18 Μαρ 2006

Rocinha –Ρίο ντε Τζανέιρο. Είμαι η Φαβέλα! *


Η Rocinha δεν είναι άδικα η πιο φημισμένη φαβέλα στην Βραζιλία. Αποτελεί την μεγαλύτερη σε πληθυσμό παραγκούπολη της Λατινικής Αμερικής, με πληθυσμό που ανεπίσημα πλησιάζει τις διακόσιες χιλιάδες ψυχές. Ανάμεσα στο Sao Conrado και την Gavea, στις πλαγιές του Dois Irmaos η φαβέλα άρχισε να στήνεται από την δεκαετία του 1930, συγκεντρώνοντας μαύρους Βραζιλιάνους, κυρίως από την περιφέρεια του Ρίο και την Μπαχία. Στην έκταση μιας παλιάς φαζέντα με το χαϊδευτικό όνομα «μικρό χωράφι» η Rocinha, όπως και οι υπόλοιπες φαβέλες της πόλης γνώρισαν την πληθυσμιακή έκρηξη στις δεκαετίες του ’60 και ’70, ύστερα από την μεγάλη αγροτική έξοδο. Το Ρίο, που το 30% του πληθυσμού του ζει στις 752, πρόσφατα καταμετρημένες, φαβέλες, είναι η πατρίδα της ονομασίας. Από μια κοινότητα στις πλαγιές ενός λόφου με το όνομα Μόρος ντε Φαβέλα, που δημιούργησαν το 1890 ελευθερωμένοι σκλάβοι, οι βραζιλιάνικες παραγκουπόλεις πήραν το όνομα τους.

Οι φαβέλες στο Ρίο επεκτείνονται συνεχώς σαν αποτέλεσμα της φτώχειας και των κοινωνικών ανισοτήτων. Ο πληθυσμός τους έχει ρυθμούς αύξησης γύρω στο 7,5% ετησίως σε αντίθεση με τον συνολικό πληθυσμό της πόλης που αυξάνει με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,7%. Το 2000 αυτή η σχέση ήταν τετραπλάσια. Δηλαδή στον ένα καινούργιο κάτοικο του Ρίο, τέσσερις Καριόκας έβρισκαν στέγη στις φαβέλες. Αυτό δείχνει πως συμβαίνει μια εσωτερική μετακίνηση του πληθυσμού προς πιο φτωχές περιοχές και συνθήκες. Γεγονός καθόλου παράξενο. Η Βραζιλία κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις διεθνώς στην κλίμακα των κοινωνικών ανισοτήτων. Το πλουσιότερο 10% των Βραζιλιάνων συγκεντρώνει το μισό και παραπάνω του εθνικού εισοδήματος, ενώ το φτωχότερο 20% του πληθυσμού επιβιώνει με το 2,5% του εισοδήματος που παράγει η χώρα.

Η Rocinha, όπως και οι άλλες φαβέλες έχουν υψηλά ποσοστά εγκληματικότητας. Ληστείες, δολοφονίες, απαγωγές και εμπόριο ναρκωτικών είναι οι κύριες προσοδοφόρες δραστηριότητες των συμμοριών, που αποτελούν καταφύγιο και μοναδική λύση για την απόκληρη νεολαία. Οι Amigos dos Amigos, η Red Command και η Third Command είναι από τις πιο φημισμένες και ιστορικές συμμορίες. Οι συγκρούσεις με την αστυνομία και τον στρατό είναι συχνό φαινόμενο, όταν οι τελευταίοι επιχειρούν να μπούνε στα στενά δρομάκια. Τις πιο πολλές φορές οι εισβολές καταλήγουν σε τυφλές σφαγές νεαρών φαβελάντος, μιας και η αστυνομία στην Βραζιλία φημίζεται για τη σκληρότητά της. Στις αρχές του μήνα η κυβέρνηση Λούλα έστειλε 1500 στρατιώτες σε φαβέλες του Ρίο, με τανκς και ελικόπτερα, επιβάλλοντας στην ουσία στρατιωτικό νόμο για εννέα ημέρες, ξεσηκώνοντας τις διαμαρτυρίες δημοκρατικών οργανώσεων και της Διεθνούς Αμνηστίας για την άγρια καταστολή που συνόδευσε την εισβολή.

* Ο τίτλος του Αθέατου Κόσμου, είναι δανεισμένος από το δημοφιλές τραγούδι –σάμπα “Eu Sou Favela”, των Νoca da Portela και Sergio Mosca, που γράφτηκε το 1994 και υπερασπίζεται ορθά κοφτά πως οι φαβέλες δεν είναι αποτέλεσμα αυτό-περιθωριοποίησης αλλά κεντρικό κοινωνικό και ταξικό πρόβλημα.

11 Μαρ 2006

Aurora- Koλοράντο. Ο ήρωας που ήρθε από το κρύο!


Από ένα μικρό χωριό με το όνομα Φλέτσερ, στα 1870, η σημερινή Αurora, είναι μια μεγάλη πόλη με 290 χιλιάδες κατοίκους, δίπλα και ανατολικά του Ντένβερ. Το δεύτερο όνομά της το πήρε στις αρχές της δεκαετίας του 1890, στα χρόνια του ασημένιου πανικού και το 1907 το δημοτικό συμβούλιο το υιοθέτησε επίσημα. Η τρίτη μεγαλύτερη πόλη του Κολοράντο, σήμερα, γνωστή και σαν η Πύλη των Βράχων, στα όρια της κομητειών Ανταμς και Αραπάχο, οφείλει την ραγδαία ανάπτυξή της στην πολεμική βιομηχανία και στις αεροπορικές εγκατάστασεις του στρατού, παρουσία που χρονολογείται από την περίοδο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Παρά την ανάπτυξη όμως και τις δουλειές στα εργοστάσια, το 7% των οικογενειών και το 9% του πληθυσμού ζει κάτω από το επίσημο αμερικάνικο όριο της φτώχειας, που εντοπίζεται ιδιαίτερα στην κοινότητα των Λατίνος και των Αφροαμερικάνων (20% και 13,5% των κατοίκων της πόλης).

Ο Ντιμίτρι Μουσκάτ ήταν δώδεκα χρόνων, όταν η οικογένειά του μετανάστευσε στις ΗΠΑ από την Ρωσία το 1997 και εγκαταστάθηκε στην πόλη. Στα δεκαεπτά του ο Ντιμίτρι κατατάχθηκε στον αμερικάνικο στρατό και ανήκε στην δύναμη της τρίτης μηχανοκίνητης ταξιαρχίας από το Φορτ Κάρσον. Την δεύτερη φορά που στάλθηκε στο Ιράκ, σκοτώθηκε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες στις 24 του περασμένου Φλεβάρη. Ηταν μόλις εικοσιένα χρονών και ο τρίτος στρατιώτης από την Aurora, που έχανε την ζωή του στην μακρινή χώρα. Πάνω από τριάντα απώλειες μετράει μέχρι τώρα το Κολοράντο, περιοχή που δεν έχει πληρώσει μέχρι τώρα βαρύ φόρο αίματος συγκριτικά με άλλες περιοχές των ΗΠΑ. Ο Ντιμίτρι ήταν πυροβολητής σε τανκ, τραυματίστηκε στη Σαμάρα και εξέπνευσε λίγο αργότερα σε νοσοκομείο στο Μπαλάντ. Η οικογένεια του, ακόμη περιμένει αναλυτικότερες πληροφορίες για τις συνθήκες του θανάτου του, που δεν περιέχονταν στην λακωνική ανακοίνωση του Υπουργείου Αμυνας.

Ο Ντιμίτρι δεν είχε πάρει την αμερικάνικη υπηκοότητα. Ηταν ένας από τους πολλούς μετανάστες από την Ανατολική Ευρώπη και την Λατινική Αμερική που κατατάσσονται στον στρατό με την προσδοκία μιας καλύτερης ζωής και την αναγνώρισή τους σαν Αμερικάνων πολιτών. «Εβλεπε την νέα χώρα του σαν μια άλλη Ντισνεϋλαντ» δήλωσε ο πατέρας του ενώ η μητέρα του έκλαιγε όταν άκουγε τους επικήδειους από τον στρατιωτικό ιερέα και τους αξιωματικούς μπροστά στο φέρετρο στο παρεκκλήσι του νεκροταφείου Fairmount.

«Πάλευε για την ελευθερία όλων μας» !!! κραύγασε ο στρατιωτικός ιερέας αλλά δεν βρέθηκε κανείς να του φέρει αντίρρηση. Ενας νεαρός από την Ρωσία στην αυγή του 21ου αιώνα από μια πόλη με το συμβολικό και φορτισμένο όνομα Αυγή, σκοτώθηκε για την ελευθερία των ΗΠΑ να δυναστεύουν τον κόσμο στο μακρινό Ιράκ. Και πέρασε στην Ιστορία με ένα μονόστηλο σε μερικές εφημερίδες και μια ξένη σημαία παρέα, χωρίς να ξέρει το πώς και το γιατί.

* Η οικογένεια του Ντιμίτρι δεν κατηγόρησε κανέναν ανοικτά, πέρα από μερικά μισόλογα για το πόσο κακός είναι ο πόλεμος. Δεν πρέπει να είναι άσχετο με το γεγονός πως όλοι τους δεν είναι Αμερικάνοι πολίτες και τώρα ελπίζουν να γίνουν πιο εύκολα αφού διαθέτουν πλέον έναν δικό τους Αμερικάνο ήρωα. Στην χώρα της ελευθερίας όλα έχουν ένα αντίτιμο…


25 Φεβ 2006

Shinkolobwe, Κατάνγκα. Το ορυχείο του θανάτου

 

Το εγκαταλειμμένο ορυχείο στο Shinkolobwe,η αλλιώς ορυχείο Kasolo,  έχει μεγάλη ιστορία και είναι συνδεμένο με γεγονότα παγκόσμιας σημασίας. Δίπλα στην ομώνυμη πόλη που συγκεντρώνει περίπου δεκαπέντε χιλιάδες ψυχές, τριανταπέντε χιλιόμετρα από την μεγάλη πόλη Likasi, η περιοχή βρίσκεται στην επαρχία της Κατάνγκα στο νότιο-ανατολικό  Κονγκό, κοντά στα σύνορα με την Ζάμπια. Το ορυχείο ανακαλύφθηκε το 1915 και από το 1921, άρχισε να λειτουργεί υπό την ιδιοκτησία μιας βελγικής εταιρίας. Το Κονγκό ήταν από το 1879 Βελγικό αποικιοκρατικό έδαφος  και  το ορυχείο στενά δεμένo με την ιστορία λεηλασίας της περιοχής, που είχε πλούσιο υπέδαφος. Για τον χαλκό , τον χρυσό, τον λευκόχρυσο, τα διαμάντια,  το κοβάλτιο , το ουράνιο και άλλα στρατηγικά μέταλλα, αλλά και την στρατηγική θέση της στο κέντρο της Μαύρης Ηπείρου,  η χώρα δεινοπάθησε και μετά το 1960, που  επιχείρησε   να κατακτήσει  την ανεξαρτησία της. Το αποσχιστικό κίνημα στην Κατάνγκα, που εκδηλώθηκε ταυτόχρονα σχεδόν με την ανεξαρτησία, υποκινήθηκε από τους Βέλγους και τους Αμερικάνους , κατέληξε στην δολοφονία του Πατρίς Λουμπούμπα το 1961, στην επέμβαση του ΟΗΕ και στην μακρόχρονη δικτατορία του Μομπούτο που εγκατέστησε ένα νέο-αποικιακό δυτικόφιλο καθεστώς τρόμου. Από τότε το δράμα του Κονγκό συνεχίζεται , με πραξικοπήματα, εμφύλιες συρράξεις και μεγάλη δυστυχία.
Το ορυχείο , που από τα σπλάχνα του , βγήκε το ουράνιο για τα εργαστήρια Κιουρί και τα σχάσιμα υλικά για το πρόγραμμα Μανχάταν και τις δύο ατομικές βόμβες στην Χιροσίμα και το Ναγκασάκι έκλεισε το 1960 και σφραγίστηκαν οι είσοδοι στις στοές. Παρά τις αμερικάνικες πιέσεις όμως, το ορυχείο άρχισε να λειτουργεί  τα τελευταία χρόνια της εξουσίας του Μομπούτο και σήμερα –παρότι εγκαταλειμμένο επίσημα- συγκεντρώνει χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους εργάτες ορυχείων που δουλεύουν σε άθλιες και επικίνδυνες συνθήκες. Σκάβουν  με τα χέρια τους η με μικρά εργαλεία , μέσα στις στοές , για να βγάλουν στην επιφάνεια το μετάλλευμα που παραμένει πλούσιο σε κοβάλτιο αλλά και σε ορισμένα σημεία και σε ουράνιο. Προστασία καμία από την ραδιενέργεια , η οποία έχει μολύνει όλη την περιοχή, τον υδροφόρο ορίζοντα και τον αέρα σε μια μεγάλη έκταση μέχρι το Likasi. Όχι λίγες φορές οι στοές καταρρέουν θάβοντας τους άτυχους εργάτες. Τον Ιούλιο του 2004, τριάντα από αυτούς σκοτώθηκαν σε μια τέτοια κατάρρευση. Με μέσο προσδόκιμο όριο ζωής στην περιοχή τα τριανταπέντε χρόνια , είναι σχετικά δύσκολο να διαπιστωθεί σε ποιο ποσοστό η ραδιενέργεια επιδρά στους θανάτους , που προέρχονται κυρίως από την φυματίωση και το Aids. Παρ΄ όλα αυτά το κοβάλτιο είναι περιζήτητο στις διεθνείς αγορές και η τιμή του αυξάνει συνεχώς. Γι αυτό και στο ορυχείο συρρέουν κάθε μέρα πάνω από δέκα χιλιάδες εργάτες , πολλοί από αυτούς μικρά παιδιά , για να κερδίσουν χίλια φράγκα Κονγκό, ισότιμα με τρία αμερικάνικα δολάρια. Ζούνε σε καλύβες σε άθλιες συνθήκες και ρισκάρουν καθημερινά με τον κίνδυνο του  καρκίνου . Με 120 δολάρια κατά κεφαλήν ετήσιο εισόδημα στη  Δημοκρατία του Κονγκό ,οι εργάτες στο ορυχείο δεν είναι παράξενο που θεωρούνται προνομιούχοι!

*  Οι Αμερικανοί δεν έπαψαν να προσπαθούν να ελέγξουν την περιοχή και να σταματήσουν την εξόρυξη. Μέσω του ΟΗΕ ,  τα τελευταία χρόνια πιέζουν την κυβέρνηση στην Κινσάσα να πάρει μέτρα , γιατί φοβούνται πως το ουράνιο μέσω της Ζάμπια, πηγαίνει σε ανεπιθύμητα χέρια.

11 Φεβ 2006

Αϊτή - Πόλη του Ήλιου, Πορτ-ο-Πρενς. Εξαθλίωση και αντίσταση


Η cite Soleil, κάθε άλλο παρά πόλη του Ήλιου, μπορεί να χαρακτηριστεί. Σε μια έκταση εικοσιεπτά τετραγωνικών μιλίων, η μεγαλύτερη παραγκούπολη του Πορτ-ο-πρενς, βρίσκεται στα βόρεια της Αϊτινής πρωτεύουσας, δίπλα στην θάλασσα. Περισσότεροι από πεντακόσιες χιλιάδες άνθρωποι στοιβάζονται στις ξύλινες η πάνινες καλύβες σε συνθήκες απίστευτης εξαθλίωσης. Με ανοιχτούς υπονόμους, χωρίς δρόμους και τις περισσότερες φορές χωρίς ηλεκτρικό, η πόλη του Ήλιου, είναι το αληθινό πρόσωπο της σημερινής Αϊτής. Εννιά στους δέκα κατοίκους είναι άνεργοι, επτά στα δέκα παιδιά σχολικής ηλικίας δεν πάνε σχολείο και η φυματίωση, το Αids και οι διάρροιες σκοτώνουν καθημερινά δεκάδες ανθρώπους. Σαν να μην έφταναν αυτά, η παραγκούπολη είναι το μόνιμο μεγάλο θύμα κάθε τυφώνα της Καραϊβικής που περνά από το νησί. Μόλις το 2004 ο τυφώνας Τζέην άφησε πίσω του τρεις χιλιάδες νεκρούς και τεράστιες καταστροφές και τον περυσινό Ιούλιο ο Ντένις ξαναπλημμύρισε την πόλη.

Η παραγκούπολη ζει σε καθεστώς αναρχίας, με τις συμμορίες να στρατολογούν παιδιά από τους δρόμους. Τα παιδιά είναι ένα από τα πιο αναλώσιμα είδη στην Αϊτή. Υπολογίζεται πως δεκάδες χιλιάδες ζούνε χωρίς γονείς σε ένα πληθυσμό που είναι σε σημαντικό βαθμό νεανικός. Με προσδόκιμο όριο ζωής τα 52 χρόνια, σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια Αϊτινοί είναι κάτω από τα δεκαοκτώ σε ένα σύνολο 8,4 εκατομμυρίων. Οι συμμορίες είναι το μοναδικό καταφύγιο για τροφή και υποστήριξη για τα εγκαταλειμμένα παιδιά και σε σημαντικό βαθμό υποκαθιστούν το ανύπαρκτο κρατικό και κοινωνικό δίκτυο προστασίας. Ύστερα μάλιστα από την στρατιωτική επέμβαση των Αμερικάνων και του ΟΗΕ, η παραγκούπολη έγινε κέντρο της αντίστασης, ορμητήριο των ένοπλων ομάδων που κτυπάνε τους κυανόκρανους και αρκετές φορές αντιμετώπισε την δολοφονική μανία τους, όταν αποφασίζουν να πραγματοποιήσουν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις.

Η Αιτή, χώρα πρώην σκλάβων, που κατέκτησε την ανεξαρτησία της πολύ νωρίς και ίδρυσε μια από τις πρώτες δημοκρατίες, δεινοπάθησε κάτω από την ισχυρή επιρροή του Βορειοαμερικάνου γείτονα. Αφού πέρασε μερικές μαύρες δεκαετίες κάτω από την σκληρή δικτατορία της οικογένειας Ντυβαλιέ από τις αρχές του 90, ζει μια περίοδο πολιτικής αστάθειας εξαιτίας κυρίως της επεμβατικής πολιτικής των ΗΠΑ. Με 390 δολάρια, περίπου, κατά κεφαλή εισόδημα και με το 65% των Αϊτινών να ζούνε κάτω από το όριο της φτώχειας, με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα, η χώρα είναι μια από τις πιο φτωχές στο ημισφαίριο. Αποκορύφωμα της δυστυχίας η τελευταία επέμβαση των ΗΠΑ, μέσω του ΟΗΕ, τον Ιούνιο του 2004, λίγους μήνες ύστερα από την ανατροπή του εκλεγμένου προέδρου Αριστίντ. Από τότε στα παλιά προβλήματα των Αϊτινών προστέθηκαν και αυτά της στρατιωτικής κατοχής. Εννιά χιλιάδες περίπου στρατιώτες και αστυνομικοί, με πολιτικό διοικητή Χιλιανό και στρατιωτικό Βραζιλιάνο, ασκούνε καθημερινή βία ενάντια στην πλειοψηφία του πληθυσμού που απαιτεί την επιστροφή του εξόριστου εκλεγμένου Προέδρου. Το οξύμωρο είναι πως στην δύναμη του ΟΗΕ περιλαμβάνονται και στρατιωτικοί από χώρες σαν το Νεπάλ, την Σιέρα Λεόνε και το Περού, που στρατολογήθηκαν από τους Αμερικάνους για να μάθουν στους Αϊτινούς τι σημαίνει σταθερότητα και δημοκρατία!!

* Στις εκλογές για νέο Πρόεδρο που έγιναν στις 7 του φετινού Φλεβάρη, η πόλη του Ήλιου περικυκλώθηκε από τους ΟΗέδες και οι κάτοικοι της εμποδίστηκαν να πάρουν μέρος στην ψηφοφορία. Γιατί η παραγκούπολη θεωρείται προπύργιο του κόμματος Λαβαλάς του Αριστίντ και της αντίστασης στην ξένη επέμβαση. Μέχρι την στιγμή που γράφτηκε ο «Αθέατος Κόσμος» δεν είχαν γίνει γνωστά τα αποτελέσματα των εκλογών.

28 Ιαν 2006

Μπουένος Αιρες-Πλατεία Μαΐου. Το τέλος μιας ιστορικής διαδήλωσης


Όταν έγινε το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Αργεντινή, το ημερολόγιο έγραφε 24 Μαρτίου 1976. Επικεφαλής της στρατιωτικής χούντας ο στρατηγός Jorge Rafael Videla, επέβαλλε ένα απίστευτο καθεστώς τρόμου. Στα χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι την κατάρρευση του καθεστώτος το 1983, συντηρητικοί υπολογισμοί ανεβάζουν σε δεκαπέντε χιλιάδες τους δολοφονημένους, σε τριάντα χιλιάδες τους αγνοούμενους , σε ογδόντα χιλιάδες αυτούς που φυλακίστηκαν και πάνω από ενάμισι εκατομμύριο τους Αργεντίνους που αναγκάστηκαν να πάρουν τον δρόμο της εξορίας . Συνηθισμένος τρόπος για να μην μένουν ίχνη των δολοφονημένων Αργεντίνων ήταν το πέταγμα από αεροπλάνο. Πολλοί ντεσαπαρασίδος είχαν αυτό το τραγικο τελος.

Τον Νοεμβρη του 1976, μερικούς μήνες μετά το πραξικόπημα- οκτώ γυναίκες που είχαν άνδρες η γιους αγνοούμενους με επικεφαλής μια γενναία γυναίκα, την Azucena Villaflor de Vincenti, ξεκίνησαν έναν αγώνα για την αποκάλυψη της αλήθειας. Η Αzucena , γεννημένη στις 7 Απριλίου του 1924 , από μια φτωχή εργατική οικογένεια άρχισε να δουλεύει στα δεκαέξι της και μαζί με τον άνδρα της ήταν ενεργός εργατικό στέλεχος. Ένα από τα τέσσερα παιδιά της ο Νέστωρ, συνελήφθηκε από τον στρατό και εξαφανίστηκε. Αυτό ήταν που παρακίνησε την Αzucena να μπει επικεφαλής στην ομάδα των γυναικών και στις 30 Απρίλη του 1977, δεκατέσσερις γυναίκες, να κάνουν την πρώτη διαδήλωση στην κεντρική πλατεία του Μπουένος Αιρες , την Πλατεία του Μαΐου, μπροστά στο Προεδρικό Μέγαρο, την Casa Rosada. Έτσι γεννήθηκε το κίνημα των Μητέρων της Πλατείας του Μάη που έμελλε να γίνει παγκόσμια γνωστό και να συνεγείρει τους Αργεντινούς. Η Αzucena κυνηγήθηκε και τελικά μαζί με άλλες μητέρες συνελήφθη το βράδυ της 10ης Δεκέμβρη του 1977, ημέρα που κυκλοφόρησε η πρώτη παράνομη εφημερίδα για τους εξαφανισμένους και δολοφονήθηκε μερικές ημέρες αργότερα σε βάση του στρατού την περίφημη ESMA. Πρόσφατα ύστερα από έρευνες επιστημονικών επιτροπών βρέθηκαν υπολείμματα του σκελετού της, και εντοιχίστηκαν σε μνημείο στην Πλατεία του Μαΐου. Οι ερευνητές έχουν βάσιμες υποψίες πως η Αzucena πετάχτηκε από αεροπλάνο.

Το κίνημα των Μητέρων συνεχίστηκε , δυνάμωσε και πήρε μεγάλες διαστάσεις ύστερα από την πτώση της χούντας. Οι διάδοχες κυβερνήσεις φρόντισαν να ψηφίσουν νόμους για την ατιμωρησία των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν. Η κυβέρνηση Αλφονσιν ψήφισε τον νόμο Punto Final το 1986 και τον νόμο Obediencia Debida το 1987 που έδιναν άσυλο στους στρατιωτικούς. Απέναντι σε αυτές τις αποφάσεις το κίνημα των Μητέρων διαδήλωνε κάθε Πέμπτη στην Πλατεία , ανέπτυξε ένα πλούσιο δίκτυο οργανώσεων σε όλη την χώρα , συμμετείχε σε διεθνείς δράσεις και πρωτοβουλίες και πήρε βραβείο από την Ουνέσκο το 1999.

Τα τελευταία χρόνια το κίνημα των Μητέρων , με επικεφαλής την Hebe de Βοnafini, ενίσχυσε και διεύρυνε την δράση του και πήρε περισσότερο αριστερές και ριζοσπαστικές θέσεις , ειδικά ύστερα από την διάσπαση του 1986. Τελευταία το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ως αντισυνταγματικούς τους νόμους που προστάτευαν τους στρατιωτικούς της χούντας, γεγονός που σε συνάρτηση με ορισμένες άλλες εξελίξεις που έφερε η Προεδρία Κιρχνερ συνέτεινε στην απόφαση για τον τερματισμό της εκστρατείας.

* Την Τετάρτη 25 του Γενάρη πραγματοποιήθηκε στην Πλατεία του Μαΐου η τελευταία διαδήλωση ύστερα από μια από συνεχή κινητοποίηση εικοσιπέντε χρόνων. Οι δηλώσεις της Βοnafini,όπως την μετέδωσαν τα διεθνή ΜΜΕ απέχουν αρκετά από τις παλιές ριζοσπαστικές θέσεις της. Παρ΄όλα αυτά το κίνημα των Μητέρων του Μάη θα αποτελεί για τις επόμενες γενιές στην Αργεντινή ένα παράδειγμα γενναιότητας και αντίστασης .

14 Ιαν 2006

Μολδαβία. Παράδεισος για τους δουλεμπόρους γυναικών


Η περιπέτεια της Ελενας δεν έχει καμία πρωτοτυπία. Είναι μια από τις πολλές ανάλογες που μπορεί κανείς να γνωρίσει αναζητώντας στοιχεία για το παράνομο δουλεμπόριο γυναικών από την Μολδαβία και την μετατροπή τους σε σκλάβες των κυκλωμάτων αναγκαστικής πορνείας. Η Ελενα -που δεν είναι το αληθινό της όνομα- ζούσε σε συνθήκες απόλυτης ένδειας σε χωριό της Μολδαβικής υπαίθρου, μαζί με την άνεργη μητέρα της, τον αλκοολικό πατέρα της και τις δύο αδερφές της. Αναζητώντας τρόπο να ξεφύγει πείστηκε από μια φίλη της να ταξιδέψει στην Βοσνία για αναζήτηση δουλειάς. Με παράνομα ταξιδιωτικά έγγραφα, πέρασε στην Ρουμανία και από εκεί έφτασε στο Σεράγεβο τον Απρίλη του 2002. Εγκαταστημένη σε ένα σπίτι με δεκαπέντε ακόμη γυναίκες από την Ρουμανία, την Βουλγαρία και την Ουγγαρία, αναγκάστηκε ύστερα από πιέσεις και ξυλοδαρμούς να μετατραπεί σε πόρνη με πιο συχνή πελατεία Νατοϊκούς στρατιωτικούς της Sfor και τοπικούς αστυνομικούς και αξιωματούχους της Βοσνίας. Από τα τριάντα ευρώ που πλήρωνε ο κάθε πελάτης για μία ώρα, η Ελενα δεν έπαιρνε τίποτε παρά μόνο το έξοδα για το καθημερινό φαγητό. Το μπαρ που δούλευε, ύστερα από ένα χρόνο έκλεισε και η Ελενα κατάφερε να αποδράσει, σπεύδοντας για βοήθεια σε μια υπηρεσία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης. Η Ελενα επέστρεψε στην Μολδαβία με περισσότερα προβλήματα από όσα είχε όταν έφυγε και συνεχίζει ακόμη να ψάχνει τρόπο να ξαναφύγει, με νόμιμα έγγραφα αυτήν την φορά για ένα πιο ασφαλή προορισμό και μια αξιοπρεπή εργασία.

Η Ελενα είναι μια από τις πενήντα έως εξήντα γυναίκες που εγκαταλείπουν με διάφορους παράνομους ή μισό-νόμιμους τρόπους την Μολδαβία, κατά μέσο όρο, καθημερινά. Υπολογίζονται σε εξακόσιες χιλιάδες έως και ένα εκατομμύριο οι μετανάστες Μολδαβικής καταγωγής που βρίσκονται στο εξωτερικό, κυρίως σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης, την Τουρκία και την Μέση Ανατολή. Από αυτούς οι περισσότερες είναι νεαρές γυναίκες ενώ περιπτώσεις συμμετοχής στο παράνομο δουλεμπόριο του σεξ έχουν καταγραφτεί και στην Βόρεια Αμερική, στην ανατολική Ασία και στην Αυστραλία. Η Μολδαβία με πληθυσμό κάτι παραπάνω από τέσσερα εκατομμύρια ψυχές είναι βυθισμένη στην φτώχεια. Πάνω από το 60% των Μολδαβών ζούνε κάτω από το όριο της φτώχειας που είναι τα 120 λέι (11,5 δολάρια) ενώ στην ύπαιθρο το 84% των κατοίκων αρκούνται σε ημερήσιο εισόδημα ισότιμο με ένα δολάριο. Στα λεγόμενα χρόνια της μετάβασης το κατά κεφαλή ΑΕΠ έπεσε κατά 25% φτάνοντας το 2000 στα 350 δολάρια.

Με το νεαρότερο πληθυσμό σε Ευρωπαϊκό έδαφος (το 30% είναι κάτω από 18 ετών), σε συνθήκες οικονομικού μαρασμού και διάλυσης των κοινωνικών δομών δεν είναι καθόλου παράξενο που η Μολδαβία αποτελεί προνομιακό χώρο δράσης για τα κυκλώματα του παράνομου ανθρώπινου δουλεμπορίου είτε για τα δίκτυα της πορνείας είτε για τα δίκτυα εμπορίας ανθρώπινων οργάνων. Οπως και για τις άλλες κοινωνίες του πρώην ανύπαρκτου η μετάβαση στον καπιταλισμό έφερε περισσότερη δυστυχία και απόγνωση.

* Για τους πιο απαιτητικούς αναγνώστες η σχετικά πρόσφατη έκθεση του “Center for the Prevention of Trafficking in Women” που δημοσιεύτηκε στο Τσιτσινάου το 2003, παρουσιάζει αναλυτικά την περιπέτεια των Μολδαβών γυναικών τα τελευταία δέκα χρόνια.