Λαμπεντούσα-Ιταλία Η κλειστή πύλη της Ευρώπης

Τα μνημεία στήνονται για να τιμήσουν γεγονότα του παρελθόντος, πρόσωπα του χθες, νίκες ή ανθρώπινες τραγωδίες που έγιναν στο διάβα του ιστορικού χρόνου. Στην Λαμπεντούσα, ένα μνημείο αποτελεί εξαίρεση. Στέκει εκεί σαν να προσμένει, με βεβαιότητα, γεγονότα που θα συμβούν στο μέλλον, δικαιώνει σχεδόν καθημερινά, με μακάβριο τρόπο, την ύπαρξή του. Στην ανατολική είσοδο του φυσικού κόλπου που οδηγεί στο λιμάνι του νησιού, στη νότια βραχώδη ακτή, σε ένα ύψωμα στην άκρη του αεροδιαδρόμου, στέκει μοναχικά η Πύλη της Ευρώπης. Ένα μνημείο από πυρίμαχο κεραμικό υλικό, ύψους πέντε μέτρων και πλάτους τριών, αφιερωμένο στους μετανάστες που έχασαν την ζωή τους, προσπαθώντας να φτάσουν στο νησί. Το έργο, που έχει την μορφή μιας τεράστιας ανοικτής πόρτας, φιλοτέχνησε ο γλύπτης και ζωγράφος Ντομένικο, Μίμο, Παλαντίνο και αποκαλύφθηκε το καλοκαίρι του 2008, με δαπάνες μερικών φιλανθρωπικών οργανώσεων. Τα ξημερώματα της 3ης του φετινού Οκτώβρη, για μια ακόμη φορά, μια από τις πύλες της Ευρώπης ήταν ερμητικά κλειστή. Οχυρωμένη, με ισχυρά κύματα και με τυφλωμένα τα πανάκριβα ηλεκτρονικά μάτια και αυτιά της. Τριακόσιοι εξήντα έξι αφρικανοί μετανάστες, άνδρες και γυναίκες νεαρής ηλικίας και αρκετά παιδιά, προστέθηκαν στην λίστα των νεκρών που θυμίζει νυχθημερόν η σκιά του μνημείου.


Αυτή τη φορά, οι φωνές των ασημόγλαρων δεν μπόρεσαν να σκεπάσουν τις κραυγές των δυστυχισμένων που προσπαθούσαν να ξεφύγουν από τον θάνατο. Ήταν τόσες πολλές και σπαρακτικές που έφτασαν στα αυτιά των ψαράδων, που πρώτοι έτρεξαν να τους σώσουν και να κινητοποιήσουν το λιμενικό και τις ομάδες διάσωσης. Όπως και σε όλα τα Πελάγια νησιά, έτσι και στις απόκρημνες ακτές της Λαμπεντούσα, εκτός από τους γλάρους, και πολλά αποδημητικά πουλιά σταθμεύουν, για να πάρουν δυνάμεις στο αέναο ταξίδι της μετανάστευσης. Το νησί των κουνελιών, στα νότιο-δυτικά, είναι στην πραγματικότητα μια συνέχεια της ακτής, έκτασης τεσσερισήμισι στρεμμάτων, που χωρίζεται από έναν εφήμερο ισθμό περίπου τριάντα μέτρων. Σε αυτά τα αβαθή νερά, που το καλοκαίρι συγκεντρώνουν πολλούς τουρίστες, εκτυλίχθηκε μια από τις μεγαλύτερες έως τώρα ανθρώπινες τραγωδίες, όταν βυθίστηκε ένα ψαροκάικο φορτωμένο με πεντακόσιους τουλάχιστον αφρικανούς, κυρίως Ερυθραίους και Σομαλούς. Ο αριθμός των πνιγμένων, τελικός επίσημος απολογισμός οι 366 νεκροί, ήταν τόσο μεγάλος που, όπως σχολίασε και ο Γκάρντιαν, δεν μπορούσε να αγνοηθεί από τα κυρίαρχα ΜΜΕ και τις κυβερνήσεις. Με απίστευτη υποκρισία, όλοι έσπευσαν να δηλώσουν την συντριβή τους και να αρχίσουν να καμώνονται πως επανεξετάζουν τις πολιτικές τους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η κυβέρνηση της Ιταλίας, στα πλαίσια αυτής της ...επανεξέτασης, αποφάσισαν να ενισχύσουν το δίκτυο περιπολιών της Φρόντεξ, ενισχύοντας τον αόρατο φράκτη στα νερά της Μεσόγειου. Φράκτης που όχι μόνο δεν εμπόδισε τις ανθρώπινες τραγωδίες αλλά, στα χρόνια του, αυτές αυξήθηκαν κατακόρυφα.

Η τραγωδία της Λαμπεντούσα δεν ήταν η πρώτη και δυστυχώς δεν θα είναι η τελευταία. Σε όλα τα μεσογειακά περάσματα, από τον νότο και ανατολικά, με προορισμό τον βορρά, χιλιάδες ανθρώπινες ζωές χάνονται κάθε χρόνο, προσπαθώντας να ξεφύγουν από την πείνα, την καταπίεση και τους πολέμους. Χαρακτηρίζοντας, δίκαια, πόλεμο, την μάχη των κυβερνήσεων της Ευρώπης ενάντια στην μετανάστευση, η Μοντ Ντιπλοματίκ αναφέρει πως, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Migrinter του Πανεπιστήμιου Πουατιέ, από την αρχή του 1993, περισσότεροι από 17500 μετανάστες και πρόσφυγες πέθαναν στα σύνορα της Ευρώπης.

Στην Λαμπεντούσα, τις πρώτες ημέρες μετά την τραγωδία, έσπευσαν, με προσποιητή λύπη και περισσή υποκρισία, ο ιταλός πρωθυπουργός, ο Μπαρόζο, ο Πάπας και μια ντουζίνα αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΟΗΕ. Αρκετοί από αυτούς εισέπραξαν τις δίκαιες αποδοκιμασίες των ντόπιων, οι οποίοι, ζώντας από κοντά το δράμα των μεταναστών, ζητούν εδώ και χρόνια να αλλάξει η αντι-μεταναστευτική πολιτική. Στις 3 του Νοέμβρη, μια ομάδα επιζώντων από την Ερυθραία, μαζί με τον δήμαρχο του νησιού, συναντήθηκαν στο σημείο της ακτής που είναι το κοντινότερο στα νερά που εκτυλίχθηκε η τραγωδία και σε μια σεμνή τελετή, φύτεψαν μερικές δεκάδες δένδρα. Σκοπεύουν να βάλουν 366 από αυτά, στην μνήμη των πνιγμένων μεταναστών. Όπως ήταν αναμενόμενο, τόσο οι κυβερνήσεις όσο και τα μεγάλα ευρωπαϊκά ΜΜΕ ξέχασαν γρήγορα και ξεπέρασαν εύκολα την... συντριβή τους. Είχαν να ασχοληθούν με μια άλλη μεγάλη ανθρώπινη τραγωδία που συμβαίνει εντός των ευρωπαϊκών τειχών, αυτήν την φορά. Έπρεπε να γράψουν νέους συγκινητικούς λόγους, να οργανώσουν αποκαλυπτικά ρεπορτάζ και να σχεδιάσουν μορφασμούς συντριβής και βαθιάς λύπης, για τα εκατομμύρια των νέων ευρωπαίων ανέργων, ενόψει της ειδικής συνόδου κορυφής στο Παρίσι. Είναι δύσκολο πράγμα να είσαι ευσυγκίνητος στις εποχές των τεράτων...

ΑΚΟΥΣΤΕ το μουσικό κομμάτι που έγραψε ο Ενιο Μορικόνε για την τραγωδία www.youtube.com/watch?v=GVbYQMt-PvM

ΓΝΩΡΙΣΤΕ την Λαμπεντούσα μέσα από τα μάτια ενός μετανάστη που επιστρέφει
www.archiviomemoriemigranti.net/ritorno_lampedusa

ΔΙΑΒΑΣΤΕ το άρθρο της Μοντ Ντιπλοματίκ mondediplo.com/blogs/mapping-europe-s-war-on-immigration

Στη Λαμπεντούσα είχαμε αναφερθεί και τον Φεβρουάριο του 2009:
Ιταλία - Λαμπεντούσα. Κραυγή για ελευθερία ή βόλτα για μια μπύρα;