Βέλες, Σκόπια Ο εφιάλτης του μηχανοδηγού

Η σιδηροδρομική γραμμή που ενώνει την Ελλάδα με την Πρώην Γιουγκοσλάβικη Δημοκρατία της Μακεδονίας και ανεβαίνει προς τον βορρά για να συναντήσει τα σύνορα με την Σερβία ακολουθεί στο μεγαλύτερο τμήμα της τον Αξιό ποταμό που εκεί ονομάζεται Βαρδάρης. Οι σιδηροτροχιές σε αρκετά σημεία βρίσκονται ακριβώς δίπλα στις όχθες του ποταμού άλλες φορές από την ανατολική και άλλες από την δυτική πλευρά ενώ συχνά περνάνε από απόκρημνα υψώματα και απότομες πλαγιές. Αυτή η διαδρομή τον τελευταίο καιρό έχει γίνει ο δρόμος που προτιμάνε οι πρόσφυγες οι οποίοι έρχονται κρυφά από την Ελλάδα και προσπαθούν , διασχίζοντας την χώρα, να συνεχίσουν το απελπισμένο ταξίδι τους προς την βόρεια Ευρώπη. Προτιμούν τον δρόμο των τρένων για να γλυτώσουν τα αστυνομικά μπλόκα στους αυτοκινητόδρομους και τον κίνδυνο να συλληφθούν η και να απελαθούν κακήν-κακώς πίσω στην Ελλάδα. Μεγάλες ομάδες προσφύγων που περιλαμβάνουν ολόκληρες οικογένειες με μικρά παιδιά περπατούν μερόνυχτα, κυρίως από το απόγευμα ως το ξημέρωμα δίπλα και πάνω στις γραμμές, όταν αυτές περνώντας από στενά και δύσβατα μέρη δεν αφήνουν περιθώριο για να περπατήσει κανείς παράλληλα και σε απόσταση ασφαλείας.

Ο Ντανιήλ είναι μηχανοδηγός στους σιδηροδρόμους και κάνει συνήθως το δρομολόγιο ανάμεσα στο Βέλες και στα Σκόπια. Πολλές φορές ο ίδιος και οι άλλοι συνάδερφοι του βρέθηκαν, οδηγώντας την αμαξοστοιχία, μπροστά στον κίνδυνο να παρασύρουν ομάδες προσφύγων. Από τις αρχές του χρόνου έχουν καταγραφεί εικοσιοκτώ θάνατοι ανθρώπων που κτυπήθηκαν από τα τρένα και πολλές δεκάδες τραυματισμοί. Το περασμένο Απρίλη κοντά στο Βέλες, δεκατέσσερις πρόσφυγες, Αφγανοί και Σομαλοί σκοτώθηκαν, όταν μια αμαξοστοιχία παρέσυρε σαράντα από αυτούς. Στο σημείο αυτό το τραίνο περνάει μέσα από το γνωστό φαράγγι του Βέλες κάνοντας απότομες στροφές. Ο οδηγός ισχυρίστηκε πως τους είδε ξαφνικά και το απότομο φρενάρισμα δεν ήταν αρκετό να σταματήσει τον βαρύ συρμό. Ο Ντανιήλ που αρνήθηκε να δώσει στους δημοσιογράφους το επώνυμο του, περιέγραψε τις προσπάθειες των μηχανοδηγών να προειδοποιήσουν τους πρόσφυγες χρησιμοποιώντας συχνά την σειρήνα η μειώνοντας πολύ την ταχύτητα στα επικίνδυνα σημεία. Εξομολογήθηκε μάλιστα πως τον βασανίζει ένας μόνιμος εφιάλτης όταν τον παίρνει ο ύπνος. Ξυπνάει τρομαγμένος γιατί βλέπει πως οδηγώντας το τρένο, δεν καταφέρνει να το σταματήσει και σκοτώνει ανθρώπους πάνω στις γραμμές, που εμφανίζονται ξαφνικά μπροστά του.

Οι χιλιάδες πρόσφυγες του πολέμου και της οικονομικής καταστροφής που φτάνουν τον τελευταίο καιρό από την Συρία και άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής επιχειρούν να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς την βόρεια Ευρώπη. Ένας από τους κυριότερους δρόμους για τον βορρά είναι η περιοχή των δυτικών Βαλκανίων, κυρίως η διαδρομή μέσω της κοιλάδας των Σκοπίων με σκοπό να διασχίσουν τα σύνορα με την Σερβία. Η κυβέρνηση της χώρας - όπως κάνουν όλες οι κυβερνήσεις στην Ευρώπη, προσπαθεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση με την βία, την απώθηση με όλα τα μέσα και την προσπάθεια να μεταφέρει την πίεση σε γειτονικές χώρες, κάνοντας τα στραβά μάτια στα συνοριακά περάσματα εξόδου. Πρόσφατα, μάλιστα, ψήφισε μια διάταξη στον νόμο για το άσυλο που αφήνει ένα τριήμερο για διέλευση χωρίς κυρώσεις. Προφανής σκοπός να οδηγήσει το κύμα των προσφύγων προς την Σερβία. Οι σέρβικες αρχές αντέδρασαν με μαζικές επιστροφές ενώ η Ουγγαρία ξεκίνησε ήδη να φτιάχνει τον φράχτη στα σύνορα με την Σερβία. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας η ΠΓΔΜ μαζί με την Σερβία έχουν μετατραπεί σε δεξαμενες υπερχείλισης προσφύγων που έχουν εγκλωβιστεί. Τα παράνομα εγκληματικά κυκλώματα οργιάζουν, τους εκμεταλλεύονται και τους κατακλέβουν και πληθαίνουν τα περιστατικά στα οποία συμμορίες φυλακίζουν η σκοτώνουν τους απελπισμένους που προσπαθούν να βρουν τρόπο να φύγουν. Στο Κουμάνοβο πρόσφατα η αστυνομία ανακάλυψε φυλακισμένους μέσα σε δέκα σπίτια, περίπου εκατόν πενήντα πρόσφυγες.

Στην ίδια έκθεση η Διεθνής Αμνηστία περιγράφει με τα μελανότερα χρώματα την κατάσταση όσων η κυβέρνηση των Σκοπίων συλλαμβάνει και συγκεντρώνει στα κέντρα κράτησης. Το κέντρο προσφύγων στο Γκαζί-Μπάμπα, ένα δημοτικό διαμέρισμα στην πρωτεύουσα που κατοικείται κυρίως από φτωχούς Αλβανούς, θεωρείται ένα από τα αθλιότερα στην χώρα, τόσο εξαιτίας των ανύπαρκτων υποδομών του όσο και για την βαναυσότητα του προσωπικού που έχει αναλάβει την φύλαξη του. Στις 10 του Ιούνη, η αγανάκτηση των φυλακισμένων προσφύγων ξεχείλισε. Διακόσιοι από αυτούς αντέδρασαν ξεκινώντας απεργία πείνας. Στην έκθεση αφιερώνεται ένα σημαντικό τμήμα στο τρομερό κέντρο κράτησης στο Γκαζί-Μπάμπα και στην απόγνωση που νιώθουν μέσα σε αυτό οι εκατοντάδες πρόσφυγες. Ένας από τους φυλακισμένους στο Γκαζί -Μπάμπα, πρόσφυγας από την Συρία με δύο λέξεις περιέγραψε τι αντιμετωπίζουν και πως νιώθουν αυτοί οι άνθρωποι εκεί. “ Ήρθαμε από τον θάνατο στον θάνατο !” είπε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ την έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας www.amnesty.org/en/documents/eur70/1579/2015/en/

*Είχε φύγει το κείμενο για την σύνταξη της εφημερίδας όταν τα διεθνή ΜΜΕ μετέδωσαν την δήλωση του προέδρου της ΠΓΔΜ, Ιβάνοφ, πως πρόκειται να βάλει και τον στρατό για να εμποδίσει τους δυστυχισμένους πρόσφυγες να μπουν στην χώρα του.