιο της αγγλικής εταιρίας των ανατολικών Ινδιών, William Mynors, βρίσκεται στον νότιο Ινδικό, ανάμεσα στην Ινδονησία και την βορειοδυτική Αυστραλία. Απέχει χίλια πεντακόσια χιλιόμετρα περίπου από την ηπειρωτική Αυστραλία και τριακόσια ογδόντα από τις νότιες ακτές της Ιάβας, με έκταση εκατόν τριάντα πέντε τετραγωνικά χιλιόμετρα. Κατοικήθηκε πριν από έναν αιώνα περίπου , με σκοπό την εκμετάλλευση των πλούσιων κοιτασμάτων του σε φωσφάτα, και ο σημερινός πληθυσμός του, που δεν υπερβαίνει τους χίλιους πεντακόσιους κατοίκους , είναι απόγονοι κυρίως των Κινέζων και Μαλαισιανών εργατών που μεταφέρθηκαν εκεί από τους Άγγλους για να δουλεύουν στα ορυχεία. Από το 1958, αποτελεί έδαφος της Αυστραλίας.

Το νησί, τις δύο τελευταίες δεκαετίες κυρίως, βρέθηκε πάνω σε μια από τις πιο πολυσύχναστες μεταναστευτικές και προσφυγικές διαδρομές, από την νότια Ασία προς την Αυστραλία. Το μεγάλο μπουμ , όμως έγινε αφότου ξεκίνησαν οι δυτικές στρατιωτικές εισβολές στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, ενώ πρόσφατα η νίκη των Σιναλέζων επί των εξεγερμένων Ταμίλ στην Σρι-Λάνκα, πρόσθεσε νέες στρατιές απεγνωσμένων που προσπαθούν με βάρκες να διασχίσουν τον Ινδικό. Η προηγούμενη αυστραλιανή κυβέρνηση του Τζον Χάουαρντ, μπροστά στο ισχυρό μεταναστευτικό κύμα εγκαινίασε την λεγόμενη λύση του Ειρηνικού. Δηλαδή την ενίσχυση των αποτρεπτικών στρατιωτικών μεθόδων στην θάλασσα και την δημιουργία κέντρων κράτησης σε νησιά, όπως αυτά στο Ναουρού και στο Μανούς στην Παπούα Νέα Γουινέα. Άτυπα από τις αρχές της δεκαετίας και τυπικά από τις αρχές του 2008, όταν ολοκληρώθηκε το κτίσιμο του κέντρου κράτησης, στο νησί, οι Αυστραλοί έχουν στην ουσία φυλακισμένους πάνω από χίλιους ανθρώπους, ακόμη και παιδιά, αρνούμενοι να τους δώσουν άσυλο. Την πολιτική του Χάουαρντ, παρά τις αντίθετες υποσχέσεις ακολούθησε και η νέα κυβέρνηση του εργατικού Ρουντ, αποφασίζοντας να αυξήσει από 1200 σε 2000 τις θέσεις κράτησης στο κέντρο. Ένα κέντρο που από πολλούς, έχει παρομοιαστεί με στρατόπεδο συγκέντρωσης, ενώ στο διαβόητο «κόκκινο» μπλοκ, που στέλνονται οι απείθαρχοι, οι συνθήκες είναι παρόμοιες με φυλακές απομόνωσης.

Τις τελευταίες ημέρες και εξαιτίας των απάνθρωπων συνθηκών ξέσπασαν στο κέντρο συγκρούσεις ανάμεσα στους Αφγανούς και στους πρόσφυγες Ταμίλ, με σοβαρούς τραυματισμούς και από τις δύο πλευρές. Στην Αυστραλία πολλές οργανώσεις υπεράσπισης των μεταναστών και των προσφύγων απαιτούν το κλείσει το στρατόπεδο και οι δύστυχοι μετανάστες να προωθηθούν στην ηπειρωτική Αυστραλία. Παρά τις διαμαρτυρίες όμως, η κυβέρνηση επιμένει να εφαρμόζει την λεγόμενη λύση του Ειρηνικού, θεωρώντας πως έτσι θα καταφέρει να αποθαρρύνει τους απελπισμένους να διασχίσουν τον ωκεανό, για να γλιτώσουν, όπως νομίζουν από την δυστυχία και τον πόλεμο. Έτσι και τα φετινά Χριστούγεννα στο νησί, θα βρίσκονται φυλακισμένοι πάνω από χίλιοι άνθρωποι στην απόλυτη απομόνωση , στην μέση του πουθενά, σε συνθήκες αφόρητης πίεσης και απόγνωσης για το μέλλον.


Ορισμένα από τα στοιχεία για την ιστορία του νησιού αντλήθηκαν από την διαθεματική εργασία της μαθήτριας Γεωργίας Σακκά στο μάθημα της Γεωγραφίας, την σχολική χρονιά 2007-2008, από το Γυμνάσιο Ευκαρπίας Θεσσαλονίκης. Στην ωραία αυτή εργασία η τυχερή μαθήτρια έμαθε που βρίσκεται το νησί, σε αντίθεση με το μικρό Αφγανόπουλο. Δυστυχώς όμως δεν βοήθηκε λίγο περισσότερο από τους δασκάλους της, για να ανακαλύψει και την σκοτεινή πλευρά του νησιού. Η εργασία βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://gym-n-efkarp.thess.sch.gr/Ergasies/GEOGRAFIA/xristougenon.pdf

Παρίσι- Άστεγοι Επιτρέπεται το ποδόσφαιρο. Όχι ο ύπνος!

Ποια σχέση μπορεί να έχει το Ρίο, η λατινοαμερικάνικη μέγα-πόλη, με το Παρίσι, την πρωτεύουσα του φωτός και του ευρωπαϊκού διαφωτισμού; Ίσως πολλές. Αυτή όμως που δημιουργήθηκε με αφορμή την διοργάνωση του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου για Άστεγους, κάθε άλλο παρά τιμητική είναι, παρά τις προσπάθειες που γίνονται να ταυτιστεί με τον κοινωνικό εθελοντισμό και την σύγχρονη φιλανθρωπία. Στην παραλία της Κοπακαμπάνα θα γίνει το Πρωτάθλημα το 2010, απόλυτα δικαιολογημένα αν αναλογιστεί κανείς πως το Ρίο αποτελεί μια από τις πρωταθλήτριες πόλεις στις οποίες πολλοί άνθρωποι όταν δεν είναι ουσιαστικά άστεγοι κατοικούν σε απέραντες παραγκουπόλεις. Το 2011, το Πρωτάθλημα θα μετακομίσει σε περιοχή γύρω από το πύργο του Αιφελ και το ερώτημα που ανακύπτει είναι αν είναι δίκαια μια τέτοια απόφαση.

Μια έκθεση, μια συγκέντρωση αλληλεγγύης και μερικές σοκαριστικές φωτογραφίες, επανέφεραν στην επικαιρότητα το αυξανόμενο πρόβλημα στέγης στην μητροπολιτική Γαλλία και δικαιολογούν απόλυτα την επιλογή να γίνει το Παρίσι η διοργανώτρια πόλη για το ποδόσφαιρο του δρόμου.

Η έκθεση, από το Ίδρυμα Αββά Πιέρ, που δόθηκε στην δημοσιότητα πριν λίγες ημέρες, περιγράφει με αριθμούς μια κατάσταση που επιδεινώνεται ραγδαία για εκατομμύρια Γάλλους και μετανάστες. Σύμφωνα με πολύ συντηρητικούς υπολογισμούς μιας και οι καταγραφές από τις δημόσιες και δημοτικές υπηρεσίες είναι ανεπαρκείς, τουλάχιστον εκατό χιλιάδες άνθρωποι κοιμούνται στην ύπαιθρο κάθε βράδυ σε όλη την χώρα, μιας και δεν διαθέτουν ούτε ένα μόνιμο πρόχειρο κατάλυμα! Πάνω από πεντακόσιες χιλιάδες ζούνε προσωρινά σε ξενοδοχεία, τροχόσπιτα, πρόχειρα καταλύματα, φιλανθρωπικά ιδρύματα η σε συγγενικά πρόσωπα. Άλλα τρία εκατομμύρια ζούνε σε συνθήκες που στοιχειωδώς δεν ικανοποιούν τις ανθρώπινες στεγαστικές ανάγκες. Σε δωμάτια κλουβιά, συνωστισμένοι, χωρίς υποδομές υγιεινής και με έλλειψη βασικών προϋποθέσεων. Οι αριθμοί αυτοί που προκάλεσαν σοκ και πολλές συζητήσεις συμπληρώνονται από την βάσιμη εκτίμηση πως συνολικά εξίμισι εκατομμύρια άνθρωποι στην Γαλλία ζούνε σε μια εύθραυστη και επικίνδυνη στεγαστική κατάσταση, αποτέλεσμα κυρίως της εκτεταμένης φτώχειας και της εκτίναξης των τιμών των ακινήτων και των ενοικίων τα τελευταία χρόνια.

Η συγκέντρωση, που περιλάμβανε μια συμβολική ολονυκτία μπροστά στον πύργο του Άιφελ, στα μέσα του Νοέμβρη, οργανώθηκε από μια πρωτοβουλία υποστήριξης και συντονισμού αυτών που στην Γαλλία, έχουν μια προσωρινή και επισφαλή στέγη. Οι συγκεντρωμένοι κατήγγειλαν την συνεχώς επιδεινούμενη κατάσταση στον τομέα της στέγης και επανέφεραν στην μνήμη των Παριζιάνων ανάλογη εκδήλωση στις όχθες του Σηκουάνα πριν λίγα χρόνια όταν ορισμένες γαλλικές ΜΚΟ, έστησαν εκατοντάδες πλαστικές σκηνές με στόχο να αναδείξουν το πρόβλημα των αστέγων, που μόνο με την παρέμβαση της αστυνομίας , απομακρύνθηκαν.

Όσο για τις φωτογραφίες, αυτές περιλαμβάνονται σε μια δικτυακή συλλογή, και δείχνουν τους ευρηματικούς τρόπους με εικαστική πρωτοτυπία που σκαρφίζονται, αρχιτέκτονες και τεχνικοί, δημιουργώντας τεχνικά εμπόδια, για να αποτρέψουν τους άστεγους να κοιμούνται μπροστά σε δημόσια η μεγάλα ιδιωτικά κτίρια και καταστήματα. Γιατί μπορεί η δημαρχία του Παρισιού, οι μεγάλες δυτικές ΜΚΟ και οι πλούσιοι χορηγοί να καλωσορίζουν το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα των Αστέγων στην γαλλική πρωτεύουσα, αλλά μέχρι εκεί και μόνο στα πλαίσια μιας φιλανθρωπικής ατραξιόν. Για τους ανθρώπους, όμως που ψάχνουν μια γωνιά να κοιμηθούν, οι αρχές είναι αμείλικτες και αφιλόξενες. Όπως άλλωστε και το κοινωνικό σύστημα, που στην αυγή του 21^ου αιώνα, διευρύνει τους κοινωνικούς αποκλεισμούς και ξαναγυρνά την ανθρωπότητα στο καιρό των «Αθλίων»

* Στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.fondation-abbe-pierre.fr/, μπορεί κανείς να διαβάσει την πλήρη έκθεση του Ιδρύματος Αββά Πιερ.

Στην διεύθυνση http://www.flickr.com/photos/7211263@N02/sets/72157602377494963/, η συλλογή με τις φωτογραφίες με τα ευρηματικά εμπόδια για του αστέγους.

Εζέιζα, Μπουένος Αιρες. Γυναίκες στη φωλιά του λιονταριού.

Η Εζέιζα, στο νοτιοδυτικό μητροπολιτικό Μπουένος Αιρες, μια πόλη με εκατό χιλιάδες, περίπου, κατοίκους είναι κυρίως γνωστή για το γειτονικό διεθνές αεροδρόμιο, που αποτελεί την κυριότερη, από αέρα, πύλη εισόδου στην Αργεντινή.

Λιγότεροι την ξέρουν ως την πόλη που φιλοξενεί μια από τις φυλακές υψίστης ασφαλείας, η μονάδα Τρία της οποίας θεωρείται κολαστήριο, στο οποίο στοιβάζονται πάνω από επτακόσιες κρατούμενες, σε απάνθρωπες συνθήκες και σε χώρους που κανονικά θα έπρεπε να βρίσκονται λιγότερες από τις μισές.

Σε σύγκριση με τη μονάδα Τρία, η Unidad 31 είναι καλοκαιρινό θέρετρο. Υπάρχουν πιο ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης, σχολεία και εργαστήρια για απασχόληση και παιδική χαρά για τα παιδιά. Η μονάδα εγκαινιάστηκε το 1996 και σε αυτήν βρίσκονται φυλακισμένες διακόσιες πενήντα γυναίκες, κατά μέσο όρο, και περίπου ενενήντα με εκατό ανήλικα παιδιά, μέχρι τεσσάρων ετών, που αναγκαστικά βρίσκονται εκεί μαζί με τις μητέρες τους. Στην Αργεντινή, αυτό το καθεστώς ισχύει σε όλες τις γυναικείες φυλακές, με αποτέλεσμα πολλά παιδιά, αρκετά από την ημέρα που γεννιούνται, να βρίσκονται πίσω από τα κάγκελα των κελιών. Η Unidad 31, αποτελεί προορισμό επιβράβευσης για τις γυναίκες φυλακισμένες με καλή διαγωγή. Αλλά και φυλακή για όσες περιμένουν παιδί, με αποτέλεσμα αρκετές φυλακισμένες να επιζητούν να μείνουν έγκυες στις περιπτώσεις εκείνες που τους δίνεται η ευκαιρία, στην διάρκεια των επισκεπτηρίων ή των επαφών τους με τους άνδρες φυλακισμένους. Η φυλακή είναι γνωστή στην αργκό των φυλακών σαν Λεονέρα, δηλαδή φωλιά του λιονταριού.

Οι περισσότερες γυναίκες στην Unidad 31, πάνω από το 60%, είναι καταδικασμένες με βάση το νόμο για τη διακίνηση ναρκωτικών. Σχεδόν όλες έχουν συλληφθεί στο γειτονικό αεροδρόμιο, στην προσπάθεια τους να βγάλουν έξω από τη χώρα κυρίως κοκαΐνη, με προορισμό την Ευρώπη η τη Βόρεια Αμερική. Αρκετές είναι από άλλες λατινοαμερικάνικες χώρες και μερικές από την Ανατολική Ευρώπη. Τα λεγόμενα μουλάρια αναλαμβάνουν να μεταφέρουν την κοκαΐνη στο στομάχι ή σε απόκρυφα σημεία του σώματος και όχι λίγες φορές συλλαμβάνονται, με την υπόδειξη των ανθρώπων του κυκλώματος που τις μίσθωσε. Σε αυτές τις περιπτώσεις παίζουν, εν αγνοία τους, τους προπομπούς των κανονικών μουλαριών και η σύλληψή τους σκοπεύει στον αποπροσανατολισμό των αστυνομικών και τη διευκόλυνση της εξαγωγής της μεγάλης ποσότητας. Οι πιο πολλές είναι ανύπαντρες μητέρες, άνεργες και φτωχές, δηλαδή μια πολύ ευάλωτη ομάδα για τους μεγαλέμπορους ναρκωτικών. Κανονικά μουλάρια η μουλάρια παραπλάνησης, όταν συλληφθούν πηγαίνουν κατευθείαν στην φυλακή της Εζέιζα, στην οποία θα ξεκινήσουν μια καινούρια δύσκολη ζωή.

Στην Αργεντινή η οικονομική χρεοκοπία που οδήγησε στην εξέγερση του 2001 και η μετέπειτα σκληρή οικονομική κατάσταση για τη λαϊκή πλειοψηφία εκτίναξαν στα ύψη τους δείκτες εγκληματικότητας. Οι φυλακισμένοι τριπλασιάστηκαν αυτά τα δέκα χρόνια, με αποτέλεσμα η αναλογία με τον πληθυσμό να φτάσει στα ψηλότερα επίπεδα σε όλη την Λατινική Αμερική. Στις φυλακές που ήταν ανέτοιμες να υποδεχθούν τόσους ανθρώπους και στις οποίες τα κρατικά κονδύλια δίνονται με το σταγονόμετρο, οι συνθήκες έχουν αρχίσει να συγκρίνονται δίκαια με τα διαβόητα κολαστήρια της Βραζιλίας. Και το Νοέμβρη του 2007, η Αργεντινή απέκτησε το δικό της Καραντίρου, όταν σε μια εξέγερση σε φυλακή της επαρχίας Santiago del Estero, 1.150 χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας, κάηκαν ζωντανοί 29 φυλακισμένοι. Σε μια ανεπίσημη κατάταξη μάλιστα, η φυλακή στη Μεντόζα θεωρείται πως είναι η ένατη πιο βάρβαρη φυλακή στον κόσμο, με χίλιους κρατούμενους σε κελιά για εξακόσιους.

* Στους χώρους της φυλακής στην Εζέιζα, ο Αργεντίνος σκηνοθέτης Πάμπλο Τραπέρο δημιούργησε την ταινία Λεονέρα (2008) με κομπάρσους τις ίδιες τις φυλακισμένες. Στην ταινία, που έχει κάνει διεθνή καριέρα, η Χούλια, μια νεαρή φοιτήτρια, κατηγορείται για το φόνο του φίλου της και βρίσκεται προφυλακισμένη. Εκεί θα γεννηθεί το παιδί της και θα αντιληφθεί ότι η απανθρωπιά του «ελεύθερου κόσμου» είναι μεγαλύτερη απ΄ αυτήν που επικρατεί εκεί. Η μητρότητα, η απομόνωση, η αγάπη και η ελπίδα σε συνθήκες εγκλεισμού είναι οι άξονες αυτής της ταινίας.

Έλλη Παππά. Εμείς φύγαμε. Εσείς να δούμε τώρα.

Με την Έλλη Παππά , οι ύστερες διαδρομές του διασπασμένου ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος που υπήρξαν ξεχωριστές και ασύμπτωτες, δεν επέτρεψαν συναντήσεις και γνωριμίες. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, οι θέσεις που πήρε τις τελευταίες ειδικά δεκαετίες και οι απόψεις που διατύπωσε, στο πλούσιο συγγραφικό έργο της, μεγάλωσαν τις αποστάσεις, προξένησαν απορίες και δημιούργησαν ποικίλες αντιδράσεις. Ειδικά σε εκείνες τις περιπτώσεις που συντάχθηκε ανοιχτά με πολιτικές επιλογές μιας συγκεκριμένης πτέρυγας της καθεστωτικής Αριστεράς, υποστήριξε τις πολιτικές του Συνασπισμού στα τέλη της δεκαετίας του Ογδόντα και καλοδέχτηκε την Γκορμπατσοφική περεστρόικα, με τις ίδιες λαθεμένες προσμονές, όπως και παλιότερα, όταν συντάχθηκε με την λεγόμενη Χρουστσοφική ανανέωση. Ίσως ήταν ένας από τους λόγους που αγνοήθηκε - κακώς- το έργο της και ειδικά αυτό, της τελευταίας περιόδου που συμπεριλαμβάνει φιλοσοφικές και πολιτικές μελέτες, που αν μη τι άλλο, έθεταν ποικίλα σημαντικά θεωρητικά προβλήματα, άνοιγαν την συζήτηση και υποκινούσαν τον προβληματισμό.

Ακόμα όμως και σε εκείνες τις στιγμές που διατύπωνε τις πιο στενάχωρες απόψεις και κριτικές της για το παρελθόν του διεθνούς και ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος, αλλά πολύ περισσότερο όταν μιλούσε μπροστά στην κάμερα αφηγούμενη την προσωπική πολυτάραχη πολιτική διαδρομή της, η αίσθηση που δημιουργούσε στον αναγνώστη η τον ακροατή ήταν σταθερή και αναλλοίωτη. Η Έλλη Παππά, μέχρι το τέλος παρέμεινε στην ίδια όχθη. Αυτή, που από την πολύ μικρή ηλικία της, διάλεξε να ακολουθήσει στην τρικυμιώδη ζωή της. Γιατί τι άλλο από επιμονή στην ανάγκη για την απελευθέρωση της κοινωνίας ήταν η παρέμβαση της, στα δύσκολα χρόνια στις αρχές δεκαετίας του Ενενήντα, με την μελέτη για την Παρισινή Κομμούνα; Ή ο – με νεανική ζωντάνια και αισιόδοξη προσέγγιση – επίλογος της στο Αποχαιρετισμό στον Εικοστό αιώνα, για το μέλλον των κολασμένων του πλανήτη και την προοπτική της απαλλαγής τους από τις αλυσίδες της κοινωνικής δυνάστευσης;

Η Έλλη Παππά, ταυτίστηκε, και όχι απλά από τύχη, με μια από τις κορυφαίες στιγμές αλλά και τις πιο τραγικές περιόδους του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος. Αυτήν της σύλληψης , της δίκης και της εκτέλεσης του συντρόφου της Νίκου Μπελογιάννη μαζί με τους Μπάτση, Καλούμενο και Αργυριάδη. Της δικής της καταδίκης σε θάνατο, που δεν εκτελέστηκε γιατί ήταν μωρομάνα. Και της κατοπινής περιπέτειας στις φυλακές ως την πρωτοχρονιά του 1964. Ξαναπιάστηκε τον Απρίλη του 67 και αποφυλακίστηκε για λόγους υγείας ύστερα από ένα χρόνο και κάτι, λόγω σοβαρής ασθένειας. Από το Κίρκεντζε κοντά στην Σμύρνη το 1920 στον Πειραιά και στην Κοκκινιά και από εκεί στην ΟΚΝΕ, στο ΚΚΕ, στον παράνομο Ριζοσπάστη και μετά στον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ στην Αθήνα στις δύσκολες μετεμφυλιακές ημέρες ως την σύλληψη της τον Δεκέμβρη του 50, η Έλλη Παππά υπήρξε μέλος της μεγάλης γενιάς της Αντίστασης και της εφόδου του κομμουνιστικού κινήματος. Ανήσυχο πνεύμα, αγωνίστρια που δεν λύγισε στην απομόνωση και μπροστά στον κίνδυνο της εκτέλεσης , διανοούμενη , και παρά τις πιέσεις για διάφορων ειδών προσαρμογές , ανυπότακτη και ελεύθερη στην σκέψη. Προϊόν μιας ιδιαίτερης εποχής αλλά και της ισχυρής απήχησης των ιδεών και της πάλης των κομμουνιστών και του ΚΚΕ σε αυτήν την γενιά. Σε μια περίοδο που το κομμουνιστικό κίνημα έπλαθε αληθινούς αγωνιστές , ενέπνεε την ολοκληρωτική στράτευση και αυτοθυσία και συντάραζε συθέμελα τα θεμέλια και της νέο-ελληνικής κοινωνίας. Όλα αυτά – και παρά τις κατοπινές αποστάσεις που πήρε η Ελλη Παππά- σε πλήρη αντίθεση με όσα συνέβησαν μετά με τους λεγόμενους ανανεωτές και ευπροσάρμοστους.

Ο «Αθέατος Κόσμος» κάνοντας μια θεματική παρέκβαση, θέλησε με αυτό το σημείωμα να αποχαιρετήσει την Ελλη Παππά, που έφυγε για πάντα στις 27 του περασμένου Οκτώβρη. Όχι μόνο σαν ένα σύμβολο μιας παλιότερης ηρωικής εποχής αλλά και σαν έναν άνθρωπο με ανήσυχο πνεύμα ως το τέλος , ακόμη και αν οι ανησυχίες αρκετές φορές οδηγούσαν σε συμπεράσματα που μας έβρισκαν ολοκληρωτικά αντίθετους.

* Η Έλλη Παππά τάφηκε , μαζί με την οστεοθήκη του Νίκου Μπελογιάννη, σύμφωνα με επιθυμία της, με πολιτική τελετή, στο Γ’ Νεκροταφείο της Νίκαιας το Σάββατο 31 του Οκτώβρη. Ο τίτλος του κειμένου είναι η τελευταία φράση του προλόγου « Η ώρα του αποχαιρετισμού» από το βιβλίο « Αποχαιρετισμός στον αιώνα μου» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κέδρος το 2005.

Ξένια Σιμόνοβα-Κίεβο. Ιστορίες . ..με άμμο

«Παρατηρούσα τις γυναίκες που περπατούσαν στον δρόμο και κινούνταν σαν χορεύτριες. Βαδίζουν με χάρη και έχουν ωραία κορμοστασιά. Πολλές είναι πανέμορφες. Μεγάλο μέρος των δεινών που έχει υποστεί αυτός ο λαός οφείλεται στο γεγονός ότι η γη τους είναι εύφορη και γόνιμη, οπότε πολλοί κατακτητές την έχουν βάλει κατά καιρούς στο μάτι. Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν καταστραφεί ολοσχερώς από τη Νέα Υόρκη ως το Κάνσας, θα είχαμε περίπου την έκταση της καταστροφής που υπέστη η Ουκρανία. Αν είχαν σκοτωθεί έξι εκατομμύρια άνθρωποι, μη συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτών, δηλαδή το 15% του πληθυσμού, θα παίρναμε μια ιδέα για τις απώλειες των Ουκρανών.

Αν συνυπολογίσουμε τους στρατιώτες, οι απώλειες είναι πολύ μεγαλύτερες, ωστόσο έχουν σκοτωθεί έξι εκατομμύρια από τα σαράντα πέντε εκατομμύρια των αμάχων. Υπάρχουν ορυχεία που δεν θ’ ανοίξουν ποτέ, γιατί οι Γερμανοί έχουν ρίξει χιλιάδες πτώματα στους αεραγωγούς. Τα εξαρτήματα όλων των μηχανημάτων στην Ουκρανία έχουν καταστραφεί ή αφαιρεθεί, οπότε, μέχρι να φτιαχτούν καινούργια, τα πάντα γίνονται με τα χέρια. Τα συνεργεία είναι υποχρεωμένα να σηκώνουν την κάθε πέτρα και το κάθε τούβλο της ερειπωμένης πόλης και να τα κουβαλάνε με τα χέρια, γιατί δεν υπάρχουν μπουλντόζες. Επίσης, ταυτόχρονα με την ανοικοδόμηση, η Ουκρανία πρέπει να παράγει τρόφιμα, γιατί είναι ο μεγάλος σιτοβολώνας του έθνους. (...) Διασχίσαμε το γκρεμισμένο και κατεστραμμένο κέντρο της πόλης και περάσαμε από τη γωνιά όπου κρέμασαν τους Γερμανούς σαδιστές μετά τον πόλεμο.»

Η περιγραφή ανήκει στον Τζον Στάινμπεκ που μαζί με τον φωτογράφο Ρόμπερτ Κάπα ταξίδεψαν στην Σοβιετική Ένωση το 1947. Από εκείνο το ταξίδι προέρχεται το «Ρωσικό Ημερολόγιο» του μεγάλου αμερικάνου συγγραφέα και το κομμάτι αφορά την επίσκεψη στο Κίεβο. Συμπτωματικά το βιβλίο κυκλοφόρησε τις τελευταίες ημέρες στην Ελλάδα από το εκδοτικό του Κέδρου, αποτελώντας εκτός των άλλων και μια απάντηση γιατί προξένησε τόσο συγκίνηση στους Ουκρανούς η νεαρή Ξένια Σιμόνοβα.

Η εικοσιτετράχρονη Ουκρανή από την Κριμαία, έγινε γρήγορα γνωστή σε όλο τον κόσμο, όταν παρουσίασε σε οκτώ λεπτά περίπου την περιπέτεια της χώρας και των ανθρώπων της, την περίοδο της Γερμανική εισβολής και κατοχής, ζωγραφίζοντας με τα δάκτυλα της και με εκπληκτικό τρόπο, εικόνες με υλικό την άμμο. Κέρδισε έναν διαγωνισμό ταλέντων στην ουκρανική τηλεόραση και πήρε ένα αξιοσέβαστο ποσό, που όπως είπε η ίδια, ένα μέρος του, θα διαθέσει για ένα άρρωστο παιδί στην γειτονιά της.

Όπως έγραψε εύστοχα η Μαριάννα Τζιαντζή στην Καθημερινή, «…με δάκρυα στα μάτια παρακολουθούσε το κοινό στο στούντιο την πρόοδο του έργου, το ξετύλιγμα της ιστορίας ενός ερωτευμένου ζευγαριού στα χρόνια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ο ειδυλλιακός έναστρος ουρανός γίνεται μια κόλαση φωτιάς, καθώς τα γερμανικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν τη χώρα, μια χαμογελαστή κοπέλα μεταμορφώνεται σε μαντιλοφορεμένη γριά που θρηνεί, ένα μωρό γεννιέται μες στον πόλεμο, ένα μνημείο των πεσόντων, το πρόσωπο ενός Ουκρανού στρατιώτη πίσω από το τζάμι όπου έχει κολλήσει το μουτράκι του το παιδί. Είναι ο πατέρας που επιστρέφει, το φάντασμα του πατέρα ή ο Άγνωστος Στρατιώτης; «Θα είσαι πάντα κοντά μας», γράφει η Ξένια πάνω στην τελευταία εικόνα.

Στο βασίλειο του λάιφ στάιλ και της χαζοχαρούμενης αφασίας, μια πολύ όμορφη νέα γυναίκα με αέρινες κινήσεις μιλάει, σε μια παγκόσμια γλώσσα, για τα μεγάλα ζητήματα: τον έρωτα, τον θάνατο, την απώλεια, την ελπίδα, τον πόλεμο και την ειρήνη»

Θα προσθέταμε επίσης πως η συγκίνηση που προκάλεσε η Ξένια Σιμόνοβα, ζωγραφίζοντας, εκτός των άλλων, το μνημείο του Άγνωστου Σοβιετικού Στρατιώτη με το αστέρι στην κορυφή δεν είναι άσχετη με την σημερινή κατάσταση στην χώρα. Και αποτελεί μια ηχηρή απάντηση σε όσους θεωρούν πως οι λαοί της διαλυμένης πια Σοβιετικής Ένωσης έπαθαν μαζική αμνησία η αρνήθηκαν οριστικά το σχετικά πρόσφατο παρελθόν τους.

* Το βίντεο με την δημιουργία της Ξένιας στο Youtube έχει δεχθεί ήδη πάνω από πέντε εκατομμύρια επισκέψεις, στην διεύθυνση http://www.youtube.com/watch?v=518XP8prwZo. Ο «Αθέατος Κόσμος» που επιστρέφει στις σελίδες αυτής της εφημερίδας, ύστερα από μια περίοδο σιωπής, συστήνει στους αναγνώστες του ανεπιφύλακτα να το αναζητήσουν και να το δουν. Το κομμάτι από το βιβλίο του Στάινμπεκ είναι δανεισμένο από την προδημοσίευση που έκανε η Καθημερινή την περασμένη Κυριακή

Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, Θεσσαλονίκη. Εικόνες από τον αληθινό κόσμο

Ανοίγει τις πύλες του το 11o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Aπό την Παρασκευή 13 Μάρτη και για δέκα ημέρες θα προβληθούν δεκάδες ταινίες ενταγμένες στις γνωστές θεματικές, όπως οι Μικρές Αφηγήσεις, η Καταγραφή της Μνήμης, Κοινωνία και Περιβάλλον, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Οψεις του Κόσμου, Πορτρέτα κ.λπ. Ειδικό αφιέρωμα φέτος υπάρχει για την Αφρική, με ταινίες αφρικανών δημιουργών. Στην Καταγραφή της Μνήμης ξεχωρίζει η ταινία της Αλίντας Δημητρίου,Η ζωή στους βράχους, (παρουσίαση της ταινίας), που παρουσιάζεται σε άλλη στήλη της εφημερίδας. Στην ίδια θεματική επίσης περιλαμβάνεται η ταινία του Φώτου Λαμπρινού, Καπετάν Κεμάλ, ο σύντροφος, δηλαδή το πορτρέτο του Μιχρί Μπελί, ενός Τούρκου 92 χρονών του οποίου η βιογραφία συνδέεται με σημαντικές στιγμές του 20ού αιώνα αλλά και με την Ελλάδα. Η ταινία εξετάζει πώς ένας Τούρκος, ο οποίος μετά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο (1919-1922) υπήρξε ένθερμος εθνικιστής και φανατικός εχθρός των Ελλήνων, αποφασίζει, το 1947, να μεταβεί παράνομα στα ελληνικά βουνά για να πολεμήσει στον ελληνικό εμφύλιο στο πλευρό των ελλήνων ανταρτών και το Άλλος δρόμος δεν υπήρχε του Σταύρου Ψυλλάκη για τους οκτώ τελευταίους μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού στην Κρήτη.

Στις Οψεις του Κόσμου τα παιδιά έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο Γιώργος Αυγερόπουλος με την ταινία Zeru-Zeru, τα φαντάσματα για την τραγική μοίρα των παιδιών-αλμπίνο στην Τανζανία, ένα θέμα που μελλοντικά και η στήλη σκοπεύει να παρουσιάσει, Τα παιδιά των ορυχείων, του Ροδρίγο Βάσκες, στην περιοχή Γιαγιάγουα της Βολιβίας, τη συγκινητική ταινία από το Βαρανάσι της Ινδίας για Τα παιδιά της Πυράς, του Ρατζές Σ. Τζάλα, και τη σκληρή ζωή των φτωχών παιδιών στους δρόμους του Ουλάν Μπατόρ στη Μογγολία με την ταινία του Ιάπωνα Τάρο Τακαχάσι, Τα παιδιά των φρεατίων και που και για αυτό το θέμα συγκέντρωνε υλικό ο Αθέατος Κόσμος και χαίρεται που θα γίνει γνωστό και με εικόνες.

Στην ενότητα Κοινωνία και Περιβάλλον ξεχωρίζει το Αργό Πετρέλαιο του Τζο Μπέρλιντζερ, για τη μόλυνση περιοχών του Αμαζονίου από τις πολυεθνικές, το Για τη Νάπολη του Ρόμπερτ Α. Ρούσο, μια εσωτερική ματιά στη μεγαλούπολη του ιταλικού Νότου, και η ταινία Αλλος Πλανήτης, του Φέρεντς Μολντοβάνιι.

Και τις δέκα ταινίες, σχεδόν, για την Αφρική και από την Αφρική αξίζει να δει κανείς. Ενδεικτικά τους Ηρωες της Παραγκούπολης, για την Κιμπέρα της Κένυα, των Πίτερ Μουρίμι, Ντέιβιντ Γκοφ, τα Θύματα του πλούτου μας, του Καλ Τουρέ, και το Βαρκελώνη ή θάνατος, του Ιντρίσα Γκιρό, για τα σαθρά καΐκια που σαλπάρουν από τα προάστια του Ντακάρ για την Ευρώπη, φορτωμένα νέους απελπισμένους Αφρικανούς. Εκτός από την Αφρική, στο Φεστιβάλ έχουν προγραμματιστεί αφιερώματα για το αυστριακό και το μεξικάνικο ντοκιμαντέρ, καθώς και αφιέρωμα στον Φώτο Λαμπρινό.

* Το πρόγραμμα των προβολών βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://tdf.filmfestival.gr/default.aspx?lang=el-GR&loc=6&page=776, ενώ η ταινία της Αλίντας Δημητρίου -που η στήλη δεν κρύβει πως έχει μια ιδιαίτερη προτίμηση- θα προβληθεί δύο φορές. Τη Δευτέρα 16 Μάρτη στις 20.30, στην αίθουσα Παύλος Ζάννας στο Ολύμπιον, και την Κυριακή 22 Μάρτη στις 15.30, σε αίθουσα του ΙΕΚ Ακμή.

Φαβέλα Baixa Sapaterro-Ρίο. Ενας Αλέξης … που τον έλεγαν Μαθέους

Την Πέμπτη το πρωί , στις 4 του περασμένου Δεκέμβρη, λίγο πριν τις οκτώ ο οκτάχρονος Μαθέους Καρβάλιο Ροντρίγκεζ με ένα ρεάλ σφιγμένο στο χέρι, ξεκίνησε να βγει από το σπίτι του, στην οδό Ολιβέιρα, αριθμός οκτώ, στην φαβέλα Baixa Sapaterro, στο συγκρότημα Μare, για να τρέξει μέχρι το διπλανό φούρνο με σκοπό να αγοράσει ψωμί. Στο κατώφλι ακριβώς το σπιτιού, τον βρήκε μια σφαίρα στον αυχένα. Στο άκουσμα του πυροβολισμού η μητέρα και οι γείτονες που έτρεξαν σχεδόν αμέσως, είδαν τον μικρό στηριγμένο στην μια πλευρά της πόρτας να είναι πλημμυρισμένος στα αίματα , άψυχος και το ματωμένο ρεάλ ακόμη στην παλάμη του, στην οποία το κρατούσε σφιχτά μέχρι την τελευταία στιγμή. Τον Μαθέους , δεν προστάτεψε ούτε ο θεός, στον οποίο η πολυμελής οικογένεια πιστεύει βαθιά , σε σημείο να παραχωρήσει το μικρό σπίτι για τις συγκεντρώσεις της ευαγγελικής κοινότητας στην γειτονιά. Την επόμενη ημέρα , μέσα σε θρήνους και οργισμένες κραυγές πολλοί γείτονες, φίλοι και συγγενείς του Μαθέους , όλοι φαβελάδος , τον κήδεψαν στο κοιμητήριο του Sao Francisco Xavier στο Caju. Ο πατέρας του μικρού, δίπλα στην κρύπτη , έβαλε μια δερμάτινη μπάλα ποδοσφαίρου , το αγαπημένο παιγνίδι του Μαθέους.

Η σφαίρα που σκότωσε τον μικρό, βγήκε από όπλο αστυνομικού όπως ισχυρίζονται όλοι οι μάρτυρες. Εκείνη την ώρα στην περιοχή επιχειρούσε μια μονάδα της 22^ης ομάδας της στρατιωτικής αστυνομίας, και μόνο οι εκπρόσωποι των αρχών κάνουν πως αμφιβάλλουν πως ο μικρός σκοτώθηκε από αστυνομικούς, διατάσσοντας , δήθεν έρευνες για να διαπιστωθούν οι ακριβείς συνθήκες του περιστατικού. Ταυτόχρονα άφησαν υπαινιγμούς για την συμπεριφορά του μικρού, δημιουργώντας έτσι και την εναλλακτική εκδοχή , σε περίπτωση που αποδειχθεί, χωρίς την θέληση τους, πως τον μικρό σκότωσε πράγματι αστυνομικός. Στο άκουσμα της δολοφονίας εκατοντάδες φαβελάδος βγήκαν στους δρόμους , επιτέθηκαν σε αστυνομικά αυτοκίνητα και έριξαν αυτοσχέδιες βόμβες πετρελαίου σε αστυνομικούς και κρατικά κτίρια, ενώ ορισμένοι ανεπιτυχώς προσπάθησαν να διακόψουν την κυκλοφορία στην Αβενίντα Μπραζίλ.

Η δολοφονία του μικρού Μαθέους συνέπεσε με τα όσα συνέβησαν στην Ελλάδα, όταν δύο ημέρες αργότερα ένας αστυνομικός στο κέντρο της Αθήνας σκότωσε τον δεκαπεντάχρονο Αλέξη Γρηγορόπουλο. Αρκετοί στην Βραζιλία μοιραία συνέκριναν τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν στις δύο περιπτώσεις και διαπίστωσαν με θλίψη πως στην λατινοαμερικάνικη χώρα, η βιαιότητα της αστυνομίας αντιμετωπίζεται σαν μια συνηθισμένη κατάσταση. Και πράγματι τα τελευταία χρόνια η κατάσταση έχει αλλάξει δραματικά προς το χειρότερο. Η κυβέρνηση Λούλα έχει δώσει το πράσινο φως για μια άνευ προηγούμενου αστυνομική επιθετικότητα στις φαβέλες , με αποτέλεσμα οι δολοφονίες , οι βασανισμοί και οι συλλήψεις να είναι καθημερινό φαινόμενο και οι επιχειρήσεις για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας να βάφονται από αίμα αθώων η να μετατρέπονται σε πολεμικές μάχες δυσανάλογες με το επίπεδο της παραβατικότητας. Μιας παραβατικότητα βεβαίως που συντηρεί, αναπαράγει και διευρύνει η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης που τα έχει κάνει «πλακάκια» με το μεγάλο κεφάλαιο και την βραζιλιάνικη ολιγαρχία. Μιας κυβέρνησης που την συνόδευαν πολλές προσδοκίες από τους φτωχούς Βραζιλιάνους και είχε υποστηριχθεί με θέρμη από την διεθνή σοσιαλδημοκρατία και τμήματα της επίσημης και ανεπίσημης αριστεράς , ειδικά αυτής που δρα στα πλαίσια των λεγόμενων Κοινωνικών Φόρουμ. Μια κυβέρνηση οποία μάλιστα συνεχίζει να υποστηρίζει την διοργάνωση τους, όπως η τελευταία στο Μπελέμ, για να φτιασιδώνει το σκληρό πρόσωπο της.

* Η παρακίνηση για να επανέλθει η στήλη στις δολοφονίες μικρών παιδιών στην Βραζιλία ήταν οι σοκαριστικές φωτογραφίες του Naldinho Lourenηo, που δημοσιευτηκαν στην ιστοσελίδα www.vivafavela.com.br, στην διεύθυνση http://www.vivafavela.com.br/publique/cgi/public/cgilua.exe/web/templates/htm/principal/view_rev_0013.htm?infoid=46049&user=reader&editionsectionid=13, και τραβήχτηκαν λίγα μόνο λεπτά μετά την δολοφονία του Μαθέους.

Ιταλία - Λαμπεντούσα. Κραυγή για ελευθερία ή βόλτα για μια μπύρα;

Με έκταση εικοσιένα τετραγωνικά χιλιόμετρα η Λαμπεντούσα, αν και αποτελεί γεωλογική προέκταση της αφρικάνικης ηπείρου, είναι το νοτιότερο άκρο της Ιταλίας, πιο νότια ακόμη και από την Τύνιδα και το Αλγέρι. Νοτιοδυτικά της Σικελίας σε απόσταση διακοσίων χιλιομέτρων περίπου, απέχει από τις ακτές της Τυνησίας μόλις εκατόν δέκα χιλιόμετρα, κατέχοντας μια στρατηγική θέση στο στενό θαλάσσιο πέρασμα και γι’ αυτό, γνωστή από την εποχή του Στράβωνα, κυριεύτηκε πολλές φορές για στρατιωτικούς λόγους. Μόλις πριν μερικά χρόνια οι Αμερικάνοι διατηρούσαν στρατιωτική βάση ενώ ακόμα υπάρχουν εκεί νατοϊκές εγκαταστάσεις.

Τα τελευταία χρόνια το νησί, εξαιτίας της θέσης του, αποτελεί τον πρώτο, και για τους πιο πολλούς τον τελευταίο προορισμό για χιλιάδες απελπισμένους Αφρικανούς που επιχειρούν φορτωμένοι σε καΐκια και βάρκες να ταξιδέψουν προς την Ευρώπη. Μόνο μέσα στο 2008, οι αρχές στο νησί κατέγραψαν τριάντα δύο χιλιάδες παράνομους μετανάστες που αποβιβάστηκαν στις ακτές, αριθμός σχεδόν διπλάσιος από αυτόν το 2007. Πολλοί μιλάνε για μια χρονιά έκρηξης των μετακινήσεων από την νότια όχθη της Μεσογείου προς την Ευρώπη. Οι περισσότεροι πρόσφυγες από την εξαθλιωμένη υπό-σαχάρια Αφρική, την Αιθιοπία το Νταρφούρ και τα πολεμικά μέτωπα της Σομαλίας, πληρώνουν υπέρογκα ποσά στους δουλεμπόρους για επιβιβαστούν συνήθως σε ακυβέρνητα πλοιάρια, τα οποία συχνά παρασύρουν στον πνιγμό πολλούς από αυτούς. Μαζί τους και πολλοί Αλγερινοί και Τυνήσιοι, οι λεγόμενοι harragas, δηλαδή οι άνθρωποι που αψηφούν τις απαγορεύσεις και καίνε τα χαρτιά τους για να μην αναγνωρίζεται η χώρα καταγωγής και έτσι να δυσκολεύεται η απέλαση από τις Ευρωπαϊκές χώρες.

Στο νησί οι ιταλικές αρχές δημιούργησαν ένα λεγόμενο κέντρο φιλοξενίας, στην πραγματικότητα ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στο οποίο στοιβάζονται περίπου δυο χιλιάδες ψυχές αυτόν τον καιρό, σε απάνθρωπες συνθήκες και με όρους εγκλεισμού. Οι εγκαταστάσεις του στρατοπέδου όμως, που παλιότερα χρησιμοποιούνταν από το ιταλικό ναυτικό, μόλις και επιτρέπουν την υποφερτή διαβίωση όχι πάνω από οκτακοσίων ανθρώπων. Πρόσφατα η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι αποφάσισε να ιδρύσει και νέο κέντρο κράτησης στην Λαμπεντούσα, με στόχο από εδώ και πέρα να κρατά όλους όσους φτάνουν, στο νησί και να μην τους προωθεί σε άλλα κέντρα κράτησης στην ηπειρωτική Ιταλία. Ταυτόχρονα συνεχίζει τις πιέσεις προς τα βόρειο-αφρικάνικα κράτη να δεχθούν τις επαναπροωθήσεις προτείνοντας να χρηματοδοτήσει κέντρα κράτησης στην επικράτειά τους.

Η κατάσταση στην Λαμπεντούσα ήρθε πάλι στο προσκήνιο πρόσφατα, ύστερα από μια μαζική απόδραση από το στρατόπεδο εκατοντάδων μεταναστών που πραγματοποίησαν μια οργισμένη διαδήλωση στην πόλη ζητώντας την ελευθερία τους για να μετακινηθούν προς τον Βορρά αλλά και να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης. Οι ντόπιοι κάτοικοι του νησιού τους καλοδέχτηκαν στην κεντρική πλατεία της πόλης, τους μοίρασαν φαγητό και τους παραχώρησαν σε ορισμένες περιπτώσεις τουαλέτες για να κάνουν ένα ζεστό μπάνιο, ενώνοντας με αυτόν τον τρόπο την φωνή τους ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης στην Ρώμη. Αρκετοί ενώθηκαν με τους διαδηλωτές ενώ οι τελευταίοι φώναζαν επίμονα την λέξη «ελευθερία» και «ευχαριστούμε Λαμπεντούσα» για να ανταποδώσουν την αλληλεγγύη. Ο δήμαρχος μάλιστα, κατήγγειλε δημόσια τα σχέδια μετατροπής του νησιού σε ένα μεσογειακό Αλκατράζ για τους απελπισμένους παράνομους μετανάστες και πρόσφυγες και ζήτησε να μην ανοίξει το νέο κέντρο κράτησης στη δυτική άκρη του νησιού.

Υστερα από την μαζική απόδραση και διαδήλωση το Σάββατο 25 του Γενάρη, που ανάγκασε την κυβέρνηση να χαμηλώσει τους τόνους και να δηλώσει υποκριτικά πως δήθεν υπάρχει η δυνατότητα για ελεύθερη μετακίνηση στο νησί, οι αφρικανοί μετανάστες ξαναγύρισαν στο στρατόπεδο ειρηνικά. Το νησί όλο όμως, με τους παλιούς και νέους κατοίκους του συνεχίζει βρίσκεται σε αναβρασμό.

* Ηδη πριν τη μαζική έξοδο των μεταναστών από το κέντρο, στο νησί με απόφαση της δημαρχίας αλλά και μιας επιτροπής πολιτών που έχει συγκροτηθεί οργανώθηκαν κινητοποιήσεις ενάντια στα σχέδια της κυβέρνησης για το νέο κέντρο κράτησης, ενώ στις 27 του Γενάρη κηρύχθηκε γενική απεργία. Ο Μπερλουσκόνι για να διασκεδάσει την κατάσταση αναφορικά με τη μαζική αντίδραση των μεταναστών, ισχυρίστηκε πως αυτοί όπως συνηθίζουν πήγαν για να πιουν μια μπύρα στην πόλη, με τη διαφορά πως αυτήν τη φορά το κάνανε μαζικά!

Ανω Ηλιούπολη –Θεσσαλονίκη. Άλλο τριακόσια ευρώ και άλλο τριάντα εκατομμύρια

Το μεσημέρι του περασμένου Σαββάτου στο μεγάλο βενζινάδικο, στη συμβολή των οδών Ωραιοκάστρου και Περιφερειακής, στην Άνω Ηλιούπολη, στη δυτική έξοδο της Θεσσαλονίκης με κατεύθυνση την Εθνική Οδό για Αθήνα, τίποτε δεν μαρτυρούσε στον ανυποψίαστο περαστικό την τραγωδία που εκτυλίχτηκε λίγες μόνο ώρες πριν. Στο διπλανό, μάλιστα, μικρό σουβλατζίδικο, όπως κάθε τέτοια ώρα και ειδικά τα Σάββατα, πολλοί ήταν αυτοί που τέλειωναν μια ακόμη δύσκολη βδομάδα μόχθου για το μεροκάματο με μια ρετσίνα και συζήτηση για το βραδινό γεγονός σαν να ήταν κάτι που συνέβη αρκετά μακριά.

Ήταν περίπου τέσσερις τα ξημερώματα όταν –σύμφωνα με μαρτυρίες και την καταγραφή του κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης- μια μαύρη BWM, σταμάτησε για ανεφοδιασμό. Ο υπάλληλος, ένας πενηντάχρονος Αλβανός μετανάστης- όταν τελείωσε τον εφοδιασμό και ζήτησε να πληρωθεί, διαπίστωσε πως οι πελάτες ήταν ληστές που με την απειλή πιστολιών του ζήτησαν τις εισπράξεις. Ο δύστυχος Αλβανός αντέδρασε (ποιος ξέρει κάτω από ποιες συνθήκες πίεσης και άγχους για τη δουλειά του και τις επιπτώσεις) και στην προσπάθεια του να πάει προς το κτίριο του βενζινάδικου, σωριάστηκε νεκρός με μια σφαίρα στο κεφάλι, από τους πισώπλατους πυροβολισμούς. Οι ληστές διέφυγαν στην νύχτα, ενώ οι αστυνομικοί βρήκαν στις τσέπες του υπάλληλου τις εισπράξεις για την υπεράσπιση των οποίων πλήρωσε με τη ζωή του. Δεν ήταν παραπάνω από τριακόσια ευρώ.

Ο θάνατος του εργαζόμενου στο βενζινάδικο πέρασε με λίγες γραμμές ή λιγοστά δευτερόλεπτα στον έντυπο και στον ηλεκτρονικό τύπο σαν κάτι το συνηθισμένο και σχετικά ασήμαντο και ξεχάστηκε σχεδόν αμέσως. Γίνανε οι συνηθισμένες αναφορές στην ραγδαία αύξηση της εγκληματικότητας και στην Θεσσαλονίκη, ενώ για τον νεκρό τίποτε περισσότερο. Δεν γράφτηκε ούτε καν το όνομά του παρά μόνο πως ήταν πατέρας δύο παιδιών και πως πρόσφατα είχε πεθάνει η γυναίκα του. Είχε έρθει από την Αλβανία για να βρει ένα καλύτερο αύριο. Στο χώρο της δολοφονίας ούτε καν οι κόκκινες κορδέλες της αστυνομίας ή ένα περιπολικό δεν μαρτυρούσαν για το τραγικό περιστατικό. Άλλωστε δεν υπήρχε τίποτε το ασαφές. Όλα ήταν καθαρά εξαρχής. Ούτε ο πρώτος ήταν ούτε και ο τελευταίος φτηνός εργάτης, συνήθως μετανάστης που χάνει τη ζωή του στην ώρα της δουλειάς από «ατύχημα» ή άλλου τύπου εγκληματική ενέργεια, σε μια περίοδο που τέτοια γεγονότα γίνονται όλο και πιο συχνά.

* Τις ίδιες ώρες όλη η χώρα παρακολουθούσε απευθείας σχεδόν την εξέλιξη της απαγωγής του μεγαλοεφοπλιστή Παναγόπουλου με νυχθημερόν κάμερες και ρεπόρτερ στημένους λίγο έξω από τη βίλα του στο Καβούρι. Μέχρι και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών προσέτρεξε με δηλώσεις συμπάθειας και συμπαράστασης στον δοκιμαζόμενο απαχθέντα από μια οργανωμένη σπείρα, που τον κράτησε για αρκετές ημέρες μέχρι να δοθούν τα λύτρα. Ένα από τα μεγάλα θέματα που απασχόλησαν τους καλούς δημοσιογράφους ήταν στο πώς θα δοθούν τα τριάντα –εν τέλει σύμφωνα με τις πληροφορίες – εκατομμύρια ευρώ στους απαγωγείς. Όχι στο πώς θα βρεθούν όμως. Γι’ αυτό δεν υπήρχε κανένα ερωτηματικό. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του ίδιου του Παναγόπουλου, οι απαγωγείς του τον μεταχειρίστηκαν καλά και ευγενικά, αν και απέφυγε να μιλήσει με πιο θερμά λόγια, όπως είχε κάνει πριν λίγο καιρό ένας άλλος απαχθείς μεγαλοβιομήχανος από την Θεσσαλονίκη.