Μαθάρε, Ναϊρόμπι | Τα πέταλα ματώνουν ακόμη!*

Πόσα πουλιά μπορούν να ξαποστάσουν πάνω σε ένα κλαδί δράκαινας; Όσα και να στριμωχτούν δεν μπορούν να φτάσουν τον ανθρώπινο συνωστισμό που υπάρχει στην Μαθάρε, την παραγκούπολη στην βορειοανατολική πλευρά του Ναϊρόμπι. Γύρω στα τέσσερα χιλιόμετρα απόσταση από το κέντρο της πρωτεύουσας της Κένυα, σε μια έκταση περίπου 7,5 τετραγωνικών χιλιομέτρων, μέσα σε παραπήγματα από τσίγκο, χαρτόνι και ξύλο ζούνε πάνω-κάτω πεντακόσιες χιλιάδες άνθρωποι! Η Μαθάρε που στην γλώσσα γκικούγιου σημαίνει το δένδρο δράκαινα, είναι η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή της χώρας. Αντίθετα με το εθνικό μέσο όρο των 82 ανθρώπων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο εδώ κατοικούν 69 χιλιάδες στην ανάλογη έκταση! Η Μαθάρε δεν ήταν κοιλάδα. Έγινε ύστερα από συστηματικό σκάψιμο στα χρόνια της αποικιοκρατίας σε ένα λατομείο από το οποίο εξόρυσσαν πέτρες. Εκεί άρχισαν από το 1920 να συγκεντρώνονται οικογένειες εργατών που έρχονταν από την επαρχία για να δουλέψουν στην πόλη. Είχαν το καθεστώς του προσωρινού κατοίκου και συχνά οι Βρετανοί τους έδιωχναν όταν δεν τους χρειάζονταν. Από τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας μετατράπηκε σε καταφύγιο των ανθρώπων που άρχισαν να συρρέουν από την ύπαιθρο αλλά και από γειτονικές χώρες αναζητώντας εργασία. Έχοντας δίπλα ένα κέντρο απομόνωσης για ασθενείς με ευλογιά το οποίο εξελίχθηκε στο μεγαλύτερο ψυχιατρικό νοσοκομείο της χώρας η Μαθάρε ταυτίστηκε με τους απόκληρους και τους απόβλητους. Όπως και οι υπόλοιπες παραγκουπόλεις γύρω στο Ναϊρόμπι, η Μαθάρε αποτελεί σύμβολο της ανεξέλεγκτης αστικοποίησης, έμβλημα των αποτυχιών της περιόδου της υποτιθέμενης ανεξαρτησίας. Μια τυπική ανεξαρτησία η οποία δεν διέκοψε τον έλεγχο της χώρας από τα παλιά αφεντικά, σε συνεργασία αυτήν την φορά, με μια διεφθαρμένη μαύρη πολιτική και οικονομική μειοψηφία. Στην Μαθάρε ενδημούν η φτώχεια, η αναδουλειά, οι μολυσματικές ασθένειες, οι άσχημες μυρωδιές, οι συμμορίες του δρόμου με επικεφαλής τους Μουνγκίκι, οι δυτικές ιεραποστολές με πιο δραστήριους τους Ευαγγελιστές, η βία κατά των γυναικών, τα ναρκωτικά και το φθηνό τοξικό ποτό Τσανγκάα. Λείπουν το πόσιμο νερό, το αποχετευτικό δίκτυο, οι υγειονομικές υπηρεσίες και τα σχολεία. Ολόκληρες οικογένειες ζουν σε ένα δωμάτιο και σε πρόχειρες κατασκευές από χαρτόνι καταμεσής των στενών και βρώμικων δρόμων. Δεν είναι φημισμένη όπως η Κιμπέρα, που θεωρείται η βασίλισσα των φτωχογειτονιών, αλλά δεν υστερεί καθόλου σε αθλιότητα.

Πακιστάν | Δυο ναυάγια, δύο κόσμοι

1972. Ήταν και τότε Ιούνιος. Ύστερα από μια μεγάλη απεργία η οποία συγκλόνισε την βιομηχανική περιοχή στο Καράτσι και οδήγησε σε καταλήψεις και αποκλεισμούς εργοστασίων η αστυνομία άνοιξε πυρ εναντίων των εργατών που διαδήλωναν. Την επόμενη ημέρα πυροβόλησε ξανά στο ψαχνό στην διάρκεια νεκρώσιμης ακολουθίας. Τουλάχιστον 10 διαδηλωτές έχασαν τη ζωή τους, μεταξύ αυτών μια γυναίκα και ένα παιδί. Ήταν το κύκνειο άσμα μιας μακράς πορείας αφύπνισης της εργατική τάξης του Πακιστάν στα πλαίσια ενός ευρύτερου δημοκρατικού κινήματος. Κάτω από το βάρος της αιματηρής καταστολής και τις εσωτερικές διαιρέσεις που υποδαύλισε επιδέξια το καθεστώς ανάμεσα στους ειδικευμένους εργάτες, κυρίως Μουχατζίρ που ήρθαν από την Ινδία και τους ανειδίκευτους μετανάστες από την επαρχία, οι ηγεσίες των συνδικάτων έσπευσαν να υπογράψουν το τέλος του αγώνα. Παρά τις σοσιαλιστικές διακηρύξεις ο τότε πρόεδρος Ζουλφικάρ Μπούτο αντιλήφθηκε τον κίνδυνο που σήμαινε η εργατική εξέγερση για το αστικό- φεουδαρχικό καθεστώς το οποίο είχε βρεθεί σε δύσκολη θέση μετά και την απόσχιση του ανατολικού Πακιστάν. Ύστερα από αυτά τα γεγονότα το απεργιακό κίνημα άρχισε να υποχωρεί ενώ η καταστολή μεγάλωσε αφότου ανέλαβαν την διακυβέρνηση με πραξικόπημα οι στρατιωτικοί. Από τις 779 απεργίες που ξέσπασαν το 1972, το 1978, όταν κυβερνούσε ο στρατηγός Ζία, είχαν μειωθεί σε 78 σε όλη την χώρα για να μηδενιστούν σχεδόν στα επόμενα χρόνια της σκληρής δικτατορίας του. Από τότε το Πακιστάν με ευθύνη της νεόκοπης αστικής τάξης, η οποία αναδύθηκε στα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας από εμπόρους και μεταπράτες της περιόδου της βρετανικής κυριαρχίας, μετατράπηκε σε ένα επενδυτικό παράδεισο για τις ξένες πολυεθνικές οι οποίες βρήκαν άφθονα φθηνά εργατικά χέρια. Για να καταλάβει κανείς αυτή τη ιστορική οπισθοδρόμηση στην οργάνωση της εργατικής τάξης φτάνει το εξής στοιχείο. Το 1977, υπήρχαν περισσότερα από 8.000 συνδικάτα και πάνω από ένα εκατομμύριο εργάτες οργανωμένοι σε αυτά, ενώ σήμερα μόνο το 1% των εργαζομένων είναι συνδικαλισμένοι και αυτοί χωρισμένοι σε πολλές αδύναμες ενώσεις!

Νόβαγια Καχόφκα, Ουκρανία | Το ποίημα της θάλασσας, τα πέτρινα κεντήματα και η τραγωδία του άδικου πόλεμου

Η Νόβαγια Καχόφκα έχει γενέθλια στις 28 Φεβρουαρίου. Εκείνη την ημέρα το 1952 το προεδρείο του Ανώτατου Σοβιέτ της Ουκρανίας της έδωσε επίσημα το όνομα της. Επικεφαλής της εκτελεστικής επιτροπής της πόλης εκλέχθηκε ένας οικοδόμος, βετεράνος του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου. Γεννήθηκε στην θέση του χωριού Κλιουτσεβόι, στην αριστερή όχθη του Δνείπερου, στην περιοχή της Χερσώνας, δίδυμη του ομώνυμου υδροηλεκτρικού συγκροτήματος που περιλαμβάνει το μεγάλο φράγμα. Το έκτο και νοτιότερο στην κοίτη του Δνείπερου, με κύριο σκοπό την υδροδότηση και την ηλεκτροδότηση της Κριμαίας και της νότιας Ουκρανίας. Η πόλη κτίστηκε σε χρόνο –ρεκόρ, μόλις σε τέσσερα χρόνια, για να στεγάσει τους εργάτες που ήρθαν απ’ όλη σχεδόν την Σοβιετική Ένωση για να κατασκευάσουν το μεγάλο έργο. Το πρώτο κτίριο κατοικιών θεμελιώθηκε στις 20 Απριλίου 1951 στην οδό Καρλ Μαρξ 31. Τα σχέδια έγιναν σε συνεργασία με την ακαδημία Αρχιτεκτονικής του Κιέβου. Κτίστηκαν μονώροφες, διώροφες και τριώροφες κατοικίες, οι περισσότερες με κόκκινα τούβλα. Η βασική ιδέα ήταν να δημιουργηθεί ένα χωριό στην πόλη, δηλαδή το κάθε κτίριο κατοικιών να διαθέτει ένα ακάλυπτο χώρο για καλλιέργεια λαχανικών, αφού πρώτα αφαιρέθηκε ένα στρώμα άμμου τη στέπας σε βάθος μισού μέτρου και μεταφέρθηκε εύφορο χώμα από τις όχθες του Δνείπερου. Οι σχεδιαστές εμπνεύστηκαν από την πόλη-κήπο, του Άγγλου πολεοδόμου Εμπενίζερ Χάουαρντ. Μια απόπειρα υλοποίησης της ουτοπικής πόλης στα δύσκολα αλλά ελπιδοφόρα σοβιετικά μεταπολεμικά χρόνια, τα γεμάτα αυτοπεποίθηση από την μεγάλη νίκη. Φυτεύτηκαν οπωροφόρα δένδρα στις αυλές και σχεδιάστηκαν πάρκα και πλατείες στα οποία υπήρχαν περισσότερα από εξήντα είδη δένδρων. Το 1952 επισκέφτηκε την νέα πόλη ο σοβιετικός, ουκρανικής καταγωγής, σκηνοθέτης Αλεξάντρ Ντοβζένκο με σκοπό να κινηματογραφήσει την εποποιία κατασκευής του έργου. Βλέποντας τα ομοιόμορφα κτίρια έστειλε επιστολή στην Ακαδημία Αρχιτεκτονικής, ζητώντας να στείλουν τεχνίτες για να διακοσμήσουν τις προσόψεις. Η ανταπόκριση ήταν άμεση. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους έφτασε στην πόλη μια ομάδα αρχιτεκτόνων, γλυπτών και καλλιτεχνών με επικεφαλής τον γλύπτη Γκριγκόρι Ντοβζένκο. Ξεκίνησαν να δημιουργούν αρχιτεκτονικά στολίδια και μοτίβα και να χρωματίζουν τους τοίχους. Διακοσμήθηκαν 180 κτίρια με ειδικό σοβά και ξεχωριστά σχέδια από την ουκρανική παράδοση που κανένα δεν ήταν το ίδιο με άλλο. Κληρονομιά αυτής της εργασίας είναι τα "πέτρινα κεντήματα" που διακοσμούν πολλά κτίρια μέχρι σήμερα στην πόλη και συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών της. Η εθνικιστική αντικομουνιστική ουκρανική προπαγάνδα έφτασε τα τελευταία χρόνια στο σημείο να ισχυρίζεται ψευδόμενη πως η διακόσμηση έγινε παρά την αντίθεση των σοβιετικών αρχών! Το 1955, όταν ολοκληρώθηκε η εφαρμογή του Ρυθμιστικού Σχεδίου υπήρχαν εξακόσια κτίρια κατοικιών με επιφάνεια εκατό χιλιάδες μέτρα. Κτίστηκαν νηπιαγωγεία, σχολεία, χώροι δημόσιας εστίασης, κινηματογράφοι, θέατρα, κρατικά ιδρύματα - συγκρότημα νοσοκομείων και ένα στάδιο δέκα χιλιάδων θεατών. Στους δρόμους δόθηκαν ονόματα σοβιετικών ηγετών και μορφών του διεθνούς εργατικού κινήματος. Στα τέλη του 1957 η Νόβαγια Καχόφκα είχε περισσότερους από 25 χιλιάδες κατοίκους παρά το γεγονός πως την ίδια χρονιά περίπου 4 χιλιάδες οικοδόμοι έφυγαν για να κτίσουν ένα νέο υδροηλεκτρικό σταθμό ψηλότερα στον Δνείπερο.

Σουδάν | Η αιματοχυσία και το νέο Μεγάλο Παιγνίδι των ιμπεριαλιστών

Η Ελ Τζενέινα, της οποίας η ονομασία στα αραβικά σημαίνει μικρός κήπος, βρίσκεται σχεδόν στην μεθοριακή γραμμή που τράβηξαν αυθαίρετα, στην κυριολεξία με τον χάρακα, οι Άγγλοι και Γάλλοι αποικιοκράτες για να χωρίσουν το Νταρφούρ, ανάμεσα στο Σουδάν και το Τσαντ. Βρίσκεται σε μια κοιλάδα που διαμόρφωσε ένας ουάντι, ένας εποχικός ποταμός που έχει τις πηγές του στην οροσειρά Τζέμπελ Μάρα. Την περίοδο των βροχών, από τον Ιούλιο ως τον Οκτώβριο, όταν ο Κάγια που διασχίζει την κοιλάδα και την πόλη φουσκώνει, οι όχθες του μετατρέπονται σε αγαπημένο προορισμό χιλιάδων επισκεπτών. Οι πολυάριθμοι καταπράσινοι κήποι της πόλης που εκτείνονται κατά μήκος της κοίτης του μετατρέπονται σε τόπους συνάντησης και αναψυχής. Το κολύμπι ενάντια στα μανιασμένα ρεύματα του ποταμού θεωρείται πρόκληση και ακραίο τεστ αντοχής. Στην κοιλάδα πλειοψηφεί η αφρικάνικη φυλή Μασαλίτ, τον 19ο αιώνα το Νταρ Μασαλίτ υπήρξε ανεξάρτητο σουλτανάτο και είναι η μοναδική περιοχή στην οποία δεν κατάφεραν να εισχωρήσουν οι αποικιοκρατικές δυνάμεις εξαιτίας της σκληροτράχηλης αντίστασης των ντόπιων. Δυο φορές οι Γάλλοι ηττήθηκαν σε ισάριθμες μάχες στις αρχές του 20ου αιώνα και γι αυτό οι τοπικοί ηγέτες αναγκάστηκαν να δεχθούν με βαριά καρδιά να ενσωματωθεί η περιοχή στο άγγλο-αιγυπτιακό Σουδάν το 1922, με βάση την βρετανό-γαλλική συμφωνία Γκιλάνι, που μοίρασε αυθαίρετα το Νταρφούρ και τα χωριά των αυτόχθονων κοινοτήτων.

Βρετανία | Πλατιά κοινωνική υποστήριξη στους αγώνες των υγειονομικών

Οι αριθμοί ήταν εντυπωσιακοί. Προμήνυμα επιτυχίας της απεργίας. Από τους 75 χιλιάδες περίπου ειδικευόμενους γιατρούς που ανήκουν στο βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) και τους 47.692 που είχαν δικαίωμα ψήφου το 77,5 % πήρε μέρος στην ψηφοφορία που οργάνωσε η Βρετανική Ιατρική Ένωση (BMA). Το 98% ψήφισε υπέρ της τετραήμερης απεργιακής κινητοποίησης, δηλαδή 36.218. Η απεργία της 11ης Απριλίου ήταν η δεύτερη φέτος και επηρέασε, πλην της Σκωτίας στην οποία συνεχίζεται η προετοιμασία του αγώνα, όλες τις δημόσιες νοσηλευτικές δομές της χώρας. Έληξε με πρωτοφανή επιτυχία το πρωί της 15ης Απριλίου. Αποτέλεσε μέχρι τώρα την κορύφωση μιας μεγάλης αναταραχής στο δημόσιο σύστημα υγείας εξαιτίας των απεργιών, ορισμένων ιστορικού χαρακτήρα, που έχουν κηρύξει οι εργαζόμενοι σε αυτό τους τελευταίους μήνες. Από τον Οκτώβριο του 2022, όταν 300.000 νοσοκόμες, μέλη του Βασιλικού Κολεγίου Νοσηλευτικής (RCN) ξεκίνησαν να ψηφίζουν για απεργίες, την πρώτη τέτοιας έκτασης και χαρακτήρα διαδικασία στα 106 χρόνια ιστορίας του συγκεκριμένου συνδικάτου, μέχρι σήμερα, το NHS συνταράσσεται από κινητοποιήσεις. Μετά τους νοσηλευτές και τις νοσηλεύτριες της RCN που απέργησαν τον Δεκέμβριο και στους οποίους προστέθηκαν τα 380.000 μέλη του συνδικάτου Unison, ακολούθησαν οι εργαζόμενοι στα ασθενοφόρα και άλλες υγειονομικές υπηρεσίες για να μπουν στον χορό για τα καλά και οι ειδικευόμενοι γιατροί. Στις 30 Απριλίου την σκυτάλη ξαναπαίρνουν οι νοσοκόμες με 48ωρη απεργία αφού απέρριψαν τις αυξήσεις –εμπαιγμό που πρότεινε η κυβέρνηση και έσπευσε να αποδεχθεί η ηγεσία τους.

Πολωνία, Πόζναν | Ο Ταντέους Κοστσιούσκο δεν κατοικεί στην αμερικάνικη βάση!

Τι σχέση μπορεί να έχει ένας ήρωας της πολωνικής και της αμερικάνικης ανεξαρτησίας, ο οποίος υπερασπίστηκε τα δικαιώματα των φτωχών αγροτών ενάντια στους φεουδάρχες, των Εβραίων, των μαύρων δούλων στην Αμερική, ακόμη και των ινδιάνων και υπήρξε πηγή έμπνευσης μέχρι και για τον Ιούλιο Βερν, με τους σύγχρονους πολεμοκάπηλους συμμάχους στο ΝΑΤΟ; Για τις κυβερνήσεις της Πολωνίας και των ΗΠΑ που θέλουν να δώσουν ηθική διάσταση και ιστορική αίγλη στην στενή συνεργασία τους πολύ μεγάλη! Γι αυτό το περασμένο Μάρτιο, ο αμερικάνικος στρατός εγκαινίασε στο Πόζναν την πρώτη μόνιμη βάση του σε χώρα της ανατολικής Ευρώπης δίνοντας σε αυτήν το όνομα του Ταντέους Κοστσιούσκο.

Σόφια, Μνημείο Σοβιετικού Στρατού | Αντικομουνιστές και πολεμοκάπηλοι πολιορκούν την ιστορική μνήμη

Ποιο είναι το ψηλότερο μνημείο στην Ευρώπη, εκτός Ρωσίας, προς τιμή των μαχητών του Κόκκινου Στρατού που θυσιάστηκαν στον αγώνα ενάντια στον φασισμό στην διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου που έχει απομείνει ακόμη όρθιο; Το μνημειακό σύμπλεγμα στο κέντρο της Σόφιας, δίπλα στην γέφυρα Ορλώφ και στο πανεπιστήμιο, στον Κήπο του Πρίγκιπα, έχει συνολικό ύψος 45 μέτρα. Από αυτά, τα 37 είναι το βάθρο και επάνω σε αυτό υψώνονται τα οκτάμετρα αγάλματα ενός Σοβιετικού στρατιώτη, ανάμεσα σε μια μητέρα που κρατά το παιδί της και σε ένα εργάτη. Στις 4 Οκτωβρίου του 1949 το υπουργικό συμβούλιο με επικεφαλής τον παλαίμαχο κομμουνιστή Βασίλ Κολάροφ, που διαδέχθηκε τον Δημητρόφ, αποφάσισε την ανέγερση του μνημείου. Εγκαινιάστηκε το 1954 παρουσία του στρατάρχη Σεργκέι Μπιριούζοφ, από τους επικεφαλής της σοβιετικής δύναμης, η οποία εισήλθε στην Βουλγαρία στις 8 Σεπτεμβρίου 1944 και την απελευθέρωσε από το φασιστικό καθεστώς, το οποίο στην διάρκεια του πολέμου υπήρξε σύμμαχος των δυνάμεων του Άξονα. Όπως γράφει η επιγραφή στην βάση είναι αφιερωμένο « Στον απελευθερωτή Σοβιετικό Στρατό από τον ευγνώμονα βουλγαρικό λαό". Στις τρεις πλευρές του βάθρου είναι αναρτημένες ισάριθμες συνθέσεις. Το ανατολικό ανάγλυφο απεικονίζει τον Οκτώβριο του 1917", το νότιο μιλά για τον αγώνα στα μετόπισθεν με τίτλο "Όλα για το μέτωπο, όλα για τη νίκη" και το δυτικό αντιπροσωπεύει την πρώτη γραμμή του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου.

Τεκολούκα, Ελ Σαλβαδόρ | Οι Μαρέρος και το βάρβαρο βιοπολιτικό θέαμα

Στην σκιά του Τσιτσοντεπέκ, του βουνού με το ηφαίστειο που δεσπόζει σχεδόν σε όλη την χώρα απλώνεται η επαρχία Σαν Βινσέντε. Ένα λοξό τρίγωνο γης στη μέση του Ελ Σαλβαδόρ με την κορυφή να φτάνει στην ακτή του Ειρηνικού. Πριν το ξέσπασμα του εμφυλίου, δηλαδή το 1979-1980, ήταν από τις πιο ευημερούσες περιοχές της χώρας. Εργάτες στις ζαχαροφυτείες και στην αγροτική βιομηχανία η πλειοψηφία των κατοίκων της. Όταν διεκδίκησαν καλύτερες αμοιβές και δικαιότερη μοιρασιά της γης εισέπραξαν σφαίρες από τις κυβερνητικές δυνάμεις. Και στην συνέχεια όταν, αντιδρώντας, πύκνωσαν τις γραμμές του αντάρτικου στρατού του μετώπου “ Φαραμπούντο Μαρτί ”, η επαρχία στην κυριολεξία βυθίστηκε σε λουτρό αίματος. Χιλιάδες άμαχοι σκοτώθηκαν με την υποψία πως ήταν υποστηρικτές των ανταρτών. Τα χωριά ερήμωσαν, οι νέοι μετανάστευσαν, οι περισσότεροι ταξίδεψαν παράνομα με προορισμό τις ΗΠΑ και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία έγιναν ζητιάνοι στις πόλεις. Σε ένα άρθρο τους οι «Νιου Γιορκ Τάιμς», τον Μάιο του 1983 περιέγραφαν κάπως έτσι τα τραύματα του εμφυλίου πολέμου στην επαρχία. Τραύματα τα οποία αποτελούν μια από τις ρίζες του σύγχρονου, βάρβαρου βιοπολιτικού θεάματος, όπως εύστοχα ονομάστηκε η μεταφορά εκατοντάδων φυλακισμένων, που έκανε τον γύρο του κόσμου, μέσω των ΜΜΕ.

Αντιόχεια, Τουρκία | Η μεγάλη σφαγή της Ανατολίας και οι πραγματικοί ένοχοι

Antakya bitti! Η Αντάκια τέλειωσε! Στην ανατολική όχθη του Ορόντη έστεκε μέχρι την ημέρα του σεισμού η παλιά πόλη, η καρδιά της Αντιόχειας. Κτισμένη εκεί που βρίσκονταν άλλοτε η ελληνιστική, η ρωμαϊκή και η βυζαντινή. Μέσα σε μια μικρή έκταση μπορούσε να γνωρίσει κανείς την πολυπρόσωπη πολιτιστική ταυτότητα της. Κτίρια και ανθρώπους. Στην πόλη μαζί με την σουνιτική πλειοψηφία συγκατοικούν Αλεβίτες, Χριστιανοί, Καθολικοί και Εβραίοι. Ανθρώπινες κοινότητες σε ένα μεγάλο σταυροδρόμι εμπορίου, πολιτισμών και θρησκειών. Οι δίδυμοι σεισμοί της 6ης Φεβρουαρίου δεν έκαναν διάκριση. Το τζαμί Habib-i Nejjar, του Χαμπίμπ του πρωτοχριστανού μαραγκού που έχουν για άγιο οι μουσουλμάνοι και το οποίο στον διάβα του χρόνου «αλλαξοπίστησε» πολλές φορές (από ρωμαϊκός ναός έγινε εκκλησία και τζαμί) σχεδόν καταστράφηκε. Η ελληνορθόδοξη πατριαρχική εκκλησία λίγο πιο πέρα γκρεμίστηκε. Την ίδια τύχη είχαν η εκκλησία των Προτεσταντών και η συναγωγή της Αντιόχειας. Παρέα με τα γειτονικά μαγαζιά με παραδοσιακά γλυκά έπεσε και το τζαμί Ulu, το μεγάλο τζαμί που έχτισαν οι Μαμελούκοι. Μαζί σωριάστηκε και το ιστορικό κτίριο της Συνέλευσης του Χατάι την περίοδο 1938-1939, όταν η επαρχία σε μια στιγμή της πολυτάραχης ιστορίας της, υπήρξε αυτόνομη δημοκρατία με γαλλική κηδεμονία, πριν προσαρτηθεί στην Τουρκία. Όσοι δημοσιογράφοι περπάτησαν ανάμεσα στα χαλάσματα στην οδό της Ανεξαρτησίας, (για την οποία οι πηγές συνηγορούν πως βρίσκεται στην θέση της Ηρώδειας οδού της ρωμαϊκής περιόδου, μιας λεωφόρου με μαρμάρινες κολώνες και του πρώτου στην ιστορία οδοφωτισμού) περιγράφουν μια ολοσχερή καταστροφή. Ιδια εικόνα και στους υπόλοιπους μαχαλάδες της παλιάς Αντιόχειας. Ούτε το νεότερο τμήμα της στα δυτικά γλίτωσε. Σύγχρονα κτίρια και πολυκατοικίες κατέρρευσαν. Το σεισμικό κύμα ήταν ιδιαίτερα καταστροφικό. Η πόλη όπως την ήξεραν οι κάτοικοι και οι επισκέπτες έπαψε να υπάρχει! Antakya artık yok! Η Αντάκια δεν υπάρχει πια!

Γαλλία | Διπλασιασμός των αστέγων, αύξηση των θανάτων στον δρόμο

Λεωφόρος Λ' Οπιτάλ, αριθμός 35. Ακριβώς δίπλα στο ινδικό εστιατόριο India Gate. Δύο ροζ τριαντάφυλλα με μια αγγελία θανάτου κρεμασμένα στον κορμό ενός δένδρου, ενημέρωνε τους περαστικούς πως ο άστεγος ζωγράφος που είχε για στέκι το συγκεκριμένο σημείο δεν θα ξαναστέκονταν ποτέ πια εκεί. Για δέκα χρόνια ο εξηντάχρονος Βασίλ, με καταγωγή από την Οδησσό είχε για σπίτι του έναν υπνόσακο που τον άπλωνε στην είσοδο του γειτονικού κτιρίου και κοιμόνταν παρέα με ένα κόκορα και ένα σκυλάκι. Ήταν ο πιο συμπαθητικός άστεγος που γνώριζα σχολίασε ένας περίοικος. Στις 5 Δεκεμβρίου ο Βασίλ, άνευ λοιπών στοιχείων, ήταν από τους τελευταίους που προστέθηκαν στον μακρύ κατάλογο των αστέγων που πέθαναν στον δρόμους του Παρισιού και των υπόλοιπων πόλεων στην Γαλλία. Μια οργάνωση που καταγράφει τις απώλειες των αστέγων σε όλη την χώρα, προσπαθώντας να τους εξασφαλίσει μια αξιοπρεπή κηδεία, η Le Collectif les Morts de la Rue, μέτρησε 449 θανάτους όλο το 2022 με μέση ηλικία τα 48 χρόνια! Μέχρι τις 3 Φεβρουαρίου 2023 η μακάβρια καταγραφή η οποία ξεκίνησε από την αρχή της νέας χρονιάς έφτασε τους 47!

Μπάχο Αγουάν, Ονδούρα | Δολοφονίες κοινωνικών αγωνιστών, εξόντωση της φύσης

Είχε βραδιάσει η Τετάρτη 18 Ιανουαρίου όταν ο Ομάρ Κρουζ Τομέ δέχτηκε τουλάχιστον δώδεκα πυροβολισμούς. Μια ομάδα ενόπλων εισέβαλλε στο σπίτι του στην Τοκόα στην επαρχία Κολόν στην βόρεια Ονδούρα και τον σκότωσε μαζί με τον πεθερό του Άντι Μαρτίνεζ, ο οποίος ήταν μαζί του. Πρόεδρος του αγροτικού συνεταιρισμού Λος Λαουρέλες ο 46χρονος Κρουζ είναι ο τρίτος κοινωνικός ηγέτης που δολοφονείται στην Ονδούρα αυτόν τον Ιανουάριο! Μέλος της Αγροτικής Πλατφόρμας της Κοιλάδας Αγουάν, ο συνεταιρισμός παλεύει εδώ και δεκαετίες για να υπερασπίσει την γη των φτωχών αγροτών από την αρπακτικότητα των γαιοκτημόνων και των πολυεθνικών. Μερικές ημέρες νωρίτερα, στις 11 Ιανουαρίου ο Κρουζ είχε καταγγείλει τον επικεφαλής μιας μεγάλης εταιρίας ως ηθικό αυτουργό και συνεργό των εγκλημάτων που διαπράττει στην περιοχή η συμμορία «Los Cachos». Πολυκλαδικό αγροδιατροφικό μονοπώλιο η Dinant, ιδιοκτησία της οικογένειας του διαβόητου ολιγάρχη Μιγκέλ Φακούς, διαθέτει εκτός των άλλων, φυτείες για παραγωγή φοινικέλαιου και προσπαθεί να καταπατήσει τις συνεταιριστικές γαιοκτησίες. Ο Λος Λαουρέλες είναι ένας από τους 84 συνεταιρισμούς στην χώρα, έχει στην ιδιοκτησία του 600 εκτάρια γης και βρίσκεται επικεφαλής των αγώνων ενάντια στον σφετερισμό της γης μαζί με άλλους συνεταιρισμούς της περιοχής της Τοκόα, όπως οι Καμαρόνες, Τρανβίο, Μπρίσας ντελ Αγουάν, Οξιντεντάλ και Ελ Τσίλε. Αντιμετωπίζουν συνεχείς απειλές και επιθέσεις από ιδιωτικές εταιρίες μπράβων και ένοπλες συμμορίες που έχει στην δούλεψη της η Dinant. Σύμφωνα με τους συντρόφους του στον συνεταιρισμό ο Κρουζ είχε δεχθεί απειλές και η Αγροτική Πλατφόρμα από τον Οκτώβριο είχε καταγγείλει σχέδιο για εξόντωση των ηγετών του αγροτικού κινήματος στην κοιλάδα. «Ξέραμε ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί» δήλωσε ένα στέλεχος της πλατφόρμας σε δημοσιογράφους υπενθυμίζοντας πως ο Κρουζ είχε συρθεί στα δικαστήρια από την εταιρία μαζί άλλους 17 συνεταιριστές αγρότες με την κατηγορία πως καταπατούν την ιδιοκτησία της! Είχε αθωωθεί από το δικαστήριο αλλά όπως αποδείχτηκε είχε καταδικαστεί σε θάνατο από τους διώκτες του. Αυτήν την φορά μάλιστα η Dinant απαξίωσε να βγάλει ακόμη και την συνηθισμένη ανακοίνωση διάψευσης για την εμπλοκή της στις δολοφονίες.

Αγιακούτσο, Περού | Η ατελείωτη πέμπτη εποχή του χρόνου

Του Κλεμέρ Φαμπρίσιο Ρόχας Γκαρσία από πολύ μικρό άρεσε να χορεύει πρώτα μέσα στο σπίτι και αργότερα στους δρόμους της Κινούα μιας μικρής αλλά ιστορικής πόλης καμιά σαρανταριά χιλιόμετρα μακριά από το Αγιακούτσο. Έφηβος εντάχτηκε στην Κομπανία Λος Ουαρακέρος ντε Κινούα η οποία κάθε χρόνο παίρνει μέρος στο φημισμένο καρναβάλι του Αγιακούτσο. Η θεωρουμένη ως καλύτερη αποκριάτικη εκδήλωση στο Περού, κορυφώνεται ανάμεσα στην 18 με 22 Φεβρουαρίου, φόρος τιμής στη Πατσαμάμα. Αυτές τις ημέρες γίνεται η Παρέλαση Παραδοσιακών Χαρακτήρων του Αγιακούτσο στην οποία πρωταγωνιστούν περισσότερες από εκατό κομπανίες, μερικές να έχουν περισσότερους από διακόσιες χορευτές ! Ξεκινούν από το πάρκο Τζεσούς Ναζαρένο και φτάνουν στην Πλάζα Μαγιόρ, αφού διασχίσουν κεντρικούς δρόμους. Ακολουθούν τον Νιο Καρναβαλόν, τον βασιλιά -καρνάβαλο, εκπρόσωπο του χάους και της σκληρής εξουσίας που στο τέλος θα γίνει παρανάλωμα φωτιάς. Ύστερα από δύο χρόνια ακυρώσεων λόγω της πανδημίας το καρναβάλι ετοιμάζονταν και πάλι φέτος. Η Κομπανία Λος Ουαρακέρος ντε Κινούα, περιμένει από καιρό να έρθει η στιγμή που θα ξαναχορέψει στους δρόμους του Αγιακούτσο. Την κτύπησε όμως μια απρόσμενη και συγκλονιστική απώλεια. Ο 22χρονος Κλεμέρ Φαμπρίσιο Ρόχας, η ψυχή της κομπανίας, σκοτώθηκε στην διάρκεια μιας διαδήλωσης. Μια σφαίρα αστυνομικού έκοψε το νήμα της ζωής του στην περιοχή του αεροδρομίου του Αγιακούτσο, τις ώρες στις οποίες χιλιάδες νεαροί διαδηλωτές προσπαθούσαν να το καταλάβουν. Τώρα κανείς δεν ξέρει τι πρόκειται να γίνει όσο συνεχίζεται το ξέσπασμα της λαϊκής οργής και το λουτρό αίματος στην χώρα και ιδιαίτερα το νότιο τμήμα της.

Τάαλ, Λουζόν, Φιλιππίνες | Το ηφαίστειο και οι άνθρωποι

Το Τάαλ, στο Λουζόν, πολύ κοντά στην πρωτεύουσα Μανίλα, είναι ένα από τα ενεργά ηφαίστεια, επίφοβο για νέες καταστροφικές εκρήξεις στην ηφαιστειογενή νησιώτικη χώρα του Ειρηνικού. Από το 1572 που ξεκινούν οι ιστορικές καταγραφές το Τάαλ παραμένει ζωντανό και απειλητικό προξενώντας μερικές φορές μεγάλες καταστροφές. Από τις μεγαλύτερες ήταν αυτή του Ιανουαρίου του 1911, όταν η έκρηξη γέννησε εκατοντάδες σεισμούς, σκόρπισε την στάχτη σε μια ακτίνα δυο χιλιάδων χιλιομέτρων και σκότωσε περισσότερους από χίλιους ανθρώπους. Τότε οι κοινότητες των φτωχών αγροτών που βρίσκονταν κοντά στο ηφαίστειο, στις όχθες των λιμνών που περιέβαλλαν τον κρατήρα, αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν βόρεια. Εγκαταστάθηκαν στο σημερινό Σίτιο Μπουντόγκ στο Κανλουμπάνγκ της επαρχίας Λαγκούνα. Εκεί ξεκίνησαν να καλλιεργούν καρύδες, καφέ, καλαμπόκι, ρύζι και διάφορα λαχανικά ξεχερσώνοντας και ξεβοτανίζοντας τη γη.

Τσεντσόου, Κίνα | Το σπάσιμο του «βρόχου» στο κάτεργο της Foxconn

Στην φωτογραφία κινητοποίηση φοιτητών στο Πεκίνο στην οποία ανάμεσα στις λευκές σελίδες εμφανίστηκαν φωτογραφίες του προέδρου Μάο!

Είχε τελειώσει την νυχτερινή βάρδια και κοιμόνταν στον κοιτώνα όταν το μεσημέρι της 29ης Οκτωβρίου την ξύπνησε το κινητό τηλέφωνο. Από το σπίτι την ενημέρωσαν για τις πληροφορίες που κυκλοφορούσαν στο διαδίκτυο για επικείμενη επιβολή σκληρών περιορισμών στην πόλη για την αντιμετώπιση του νέου κύματος κορονοιού. Εδώ και μέρες μέσα στο μεγάλο εργοστάσιο που δούλευε το κλίμα ήταν βαρύ. Είχε εφαρμοστεί το λεγόμενο σύστημα «κλειστού βρόχου» στα μέσα Οκτωβρίου. Πλήρης απομόνωση από το έξω κόσμο. Τα αιτήματα για άδειες απορρίπτονταν το ένα μετά το άλλο και οι φόβοι για εξάπλωση των μολύνσεων και παράταση του αποκλεισμού για πολλές εβδομάδες μεγάλωναν.Το τηλεφώνημα λειτούργησε σαν επικρουστήρας στον μηχανισμό του πανικού. « Αν δεν έφευγα τώρα, δεν θα μπορούσα να το κάνω αργότερα!» δήλωσε εκ των υστέρων η εργάτρια που απέφυγε να δώσει το όνομα της στα κοινωνικά δίκτυα, αφηγούμενη την προσωπική περιπέτεια της. Με καταγωγή από την περιοχή της περιφέρειας Καιφένγκ, κοντά στην Τσεντσόου (Τζέγκτζου ), την πρωτεύουσα της κεντρικής επαρχίας Χενάν, μητέρα δύο παιδιών, με σύζυγο άνεργο η εργάτρια από την Yushi (ένας δήμος της Καιφένγκ) τα τελευταία χρόνια πήγαινε συχνά να δουλέψει στο μεγάλο εργοστάσιο της Foxconn στις περιόδους αιχμής. Η Foxconn όπως και άλλες κατασκευαστικές εταιρίες υψηλής τεχνολογίας, υπεργολάβοι δυτικών πολυεθνικών, σταμάτησαν να περιμένουν τους εσωτερικούς μετανάστες να έρθουν να δουλέψουν στην παραλιακή ζώνη της Κίνας και μετανάστευσαν οι ίδιες στην κινεζική ενδοχώρα αναζητώντας πιο φθηνή εργασία. « Φτιάχνεις μια φωλιά και περιμένεις τα πουλιά»! είχε πει ένας Κινέζος αξιωματούχος στην Χενάν, εξηγώντας την πολιτική προσέλκυσης ξένων επενδύσεων με την δημιουργία υποδομών, διευκολύνσεων και κυρίως με την δυνατότητα συγκέντρωσης χιλιάδων φθηνών εργατών από την επαρχία.

Μαδρίτη, Ισπανία | Οι ζωντανοί δεν ξέχασαν τους αδικοχαμένους της πανδημίας!

Η 62χρονη Μαρία ντε Μαρ Νογκερόλ Αλβαρέζ, είναι οικογενειακή γιατρός, διευθύντρια στο κέντρο υγείας στο Κούσκο, μια λαϊκή γειτονιά της Φουενλαμπράδα, ενός δήμου νότια της Μαδρίτης. Από το 2012, όταν ο τότε υπουργός Υγείας και σημερινός υπουργός Οικονομικών στην περιφέρεια της Μαδρίτης Φερνάντεθ Λασκέτι επιχείρησε την ιδιωτικοποίηση τεσσάρων νοσοκομείων και είκοσι επτά κέντρων υγείας, η Μαρ Νογκερόλ πρωταγωνίστησε στις αντιδράσεις. Το μαζικό κίνημα εκείνων των ημερών ξεκίνησε την 1η Νοεμβρίου του 2012, όταν οι εργαζόμενοι στο νοσοκομείο Πρινσέσα έκλεισαν την κεντρική λεωφόρο έξω από το κτίριο και πραγματοποίησαν πορεία διαμαρτυρόμενοι για την επικείμενη ιδιωτικοποίηση. Η κινητοποίηση, η οποία μέσα σε δεκατέσσερις μήνες εξελίχθηκε με 22 απεργίες, πολυάριθμες διαδηλώσεις, συμβολικές καταλήψεις και δικαστικές προσφυγές, ονομάστηκε “Λευκή Παλίρροια”.

Κατάρ, Μουντιάλ | Κόκκινες κηλίδες πάνω στο χορτάρι

Είχε πάει να δουλέψει στο Κατάρ αφήνοντας πίσω γυναίκα, δυο παιδιά, τους άρρωστους γονείς του και πολλά χρέη. Τα τελευταία δανεικά, 6500 δολάρια, τα πήρε από έναν τοκογλύφο για τα έξοδα της πρόσληψης και του ταξιδιού. Όσα περίσσεψαν τα έδωσε για προίκα στην αδερφή του. Ο 28χρονος Ραμ Κουμάρ από το νότιο Νεπάλ για επτά μήνες δούλευε σε μια κατασκευαστική εταιρία, χωρίς ανάπαυση, κάνοντας υπερωρίες, σε συνθήκες αφόρητης ζέστης, ανοίγοντας χαντάκια για ηλεκτρικά καλώδια. Το μηνιάτικο, περίπου 250 δολάρια, το έστελνε σχεδόν όλο στην οικογένεια. Στο τηλέφωνο, όταν μιλούσε με την γυναίκα του, παραπονιόνταν πως ο επιστάτης δεν τους άφηνε να κάνουν ούτε διάλλειμα. Μπροστά στην κακουχία, στην απογοήτευση από τον χαμηλό μισθό και την αυξανόμενη πίεση από τους τοκογλύφους, δεν άντεξε. Αυτοκτόνησε στις 16 Σεπτεμβρίου του 2020 μέσα στον εργατικό καταυλισμό. Ο νεαρός Νεπαλέζος προστέθηκε στον κατάλογο των ανθρώπινων απωλειών για την κατασκευή των έργων ενόψει του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου στο πλούσιο εμιράτο του Περσικού Κόλπου. Στα δώδεκα χρόνια που μεσολάβησαν ανάμεσα στην ανάθεση των αγώνων στο Κατάρ μέχρι σήμερα περισσότεροι από δεκαπέντε χιλιάδες ξένοι εργάτες δεν γύρισαν ζωντανοί στις οικογένειες τους. Εργατικά ατυχήματα, θάνατοι από ασθένειες που προκλήθηκαν από τις σκληρές συνθήκες εργασίας και διαμονής και αυτοκτονίες είναι η πλειοψηφία των περιστατικών. Η πλειοψηφία τους δεν πήρε ούτε ένα δολάριο αποζημίωση από τις αρχές του εμιράτου ή τις εταιρίες στις οποίες δούλευαν.

Αμάσρα, Τουρκία | Τα κέρδη των αφεντικών και η μοίρα των ανθρακωρύχων

Ανθρακωρυχείο Αμάσρα. Όλα έγιναν σε δέκα λεπτά! Παρασκευή 14 Οκτωβρίου. Βάρδια 16:00-24:00. 110 ανθρακωρύχοι σε βάθος 250 έως 350 μέτρα σε διαφορετικές στοές. Τοπική ώρα 17:59. Πρώτη προειδοποίηση για ανησυχητική αύξηση του μεθανίου στις στοές. Ένα λεπτό αργότερα το σύστημα μπαίνει σε συναγερμό. Εντολή για εκκένωση. 18:05 σταματά η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος. Σκοτάδι. Κόκκινα και κίτρινα φώτα αναβοσβήνουν γρήγορα. Τα επίπεδα του μεθανίου ανεβαίνουν απειλητικά. Απελπισμένη μάχη με τον χρόνο. Στις 18:10 μια τρομακτική έκρηξη προλαβαίνει όσους δεν ανέβηκαν σε ασφαλές επίπεδο. Ένα τεράστιο σύννεφο σκόνης πνίγει τις στοές και απλώνεται σιγά-σιγά στην ατμόσφαιρα πάνω από το ορυχείο. Σιωπή. Και ύστερα κραυγές για βοήθεια. Ο ήχος των ασθενοφόρων δεν άργησε να ακουστεί. Μια νέα ανθρώπινη θυσία στον ματωμένο βωμό του κέρδους είχε ολοκληρωθεί. Απολογισμός: 41 νεκροί ανθρακωρύχοι και πολλοί τραυματίες. Όλη η περιοχή που ανήκει στην επαρχία Μπαρτίν στην βόρεια Τουρκία στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας βυθίστηκε στο πένθος.

Κολομβία | Ανάπτυξη του καπιταλισμού… με το αριστερό χέρι!

To Εθνικό Μουσείο της Κολομβίας βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Μπογκοτά. Εκεί η Ντόρις Σαλσέδο, στα ερείπια κτιρίου της αποικιακής εποχής έστησε το αντι-μνημείο της, μια σύνθεση με όνομα «Θραύσματα, Χώρος Τέχνης και Μνήμης». Το δάπεδο αποτελείται από 1296 μεταλλικές πλάκες, διάστασης 60Χ60 εκατοστών. Το υλικό τους προήλθε από λιώσιμο των μεταλλικών μερών 37 τόνων διαφόρων τύπων ατομικών όπλων, κυρίως AK-47. Είναι αυτά που παρέδωσαν 13049 γκεριγέρος, μέλη των FARC, των Επαναστατικών Ένοπλων Δυνάμεων της Κολομβίας, του πιο ιστορικού και μεγαλύτερου αριστερού αντάρτικου στην χώρα. Τα όπλα συγκεντρώθηκαν βάση της συμφωνίας του 2016 ανάμεσα στην κυβέρνηση της Κολομβίας και την ηγεσία των ανταρτών με την μεσολάβηση της Κούβας. Από το 2017 σε αυτό τον χώρο, που συνδυάζει – σύμφωνα με την Κολομβιανή εικαστικό- τις έννοιες της επιφάνειας, της σιωπής, του κενού και της καταστροφής έχουν παρουσιαστεί πολλές εκθέσεις καλλιτεχνών με θέμα τα τραύματα του πολύχρονου εμφύλιου στην χώρα. Αυτόν τον χώρο, διόλου τυχαία διάλεξαν ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μπλίνκεν και η νέα αντιπρόεδρος η αφρο-κολομβιανή Φράνσια Ελένα Μάρκες για να συνυπογράψουν το λεγόμενο Εθνικό Κεφάλαιο των Ειρηνευτικών Συμφωνιών του 2016. Δηλαδή τις ανεκπλήρωτες προβλέψεις που αφορούν τα δικαιώματα στην πολιτι-κοινωνική ζωή, στην εκπαίδευση κλπ των αφρο-κολομβιανών και των ιθαγενικών κοινοτήτων της χώρας. Μια υπογραφή συμβολικού χαρακτήρα που όμως επιτρέπει την Ουάσινγκτον να προβληθεί ως εγγυήτρια εθνοτικών και μειονοτικών δικαιωμάτων! Ο Μπλίνκεν μάλιστα σε ένα ρεσιτάλ υποκρισίας δήλωσε συγκινημένος που βρίσκεται σε ένα χώρο που θυμίζει τις απώλειες, τις εξαφανίσεις και τις κακοποιήσεις στην διάρκεια των πενήντα χρόνων του εμφυλίου. Ήταν τόσο πετυχημένη η αντιστροφή ρόλων και λόγων, που μια δημοσιογράφος παρασυρμένη από το κλίμα σχολίασε με ενθουσιασμό την σύμπτωση πως και οι δύο υπέγραψαν με το αριστερό χέρι!