Μια διαφορετική σκηνή από τις συνηθισμένες χριστουγεννιάτικες τέντες και κατασκευές στήθηκε φέτος στο κέντρο της Οραχοβίτσας, στην ανατολική Σλαβονία, αλλάζοντας εντελώς το γιορτινό κλίμα στην πόλη, που ήταν συνηθισμένη τέτοιες ημέρες να υποδέχεται πολλούς ξένους τουρίστες. Η μεγάλη σκηνή φιλοξενεί εδώ και αρκετές ημέρες τις συγκεντρώσεις εκατοντάδων εργατών του μεγάλου εργοστασίου κεραμικών Kio Keramike, που από τον περασμένο Σεπτέμβρη, κήρυξε πτώχευση και πέταξε στον δρόμο περίπου τετρακόσιους πενήντα εργαζόμενους, δίχως να τους καταβάλει ούτε τις νόμιμες αποζημιώσεις. Στο διάστημα της πτωχευτικής διαδικασίας η επιχείρηση, που ήταν από τις πιο γνωστές στην χώρα με σύγχρονο εξοπλισμό και εγκαταστάσεις, μεταβιβάστηκε σε μια άλλη εταιρία του κλάδου, η οποία σκοπεύει να ξανά-λειτουργήσει τις γραμμές παραγωγής με τους μισούς εργαζόμενους.
Οι τετρακόσιοι πενήντα απεγνωσμένοι εργαζόμενοι της Kio, εδώ και πάνω από δύο μήνες δίνουν μια άνιση μάχη, ζητώντας τις αποζημιώσεις τους και την διατήρηση των θέσεων εργασίας, ενάντια στα αφεντικά που εξαφανίστηκαν αλλά και στην κυβέρνηση που παρακολουθεί αμέτοχη την κατάσταση. Ίδια στάση κρατάει και η ηγεσία των κροατικών συνδικάτων, η SSSH, που έχει καταγγελθεί πολλές φορές τον τελευταίο καιρό για την συμβιβαστική και υπονομευτική πολιτική που ακολουθεί. Οι εργαζόμενοι στην κεραμουργεία, χρησιμοποίησαν έως τώρα πολλές μορφές αγώνα για να πιέσουν τις κρατικές και δικαστικές αρχές δίχως όμως αποτέλεσμα. Οργάνωσαν διαδηλώσεις στην Οραχοβίτσα, ταξίδεψαν στο Ζάγκρεμπ για να διαμαρτυρηθούν έξω από τα υπουργεία και τις πιστώτριες τράπεζες, ορισμένοι έκαναν απεργία πείνας ενώ προχώρησαν και σε προσωρινούς αποκλεισμούς του μεγάλου αυτοκινητόδρομου D2 που συνδέει την περιοχή με την πρωτεύουσα.
Για την Οραχοβίτσα, μια μικρή πόλη, περίπου πέντε χιλιάδων κατοίκων το εργοστάσιο ήταν μια καθημερινή ανάσα ζωής και μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές μονάδες του κλάδου που είναι ιδιαίτερα αναπτυγμένος στην περιοχή μαζί με την γεωργία την κτηνοτροφία και τον εσωτερικό τουρισμό που συμπληρώνουν το εισόδημα των κατοίκων. Αφήνοντας πίσω τις μνήμες του εμφυλίου πολέμου και επουλώνοντας γρήγορα τις πληγές και τις καταστροφές που προξένησε, μιας και η περιοχή υπήρξε επίκεντρο αρκετών συγκρούσεων, η πόλη είδε για μια δεκαετία μια σταθερή ανάπτυξη, παράλληλη με την γενική πορεία της κροατικής οικονομίας. Μια μαζική είσοδος ξένων επενδυτικών κεφαλαίων στην βιομηχανία, στον τουρισμό στις δαλματικές ακτές και στα ακίνητα ανέβασε γρήγορα τις τιμές, τα εισοδήματα και τις προσδοκίες των Κροατών. Αυτά μέχρι το ξέσπασμα της μεγάλης οικονομικής κρίσης που οδήγησε στο γρήγορο ξεφούσκωμα και στην μαζική έξοδο κεφαλαίων από την χώρα. Τότε αποκαλύφθηκε πως η ανάπτυξη στηρίχτηκε σε πήλινα πόδια και έκρυβε μέσα της μεγάλες ανισότητες και αρπαχτές από την νέα οικονομική ολιγαρχία. Από το 2008, η Κροατία άρχισε να κατεβαίνει γρήγορα τα σκαλοπάτια της κόλασης και το 2011 ήταν μια χρονιά οικονομικής κατάρρευσης. Δημιουργήθηκε μεγάλη έλλειψη ρευστότητας, το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών παρουσίασε τεράστια ελλείμματα και η μια μετά την άλλη οι επιχειρήσεις άρχισαν να βάζουν λουκέτο. Η ανεργία εκτινάχτηκε φτάνοντας, με βάση τα επίσημα στοιχεία, το 18% ( στους νέους ξεπέρασε το 25%), το εξωτερικό χρέος ξεπέρασε το ΑΕΠ και ένα κύμα λαϊκής οργής κατέκλυσε την χώρα. Οι εφημερίδες και οι ιστοσελίδες δεν προλαβαίνουν να καταγράφουν ειδήσεις για μαζικές απολύσεις, πτωχεύσεις και εργατικές κινητοποιήσεις σχεδόν σε όλες τις περιοχές και τα μεγάλα αστικά κέντρα και η γενική απαισιοδοξία δεν ανατράπηκε ούτε από την είδηση πως η απερχόμενη κυβέρνηση υπέγραψε την συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία προβλέπει την πλήρη ένταξη τον Ιούλιο του 2013.
Οι εκλογές που έγιναν στις αρχές του Δεκέμβρη, έδειξαν τις μεγάλες αλλαγές που συντελούνται στην κροατική κοινωνία, αν και ακόμα αυτές συνεχίζουν να κινούνται υπόγεια και εντός των καθεστωτικών πολιτικών εκδοχών. Η δεξιά Κροατική Δημοκρατική Ένωση που ήταν κυρίαρχη σχεδόν σε όλο το διάστημα από την ανακήρυξη της απόσχισης από την Γιουγκοσλάβικη ομοσπονδία, καταβαραθρώθηκε και την θέση της πήρε ο κεντροαριστερός συνασπισμός με το πρωτότυπο όνομα «Κουκουρίκου», με επικεφαλής τους Σοσιαλδημοκράτες. Όπως ήταν αναμενόμενο και αυτοί διάλεξαν να ακολουθήσουν τις εντολές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να ενισχύσουν τις πολιτικές της λιτότητας με αποτέλεσμα να αρχίσει και γι αυτούς η αντίστροφη μέτρηση στα ποσοστά της δημοφιλίας. Όπως και παντού σχεδόν στην Ευρώπη και στην Κροατία η κρίση συνταράζει συθέμελα κοινωνικές ισορροπίες και δεδομένα δεκαετιών.
• ΔΕΙΤΕ μια σειρά φωτογραφιών από την κινητοποίηση των απολυμένων εργατών http://www.youtube.com/watch?v=QjAszRb-VWs και ένα βίντεο με συνεντεύξεις τους http://www.youtube.com/watch?v=8Y5msbzAoKY&feature=related
• ΔΙΑΒΑΣΤΕ ειδήσεις και αναλύσεις για το εργατικό κίνημα στην Κροατία στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.crvena-akcija.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου